کاخ سفید در دو سال آتی چه می‌کند؟

یاهو نیوز در گزارشی نوشته است: «باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا هم‌اکنون به دست دو نیروی قوی تحت فشار قرار دارد؛ یکی از آنها تسخیر سنا به دست جمهوری‌خواهان و کسب اکثریت است و مساله دیگر تمرکز بیش از حد دموکرات‌های ناامید کنگره بر روی نامزد این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری 2016 است که به احتمال زیاد هیلاری کلینتون خواهد بود و مشخص نیست که در دو سال آتی وی از آنها چه انتظاری داشته باشد.

رئیس‌جمهوری آمریکا امروز (چهارشنبه) به‌طور سنتی پس از انتخابات کنفرانس مطبوعاتی برگزار خواهد کرد و در نظر دارد تا روز جمعه میزبان رهبران سنا و مجلس نمایندگان در کاخ سفید باشد. طی هفته گذشته مشاوران اوباما، مشاوران خارجی و مقام‌های کنگره از دو حزب در مصاحبه‌های مختلفی نظرات خود را درباره اینکه دو سال آتی برای اوباما چگونه خواهد بود، مطرح کرده‌اند.

دعوای بزرگ

این خرد متعارف که بزرگترین دستاوردهای اوباما در پشت‌ سر وی قرار دارند، مشاوران کاخ سفید را نگران می‌کند چرا که آنها تاکید دارند که رئیس‌جمهوری آمریکا می‌تواند اواخر ماه جاری با ایران به توافق هسته‌ای دست یابد و این می‌تواند بزرگترین اتفاق دور دوم ریاست‌جمهوری وی باشد؛ همانند برنامه درمانی اوباما که در دوران اول حائز اهمیت بود. هسته اولیه این توافق اطمینان حاصل کردن از عدم دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای است.

مقام‌های کاخ سفید مدعی هستند که برای اجرای این توافق در کوتاه‌مدت نیازی به حمایت کنگره نخواهند داشت. استدلال آنها این است که اقدام اجرایی برای آغاز روند تدریجی کاهش تحریم‌های ایران در ازای رعایت محدودیت‌های هسته‌ای، کافی خواهد بود، اما جمهوری‌خواهان می‌گویند که از طرف خودشان این معامله را با دقت بررسی خواهند کرد و چنانچه ایران شرایط توافقنامه را نقض کند، تلاش‌ها برای دور جدیدی از تحریم‌ها را احیا می‌کنند. با این حال هنوز مشخص نیست که کاخ سفید متحدان دموکرات کافی برای به تاخیر انداختن فعالیت قانونگذاران جمهوری‌خواه، همانند گذشته، در اختیار داشته باشد یا خیر. در هر صورت حصول توافق و اجرای آن عمدتا به ایران بستگی دارد.

دستور کار سیاست خارجی اوباما همچنین شامل خروج از افغانستان نیز خواهد شد که قطعا با انتقاد جمهوری خواهان رو به رو می‌شود که هم‌اکنون شاهد هرج و مرج عراق و جنگ جدید اوباما در عراق و سوریه علیه داعش هستند. مقام‌های دولتی ارشد پیش‌بینی می‌کنند که این درگیری‌ بیش از دوران ریاست جمهوری اوباما به طول انجامد.

توافقنامه‌های تجاری

جمهوری خواهان و دموکرات‌های کنگره می‌گویند که تجارت آزاد می‌تواند زمینه مناسبی برای همکاری هر دو حزب در سال آتی فراهم کند. اوباما یک معاهده منطقه‌ای بلند پروازانه را دنبال می‌کند که به طور رسمی به نام "مشارکت ترانس پاسیفیک" (TPP) شناخته می‌شود، اما اوباما می‌خواهد که کنگره به وی "مجوز توسعه تجارت" بدهد که پیشتر به عنوان "مسیر سریع" شناخته می‌شد. طبق آن قانونگذاران ملزم می‌شوند که به هر توافقی که وی به آن دست می‌یابد، رای مثبت و یا منفی بدهند. در آن صورت انجام هیچ‌گونه اصلاحاتی نمی‌تواند وی را مجبور به بازگشت بر سر میز مذاکره کند. حامیان این معاهده از دو حزب می‌گویند که به اندازه کافی مخالف و حامی دموکرات و جمهوری‌خواه وجود دارد که بتوان این توافق را به عنوان دستاورد دو حزبی دید.

یکی از مشاوران ارشد سنا در گفت‌وگو با یاهو نیوز در خصوص توافق تجاری پیشنهادی، تاکید کرد: این بزرگترین دستاوردی است که می‌تواند انجام شود و می‌تواند بزرگترین میراث برای رئیس جمهور باشد.

می‌تواند این طور باشد، اما برخی از مقام‌های دولتی هشدار داده‌اند که مشکل این سناریو این است که به اقتصادهای آسیایی بستگی دارد که می‌خواهند اجازه ورود به کالاهای آمریکایی را بدهند؛ نتیجه‌ای که به سختی قابل پیش‌بینی است.

