پايگاه خبري تحليلي «پارس»- سعيد همتي- «دانشگاه را مي‌توان هم موتور محركه پيشرفت و توسعه كشور دانست و هم كانون فتنه تمام‌عيار عليه حاكميت به شمار آورد و براي اثبات اين مدعا مي‌توان به بسياري از اتفاقات و تحولات برآمده از دانشگاه‌ها در طول 35 سال اخير سركشي كرد.»

در مقطعي از تاريخ انقلاب جريان حاكم بر قوه مجريه گاه آنچنان فضاي دانشگاه را آبستن كشمكش‌‌هاي حزبي و جناحي قرار مي‌داد و از دانشجو به عنوان ابزاري جهت پيشبرد اهداف سياسي استفاده مي‌كرد كه كشور با ركود محسوس علمي- تحقيقاتي مواجه مي‌شد اما بر عكس در دوره‌اي هم به واسطه نگاه مناسب مسئولان اجرايي به «دانشگاه» شاهد پيشرفت‌هاي خيره‌كننده در اين زمينه آن هم در سطح منطقه و جهان بوده‌ايم. به خاطر همين حساسيت‌هاست كه رهبري بارها تأكيد نموده‌اند كه دانشگاه نبايد به «باشگاه سياسي» يا «خانه احزاب» تبديل شود و به عنوان ابزاري جهت اهداف جناح‌هاي سياسي به حساب آيد و اين را بزرگ‌ترين آفت فضاي علمي كشور مي‌دانند:«آرامش دانشگاه‌ها، زمينه‌ساز و شتاب‌بخش حركت علمي كشور است و اگر خداي ناكرده اين آرامش ضربه بخورد، حركت علمي متوقف مي‌شود و ايران به عقب بازمي‌گردد.» 

ايشان مي‌فرمايند:«...‌مسئولان ذيربط و مديران دانشگاه‌ها بايد با جديت از تبديل مراكز علمي به محل جولان و فعاليت‌هاي جريان‌هاي سياسي جلوگيري كنند... تبديل دانشگاه‌ها به باشگاه‌هاي سياسي سم مهلك حركت علمي كشور است.» اينها بخشي از مطالبات رهبري- در بهار سال گذشته - از مسئولان دولتي از جمله وزير علوم بود و سؤالات فراواني را در ذهن به‌وجود مي‌آورد از جمله اينكه «هدف گروه يا كساني كه فضاي التهاب و اضطراب را به دانشگاه‌ها تزريق مي‌كنند چيست و چگونه مي‌توان از فضاي علمي دانشگاه‌ها صيانت كرد؟»

براي پاسخ به سؤالاتي نظير آنچه مطرح شد مي‌توان از برخي از جملات رهبري در همين ديدار وام گرفت؛ آنجايي كه ايشان مي‌فرمايند: «... مسئولان ذيربط و مديران دانشگاه‌ها بايد با جديت از تبديل مراكز علمي به محل جولان و فعاليت‌هاي جريان‌هاي سياسي جلوگيري كنند... تبديل دانشگاه‌ها به باشگاه‌هاي سياسي سم مهلك حركت علمي كشور است.»

اما براي شناسايي جرياني كه مصداق بارز عبارت‌هاي مورد اشاره رهبري است، بايد اندكي به قبل بازگرديم، به آن زماني كه يك جريان نشانه‌دار سياسي تلاش مي‌كند بسياري از اهداف بالادستي خود را با ابزار دانشجو جلو برده و از آن عامل فشاري استفاده كند عليه حاكميت سياسي كشور. بازخواني تحركات و فعاليت‌هاي اين طيف از يكسو شاهد مثال‌هاي مناسبي براي سخنان رهبري به شمار مي‌رود و از سوي ديگر ما را با اهداف، دسيسه‌ها و راهبردهاي اخير جرياني آشنا مي‌كند كه درصدد است مانند گذشته با برهم زدن فضاي سكون محيط‌هاي علمي و دانشگاهي آنچه را آمال سياسي است دنبال كند؛ در اين ميان بد نيست نگاهي گذرا به صفحه نخست روزنامه‌هاي زنجيره‌اي روز گذشته هم داشته باشيم تا هم به ابهامات طرح شده پاسخ مناسبي داده شود و هم چرايي تمركز جريان تجديدنظرطلب به مراكز علمي و دانشگاهي پرداخته شود. 
  
