ارائه برنامه غنیسازی ایران به آژانس
معاون وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه ایران طی 2 یا 3 ماه آینده برنامه غنی سازی خود را به آژانس بین المللی انرژی اتمی ارائه می کند، گفت: براساس برجام محدودیت ما در غنی سازی حدود 8 سال است و بعد از آن ایران می تواند طبق برنامه خود کار کند و این برنامه به هیچ وجه نیاز به تصویب در آژانس ندارد.
به گزارش پارس به نقل از خانه ملت، سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان این مطلب را امروز در نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس مطرح کرد.
در این نشست نمایندگان مجلس از جمله کریمی قدوسی، سیدباقر حسینی، آصفری، شفیعی، فتح الله حسینی، آقامحمدی، جوکار، بخشایش اردستانی، کوثری، منصوری آرانی، سبحانی نیا، اسماعیلی و موسوی نژاد سوالاتی را در زمینه توافق هسته ای به ویژه موضوع راستی آزمایی از سوی آژانس اتمی، نحوه تشکیل و وظایف کمیسیون مشترک برای نظارت بر توافق، شرایط قطع نامه شورای امنیت بر تحریم های تسلیحاتی علیه ایران، رویکرد دوگانه آژانس در برخورد با توافق هسته ای، نحوه برگشت پذیری تحریم ها، شرایط تحقیق و توسعه در حوزه فعالیت های هسته ای بعد از توافق، مطرح کردند.
همچنین در این نشست پرسش هایی در مورد شرایط اقتصاد ایران بعد از توافق هسته ای، زمان دقیق اجرای توافق، انجام تعهدات و شرایط راستی آزمایی، پذیرش اختیاری پروتکل الحاقی، رویکرد ایران نسبت به نقد قطع نامه شورای امنیت، لغو تحریم های سوئیفت و تحریم های نفتی، شرایط غنی سازی و تولید سانتریفیوژ پس از پایان توافق، رویکرد ایران نسبت به بازرسی از مراکز هسته ای و غیرهسته ای، چگونگی و عملکرد ایران در حفظ و رعایت خطوط قرمز نظام و علت تایید نشدن متن فارسی و انگلیسی در توافق وین طرح شد.
عراقچی درخصوص علت انتخاب آژانس برای راستی آزمایی توافق هسته ای گفت: راستی آزمایی آژانس در کل به صورت کمّی است، البته آژانس در توافق ژنو سابقه خوبی در راستی آزمایی دارد، اما واقعیت این است که در عرصه برای انجام تعهدات و راستی آزمایی هیچ داور بین المللی دیگری وجود ندارد و نمی توان جایگزین دیگری به جای آژانس پیدا کرد.
وی ادامه داد: بالاخره یک نهادی باید بیاید از تاسیسات ایران بازدید کرده و گزارش مربوطه را ارائه کند. از طرف دیگر ما در این حوزه کاری که کردیم این بود که تمام راستی آزمایی آژانس در این مرحله را به صورت کمّی و عددی مشخص کرده، از این رو چک لیستی برای راستی آزمایی وجود دارد که آژانس آمده و از تاسیسات بازرس کرده و در صورت انجام تعهدات آن چک لیست را تایید می کند. بنابراین آژانس هیچ قوت مانوری برای تفسیر برجام ندارد و نمی تواند اعداد را کم و زیاد کرده و به طور مثال بگوید که این عدد باید بیشتر یا کمتر باشد.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در پاسخ به سوالی در رابطه با موضوعات مطرح شده مبنی بر گنجاندن بازرسی های غیرمتعارف در برجام، تصریح کرد: اساساً براساس قانون بازرسی ها در چارچوب پروتکل الحاقی صورت می گیرد و پروتکل الحاقی یک معاهده متعارف بین المللی بوده که تاکنون پیش از 140 کشور به آن پیوسته و 120 کشور هم اکنون در حال اجرای آن هستند، از این رو این قانون و موضوعات مطرح شده مختص به ایران نیست، از این رو هرگونه بازرسی چه از مراکز اعلام شده و چه مراکز اعلام نشده در این چارچوب خواهد بود. از طرف دیگر در بحث PMDتقاضاهایی از سوی کشورهای غربی وجود داشت اما خوشبختانه در نقشه راه میان ایران و آژانس هیچگونه بازرسی از مراکز نظامی دیگر وجود ندارد.
