تیم ایرانی، پروتكل الحاقي را پذیرفته است اما با شروطی سنگین/ فرمول پیچیده و پر از ابهام آمریکایی ها برای لغو تحریم ها

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- ایستادگی تیم هسته ای ایران بر لغو تحریم های مالی و اقتصادی در روز توافق موجب شده تا آمریکایی ها به ترفندی چند لایه برای بحث تحریم ها دست بزنند. در عین حال بررسي متن توافق نامه هسته اي به عنوان يك موضوع ملي و بسيار مهم در كشور در روزهاي آتي در حالي انجام مي شود كه مجلس در تعطيلات تابستاني به سر مي برد.

به گزارش خبرنگار اعزامی پایگاه خبری تحلیلی «پارس» به وین، ظریف و تیم همراهش در این دور از مذاکرات بیشترین ظرفیت خود را بر لغو تحریم های مالی و اقتصادی در روز توافق متمرکز کرده اند و آمریکایی ها که دریافته اند حتی در دقیقه 90 نیز طرف ایرانی کوتاه نمی آید ترفندی چند لایه را برای لغو تحریم های اقتصادی پیشنهاد کرده است.

* هنوز از جزییات پیشنهاد آمریکایی هاخبری درز نکرده است اما یکی از کارشناسان انگلیسی به خبرنگار «پارس» در وین گفته است: «طرح جدید آمریکا در نهایت نه تنها به لغو تحریم های اقتصادی ایران منجر نمی شود بلکه حتی تحریم های کشورتان، "تعلیق" هم نخواهد شد.»
وی افزوده است: «آمریکایی ها بر این باورند که ایران، با لغو تدریجی تحریمها موافقت می کند.» وی اضافه کرده است: « با اینکه طرح آمریکاییها در مورد لغو یا تعلیق تحریم ایران مبهم است اما در مورد بازگشت پذیری تحریم ها کاملا روشن است و بازگشت پذیری تحریم ها فقط به سازمان ملل محدود نمی شود و اتحادیه اروپا نیز قادر خواهد بود تحریمها را دوباره وضع کند»
مذاکرات هسته ای ایران و اعضای 1+5 فعلا به مدت هفت روز تمدید شده یا به قول برخی دیپلماتها در زمان صفر نگاه داشته شده است. اگرچه گمانه زنی هایی در خصوص پایان مذاکرات تا قبل از پایان این هفت روز وجود دارد، اما اکثر تحلیلگران معتقدند با توجه به لزوم جمع بندی نقاط اختلافی باقیمانده پس از بازگشت آمانو از تهران، احتمال به نتیجه رسیدن سریع تر مذاکرات در این مرحله امکان پذیر نیست. ضمن آنکه برخی نقاط اخنلافی بر سر نحوه اجرایی شدن توافق نهایی به قوت خود باقی خواهد ماند. همه این موارد در صورتی عینیت می یابد که طرف مقابل از زیاده خواهی خود در حوزه بازرسی ها و تحریمها (نحوه برداشتن تحریمها و زمان آن) دست بکشد. در غیر این صورت، توافقی میان ایران و طرف مقابل شکل نخواهد گرفت. 

* در عین حال که طرف فرانسوی نیز همچنان نقش نماینده اسراییل و عربستان را در مذاکرات ایفا کرده و در مذاکرات معاونین صریحا ابراز داشته اند: در صورتی که ایران اجازه ندهد از مراکز نظامی و مشکوک این کشور بازرسی به عمل آید، هیچ تحریمی لغو نخواهد شد.
فابیوس وزیر خارجه فرانسه بنا به آنچه تل آویو از او خواسته است، سعی دارد بر سر موضوعاتی مانند زمان بندی عادی سازی پرونده هسته ای ایران و بازرسی های غیر متعارف پافشاری کند. با این حال پس از بازگشت نهایی فابیوس به محل مذاکرات مشخص خواهد شد که آیا در مواضع بنیادین او در این خصوص تغییر ایجاد خواهد شد یا خیر! با این حال بعید به نظر می رسد فابیوس به راحتی از مواضع خود در خصوص این موارد اختلافی عقب نشینی کند. در این خصوص میان بازی فابیوس و مقامات آمریکایی در اکثر موارد همپوشانی کامل وجود دارد، به جز در مواردی که نتانیاهو و عربستان سعودی امتیازات خاصی را به کاخ الیزه داده اند. در برخی حوزه های اختلافی، بازی فابیوس از کری و مقامات آمریکایی نیز تندتر است.

