ارزیابی استراتژی نیلوفرانه آبی آمریکا در عراق
این استراتژی می‌تواند منجر به تضعیف ارتش عراق و حتی جنگ فرقه‌ای داخلی بشود. نتیجتاً با توجه به اینکه آمریکا اولویت اصلی داعش نیست، مبارزه با داعش نیز اولویت اصلی سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا نخواهد بود.
به گزارش پارس به نقل از تبیین، شکل‌گیری جریان و گروه تکفیری و تروریستی «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش-ISIL) در منطقه خاورمیانه، هم از نظر ایدئولوژیک و هم از نظر ژئوپولیتیک، تهدیداتی را متوجه امنیت و منافع ملی ج.ا.ا. کرده است. علیرغم فروریختن13000 بمب توسط هواپیماهای آمریکایی و متحدانش در عراق و سوریه برای نابودی داعش و هزینه 2.91 میلیارد دلاری[1] آن تا 18 ژوئن 2015، استراتژی ائتلاف بین‌المللی در این زمینه موفق نبوده است. با توجه به اینکه استراتژی نبرد هوایی مبارزه با داعش اوباما تاکنون موفق نبوده و همچنین عدم موافقت دولت اوباما مبنی بر دریافت سلاح توسط دولت حیدر العبادی از ایران و روسیه به خاطر تحریم‌های این دو کشور،«استراتژی نیلوفر آبی» در پیش گرفته شده است.
اوباما اخیراً در دیدار با «حیدر العبادی» نخست‌وزیر عراق در حاشیه نشست گروه 7 در آلمان در 8 ژوئن 2015 ، در مورد استراتژی مبارزه با داعش گفت: «شکست نهایی داعش در عراق، به موفقیت ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا بستگی دارد و واشنگتن هنوز «استراتژی کاملی» برای کمک و آموزش نیروهای عراقی برای مبارزه با داعش و بازپس‌گیری مناطق تحت اشغال آن گروه ندارد[2].»
ادعای فوق در حالی است که اوباما در نشست مشترک با رهبران کنگره در 11 سپتامبر 2014 استراتژی مبارزه علیه داعش را شامل «سه مرحله» اعلام کرد که اجرای کامل آن ممکن است «سه سال» طول بکشد. این سه مرحله عبارتند از:1-حملات هوایی علیه مواضع داعش در شمال و غرب عراق که در حمایت از اقوام و اقلیت‌های دینی این کشور و نیروها و تسلیحات نظامی، دیپلماتیک و اطلاعاتی آمریکایی مستقر در عراق خواهد بود که این عملیات از ماه آگوست 2014 آغاز شده است. 2- تشدید تلاش‌ها برای آموزش، مشاوره و تجهیز نیروهای مسلح عراق، پیشمرگه‌های کرد و احتمالاً قبایل سنّی این کشور پس از تشکیل دولت فراگیر در عراق، 3- نابودی پناهگاه‌ها و مقرهای عملیاتی داعش در داخل سوریه که ممکن است تا پیش از پایان دوران ریاست جمهوری اوباما به پایان نرسد که سخت‌ترین و جنجالی‌ترین مرحله این عملیات است. [3] «لیان پنتا Leon Panetta » وزیر دفاع اسبق آمریکا که رئیس سیا نیز بوده گفته است که جنگ با داعش، دامنه‌ای 30 ساله خواهد داشت و می‌تواند به کشورهای دیگر مانند لیبی، نیجریه، سومالی و یمن کشیده شود. [4] در این مقاله، تغییر و تحول استراتژی اوباما در مبارزه با داعش تا اتخاذ استراتژی نیلوفر آبی، و رویکردهای دولتی و کنگره در قبال ن به همراه ملاحظات و ارزیابی مربوطه ارائه خواهد شد.