وی ادامه داد: همچنین در بحث RNDو مقوله تحقیق و توسعه باید گفت که این موضوع یکی از مشخصه ها و افتخارات در برجام است، زیرا براساس برجام تحقیق و توسعه در برنامه هسته ای به رسمیت شناخته می شود. البته صنعت هسته ای یک دریای وسیع بوده و قسمت غنی سازی یکی از بخش های آن است. بنابراین در این دریای وسیع در هز حوزه ای که بخواهیم تحقیق و توسعه انجام دهیم، آزاد هستیم و ممنوعیتی وجود نداشت و حتی برجام کشورها را تشویق می کنند که در بحث تحقیق و توسعه با ایران همکاری کنند. همچنین براساس برجام، جمهوری اسلامی در حوزه تحقیق و توسعه موضوع غنی سازی هیچ ممنوعیتی ندارد. البته در قسمت تولید سانتریفیوژها محدودیت هایی گذاشته شده است که این محدودیت، محدودیتی نیست که تحقیق و توسعه کشور را دچار مشکل کند. به طور مثال در برجام آمده است که در 10 سال آینده ایران می توانند در نسل های مختلف ماشین های سانتریفیوژ به ویژه IR4، IR5، IR6و IR8کار کنند.
**ایران بنایی برای تولید ماشین های بالاتر از IR8 ندارد
وی ادامه داد: از طرف دیگر ایران براساس برنامه ریزی به صورت گرفته بنایی برای تولید ماشین های بالاتر از IR8 نداریم و هم اکنون در حال کار بر روی این ماشین ها هستیم و عملاً تحقیق و توسعه در این حوزه حدود 10 سال طول می کشد. از طرف دیگر آنچه که برای ایران در مذاکرات خط قرمز کلیدی در حوزه تحقیق و توسعه بود، این است تحقیق و توسعه بر روی ماشین های IR6و IR8نباید معطل بماند که این موضوع صریحاً در برجام آمده که تحقیق و توسعه بر روی این ماشین ها انجام می شود. حتی ما برای ساخت ماشین های جدید و تولید یک نمونه اینگونه ماشین ها محدودیتی نداریم، اما در مرحله تست مکانیکی و تزریق گاز، روی ماشین های فراتر از IR8که ما تصمیمی نیز در این حوزه نداریم، محدودیت هایی وجود دارد.
عراقچی ادامه داد: از طرف دیگر بحث RNDمربوط به بحث تولید نیست، بلکه مربوط به بحث توسعه ماشین های پیشرفته غنی سازی است و قطعاً فعالیت های ما در این حوزه ادامه خواهد یافت و ما انشالله در پایان دوره ماشین های IR6و IR8را که دو ماشین پیشرفته هستند را به مرحله تولید انبوه خواهیم رساند.
**ایران تا 15 سال اجازه ساخت رآکتور آب سنگین جدید را ندارد
وی در پاسخ به سوالی درخصوص پذیرش محدودیت های طولانی در برجام از سوی ایران گفت: براساس برجام محدودیت ها 8 ساله و در موضوع تعداد ماشین ها تا 10 ساله است. همچنین در برجام آمده است که ایران تا 15 سال نمی تواند رآکتور آب سنگین جدیدی را بسازد که در این رابطه کشور نیز برنامه ای برای ساخت رآکتور جدید ندارد. همچنین ایران براساس برجام از ساخت تاسیسات جدید غنی سازی تا 15 سال منع شده است که در این رابطه باید بگویم که کشور به تاسیسات جدید در این حوزه نیاز نداشته و همان تاسیسات نطنز با ماشین های IR8نیازهای ما را تامین می کند و موضوعات مطرح شده در رابطه با 20 سال و 25 سال اصلا مربوط به محدودیت ها نمی شود، بلکه مربوط به نظارت بر تولید برخی از قطعات است.