* هم‌اکنون کشورهای 1+5 تلاش می‌ کنند متن قطعنامه  شواری امنیت که برای اساس آن تحریم‌ های ایران به موجب  توافق هستهای لغو خواهد شد، تهیه شود.و وزرای خارجه گروه 1+5 متن قطعنامه لغو تحریم‌ های ایران را آماده می‌ کنند که در صورت توافق نهایی به شورای امنیت ارسال و تصویب خواهد شد.
بر اساس پیشنهاد یکی از کشورها، شورای امنیت سازمان ملل باید به صورت دوره‌ای قطعنامه مربوط به برداشته شدن تحریم‌ها را مورد بررسی قرار داده و مجددا تصویب کند. در خصوص این مکانیزیم نقاط مبهم زیادی وجود دارد که یکی از مهم ترین آنها، نقش اعضای دائمی و غیر دائمی شورای امنیت در خصوص طرح ادعاهای غیر حقوقی و غیرواقعی در خصوص فعالیتهای هسته ای ایران است. موضوعی که قبلا نیز مسبوق به سابقه بوده است.

* آمريكايي ها با اینکه در موضوع فردو از همان شب بيانيه لوزان نظرشان را تغيير دادند و به اصطلاح دکتر صالحی، «دبه» درآوردند و خواستند كه برخلاف توافقشان، تعداد سانتريفيوژها به صورت تدريجي کمتر شود؛ اما اکنون به اين نتيجه رسيده اند كه ايران از خط قرمز در موضوع فردو كوتاه نمي آید.

* برخی اخبار تایید نشده حکایت از آن دارد که تیم ایرانی، پروتكل الحاقي را پذیرفته است اما شروط سنگینی مخصوصا حفظ اسرار نظامی ایران را مطرح ساخته اند. با این همه پذیرش پروتکل الحاقی نیازمند تصویب مجلس شورای اسلامی است.

* طرف ایرانی این بار تاکید دارد که توافق جامع هسته ای نباید هیچ بخش محرمانه ای داشته باشد و اگر توافق جامع حاصل شود همه اسناد و ضمائم مربوط به آن منتشر خواهد شد و در دسترس قرار خواهد گرفت

* در گفتگوها با آمانو،‌ جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی بر لزوم ایجاد یک زمان‌بندی مشخص برای پایان دادن به موضوعاتی که از گذشته مطرح بود به تفاهم رسیدند. این تفاهم در جریان مذاکرات دو طرف صورت گرفت و بنا شد تا در روزهای آینده بحث‌های کارشناسی در این زمینه ادامه یابد تا این مسئله نهایی شود. در حاشیه ملاقات‌ آمانو با روحانی و شمخانی ،‌ معاونان دو مقام مسئول هم به طور جداگانه باهم دیدار و گفتگو کردند. هنوز خبرنگار پارس به اسامی این دو معاون دسترسی پیدا نکرده است.

* ظریف احتمالا دوباره به تهران بر می گردد اما هنوز تایید نشده است

* یک مقام آمریکایی در جلسه خصوصی به خبرنگاران غربی گفته است: بازرسی‌های سرزده از ایران کفایت نمی کند. برای اجرای توافقنامه هسته ای با ایران توسل به زور ضروری است. کاخ سفید تلاش دارد به عبارت «همه گزینه‌ها روی میز باقی خواهند ماند» که حمله نظامی هم در آن هست، ضمانت اجرایی بیشتری ببخشد