جایگزینی اریک هولدر

اوباما در جبهه داخلی در نظر دارد تا نامزد خود را برای جانشینی اریک هولدر، دادستان کل آمریکا اعلام کند و احتمالا جلسه رای‌گیری تایید آن پس از تشکیل کنگره جدید در 2015 برگزار می‌شود. هولدر اخیرا گفته است: پس از انتخابات به سرعت نامزدی معرفی می‌شود. امید من این است که مجلس سنا همانطور که با من برخورد کرد، با نامزد جدید رفتار کند و تا اوایل فوریه دادستان کل جدیدی داشته باشیم.

اما به گفته یکی از مشاوران ارشد دموکرات سنا، بیان تاریخ مشخص مشکل‌ساز خواهد بود. این مشاور که خواست نامش فاش نشود، گفت: اگر رای‌گیری برای نامزد تصدی دادستانی کل انجام نشود، پس از آن گمان می‌کنم که چشم‌انداز تایید فردی کاملا مترقی، تیره خواهد شد. آن‌ها به نمادی از دولت بیش از حد گسترده تبدیل خواهند شد و این روشی است که جمهوری خواهان برای به تصویر کشیدن او (فرد نامزد) استفاده خواهند کرد.

مهاجرت

شاید دستور کاری که در آخرین جلسه کنگره به آن توجه شود، مهاجرت باشد. اوباما در اوایل سال جاری وعده داد که اقدام اجرایی اتخاذ کند، اما پس از آن تصمیم گرفت تا زمان بعد از برگزاری انتخابات دست نگه دارد. حال سوال اینجاست که آیا اوباما ماشه را می‌کشد یا خیر. کاخ سفید در این باره اظهارنظر چندانی نکرده است، اما منابع می‌گویند که اوباما روند اخراج مهاجران بدون مدرک را کاهش داده و یا متوقف می‌کند.

مابقی دستور کار داخلی

فرصت‌هایی برای اقدام دو حزبی؛ طبق گفته یکی از مشاوران سنا در چنین حالتی تایید نامزدهای قضایی اوباما به صورت قطره‌چکانی خواهد بود و صحبت از ادامه مذاکرات فراگیر بر سر اصلاحات مالیاتی کاهش خواهد یافت. تسلط جمهوری خواهان بر سنا به صورت ناگهانی این مجلس را به نیروگاه قدرت جمهوری خواهان تبدیل نمی‌کند، اما قطعا این خانه‌ قدرت جمهوری خواهان، با اکثر دستورکارهای اوباما نامهربان خواهد بود.

یکی از مشاوران ارشد اوباما در مصاحبه با یاهو نیوز گفت: کاخ سفید هنوز دستور کارهای خود را پیگیری می‌کند و معتقد است که فرصت برای همکاری وجود دارد و می‌توان در زمینه هزینه‌ زیرساخت‌ها و کار بر روی آموزش کودکان همکاری کرد. اما اوباما قصد دارد تا در چهار جبهه اقدام کند. اول، اقدامات اجرایی همانند دستور اجرایی برنامه‌ریزی شده در مورد مهاجرت. دوم، اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های موجود همانند هل دادن فرمانداران به سمت گسترش و پوشش خدمات درمانی و افزودن میلیون‌ها تن به پوشش بیمه. سوم، ادامه طرح‌هایی که به صورت سنتی از حمایت هر دو حزب برخوردار می‌شود همانند هزینه زیرساخت‌ها. چهارم، پیگیری دغدغه‌های اصلی دموکرات‌ها همانند اقدام برای مقابله با تغییرات جوی و یا افزایش حداقل دستمزد و یا اصلاحات جامع مهاجرتی است که ممکن است به رهبری این حزب در سال 2016 کمک کند.

بازی دفاعی

کاخ سفید انتظار دارد که جمهوری خواهان که هم‌اکنون کنترل کمیته‌های اصلی را برعهده دارند، تحقیقات را درباره قوه مجریه آغاز کنند و از برخی توانایی‌های خود برای تحت فشار قرار دادن برخی از مقام‌های دولتی استفاده کنند. مشاوران دموکرات سنا پیش‌بینی می‌کنند که جمهوری خواهان درباره برخی موضوعات همانند قانون تصویب خط لوله کی‌استون ایکس ال با حمایت هر دو حزب عمل کنند.

2016

طبق گفته یکی از مشاوران ارشد دموکرات سنا، چنانچه هیلاری کلینتون (وزیر امور خارجه سابق آمریکا) برای ریاست جمهوری نامزد شود، تلاش‌های اوباما با چرخش سریع به سمت انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ مدرن، پیچیده خواهد شد. این مقام می‌گوید: بین جمهوری خواهان سنا و دموکرات‌ها بسیاری امیدوارند که این محور از مذاکرات ایجاد شود و رئیس‌جمهور از این بحث خارج شود.»