عراقچی ادامه داد: براساس برجام، ما در بحث تولید سانتریفیوژها محدودیتی نخواهیم داشت، همچنین در برجام آمده است که برای تولید ماشین های سانتریفیوژ و برای غنی سازی محدود دوره محدودیت ما 8 ساله است، از این رو بعد از این مدت جمهوری اسلامی ایران به برنامه درازمدت خود پایبند بوده، البته طبیعی است که بعد از 8 سال یک شبه معجزه نشده و ابتدا باید زیرساخت های آن و ماشین ها تولید شود، از این رو قرار است که ما برنامه خودمان را به آژانس بدهیم، زیرا براساس پروتکل الحاقی تمام کشورها موظف هستند که برنامه خود را به آژانس ارائه دهند.
**برنامه ریزی ایران برای تولید سوخت 6 نیروگاه اتمی
وی افزود: غالباً برنامه تمام کشورها 10 ساله ارائه می شود، اما ما احتمالا برنامه 15 ساله به آژانس ارائه خواهیم داد که براساس برنامه ریزی ها در پایان برنامه یک میلیون سو تولید خواهد شد. براساس برجام ایران تا 8 سال در تولید ماشین های جدید محدودیت دارد، اما بعد از سال هشتم طبق برنامه خودمان شروع به تولید ماشین های IR6و IR8می کنیم. از طرف دیگر بحث برنامه خودمان در فاصله بین سال چهاردهم تا سال پانزدهم به یک میلیون سو خواهیم به طوری که 190 هزار سو یک نیروگاه را تامین می کند و در پایان 15 سال با تکمیل IR8ظرفیت تولید سوخت برای 5 تا 6 نیروگاه را خواهیم داشت.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در واکنش به مطالب مطرح شده از سوی برخی نمایندگان مجلس درخصوص تشبیه پذیرش توافق هسته ای با نوشیدن جام زهر از سوی رهبر معظم انقلاب، گفت: نمایندگان قطعاً باید در اشاره به خطوط قرمز و نسبت دادن به معظم له دقت لازم را داشته باشند تا یک وقت موضوعاتی که مدنظر ایشان نبوده، نسبت ندهیم و یا اگر چیزی را نسبت می دهیم، موضوع به صورت کامل بیان شود. از طرف دیگر اینکه هر چیزی گفته شود و بگوییم که این مسئله مورد نظر رهبری نبوده، از این رو من فکر نمی کنم که خود ایشان نیز راضی باشند که به این ترتیب همه جا از ایشان خرج شود.
**برنامه موشکی ایران شامل مباحث مطروحه در قطع نامه شورای امنیت نیست
وی ادامه داد: برخی مطرح کرده اند که محدودیت غنی سازی جزو خطوط قرمز رهبری بوده است، حال کجا این موضوع جزو خطوط قرمز ایشان بوده است؟ بلکه رهبر معظم انقلاب فرمودند که تحریم های اقتصادی و مالی، یکجا و بقیه در فاصله معقول برداشته شود، از این رو من ترجیح می دهم که موارد به صورت کارشناسی بررسی شود. همچنین باید این موضوع مورد توجه قرار گیرد که در برخی ادعاها، سند به دست دشمن ندهیم. به طور مثال در بحث تحریم های موشکی، موشک های ما شامل قطع نامه نمی شوند، آنچه که در قطع نامه مشخص شده این است که هیچکدام از موشک های ما آن موارد و خاصیت ها را ندارد. حال دوستان بیایند و بارها بگویند که موشک های ما جزو موارد قطع نامه می شود! که قطعاً این اظهارات هرکدام سندی برای استفاده دشمنان می شود.
