واکنش ظریف به توافق محرمانه با ۱+۵

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، مارتین وکر و آندراس روئش، خبرنگاران روزنامه" نویه سورشر" سوئیس در گفت وگوی اختصاصی با محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران نظر وی را درباره توافقنامه هسته ای ایران جویا شدند.

ظریف در پاسخ به این که" شما کارت دعوت شرکت در اجلاس ژنو ۲ در مونتروی سوئیس را در جیب داشتید، اما بعد اتفاق دیگری رخ داد. آیا از آن اتفاق عصبانی نشدید؟ " با تاکید بر این که" من از این وضع به هیچ عنوان ناراحت نشدم" ، گفت: از همان ابتدا هم گفتیم که ما در صورتی در این نشست شرکت خواهیم کرد که محترمانه دعوت شویم. (بان کی مون) دبیرکل سازمان ملل با من تماس گرفت و من در آن تماس به او گفتم که ایران به طور سازنده شرکت خواهد کرد، اما در عین حال هیچ پیش شرطی را نمی پذیرد. البته من متاسفم که این دعوت خیلی دیر انجام شد. به علت دعوت دیرهنگام، من باید معاونم را به ژنو می فرستادم. چون در روز اجلاس باید به ترکمنستان می رفتم. می بینید که من به موقع برای افتتاحیه این اجلاس به مونترو دعوت نشده بودم. به نظرم اعتبار و جایگاه سازمان ملل با پس گرفتن دعوت از ایران برای شرکت در این نشست به خطر افتاد. من نه دعوت دبیرکل سازمان ملل و نه پس گرفتن بهانه جویانه آن را انتظار نداشتم. هیچ دلیلی وجود نداشت که ایران را مقصر و گناهکار وانمود کنند.

وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این که" اما به نظر می رسد بان کی مون تحت فشار، مساله پیش شرط را برای ایران مطرح کرد" با بیان این که نمی داند بان چطور به این نتیجه رسید، گفت: چون در گفت وگوی ما هیچ نشانه ای از این ذهنیت مطرح نشد.

ظریف در پاسخ به این که" جان کری، وزیر خارجه آمریکا در مونترو تاکید کرد که درها برای مشارکت ایران همچنان باز خواهد ماند. نظر شما چیست؟ " گفت: ما به مشارکتی که شرط و شروط داشته باشد، نیازی نداریم.

وی در پاسخ به این که" گفت وگوهای بحران سوریه تا روز جمعه این هفته ادامه خواهد یافت. آیا این به نظرتان عجیب نیست؟ " ضمن دادن پاسخ منفی ابراز امیدواری کرد که گفت وگوهای مستقیم بین طرف های سوری آغاز شوند و افزود: چون چنان چه فرصت گفت وگوی مستقیم از بین برود، مایه تاسف است و این موضوعی است که طرف های سوری باید به ضرورت آن واقف باشند.

وزیر امور خارجه در پاسخ به این ادعای خبرنگاران این روزنامه سوئیسی که" از یک طرف ایران، آینده سوریه را مساله ای می داند که تنها شهروندان سوری باید درباره اش تصمیم بگیرند، اما از طرف دیگر شاهدیم که نیروهای خارجی زیادی از جمله ایرانی ها در این کشور حضور دارند. آیا این یک تناقض در گفتار نیست؟ " گفت: ما مناسبات تاریخی با کشورهای عضو سازمان ملل داریم. دولت ایران، دولتی است که با دیگر کشورها مناسبات منظم و معمول دارد که همکاری های نظامی نیز بخشی از این مناسبات به شمار می رود. ایران از آن گروه ها در سوریه که بمب و سلاح در اختیار سازمان های تروریستی قرار می دهند، حمایت نمی کند؛ آن هم سازمان هایی که سازمان ملل و آمریکا آنها را در فهرست سازمان های تروریستی قرار داده اند. این سازمان ها باید در برابر اعمالشان پاسخگو باشند.

وزیر امور خارجه ایران افزود: متاسفانه قدرت های حامی این سازمان ها نیز حافظه کمی دارند. آنها باید بدانند که کسانی که از افراطیون حمایت می کنند، در نهایت، خودشان قربانی افراطی گری خواهند شد.