* ظریف در گفتگو با یک رسانه غربی وقتی از او درباره خطوط قرمزی که رهبر ایران آیت الله خامنه ای تعیین کرده و این که ایا این خطوط حصول توافق را غیر ممکن کرده است، ظریف پاسخ داد: «هیچ یک از مسائلی که رهبری گفتند جدید نیست. این موضع ثابت ایران از روز نخست مذاکرات بوده است.» روز اول مذاکرات، اکانت دفتر رهبر ایران در توییتر تصویری از ظریف و تیم او منتشر کرد که ضمیمه آن جمله رهبری درباره آن ها بود: من تیم مذاکره کننده امان را قابل اعتماد، متعهد، شجاع و با ایمان می دانم. وقتی این پست را به ظریف یادآوری کردم، او لبخندی زد و گفت: «این تصویر در نطنز گرفته شده و حمایت رهبری برای تیم ما بسیار مهم است.» ظریف و تیم او علیرغم حمایت های رهبری، پس از انتشار فکت شیت آمریکایی، با کمپین های تبلیغاتی سخت تندروها در تهران مواجه هستند. این اتفاق در حالی رخ داد که هر دو طرف توافق کردند بر اساس بیانیه "فدریکا موگرینی" کار را به جلو ببرند. وزیر ایران ترجیح داد که به این انتقادات پاسخ ندهد تا مذاکرات ادامه یابد. تمام آنچه ظریف میخواهد پایان این مذاکرات است. او به تعهدات جان کری احترام می گذارد و میگوید: «جان فردی منطقی است اما فکر میکند آمریکا باید تصمیم بگیرد که توافق می خواهد یا تحریم.» وی می گوید: «شکست و یا موفقیت توافق به تصمیم آمریکا برای لغو یا عدم لغو تحریم ها بستگی دارد.»

* اطلاعات به دست آمده نشان میدهد که شش قدرت جهانی به ایران در خصوص بازرسی ها پیشنهاداتی ارائه کرده اند. بنا شده که کمیسیونی شکل گیرد تا اختلافات ممکن هنگام دسترسی آژانس به برخی پایگاه ها را بررسی کند. اگر ایران مانع دسترسی آژانس به برخی سایت ها شود  در حالی که دلایل آژانس مستدل است، این کمیسون به موضوع رسیدگی می کند و رای اکثریت در این کمیسیون تعیین می کند که ایا آژانس حق دسترسی دارد یا خیر. ایران هنوز این پیشنهاد را نپذیرفته است و مقامات هم از اظهار نظر درباره این موضوع خودداری می کنند.

* یکی از پیشنهاداتی که از داخل ایران به تیم ظریف ارایه شده این است که «نظارت بر حسن اجرای توافق جامع هسته ای بر عهده کمیته‌ای متشکل از 7 کشور در حال مذاکره باشد و این کمیته بر اجرای تعهدات دو طرف نظارت کند، می‌توان از امکانات آژانس و دیگر نهادهای بین المللی به صورتی که گزارش آنها یک نظر "مشورتی" و "غیرحقوقی" برای کمیته باشد، استفاده کرد و درباره نظارت بر حسن اجرای لغو تحریم ها نیز باید ساز و کار مشابهی ایجاد شود.»

* بر اساس اخبار داخلی تیم ایرانی، مذاکرات هسته ‌ای دیگر بیش از این تمدید نمی‌شود و در صورت موفقیت مذاکرات، تحریم‌های ایران تا پایان آذر یا حداکثر اوایل دی ماه سال جاری، کاهش چشمگیری خواهند داشت.

* سنای آمریکا در طرحی خواستار تمدید قانون تحریمهای ایران تا سال ۲۰۲۶ هستند، بر اساس این پیشنهاد، سنا، اضافه شدن طرحی را به لایحه بودجه دفاعی آمریکا مطرح کرده‌ است که خواستار تمدید 10 ساله قانون موسوم به «قانون تحریم ایران» (داماتو) است. این قانون، مصوب سال 1996 است و در حالت عادی تا پایان سال 2016 منقضی می شود. البته یک سخنگوی کاخ سفید در واکنش به تلاش کنگره برای تمدید تحریمهای ایران در صورتی که نام اش منتشر نشود گفته است که «این اقدام هیچ فشار اضافه‌ ای به ایران تحمیل نمی‌کند و فقط مذاکرات هسته‌ای را تحت الشاع قرار خواهد داد و ممکن است تلاشهای دیپلماتیک را با شکست مواجه کند.» 

* برخی اخبار تایید نشده می گوید: ایران با انتقال بیش از 9 تن از اورانیوم غنی شده با غنای پایین به خارج از کشور، به عنوان بخشی از توافق جامع هسته‌ای، موافقت کرده است.