عراقچی تصریح کرد: ما در بحث توافق هسته ای باید تصویر کلان را ببینیم و ببینیم که آیا به خواسته های خود رسیده ایم و بعد بیاییم بر روی جزئیات مته به خشخاش بگذاریم. به طور مثال در این حوزه آیا در عملیات آزادی خرمشهر، نتیجه عملیات را با آزاد شدن شهر می سنجند یا با تعداد شهدا؟ از این رو حتما در هر عملیات یا مذاکراتی باید هزینه هایی داده شود. از این رو در مذاکرات نیز باید دستاوردهای کلان را ببینیم. حال اگر در این مذاکرات به دستاوردهای نظام نرسیدیم انتقادات وارد است، بنابراین باید توجه داشت که آیا در بحث توافق هسته ای و در نبردی 12 ساله، عزت ما حفظ شده است؟ در این رابطه باید پرسید که آیا جنگ اصلی ما بر سر غنی سازی بود یا جنگ اصلی بر سر این بود که اراده چه کسی بر دیگری فائق بیاید؟ آیا ما بودیم که سیاست غنی سازی صفر را پذیرفتیم یا آنها بودند که سیاست غنی سازی صفر خودشان را کنار گذاشتند؟ کدام طرف در این نبرد اراده ها پیروز شد؟ آنها بودند که 6 قطع نامه خود را که می گفت غنی سازی ایران باید بلافاصله تعلیق شود، کنار گذاشته و غنی سازی ما را پذیرفتند. ما در این حوزه 12 سال مقاومت کردیم و ربطی به تیم مذاکره کننده ندارد. 12 سال مردم مقاومت کرده و ارتش یان و نظامیان نیز دشمن را از تهدید نظامی ناامید کردند
وی ادامه داد: همچنین براساس این توافق، برنامه هسته ای ما تثبیت شده و از یک امر ممنوعه در شورای امنیت به تایید آن در همین شورا تبدیل شد، حال این سوال پیش می آید که چرا آن موقع که شورای امنیت ما را استثنا کرد و گفت که ایران تهدیدی برای امنیت و صلح بین المللی است و نباید غنی سازی داشته باشد، آن موقع گفته نشد که ایران استثنا شده! خب در شرایط کنونی شورای امنیت آن سیاست و رویکرد را کنار گذاشته و برنامه هسته ای ما را پذیرفته و به غنی سازی ما رسمیت داده است.
وی در واکنش به موضوعات مطرح شده در رابطه با استفاده دولت از مذاکرات برای انتخابات آتی مجلس گفت: این اظهارات و مطالب به هیچ وجه درست نیست. مثلا خوب است که ما بگوییم انتقادات مطرح شده برای انتخابات مجلس است؟
**تشکیل کمیسیون مشترک، پیشنهاد ایران بود
عراقچی در پاسخ به سوالی درخصوص تشکیل کمیسیون مشترک نظارت بر اجرای توافق هسته ای به عنوان یک سازمان خاص تصریح کرد: ایران با 1+5 به برنامه ای از اقدامات مشترک رسیدیم، حال باید یک نهادی بر اجرای دو طرف رسیدگی کند. در اجرای تعهدات از سوی ایران آژانس مسئول بوده و می تواند با حضور در تاسیسات هسته ای ما بر حُسن اجرای تعهدات نظارت کندو این کمیسیون نیز وظیفه نظارت بر انجام تعهدات کشورهای 1+5 را برعهده دارد. از این رو اتفاقا به درخواست ایران این کمیسیون مشترک تشکیل شد. از طرف دیگر برخلاف نظر برخی کمیسیون مشترک از یک تا 10 کارگروه ندارد بلکه این کمیسیون از دو کارگروه تشکیل شده که وظیفه این دو نظارت خرید اقلام دومنظوره و مربوط به نقض اجرای تحریم هاست، از این رو کمیسیون مشترک به عنوان سازمانی خاص برای نظارت بر ایران ایجاد نشده است.
**ایران تنها کشوری که از فصل 7 شورای امنیت، دست پر خارج شد
معاون وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوالی درخصوص علل منحصر بودن توافق برجام برای ایران گفت: براساس توافق برجام کلیه اقدامات و مفاد برجام صرفاً میان ایران و گروه 1+5 است و این برای کشورهای دیگر سابقه ایجاد نمی کند، البته این موضوع دارای ابعاد مثبت و منفی است که موضوعات مثبت آن بسیار بیشتر و قوی تر بوده زیرا این موضوع به کشورهای دیگر می گوید که امتیازات داده شده به ایران به دیگر کشورها اختصاص ندارد. به طور مثال عربستان اخیراً اعلام کرد که غرب هر امتیازی که به ایران می دهد، باید به ما نیز بدهد!! همچنین این موضوع به کشورهای دیگر می گوید که اگر به زیر فصل 7 شورای امنیت رفتید نمی توانید مانند ایران از آن خارج شوید. از این رو شاهدیم که هر کشوری که به زیر فصل 7 شورای امنیت رفت نتوانست سر سالم به در ببرد، ولی شاهدیم که ایران به زیر فصل 7 رفت ولی با دست پر بیرون آمد که همان به رسمیت شناختن غنی سازی هسته ای بود.