  ظریف در پاسخ به این که" آیا فکر نمی کنید حزب الله لبنانِ که تحت حمایت شما است و زمانی به عنوان یک سازمان افراط گر کوچک شناخته می شد نیز یکی از همین سازمان های تروریستی است؟ " گفت: توضیح درباره این مساله، نیاز به بحث مفصل دارد. اما در هر صورت ما خواستار عقب نشینی تمامی نیروهای خارجی از خاک سوریه ایم و در این راه از نفوذ خود استفاده خواهیم کرد.

وی در پاسخ به این که" آیا خروج نیروهای خارجی از خاک سوریه، مشمول نیروهای ایرانی نیز می شود؟ " اظهار داشت: ایران، هیچ نیرویی در سوریه ندارد، بلکه تنها مشاورانی از ایران در این کشور حضور دارند. در واقع ما هیچ نیروی آماده به جنگی در آنجا نداریم.

وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این که" آینده بشار اسد را چطور ارزیابی می کنید؟ " خاطرنشان کرد: نمی توان در این لحظه به این سوال پاسخ داد. جنگ در سوریه اکنون سه سال به طول انجامیده است. ابتدا این طور تصور می شد که رئیس جمهور اسد ظرف دو ماه از قدرت خلع می شود. از آن زمان تاکنون عده ای پشت این توهم پنهان شده اند. اما به جای این که این افراد دست از این موضعِ به بن بست رسیده بردارند، آن را تعمیم هم می دهند. برای اپوزیسیون سوریه نیز همواره روشن بوده که آنها در موقعیتی نیستند که بتوانند اسد را از قدرت ساقط کنند. آنها حتی زمانی خود را به مداخله نظامی آمریکا امیدوار کرده بودند. اپوزیسیون و حامیان منطقه ای شان در سوریه این طور گمان می کردند که آمریکا تصمیم درستی را در حمله نظامی به سوریه گرفته است؛ در صورتی که ماموریت خنثی سازی تسلیحات شیمیایی سوریه نباید بهانه ای برای توسل به جنگ در این کشور تلقی شود.

ظریف با اشاره به اینکه همه باید تلاش کنند به جنگ پایان دهند، اظهار داشت: خاتمه جنگ باید هدف نهایی باشد و در گام بعدی باید اوضاع مردم سوریه بهبود یابد. به همین منظور است که می توان یک فرآیند سیاسی را در پیش گرفت. اما چنانچه چنین روندی در دستور کار قرار نگیرد، جنگ سوریه بیش از اینها طول خواهد کشید.

او در پاسخ به این که" وقتی اسد، نامزدی مجدد خود را در انتخابات آینده ریاست جمهوری در سوریه اعلام کند، فکر نمی کنید این اقدام مفیدی نخواهد بود" ، گفت: این را سوری ها خود باید تصمیم بگیرند. هر کس که ادعا می کند ملت سوریه به دنبال حذف اسد است باید اجازه دهد وی در انتخابات شرکت کند.

وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این که" تحت شرایط فعلی، برگزاری انتخاباتی دموکراتیک قابل تصور نیست. درست است؟ " گفت: نه، اینطور نیست. چون مساله اصلی باید این باشد که چطور می توانیم تضمین دهیم انتخابات آزاد و منصفانه در این کشور برگزار می شود. در واقع وقتی چنین امکانی از همان ابتدا منتفی فرض شود، این ذهنیت هم به وجود می آید که عده ای از انتخاب مجدد اسد نگران هستند و این در حالی است که بیش از پنجاه درصد از سوری ها از انتخاب مجدد او به سمت رئیس جمهوری سوریه حمایت کرده اند. البته این، ارزیابی شخصی من نیست، بلکه منابع آمریکایی نیز چنین حمایتی را مورد تایید قرار داده اند.

ظریف در پاسخ به این که" از زمان خنثی سازی تسلیحات شیمیایی سوریه به نظر می رسد تنها موشک های حزب الله لبنان، تهدیدی جدی برای اسرائیل محسوب می شوند. نظر شما در این باره چیست؟ " با بیان این که مشکل، سیاست تهاجمی مستمر رژیم صهیونیستی است که از سیاست خارجی عاری از بازخواست و غیر پاسخگوی این رژیم نشات می گیرد، گفت: به نظرم در طول این سال ها، طرح مساله اتمی ایران دقیقا ابر تیره ای را تشکیل داده بود تا به اسرائیل امکان دهد روی شهرک سازی و تهاجم مستمر علیه فلسطینیان سرپوش بگذارد و آنها را توجیه کند. اما این بهانه مدتی است از اسرائیلی ها گرفته شده است. چون دیگر (مثل قبل) به مساله اتمی ایران پرداخته نمی شود.

