واقعیت و خیالات توافق لوزان به روایت عضو سردبیری شرق

به گزارش پارس به نقل از کیهان، فرزانه روستایی (عضو شورای سردبیری شرق و همسر رضا رئیس طوسی از اعضای روندجدایی) که مدتی است از کشور خارج شده، از دست‌انداز در توافق لوزان خبر داد و نوشت: این توافقنامه با دشواری‌های ذاتی بسیار بزرگی مواجه است که از تفاوت کاملا آشکار لحن جواد ظریف و رئیس‌جمهور آمریکا قابل ردیابی است؛ کلماتی که ظریف برای توضیح توافقنامه به کار برد به قدری با کلمات و عبارات اوباما و کری متفاوت بود که می‌شد احتمال داد ظریف به صورت هدفمند قصد دارد توجه را از برخی جزئیات دور کند، اما تجربه عملی همواره ثابت کرده است که در صورت بروز اختلاف آنچه به آن استناد می‌شود تفسیر و قرائت آمریکاست که جنبه اجرایی می‌یابد. برای مثال ظریف اشاره کرد که سوخت راکتور آب‌سنگین اراک صادر می‌شود در حالی که در اصل، سوخت آن با نظارت دقیق آژانس از ایران خارج می‌شود تا ایران دیگر نتواند ذخایر غنی‌ شده داشته باشد. در ضمن آنچه بعد از تغییرات از راکتور آب‌سنگین اراک باقی می‌ماند فقط احتمالا نام راکتور سنگین را با خود دارد.
وی در سایت روز آن‌لاین نوشت: براساس سخنان اوباما تحریم‌های شورای امنیت بعد از راستی‌آزمایی‌های طاقت‌فرسا بتدریج و مرحله به مرحله برداشته می‌شود نه یک جا. اما همان تحریم‌هایی که برداشته شده‌اند در تفسیر اوباما فقط معلق شده‌اند نه اینکه لغو شده باشند، ضمن اینکه در صورت بروز اختلاف لاینحل بین ایران و آژانس، تحریم‌ها می‌توانند دوباره اعمال ‌شوند. لازم به یادآوری  است که خود بازرسی‌های آژانس جنگ اعصاب دردناکی است.
دبیر سیاسی سابق شرق نوشت: اوباما تاکید کرد که آژانس دسترسی بی‌سابقه‌ای به همه تاسیسات ایران خواهد داشت و چندبار تاکید کرد که با شیوه‌ای مدرن؛ عبارتی که قابل تفسیر است. وی تاکید کرد مبنای عمل ما اعتماد به ایران نیست بلکه مبنای عمل این توافقنامه راستی‌آزمایی است. راستی‌آزمایی بدین مفهوم است که آمریکا یا آژانس به هیچیک از گفته‌های ایران اعتماد ندارد.
وی تصریح کرد: شاید مهم‌ترین نکته سخنرانی کوتاه و حساب شده اوباما این بود که چالش بر سر برنامه هسته‌ای ایران درخود آمریکا دقیقا از فردای تصویب آن در ماه ژوئن آغاز می‌شود و دولت آمریکا برای نهایی کردن آن در کنگره آمریکا با ماراتن سنگینی مواجه است. لازم به یادآوری است که بزرگترین تحریمی که اقتصاد ایران را فلج کرد تحریم‌های سال 2011 آمریکا بود نه تحریم‌های سازمان ملل. معنای عبارت فوق این است که در صورتی که رئیس‌جمهور آمریکا نتواند در لابی کردن علیه مخالفان توافق هسته‌ای با ایران در کنگره پیروز شود همه مذاکرات و توافقنامه لوزان با ایران بی‌اثر خواهد بود.
همکار شرق می‌نویسد: برخلاف آنچه انتظار می‌رفت برخی از مفاد توافقنامه لوزان زمان‌بندی 25 ساله دارد که نشان می‌دهد 5+1 در تلاش بوده است تا بیشترین ضمانت را نسبت به برنامه هسته‌ای ایران به دست آورد. حتی صداقت ایران باعث نخواهد شد که زمان‌بندی برخی از اهرم‌های کنترلی بر ایران کمتر از 25 سال باشد.
در حالی که رئیس‌جمهور و وزیر خارجه بارها تصریح کرده‌اند همه تحریم‌‌ها یکجا لغو می‌شود، اوباما اخیر تصریح کرد: لغو تحریم‌ها در قبال اجرای همه تعهدات ایران تدریجی خواهد بود.
همزمان وبسایت رادیو زمانه به قلم یکی از مدعیان اصلاح‌طلبی تصریح کرد: در حالی که 12 سال فرصت و به طور مشخص 18 ماه گفت‌وگوی مستمر اخیر برای دستیابی به یک توافق روی حتی کلیات به نتیجه نرسیده است، آیا می‌توان انتظار داشت که در ظرف سه ماه آینده هم روی کلیات و هم روی جزئیات همنظری حاصل شود، و توافقنامه- که این بار تفاهم‌نامه نیست- در شکل «نهایی»اش امضا شود و از همه مهمتر این که این توافقنامه بعد از آن موبه‌مو و بند به بند اجرا گردد؟ تصور این چشم‌انداز سخت است. مگر آن که بخواهیم عینیت 12 ساله گذشته را در سه ماهه آینده به نفع ذهن‌گری کنار بگذاریم. و ناظری که به سخنان کری و اوباما از یک سو و ظریف از سوی دیگر گوش داده، دریافته است که اینها از دو چیز متفاوت سخن می‌گویند.
در ادامه این تحلیل آمده است: دلیل این تفاوت‌های آشکار که گاهی به تناقض هم می‌گراید شاید این باشد که آن چه اعلام شد نه حاصل توافق اتمی که حاصل توافق بر سرپنهان کردن عدم توافق اتمی بوده است. یعنی ترتیب دادن یک نمایش دیپلماتیک بی‌سابقه برای آن که دو طرف (ایران و آمریکا) بتوانند از سناریوی پردردسر و پرخطر پایان بخشیدن رسمی به مذاکرات پرهیز کنند. به عبارت دیگر وقتی دو طرف، احتمالا در ساعات پایانی ماراتن مذاکرات، دریافته‌اند که توافقی در کار نیست، روی این نکته با هم توافق کرده‌اند که هر یک برای مخاطبان خویش چیزهایی بگویند که آن مخاطبان را راضی سازد.  به همین دلیل بدیهی است روایتی که ظریف باید ارائه می‌داده روایتی باشد موردپسند بیت رهبری، فرماندهی سپاه، مخالفان مذاکرات و امیدوارساز برای مردم تا از واقعیت تلخ برای چند وقتی هم که شده، فرار کنند.