استراتژی نیلوفر آبی و رویکردهای آمریکایی در قبال آن
باراک اوباما در 11 ژوئن 2015 (21 خرداد) از اعزام 450 مستشار نظامی آمریکایی به عراق برای استقرار در پایگاه جدیدی که در الانبار مستقر خواهند شد خبر داد. وزارت دفاع آمریکا در بیانیه‌ای در 12 ژوئن اعلام کرد که برای گسترش پایگاه‌های آمریکا در کشور عراق- و احتمالاً هموار کردن راه برای به‌کارگیری بیشتر نیروهای آمریکایی در مناطق جنگی- برنامه دارد. ژنرال «مارتین دمپسی Martin Dempsey» رئیس ستاد مشترک، گفت که مجموعه پایگاه‌هایی در اطراف عراق می‌تواند ایجاد شود تا نیروهای آمریکایی بتوانند به قبایل سنی دسترسی پیدا کرده، به رهبران نظامی عراقی مشورت و هم‌فکری ارائه کنند و در حملات هوایی و آموزش واحدهای کوچک از سربازان و پلیس عراقی مشارکت داشته باشند. این استراتژی جدید «نیلوفر آبی Lily pad Strategy» یا «مناطق مشترک امنیتی Security Cooperative Locations-SCL» نام دارد. دمپسی گفت: یکی از این پایگاه‌ها در مسیر بغداد به تکریت و کرکوک به موصل قرار خواهد داشت. همچنین «استیو وارن» سخنگوی وزارت دفاع آمریکا، تأیید کرد که در حال حاضر به دنبال مکان‌یابی برای دیگر پایگاه‌های نیلوفر آبی هستند و برای محل استقرار این پایگاه‌ها صدها گزینه وجود دارد و اصولاً هر مکانی که قبلاً پایگاه عملیاتی بوده نیز گزینه خوبی محسوب می‌شود. یکی از مقامات وزارت دفاع آمریکا دراین‌باره گفته است که پایگاه‌های جدید بر اساس نیازهای نیروهای عراقی در منطقه طراحی و احداث می‌شود؛ بنابراین ممکن است یک پایگاه برای آموزش نیروهای سنی، یکی دیگر برای مانورهای مشترک با نیروهای عراقی استفاده شده و یا پایگاه دیگری برای جمع‌آوری اطلاعات برای حملات هوایی استفاده شود. مقامات نظامی آمریکایی اعلام کرده‌اند که پنجمین پایگاه نظامی آمریکا در عراق تأسیس خواهد شد.
«جاش ارنست Josh Earnest» سخنگوی کاخ سفید گفت: رئیس ستاد ارتش آمریکا از مواردی صحبت می‌کند که واقعی نیست. سپهبد «دیوید بارنو David Barno» رئیس سابق فرماندهی نیروهای مشترک در افغانستان در مهروموم‌های 2005-2003 و رئیس کمیته مشورتی عملیات آزادسازی عراق که در دانشگاه‌های مطرح نظامی آمریکا به تدریس می‌پردازد گفت: «گمان نمی‌کنم ما در استراتژی مهار داعش موفق عمل کرده باشیم. این گروه در حال تحرک بوده و فعالیت خود را گسترش داده است. ما باید به شکل گسترده‌ای به فکر حملات هوایی برای شکستن هیمنه داعش در مرکز آن‌ها در شرق سوریه باشیم.» «شاون بریملی Shawn Brimley» مدیر مطالعاتی «مرکز موسسه امنیت آمریکای نوین Center for New American Security (CNAS)» نیز می‌گوید اینکه یک نیروی آمریکایی شانه‌به‌شانه یک ژنرال عراقی بایستد کمک چندانی نمی‌کند[5]. «بارابارا استار و آلکساندر جف» گزارشگران پنتاگون شبکه سی‌ان‌ان معتقدند که استراتژی نیلوفر آبی می‌تواند به افزایش نیروهای آمریکایی در عراق بینجامد[6].
«جان سوپکو John Sopko» بازرس کل ویژه بازسازی افغانستان (Special Inspector General for Afghanistan Reconstruction-SIGAR) اعلام کرده که استراتژی نیلوفر آبی علیه طالبان در افغانستان ناکارآمد بوده است[7].
کاخ سفید، با انتشار بیانیه‌ای مدعی شده که این نیروها را به درخواست دولت عراق و در تلاش برای مقابله با موفقیت‌های گروه تروریستی داعش به این کشور اعزام می‌کند.