* نشریه اقتصادی "بلومبرگ" گزارش مفصلی از احتمال حمله نظامی آمریکا به ایران تهیه کرده و نوشته است: حتی استفاده از مهمات مخرب نیز به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند تضمین کند که ذخیره‌ی اورانیوم غنی‌سازی‌شده ایران نابود خواهد شد.درعین‌حال برخی کارشناسان می‌گویند هرگونه حمله‌ی نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران، به‌جز دشواری‌های جدی سیاسی، برنامه‌ی اتمی ایران را کاملا متوقف نمی‌کند.عده‌ای از این کارشناسان به بلومبرگ گفتند که استفاده از گزینه‌ی نظامی علیه تاسیسات اتمی ایران در نهایت ممکن است برنامه اتمی ایران را برای زمانی نزدیک به ۴ سال با تاخیر مواجه کند. آمریکا نمی‌تواند تضمین کند که حمله به تاسیسات اتمی ایران، باعث توقف فعالیت‌های اتمی ایران می‌شود. انهدام کامل برنامه‌ی اتمی ایران محتمل نیست. ایران درهرحال تجربه و دانش اتمی لازم برای آغاز مجدد برنامه‌ی اتمی خود را دارد.» سناتور آنگوس کینگ، عضو کمیته‌ی نظامی مجلس سنای کنگره‌ی آمریکا نیز در گفت‌وگو با این نشریه تاکید کرد:« حقیقت این است که هیچ کس نمی‌تواند دانش اتمی ایران را بمباران کند. با آن‌چه تاکنون آموختند، کاری نمی‌شود کرد.» این گزارش تاکید می‌کند که اگرچه "برنامه جایگزین" آمریکا در صورت شکست مذاکرات، احتمال حمله‌ی نظامی به تاسیسات اتمی است، اما این حمله درنهایت جلوی برنامه‌ اتمی ایران را برای همیشه نخواهد گرفت. در صورت شکست دیپلماسی، راه جایگزین لزوما نتیجه ‌بخش نخواهد بود.

* گفته می‌شود که از کاترین اشتون، مشاور موگرینی در امور مذاکرات هسته ای با ایران نیز برای شرکت در مذاکرات وین دعوت شده است. اشتون از ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ خود سمت کنونی موگرینی را به عهده داشت و یکی از مهره‌های اصلی مذاکرات هسته‌ای به‌شمار می‌رفت.

* اسرائیل گفته است که برای جلوگیری از دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای از تمام وسایل، از جمله حمله نظامی، استفاده خواهد کرد. ایران همواره تأکید کرده است که برنامه هسته‌ای آن کشور سرشت صلح‌آمیز دارد. اسرائیل به مدد نرم‌افزاری کامپیوتری که مختص جاسوسی است، روند مذاکرات وین را به دقت دنبال می‌کند. مقامات اطلاعاتی اتریش و سوئیس درباره این موضوع سرگرم تحقیق هستند. اسرائيل تنها دولت خاورمیانه است که به سلاح اتمی مجهز است، 

* محمد نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور امروز برای ارائه مشورت های لازم، به مذاکره کنندگان در وین پیوست. به گزارش خبرنگار پارس از وین، رئیس دفتر رئیس جمهوری صبح جمعه در صفحه اینستاگرام خود تصویری از هواپیمای در حال پرواز منتشر کرد و نوشت: التماس دعا. گفته می شود او با ماموریت های ویژه و برای مشورت های لازم به جمع مذاکره کنندگان پیوسته است.

* سراج: آمریکا و اروپایی‌ها سعی دارند توافق بد را با فرمولی جدید به ایران تحمیل کنند 
آمریکایی‌ها بنا به دلایل زیر نیازمند بن‌بست شکنی در پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران هستند.
نیاز مبرم داخلی در برابر رقبای سیاسی (جمهوری خواهان)
بسترسازی برای پیروزی دموکرات‌ها در انتخابات آتی امریکا
ممانعت از زیر سؤال رفتن مدیریت امریکا در پرونده‌های بین‌المللی
به‌صرفه نبودن و ناتوانایی امریکا برای اقدام در مسیرهای جایگزین برای مهار ایران
عدم امکان مدیریت نرخ بازار نفت با توجه به شرایط نامناسب اقتصادی عربستان
 تمایل برخی از بازیگران غربی برای بهره‌گیری از فرصت بازار ایران
فاصله‌گرفتن افکار عمومی در داخل ایران از وضعیت شرطی بودن نسبت به مذاکرات
متزلزل شدن جایگاه غرب‌گرایان در معادلات سیاسی ایران

