توافق مانع دستیابی ایران به بمب هسته‌ای

به گزارش پارس به نقل از باشگاه خبرنگاران، ارنست مونیز خطاب به اعضای کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفت: رئیس رویس، عضو ارشد آقای اِنگِل و اعضای کمیته، از فرصتی که برای بحث درباره ابعاد هسته ای برنامه تاریخی جامع اقدام مشترک (برجام) فراهم شد، تشکر می کنم.

برجام مانع دستیابی ایران به سلاح هسته ای می شود و تدابیر راستی آزمایی قوی فراهم می کند که به ما زمان کافی می دهد اگر ایران از شروط تخطی کرد، به آن پاسخ دهد و هیچ یک از گزینه های روی میز ما را حذف نمی کند.

کارشناسان هسته ای آمریکا در وزارت انرژی در تمام مدت مذاکرات مشارکت داشتند. فهرست آزمایشگاه ها و سایت هایی که حمایت کردند طولانی است، از جمله آزمایشگاه ملی آرگان  (Argonne)، آزمایشگاه ملی لاورنس لیورمور، ازمایشگاه ملی لوس آلاموس، آزمایشگاه ملی اوک ریج، آزمایشگاه ملی پاسیفیک نورث وست، آزمایشگاه ملی سندیا، آزمایشگاه ملی ساوانا ریور، مجتمع امنیت ملی Y-12 و کارخانه کانزاس سیتی.

نقش این کارشناسان هسته ای در ارزیابی و توسعه پیشنهادهای فنی در حمایت از هیات آمریکایی ضروری بود. در نتیجه کار آنها، اطمینان دارم قید و بندهای فنی این توافق محکم است و وزارت انرژی آماده مساعدت در اجرای آن است.

این توافق آشکارا اهداف رئیس جمهور را پوشش می دهد: راستی آزمایی منحصراً صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران، و اگر خلافش ثابت شود زمان کافی را برای واکنش به آن فراهم می کند. برجام زمانی را که ایران لازم دارد مواد شکافت پذیر کافی برای تولید نخستین دستگاه انفجاری تولید کند، از دو تا سه ماه کنونی به دست کم یک سال افزایش می دهد.

اجازه دهید توضیح دهم چگونه برجام مسیر ایران را برای دستیابی به مواد شکافت پذیر مورد نیاز در تولید سلاح هسته ای مسدود می کند. این مسیرها عبارتند از مسیر تولید اورانیوم با غنای بالا در تاسیسات غنی سازی نطنز و فوردو، مسیر تولید پولوتونیم در رآکتور اراک و مسیر مخفی.

ایران ذخیره اورانیوم هگزافلوراید تا پنج درصد غنی سازی شده خود را که اکنون تقریباً معادل دوازده هزار کیلوگرم است، حدود نود و هشت درصد کاهش خواهد داد و به تنها سیصد کیلوگرم اورانیوم هگزافلوراید سه ممیز شصت و هفت درصد غنی شده تبدیل خواهد کرد و تا پانزده سال از این سطح فراتر نخواهد رفت. به خصوص ایران ملزم خواهد شد اورانیوم با غنای بیست درصدی خود را که به سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران تبدیل نشده است از بین ببرد. این مساله مهم است چون اضافی اورانیوم با غنای بیش از بیست درصد را می توان به سانتریفوژها تزریق کرد و این فرایند نود درصد مسیر دستیابی به مواد لازم برای ساخت بمب است.

سانتریفوژ های نصب شده ایران دو سوم کاهش خواهد یافت و به پنج هزار سانتریفوژ فعال در نطنز-تنها تاسیسات غنی سازی- تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی محدود خواهد شد. در ده سال آینده تنها قدیمی ترین و کم توان ترین سانتریفوژها، IR-1، مجاز به فعالیت خواهند بود.

ایران برنامه تحقیق و توسعه برای تعدادی از سانتریفوژهای پیشرفته خود (IR-2، IR-5، IR-6، IR-8) به راه انداخته است. سرعت این برنامه به نحو چشمگیری کاهش خواهد یافت و صرفاً در نطنز به مدت پانزده سال تحت نظارت شدید آژانس بین المللی انرژی اتمی ادامه خواهد یافت. ایران سایر مسیرها برای غنی سازی اورانیوم را دنبال نخواهد کرد.

تاسیسات زیر زمینی غنی سازی اورانیوم در فوردو به یک مرکز هسته ای، فیزیک و فناوری تغییر خواهد کرد که در آنجا پروژه های خاصی چون تولید ایزوتوپ های پایدار انجام خواهد شد. در سایت فوردو به مدت پانزده سال غنی سازی اورانیوم، تحقیق و توسعه در زمینه غنی سازی انجام نخواهد شد و مواد هسته ای در کار نخواهد بود. با همکاری روسیه، ایران برنامه ای محدود برای تولید ایزوتوپ های پایدار را، نظیر آنچه کاربرد پزشکی دارد، پیگیری خواهد کرد. علاوه بر این آژانس بین المللی انرژی اتمی حق خواهد داشت به فوردو دسترسی روزانه داشته باشد.

همه آنچه گفته شد زمان گریز هسته ای را برای تولید اورانیوم غنی شده به یک سال افزایش می دهد.

علاوه بر این ایران هیچ منبعی از پولوتونیوم با کاربرد نظامی نخواهد داشت. رآکتور اراک که براساس طراحی اولیه آن می توانست منبع پولوتونیوم برای سلاح هسته ای باشد، باز طراحی خواهد شد به گونه ای که اگر به صورت عادی فعالیت کند پولوتونیوم کمتری تولید خواهد کرد و پولوتونیوم با کاربرد نظامی تولید نخواهد کرد. همه سوخت مصرف شده رآکتور نیز که می توان از بازفراوری آن پولوتونیوم استخراج کرد به خارج از کشور فرستاده خواهد شد. همه این فرایند در چارچوب نظام بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی خواهد بود.