کنگره آمریکا و استراتژی مبارزه با داعش
رویکرد و استراتژی اوباما در قبال عراق مورد سؤال و انتقاد کنگره قرار گرفته است. کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان ایالات‌متحده در 29 آوریل با 60 رأی موافق در برابر 2 مخالف و 1 ممتنع به طرح قانونی شماره 1735 مجلس نمایندگان با عنوان قانون اختیار دفاع ملی سال 2016 رأی دادند. در این طرح دفاعی سالیانه، بودجه 715 میلیون دلاری برای کمک به نیروهای عراقی که در حال مبارزه با داعش هستند، اختصاص داده شده است. حداقل 25 درصد این بودجه به نیروهای پیشمرگه، شبه‌نظامیان سنی و گارد ملی اهل تسنن اختصاص خواهد یافت. در این طرح آمده است که باید برای نیروهای پیشمرگه کرد که عنوان نیروهای امنیتی با یک مأموریت ملی عمل کرده و همچنین گارد ملی سنی عراق، یک کشور در نظر گرفته شده و به رسمیت شناخته شود. اجرای این طرح اجازه خواهد داد تا این نیروهای امنیتی به صورت مستقیم کمک‌های آمریکا را دریافت کنند. طرح فوق، وزارت خارجه و دفاع آمریکا را ملزم می‌کند تا تأیید کنند که دولت مرکزی بغداد به اقلیت‌ها، حق بیشتری در شیوه اداره کشور می‌دهد. اگر ظرف سه ماه از زمان تصویب این طرح، پیشرفت‌هایی در زمینه شرایط خاص یعنی شمول سیاسی، مجوز تشکیل گارد ملی، پایان دادن به حمایت از شبه‌نظامیان شیعه حاصل نشود، 75 درصد باقیمانده کمک آمریکا به دولت عراق معلق می‌شود و دست‌کم 60 درصد از این کمک به کردها و سنی‌ها داده می‌شود. طرح فوق همچنین برای سال مالی 2016، مجوز 600 میلیون دلار برای آموزش و تجهیز معارضان سوری برای مبارزه با داعش و 300 میلیون دلار برای کمک به اردن به منظور دفاع از مرزهایش با عراق و سوریه را صادر می‌کند[8]. «مک تورنبری Mac Thornberry» (نماینده جمهوری‌خواه از تگزاس) و رئیس کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان در مورد تصویب این طرح گفت: «من و دیگر اعضای جمهوری‌خواه با توجه به نگرانی‌های روزافزون نسبت به نفوذ ایران بر دولت بغداد، خواستار به رسمیت شناخته شدن کشوری برای شبه‌نظامیان کرد و سنی عراق هستیم.[9]» پس از کش‌وقوس‌های فراوان، کمیته نیروهای مسلح کنگره آمریکا، روز 14 می اعلام کرد بندی که نیروهای پیشمرگه و عشایر سنی را «کشور» می‌خواند، از قانون بودجه دفاعی آمریکا حذف شده است. بسیاری طرح قانونی شماره 1735 را اجرای طرح و نقشه جو بایدن مبنی بر تجزیه عراق قلمداد کرده‌اند. «جان مک‌کین» رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا نیز در ماه می، نسخه مشابه طرح فوق را در سنا منتشر کرد. سفارت آمریکا در بغداد در بیانیه‌ای این طرح کنگره را غیرقابل‌استناد دانست و آن را بیانگر دیدگاه‌ها و سیاست‌های دولت آمریکا ندانست.
ارسال مستقیم کمک‌های تسلیحاتی به کردهای عراق به منظور مبارزه با داعش احتمال برنامه‌ریزی و تسلیح این نیروها برای تجزیه عراق را تقویت کرده است. «ران پال» سناتور جمهوری‌خواه ادعا کرده که در ازای همکاری کردها در مبارزه با داعش، به آن‌ها پیشنهاد تأسیس کشور را خواهد داد و کردها لایق حمایت بیشتر و به رسمیت شناخته شدن از سوی آمریکا و متحدانش هستند.[10]
باب کورکر رئیس جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی سنا در روز 3 ژوئن در جلسه استماع «پیامدهای توافق هسته‌ای ایران بر سیاست ایالات‌متحده در خاورمیانه» ضمن انتقاد شدید از تأثیرات میدانی حملات جنگنده‌های ائتلاف به مناطق تحت نفوذ داعش گفت: «همگام با عمیق‌تر شدن نفوذ ایران در بغداد و دمشق تا بیروت و صنعا، بسیاری در منطقه، مسئله را این‌گونه می‌بینند که ایالات‌متحده به نیروی هوایی بشار اسد در سوریه و نیروی هوایی ایران در عراق تبدیل شده است.» کورکر به مشاهدات میدانی خود در عراق هم اشاره کرده و آن‌ها را شاهدی بر این مدعا آورده و افزوده است: «اخیراً به عراق رفته بودم و واقعاً همین احساس به شخص منتقل می‌شد، آنچه ما انجام می‌دهیم عبارت است از ایجاد کشوری بهتر برای ایران در داخل عراق. وقتی به نفوذ زیاد ایران در پارلمان عراق و تلاش‌های زیاد آن‌ها در میدان نبرد نگاه می‌کنید، این حس قوی‌تر می‌شود.»[11]