* فواد ایزدی نیز در مورد تحریم ها گفته است: 
کنگره آمریکا که دست جمهوری‌خواهان است به صراحت اعلام کرده‌اند که با مذاکره با ایران بر سر موضوع هسته‌ای مخالف هستند.
بیست و هشت نوع تحریم از سوی آمریکا علیه کشورمان وضع شده است. 18 نوع از این تحریم ها دستور روسای جمهور آمریکا از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون و 10 نوع دیگر قانون تحریمی متعلق به کنگره آمریکاست.
در کنگره آمریکا که دست جمهوری‌خواهان است به صراحت اعلام کرده‌اند که با مذاکرات دولت این کشور با جمهوری اسلامی ایران بر سر موضوع هسته‌ای مخالف هستند. پنج یا شش سناتور جمهوریخواه در کنگره کسانی هستند که در تلاش برای نامزد شدن و رسیدن به پست ریاست جمهوری آمریکا هستند.
اگر در روز امضای توافق توانستیم به چیزی دست یابیم موفق شده ایم در غیر این صورت اگر لغو تحریم ها را به مسائل دیگر منوط کنند تا به اواخر دوران ریاست جمهوری اوباما برسد ، این مسئله مشکل ساز خواهد شد.
چندین مورد معاهداتی که رؤسای جمهور پیشین آمریکا امضا کردند و با روی کار آمدن رئیس جمهور جدید در این کشور این معاهدات نقض شد. رئیس جمهور بعد از اوباما در آمریکا هیچ تعهدی ندارد تا آنچه را که در قبل امضا شده است ادامه دهد.
تأکید ایران بر لغو تحریم ها در روز امضای توافقنامه به همین خاطر است.
اگر مشکل با آمریکا حل نشود حتی اگر اتحادیه اروپا اعلام کند که هیچ مشکلی با کشور ما ندارد، مشکلاتی که ناشی از معاملات با دلار است برای ایران حل نخواهد شد.
آنها می خواهند در توافق احتمالی به آنچه را که خواست ایران است به صورت ظاهری و صوری تن دهند اما در باطن به آنها عمل نکنند که این بسیار خطرناک است.
طرف مقابل می خواهد دو تیم مذاکره کننده بر متنی توافق کنند و امضا نشده آن را به پایتخت ها بفرستند و به خاطر آنکه پیش بینی می شود خطوط قرمز ایران در آن لحاظ نشده باشد، ایران اعلام کند که آن را قبول نداریم و در نهایت کشورمان را مقصر شکست مذاکرات اعلام کنند.
تیم مذاکره کننده ما اگر می بیند متنی بر ما تحمیل می شود که حداقل های خطوط قرمز نظام جمهوری اسلامی ایران در آن رعایت نشده است به هیچ وجه نباید آن را بپذیرد.
دموکرات ها معتقدند اگر مذاکرات شکست بخورد نمی‌توانند برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کنند و همچنین ساختار تحریم‌ها فرو می‌پاشد. طرف مقابل به اندازه ما به توافق نیاز دارد و تیم مذاکره‌کننده ما نباید از فقدان توافق هراس داشته باشد.
ما نباید متنی که خطوط قرمز ما را رعایت نکرده بپذیریم و باید آن را در همان وین رد کنیم.
طراحی طرف مقابل در مرحله نخست، گرفتن توافقی موافق نظر خودشان است و سعی می کنند اگر این توافق حاصل نشد به سراغ مرحله بعد بروند که ایران را مقصر شکست مذاکرات اعلام کنند.
طرف مقابل بر بازرسی از مراکز نظامی ایران اصرار دارند. آنها می خواهند فراتر از پروتکل الحاقی مسائلی را به ایران تحمیل کنند.
 آمانو در مدت مسئولیتش در آژانس بین المللی انرژی اتمی بد عمل کرده و کارش شبیه معاون وزیرخارجه آمریکاست. وی عادلانه برخورد نمی کند و مشکلات زیادی برای ایران ایجاد کرده است.
 یکی از خطوط قرمز ایران این است که نباید به آژانس حق وتو بدهیم در صورتی که آمریکایی ها می خواهند که حق اعتراض ما را به آژانس از ما بگیرند.