**ایران تا 3 ماه آینده برنامه غنی سازی خود را به آژانس بین المللی اتمی ارائه می کند
وی با اعلام اینکه ایران طی 2 یا 3 ماه آینده برنامه غنی سازی خود را به آژانس بین المللی انرژی اتمی ارائه می کند، گفت: براساس برجام محدودیت ما در غنی سازی حدود 8 سال است و بعد از آن ایران می تواند طبق برنامه خود کار کند و این برنامه به هیچ وجه نیاز به تصویب در آژانس ندارد. از طرف دیگر ما در سال هشتم زمانی که اقدام به تولید IR6و IR8می کنیم، عملا به آن نیازی نداریم، زیرا ایجاد زیرساخت های ماشین های IR8حدود 2 یا 3 سال طول می کشد، بنابراین برای تولید در سطح انبوه 2 تا 3 سال زمان نیاز است، از این رو در این مدت مواد غنی شده که در سال به حدود 200 سانتریفیوژ می رسد را انبار می کنیم.
**قطع نامه شورای امنیت هیچ مانعی برای تست موشکی در ایران ایجاد نمی کند
عراقچی با بیان اینکه براساس قطع نامه، تحریم ها هیچ مانعی برای تست موشکی در ایران ایجاد نمی کند، افزود: به طور حتم این قطع نامه برای ایران الزام آور نیست، بر فرض اینکه این موضوع باشد، نقض قطع نامه به معنای نقض برجام نیست. البته وزارت خارجه پس از تصویب قطع نامه موضع رسمی خود را در به رسمیت نشناختن این قطع نامه اعلام کرد. از طرف دیگر ما در مفاد قطع نامه اعلام نظر کردیم، همچنین هیچ جای نگرانی از این قطع نامه برای ما وجود ندارد، زیرا هیچکدام از موشک های ما در حیطه این قطع نامه قرار نمی گیرد. حتی نظامیان ما در این رابطه اعلام کرده اند که هیچکدام از موشک های بالستیک ما برای حمل کلاهک های هسته ای طراحی نشده اند.
**عدم برگشت پذیری تحریم ها جزو خطوط قرمز ایران نبود
عراقچی در پاسخ به سوالی درخصوص شرایط برگشت پذیری تحریم ها براساس برجام گفت: براساس خطوط قرمز نظام می بایست برگشت پذیری متقابل باشد، نه اینکه اصلا برگشت پذیری وجود نداشته باشد که قطعاً این موضوع غیرمنطقی است. از این رو از اول نیز قرار نبود اصلا برگشت پذیری نباشد، بلکه قرار بود برگشت پذیری متقابل باشد، بنابراین اگر هر لحظه نظام یک تصمیم حاکمیتی گرفته و برجام را قبول نکند ما می توانیم به سرعت به حالت قبل برگردیم. از طرفی غربی ها نیز می توانند از ابزار خود استفاده کنند. از طرف دیگر برخی تحریم ها مربوط به شورای امنیت بود که قطعاً برگرداندن آن تحریم ها کار آسانی نیست و امکان داشت که چین یا روسیه آن را وتو کنند، حال کاری که شده این است که حق وتوی چین و روسیه دور زده شده و آنها می توانند تحریم ها را برگردانند. اما همین که این دو کشور راضی شده اند که از حق وتوی خود بگذرند، نشان دهنده آن است که برگشت پذیری تحریم های شورای امنیت کار آسانی نیست، زیرا در برجام و قطع نامه یک مسیر 65 روزه مشکل و سخت از سوی کشور مدعی باید طی شود و آن کشور باید چهار مرحله را پشت سر بگذارد و آن کشور در هر مرحله باید هزینه های سیاسی سنگینی را بپردازد.
**از نظر غرب ایران یک ساله می تواند به حالت قبل از توافق برگردد
وی ادامه داد: یکی دیگر از نکات مطروحه این است که تصور می شوند که برگشت پذیری ایران به شرایط قبل از توافق چندین سال و برگشت پذیری تحریم ها طی مدت کوتاهی طول می کشد که قطعاً هر دو نادرست است، زیرا از نظر کشورهای غربی ایران می تواند طی یک سال به حالتی بازگردد که آنها از آن می ترسند. البته قرار نیست که ما به سمت سلاح هسته ای برویم، اما آنها می دانند که اگر بهانه جویی کرده و توافق را نقض کنند، به ایران مشروعیت داده اند تا به هر سمتی که می خواهد برود.