 تمركز ويژه روزنامه‌هاي زنجيره‌اي به «دانشگاه»
«مردان اصلاحات در دانشگاه تهران»، «سعيد حجاريان در همايش دوم خرداد؛ تلاقي جمهوريت و مشروطيت: دوم خرداد در آينده بار ديگر غافلگير خواهد كرد»، «دوباره طنين زنده باد اصلاحات در دانشگاه»، «امكان وقوع دوم خردادي ديگر»، «بازگشت به دانشگاه پس از يك دهه» و «سعيد حجاريان: دوم خرداد بار ديگر مي‌تواند غافلگير كند» تنها بخشي از تيتر‌هاي نخست روزنامه‌هاي زنجيره‌اي جماعت تجديدنظرطلب در روز گذشته است كه اختصاص به همايش «دوم خرداد تلاقي جمهوريت و مشروطيت» دارد كه در دانشگاه تهران برگزار شده است. 

در اين همايش مانند ساير مراسم‌هاي جماعت تجديدنظر طلبان شعارهاي تند و راديكالي سر داده شد و تصاويري بزرگ از سران فتنه هم در محل برگزاري مراسم تعبيه شده بود و سخنرانان با بيان مواضعي تحريك‌كننده مستمعين را به اتخاذ شعارهاي جهت‌دار دعوت مي‌كردند. به عنوان نمونه آرمان روزنامه نزديك به خانواده هاشمي كه تيتر يك خود را به همين موضوع اختصاص داده در بخشي از گزارش خود مي‌نويسد: ديروز دانشگاه تهران سراسر شور بود و نشاط؛ دانشجوياني كه سال‌هاي نخست حضور خود در دانشگاه را مي‌گذرانند لبخندي متفاوت بر چهره داشتند چون در انتظار تجربه روزهاي خوبي بودند كه بزرگ‌ترهايشان برايشان تعريف كرده بودند؛ روزهايي كه سايه اصلاحات بر دانشگاه‌ها سايه انداخته بود و حالا اعتدالي حكمفرماست كه مسير را براي حضور اصلاحاتي‌ها در دانشگاه گشوده است.

ديروز عباس عبدي، سعيد حجاريان و حميدرضا جلائي‌پور پشت تريبوني رفتند كه سال‌ها به‌دليل سليقه متفاوت دولت قبل از آن دور بودند. «دوم خرداد تلاقي جمهوريت و مشروطيت» نام همايشي بود كه سال 76 را به ياد همگان مي‌آورد. نكته جالب توجه اينكه روزنامه‌هاي متعدد اين جريان با برجسته‌سازي اتفاقات و حواشي همايش دانشگاه تهران از يكسو تلاش مي‌كنند فضاي كشور و به خصوص فضاي دانشگاه را 9ماه مانده به اسفند 94 انتخاباتي كرده و مقدمات رأي آوري نامزدهاي احتمالي خود در اين انتخابات را فراهم كنند و از سوي ديگر تلاش مي‌كنند تا از هم‌اكنون التهاب و اغتشاش را از طريق دانشگاه‌ها به جامعه تزريق نمايند. 

   تلاش 20 ماهه براي ملتهب كردن فضاي دانشگاه‌ها 
البته بايد تأكيد كرد تلاش جماعت تجديدنظرطلب براي به آشوب كشيدن فضاي دانشگاه‌ها در طول ماه‌هاي گذشته همواره مورد توجه پدرخوانده‌هاي اين جريان بوده كه از مصاديق آن مي‌توان به مراسم 16 آذر92 روز دانشجو در دانشگاه تهران اشاره كرد؛ آنجايي كه به دعوت يكي از تشكل‌هاي دانشجويي نزديك به فتنه در مراسمي با عنوان «سپيده اميد» چهره‌هاي نشانه‌‌دار از حزب منحله مشاركت و فعال در فتنه 88 نظير علي شكوري‌راد، محمدرضا خاتمي و داوود سليماني اولين اقدام در جهت تزريق آشوب و اغتشاش به دانشگاه را مقدمه‌سازي كرد؛ مراسمي كه در آن شعارهاي تند و هنجارشكنانه عليه حاكميت و نظام سر داده شد و سخنرانان هم به بيان مطالباتي نظير آزادي سران فتنه و ضرورت وجود آزادي‌هاي خاص در دانشگاه‌ها سخناني را مطرح كردند. بخشي از مواضع كاملاً حزبي و جنجال‌‌برانگيز در اين مراسم با اين ادبيات بيان مي‌شود:«اين جمعيت دل در گرو كساني دارند كه امروز در زندان هستند و براي آزادي آنها لحظه‌شماري مي‌كنند. حال كساني كه يوسف ما را در بند و حصر كردند بدانند كه اگر يوسف زندان كشيد، به عيارش افزوده شد. او توبه نخواهد كرد و پيغام داده است كه نگران من نباشيد، من نگران وي هستم و به عنوان يك پزشك بايد بگويم كه آنها از نظر وضعيت جسمي وضعيت خوبي ندارند. آنها نياز به مراقبت پزشكي و درمان و نور آفتاب دارند. آيا كساني كه افراد را بدون قاضي به زندان مي‌برند، مسلمان هستند؟»