شایان ذکر است پروژه خاورمیانه در سال 2020 که توسط شورای اطلاعات ملی آمریکا انجام شده، یکی از گزینه‌های اصلی آینده جغرافیای سیاسی عراق را تجزیه عراق معرفی می‌کند.[12]
ژنرال «جان ام. (جک) کین John M. (Jack) Keane» جانشین سابق فرمانده ارتش آمریکا و طراح سابق برنامه حملات نظامی به عراق، در 21 می در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح مجلس سنا، راجع به عملیات آمریکا علیه داعش در عراق و سوریه گفت: «نه‌تنها در عراق موفق نبوده‌ایم، بلکه در واقع در حال شکست در این جنگ هستیم. وی با اشاره به پیشروی‌های داعش در سوریه و عراق و گسترش فعالیت‌های این گروه تروریستی در یمن، لیبی، افغانستان و صحرای سینا در آفریقا افزود: آمریکا هنوز هیچ برنامه‌ای برای مقابله با داعش در سوریه ندارد. به نظر وی سوریه پایگاه اصلی داعش است و تا زمانی که آن‌ها پایگاه خود در سوریه را حفظ کنند، ما نمی‌توانیم در عراق موفق شویم.»[13]
ملاحظات و ارزیابی
نظر به اینکه اوباما اعلام کرده که واشنگتن هنوز استراتژی کاملی برای مبارزه با داعش ندارد، باید یادآور شد که سردرگمی آمریکا در برابر پیشروی‌های داعش و دیگر گروه‌های تروریستی در عراق و سوریه ریشه در عملکرد گذشته واشنگتن در خاورمیانه و همچنین رفتار متناقض دولت اوباما دارد. ائتلاف بین‌المللی مبارزه با داعش به رهبری آمریکا، بیشتر به دنبال اهداف ژئوپولیتیک است. بدیهی است که برخی کشورهای منطقه‌ای برای افزایش قدرت منطقه‌ای خود، از تشکیل گروه تروریستی داعش حمایت کردند. ائتلاف‌سازی با حضور آمریکایی‌ها پیچیدگی‌های خاصی دارد و حتی کردها و ترک‌ها هم تا جایی با ائتلاف علیه داعش همراه هستند که منافع‌شان اقتضاء می‌کند و این امر هم در مورد عربستان سعودی صادق است. با توجه به اینکه استراتژی ایالات‌متحده در تغییر حکومت‌ها در خاورمیانه بهتر از ایجاد پایگاه‌های نظامی جواب داده و منافع آمریکا را تأمین کرده است، کشورهای عضو ائتلاف مانند عربستان سعودی و ترکیه به دنبال درگیر کردن آمریکا در جنگی هستند تا پس از داعش حکومت بشار اسد را ساقط کنند و یا حکومت مطلوب خود را در عراق سر کار بیاورند.
با توجه به تشدید گام‌های عملیات مبارزه با داعش علیرغم نتایج غیرقطعی آن، نشانه‌هایی از افزایش تنش بین رئیس‌جمهور اوباما و مشاوران نظامی ارشدش وجود دارد. درحالی‌که پنتاگون اذعان دارد که حملات هوایی، پیشروی‌های داعش را مهار نخواهد کرد، در واشنگتن بحث به سمت استفاده از نیروهای زمینی گرایش پیدا کرده است ولی سیاست رسمی همچنان عدم استفاده از نیروهای زمینی می‌باشد. از سوی دیگر تلاش برای برکناری بشار اسد تا زمانی که داعش تضعیف نشده، از اولویت کمتری برخوردار است. با این حال مقامات دولتی آمریکا صراحت می‌گویند که داعش نمی‌تواند به صورت جدی آسیب ببیند، مگر اینکه مناطق پایگاهی‌شان در سوریه به صورت کامل مورد حمله قرار گرفته و نابود شود.
ازآنجاکه اوباما مجوز کنگره برای استراتژی مبارزه با داعش را به طور قطعی به دست آورده و ازآنجاکه تاکنون هیچ نیرویی به جز مربیان و مشاوران نظامی در منطقه مستقر نشده‌اند و با توجه به آغاز آموزش مبارزان ارتش سوریه آزاد و آموزش ارتش، پلیس و قبایل عراق در چارچوب استراتژی نیلوفر آبی، تنش‌ها در واشنگتن در مورد گستره و کارآمدی عملیات ایالات‌متحده به وجود آمده است. به نظر می‌رسد که رهبری نظامی ایالات‌متحده در صورتی به استفاده از نیروهای رزمی زمینی متقاعد می‌شود که هدف «تضعیف و نابودی داعش» قابل‌دستیابی باشد. کاخ سفید همچنان به صورت مصرانه مخالف استفاده از نیروهای رزمی زمینی است.