**پساتوافق فرصت مناسبی برای تقویت بنیه اقتصادی، منطقه ای و دفاعی کشور است
معاون وزیر امور خارجه کشورمان درباره شرایط ایران پساتوافق گفت: فرض کنید که بعد از توافق همه چیز به روال قبل از تحری های هسته ای برگردد، می دانیم در آن شرایط نیز اقتصاد ایران مشکلاتی داشت، زیرا در آن دوران نیز تحت تحریم های غرب و آمریکایی ها بودیم. اما موانع جدی و عمده ای که دشمن با سوءاستفاده از موضوع هسته ای توانست جلوی پای ایران و دیگران قرار دهد و روابط اقتصادی کشورها با ما را تحت تاثیر قرار دهد، این موانع رفع خواهند شد. فروش نفت ما پس از توافق می تواند به حالت قبل برگردد، البته ما در صنعت نفت به سرمایه گذاری های کلان احتیاج داریم. از طرف دیگر موضوع اقتصاد مقاومتی باید یکی از سیاست های کلان کشور در پساتوافق باشد. از این رو برجام فرصت مناسبی را برای جمهوری اسلامی ایران فراهم می کند تا توانایی های اقتصادی، منطقه ای و دفاعی خود را تقویت کند.
عراقچی در پاسخ به سوالی درخصوص سرنوشت پول های آزاد شده ایران در بانک های خارجی گفت: این پول ها در اختیار بانک مرکزی است، اما براساس توافق ژنو و پس از تایید انجام تعهدات ایران از سوی آژانس، ماهیانه 700 میلیون دلار از دارایی های بلوکه شده ایران، آزاد خواهد شد و این پول ها به حساب بانک مرکزی در کشورهای منطقه واریز و این نهاد به تدریج از منابع استفاده کرده است.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای درباره زمان اجرای توافق و لغو تحریم ها گفت: براساس برجام تا روزی که توافق اجرا و تحریم ها برداشته شود، 3 مرحله باید طی شود. مرحله نخست این بود که جمع بندی ها توسط شورای امنیت طی قطع نامه ای به تصویب برسد که این مهم صورت گرفت. مرحله دوم همان روز توافق بوده که حداکثر 90 روز بعد از تصویب قطع نامه است که در آن مراحل قانونی تصویب توافق در ایران و کشورهای 1+5 انجام می شود، پس از آن و طی این 90 روز ، کشورهای ایران و 1+5 رسماً اعلام می کنند که توافق مورد قبول ما است، بنابراین پس از اعلام نظر موافقت کشورها با توافق، آمریکا و اروپا تحریم های خود را لغو یا متوقف می کنند، ولی این موضوع تا مرحله سوم اجرایی نمی شود، از این رو تحقق این موضوع به انجام تعهدات از سوی ایران بستگی دارد، بنابراین پس از اعلام ایران درخصوص انجام تعهدات، آژانس اقدام به راستی آزمایی کرده و نظر خود را اعلام می کند که در صورت نظر موافق آژانس با انجام تعهدات از سوی کشورمان، لغو تحریم ها عملا اجرایی می شوند.
وی در پاسخ به سوالی درخصوص علت سلیقه ای بودن اجرای توافق در ایالت های مختلف آمریکا تصریح کرد: در این رابطه برخی از ایالت های آمریکا تحریم هایی را علیه شرکت هایی که با ایران در ارتباط بودند، وضع کردند که این تحریم ها منحصر به همان ایالت ها هستند که در این رابطه براساس قانون آمریکا دولت مرکزی نمی تواند آنها را لغو کند، اما براساس برجام دولت می تواند آن ایالت ها را تشویق به لغو تحریم ها کند.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی بر علت تایید نشدن متن فارسی و انگلیسی در توافق وین گفت: اگر قبول کنیم که مذاکرات هسته ای یک مذاکره بین المللی بوده از این رو اسناد بین المللی همه به زبان انگلیسی تدوین و تهیه می شوند. حال اگر بگوییم که این مذاکرات چندجانبه بوده، بنابراین باید متن توافق به تمام زبان های کشورهای مذاکره کننده ترجمه شود که این مشکل را چندین برابر می کرد.
ارسال نظر