محمدرضاخاتمي دبيركل حزب منحله مشاركت در اين مراسم مي‌گويد:«امروز خورشيدهاي ما دانشجويان و اساتيدي هستند كه در زندان به سر مي‌برند و ستاره‌هاي ما نيز دانشجويان ستاره‌داري هستند كه به جرم عدالت‌طلبي از حقوق اوليه خود يعني تحصيل محروم شده‌اند.» دانشجويان هم در سوي ديگر شعار‌هايي نظير «زنداني سياسي آزاد بايد گردد»، «يا حسين، ميرحسين»، «مجتهد واقعي، منتظري، صانعي» و«سلام بر خاتمي درود بر موسوي» سر مي‌دادند. آنچه بايد مورد توجه قرار گيرد آن است كه اين تنها يك نمونه از اقدامات جريان دوم‌خرداد براي سياسي كردن فضاي دانشگاه‌ها در جهت برآورده نمودن اهداف رهبران تئوريك اين جماعت است و طي دو سال گذشته ده‌ها برنامه – حتي تندتر از آنچه ذكر شد- در سراسر كشور برگزار شده و مسئولان وزارت علوم و رؤساي دانشگاه‌ها هم كه به همين دليل همسو با طيف اصلاحات انتخاب شده‌اند هم در دفاع از اين دست اقدامات آنها را براي فضاي دانشگاه لازم مي‌دانند. 

   چرا دانشگاه كانون توجه تجديدنظرطلبان است؟
1 -  از نگاه رهبران جريان اصلاحات مقابله با حاكميت نياز به ابزاري دارد كه مهم‌ترين بخش آن مقابله نخبگان و قشر تحصيلكرده‌ جامعه است، براي آنكه هميشه اين گروه جمعيتي را همراه و همگام خود داشته باشند بايد در دوران دانشجويي به وسيله برنامه‌هاي خاص روحيه مقابله با نظام اسلامي را در افكار آنها نهادينه كنند. بخش قابل‌توجهي از اقدامات وزير بركنارشده علوم كه از سوي استيضاح‌كنندگان هم مورد انتقاد قرار گرفت همين موضوع بود، يعني ريل‌گذاري براي بازگشت اساتيد و رؤسا به دانشگاه‌ها كه دانشجو را از آرمان‌هاي علمي‌اش فاصله داده و به سوي فعاليت‌هاي حزبي و سياسي و در نهايت مقابله با نظام سوق دهد. 

2 - با جست‌وجو در سخنراني‌هاي شخصيت‌هاي وابسته به اين طيف براي خلق تئوري «فتح سنگر به سنگر» و همچنين يافتن «قدرت چانه‌زني» در مقابل حاكميت –در انتخابات پيش‌رو – دانشگاهيان بهترين كاربرد را خواهند داشت، چراكه از يكسو تجربيات اين طيف نشان مي‌دهد مهم‌ترين گروه براي ايفاي «نقش فشار از پايين به نظام» بخشي از همين گروه سني جامعه است كه امتحان خود را در فتنه18 تير78 پس دادند‌ و در فتنه 88 تا ماه‌ها نگذاشتند فضاي غبارآلود در محيط‌هاي علمي و حتي جامعه از بين بروند. 

از سوي ديگر رهبران تئوريك اين جريان به خوبي مي‌دانند كه برخورد نظامي و امنيتي با قشر دانشگاهي براي نظام بسيار سخت و دشوار بوده و هزينه‌هاي بسياري را به دنبال خواهد داشت، پس سرمايه‌‌گذاري كردن روي اين گروه مي‌تواند بسيار سودمند و حاوي دستاوردهاي فراوان باشد. 

3 - با مرور برخي از اتفاقات روي داده در دانشگاه‌هاي كشور در طول دو سال گذشته – كه بخشي از آن را بايد در سخنان حجاريان جست‌وجو كرد - مي‌توان گفت اتاق فكر اين جريان با بركناري فرجي‌دانا هم از برنامه‌هاي گسترده خود براي التهاب‌آفريني دانشگاه‌ها و مديريت فتنه دانشگاهي عليه نظام نااميد نشده بلكه با قدرت بيشتر در‌صدد ادامه دادن آن است. 

اتاق فكر اصلاحات – همانطور كه اشاره شد- اهداف ماه‌ها و سال‌هاي پيش‌روي خود را براي تمام سطح تشكيلاتي و از جمله تشكل‌هاي دانشجويي منسوب به خود در دانشگاه‌ها تعريف و تشريح كرده كه انجام هركدام از اين اصول به معناي پشت سر نهادن يكي از پله‌هايي است كه رهبران اين طيف را در رسيدن به قدرت رسمي ياري مي‌كند.