دولت اوباما هم‌اکنون با فشار بسیار بیشتر برای افزایش مداخله خود در عراق روبروست. با توجه به مخالفت‌های سناتور «جان مک کین John McCain» رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا و سناتور «باب کورکر Bob Corker» رئیس کمیته روابط خارجی سنا با استراتژی اوباما که آن را ناکارآمد توصیف می‌کنند، احتمال انصراف کنگره جمهوری‌خواه از اعزام نیروهای رزمی بیشتر به عراق، بعید به نظر می‌رسد.
شاید مقامات آمریکایی به این نتیجه رسیده باشند که ورود به یک جنگ دیگر منافع آن‌ها را تأمین نکند و هزینه‌های زیادی برای آن‌ها در پی داشته باشد و به همین دلیل فعلاً گزینه استفاده از نیروی زمینی در دستور کار اصلی‌شان جای ندارد. باید توجه داشت که عملیات علیه داعش به سیاست‌گذاری در قبال ایران نیز بستگی دارد. در صورت عدم اجماع بین‌المللی و مشارکت کشورهایی همچون ایران و ملاحظه منافع این بازیگران، ممکن است غلبه بر داعش به دست آید اما با سختی همراه خواهد بود. نگرانی اصلی آمریکا بابت افزایش نقش‌آفرینی منطقه‌ای ج.ا.ا. است که اظهارات مقامات نظامی آمریکایی آن را قدرت‌طلبی منطقه‌ای ایران بیان کرده‌اند، ولی با این حال نگاه آمریکا به این ائتلاف این است که بتواند ایران را پس از توافق هسته‌ای با خود همراه کرده و در بازی ائتلاف مبارزه با داعش، به آن نزدیک‌تر شود، امری که اخیراً توسط جان کری و پیش‌تر توسط اندیشکده‌های برتر آمریکایی همچون شورای روابط خارجی مطرح شده بود. استراتژی طولانی‌مدت دولت آمریکا علیه داعش، می‌تواند به شانس دموکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 همچون انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره 2014، آسیب برساند.
نگرانی جمهوری‌خواهان این است که حملات تروریستی داعش در داخل خاک آمریکا تکرار شود. بحث و مشاجره بین سازمانی در آمریکا باعث شکل‌گیری اختلافات شدیدی دراین‌باره شده است که آیا برای شکست داعش نیازی به تعهد دوباره آمریکا در قبال عراق وجود دارد. مشاوران عالی نظامی اوباما او را ترغیب می‌کنند که تعداد مستشاران آمریکایی را برای استقرار در شبکه پایگاه‌های استان‌های با اکثریت سنی افرایش قابل‌توجهی دهد. پیش‌بینی می‌شود با توجه به بی‌اعتمادی فزاینده در واشنگتن نسبت به اراده دولت عراق در مورد مجوز ورود آسان تسلیحات آمریکایی به قبایل سنی و کُرد، ایده قدیمی تجزیه سه‌بخشی عراق بار دیگر رونق رفته و مطرح شود. البته با توجه به متقاعد نشدن آمریکا در عدم تغییر رویکردش در قبال عراق، فعلاً گزینه تجزیه عراق در لایه سطح دوم تصمیم گیران این کشور باقی مانده است.
علیرغم جدی تلقی کردن تهدید داعش توسط مقامات نظامی آمریکایی، آن‌ها در مورد اینکه کدام استراتژی مبارزه مناسب‌تر است، قطعیت ندارند. بحث‌های فراوانی در بین فرماندهان نظامی وجود دارد و هرکسی دوست دارد از تجربه و درس آموخته شده خود از مبارزه در عراق و افغانستان طرفداری کند، اما به خاطر عدم تعهد برای ارسال نیروهای زمینی آمریکا در منطقه، بیشتر این دیدگاه‌ها نگاه حاشیه‌ای مبنی بر ارسال تعداد کم نیروها دارد. همچنین در مورد برنامه آموزش شورشیان سوری تردید و سؤال زیادی وجود دارد. اقبال عمومی زیادی از جنگ دوباره در عراق دیده نمی‌شود. استراتژی مبارزه با داعش دولت اوباما، به خصوص با توجه به تعداد نیروهای اعزامی کم برای آموزش مبارزه با داعش، همچنان مورد انتقاد خواهد بود. در حالی که اوباما دوباره در حال منتفی کردن ارسال و استقرار تعداد قابل‌توجهی از سربازان را دارد، هیچ تغییری در رویکرد ایالات‌متحده پیش‌بینی نمی‌شود.
در مجموع استراتژی نیلوفر آبی نمی‌تواند در مبارزه علیه داعش کارساز باشد. با توجه به هزینه اندک 3 میلیارد دلاری که صرف مبارزه هوایی علیه داعش شد (علیرغم تبلیغات بسیار در میزان هزینه) آمریکا در مبارزه با این گروه تروریستی جدی نبوده است و وظیفه جنگیدن را به نیروهای محلی واگذار کرده است. این استراتژی می‌تواند منجر به تضعیف ارتش عراق و حتی جنگ فرقه‌ای داخلی بشود. در پایان باید تأکید کرد که با توجه به اینکه آمریکا اولویت اصلی داعش نیست، مبارزه با داعش نیز اولویت اصلی سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا نخواهد بود.
[1] .US Department of Defense, “AIRSTRIKES IN IRAQ AND SYRIA”, http://www.defense.gov/home/features/2014/0814_iraq/
[2] . Kevin Liptak, “Obama: No 'complete strategy' yet on training Iraqis”, June 9, 2015, http://edition.cnn.com/2015/06/08/politics/obama-abadi-iraq-germany-g7/
[3] . ERIC SCHMITT, MICHAEL R. GORDON and HELENE COOPER, “Destroying ISIS May Take Years, U.S. Officials Say”, SEPT. 7, 2014, http://www.nytimes.com/2014/09/08/world/middleeast/destroying-isis-may-take-3-years-white-house-says.html
[4] . Susan Page, “Panetta: '30-year war' and a leadership test for Obama”
,Oct 6, 2014,http://www.usatoday.com/story/news/politics/2014/10/06/leon-panetta-memoir-worthy-fights/16737615/
[5] . Paul McLeary, “The Pentagon Wants to Build New Bases in Iraq. Will More U.S. Troops Follow?”,
,June 11, 2015, http://foreignpolicy.com/2015/06/11/the-pentagon-wants-to-build-new-bases-in-iraq-will-more-u-s-troops-follow/
[6] . Barbara Starr and Alexandra Jaffe ,“Pentagon 'lily pad' strategy could increase U.S. troops in Iraq”, June 11, 2015 http://edition.cnn.com/2015/06/11/politics/military-considers-replicating-taqaddam-plan/
[7] . Mark Thompson , “U.S. Adapts ‘Lily Pad’ Strategy to Defeat ISIS in Iraq“,June 11, 2015, http://time.com/3918318/iraq-isis-lilypad/
[8] . “NATIONAL DEFENSE AUTHORIZATION ACT FOR FISCAL YEAR 2016 , R E P O R T
OF THE COMMITTEE ON ARMED SERVICES HOUSE OF REPRESENTATIVES ON H.R. 1735 together with DISSENTING VIEWS” , https://www.congress.gov/114/crpt/hrpt102/CRPT-114hrpt102.pdf
[9] . https://armedservices.house.gov/index.cfm/home?hideOpsCenter
[10] . Ron paul, “What Have We Accomplished in Iraq?”
, august 17, 2014,http://www.ronpaulinstitute.org/archives/featured-articles/2014/august/17/what-have-we-accomplished-in-iraq/
[11] . “Corker Opening Statement at Hearing on Implications of The Iran Nuclear Agreement For U.S. Policy In The Middle East”,
, June 3,2015, http://www.foreign.senate.gov/press/chair/release/corker-opening-statement-at-implications-of-the-iran-nuclear-agreement-for-us-policy-in-the-middle-east
[12] . National Intelligence Council , “Mapping the Global Future: Report of the National Intelligence Council's 2020 Project ,December 2004,
,http://www.dni.gov/files/documents/Global%20Trends_Mapping%20the%20Global%20Future%202020%20Project.pdf
[13] . “United States Policy in Iraq and Syria”, May 21, 2015, http://www.armed-services.senate.gov/hearings/15-05-21-united-states-policy-in-iraq-and-sy
نادعلی بای/ دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل و کارشناس مسائل آمریکا
ارسال نظر