وی با بیان این که" ما هرگز این برداشت را نداشتیم که یک تهدید جدی نظامی در انتظارمان است" ، افزود: ما این مساله را حتی با آمریکایی ها نیز در میان گذاشتیم.

وزیر امور خارجه ایران سپس این سوال را مطرح کرد که" به راستی ماموریت های خشونت طلبانه در کشورهایی نظیر ویتنام، عراق و افغانستان تاکنون چه دستاوردی در برداشته اند؟ " و افزود: موارد معدودی وجود دارد که در آنها استفاده از زور و توسل به خشونت در نهایت به نفع ملت آمریکا یا حتی امنیت جهانی تمام شده است.

ظریف در پاسخ به این که" رئیس جمهور روحانی، توافقنامه موقتی بر سر موضوع اتمی کشورش را تسلیم شدن قدرت های بزرگ در مقابل اراده ملت ایران توصیف کرده است. آیا این توافقنامه را واقعا به مثابه یک پیروزی برای تهران می پندارید؟ " گفت: این پیروزی، برد عقل گرایی بود. من فکر می کنم همه طرف ها در این توافق، برنده بودند. در طول یک دهه اخیر، غرب همواره در امید واهی بسر می برد؛ این که غنی سازی اورانیوم ایران به صفر درصد برسد و توانمندی ایران برای غنی سازی اورانیوم نیز از بین برود. اما اکنون آمریکا - البته خیلی دیر- به این بینش دست یافته است که این ذهنیت، دیگر جواب نمی دهد. حتی رئیس جمهور اوباما نیز به صراحت در اظهارات خود گفته است که غنی سازی صفر درصد در ایران، آرزویش بوده است. اما می بینید که او نتوانست این آرزو را به عمل تبدیل کند. در مقابل رئیس جمهور ایران به روشی دیگر نظر خود را اعلام کرد؛ این که آمریکا تاکنون در عالم خیال بسر می برده است و اکنون باید واقعیت را بپذیرد و این واقعیت یعنی انجام غنی سازی اورانیوم در ایران.

وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این که" یکی از رخدادهای تلخ این توافقنامه، افشای این مساله است که یک ضمیمه محرمانه به پیوست این توافقنامه وجود داشته است. به نظر شما آیا این ضمیمه به اعتبار این توافقنامه آسیب نمی رساند؟ " تاکید کرد که" ما هیچ توافقنامه محرمانه ای با هم نداشته ایم" و افزود: برنامه اقدام مشترک ایران با گروه ۱+۵ در ۲۴ نوامبر سال گذشته، مشتمل بر چهار صفحه مکتوب به سرانجام رسید.

ظریف در پاسخ به این که" یعنی شما وجود یک پیوست سی صفحه ای محرمانه را برای این توافقنامه انکار می کنید؟ " گفت: برای اجرایی کردن این برنامه اقدام مشترک ما مذاکرات بیشتری داشتیم. نتیجه این مذاکرات، توافق شفاهی و غیرمکتوب بود و این توافق، یک توافق محرمانه نیز نبود.

وی با اعلام این که یک توافق شفاهی انتشار عمومی ندارد، افزود: توافق ما اشتراکی بود. جزئیات این توافق در خصوص اقدامات آژانس بین المللی انرژی اتمی و یافتن راه هایی برای انتقال منابع مالی مسدود شده ایران است. اینکه آمریکا متعهد شده بود این سند را منتشر نکند، ولی متاسفانه آنها چکیده ای از این توافق را منتشر کردند و بعد یک تفسیر اشتباه یک جانبه از مضامین این توافق به وجود آمد. من در چنین بازی هایی شرکت نمی کنم.

وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این که" این مثالی که شما مطرح کردید از فقدان اعتماد متقابل حکایت دارد. به نظر شما اگر ظرف مهلت توافق شده شش ماهه هیچ توافقی در خصوص دستیابی به یک راه حل مشخص و نهایی حاصل نشود، در آن صورت چه رخ خواهد داد و فکر نمی کنید این وضع برای ایران خیلی ناخوشایند خواهد بود، چون ایران از تحریم ها خلاص نمی شود؟ " گفت: باید به این مساله از منظر دیگری نگریست. ما تحریم ها را پشت سرگذاشتیم. ما اکنون معامله ای را انجام دادیم که اجرایی شده است. با این حال خیلی ها تلاش می کنند از اجرای این توافق جلوگیری کنند. ما امیدواریم تمامی طرف ها از فرصت اجرای این روند استفاده کنند. البته اگر این توافق، پایان مثبتی هم نداشته باشد، دنیا که به آخر نرسیده است. در آن صورت آمریکایی ها این طور فکر می کنند که اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران، مفید خواهد بود. واضح است که تحریم های بیشتر، فعالیت سانتریفوژهای بیشتری نیز به دنبال خواهند داشت. صرف نظر از غرض ورزی به ملت ایران، تحریم ها به توسعه پایدار تاسیسات غنی سازی اورانیوم ما منتهی شده اند. شما می دانید که تحریم ها نتوانستند مانع نصب نوزده هزار دستگاه سانتریفیوژ ما شوند.

ظریف در پاسخ به این که" منظور شما این است که ایران در واکنش به تحریم های جدید آمریکا از ادامه توافق خودداری می کند و به تولید سانتریفیوژها سرعت می بخشد؟ " تصریح کرد: در آن صورت انصراف ایران دیگر معنایی ندارد؛ چون آمریکا با تحریم های ضد ایرانی اش، توافقنامه را نقض کرده است و دیگر همه چیز از بین خواهد رفت. اوباما قول داده است هرگونه تلاش کنگره آمریکا برای اعمال تحریم های جدید علیه ایران را وتو کند. اگر من با پارلمان کشورم مشکل دارم، این مشکل من است. بنابراین مشکل کنگره، مشکل دولت آمریکا است، نه ما.

این روزنامه سوئیسی در ادامه به نقل از یک اندیشکده آمریکایی گفت: برای جلوگیری از تولید مواد هسته ای شکافت پذیر و تبدیل آنها به یک بمب اتمی در طول مدت شش ماه اعتبار این توافقنامه، ایران باید شمار دستگاه های سانتریفیوژ خود را تا ۴ هزار سانتریفیوژ کاهش دهد و این یعنی از ظرفیت فعلی فعالیت تاسیسات حاوی سانتریفیوژ خود به میزان یک پنجم بکاهد. آیا ایران حاضر به اعمال چنین محدودیتهایی خواهد بود؟

ظریف در پاسخ گفت: این ها همان افرادی هستند که سال ها به دنبال اجرایی شدن گزینه" غنی سازی صفر درصد" بودند. به نظرم این موسسه باید بار دیگر به کتاب ها مراجعه کند؛ ضمن این که ما در رسانه ها درباره تعداد سانتریفیوژها مذاکره ای نداشته ایم.

وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این که" تعداد سانتریفیوژها تعیین کننده است، چون اگر به دنبال اهداف صلح آمیز باشید به تولید سوخت هسته ای در این حجم نیازی ندارید. این طور نیست؟ " گفت: ما برای تامین سوخت راکتور اتمی مان در بوشهر باید ظرفیت (غنی سازی) خود را نیز افزایش دهیم.

وی در پاسخ به این که" با این حساب ایران باید شمار دستگاه های سانتریفیوژ خود را به چهار برابر افزایش دهد. درست است؟ " گفت: بله، اما ما حاضریم در یک چارچوب خردمندانه اطمینان دهیم که برنامه اتمی ایران، صرفا اهداف صلح آمیز را تعقیب می کند. در این مسیر، هیچ کس نباید به ما دستور دهد.

به گزارش واحد مرکزی خبر، ظریف در پاسخ به این ادعا که" از قرار معلوم آزمایش های اتمی ممنوعه در تاسیسات نظامی « پارچین» انجام شده است و چنان که می دانید تاکنون توافقی در خصوص بازدید از این تاسیسات نظامی حاصل نشده است. درست است؟ " با یادآوری این که آژانس تاکنون دو بار در سال ۲۰۰۵ میلادی از پارچین بازدید کرده است، گفت: ما از بازرسان سوال کردیم که آیا آن ها خواستار بازدید از بخش های دیگری از این تاسیسات هستند یا خیر که آن ها به این سوال پاسخ منفی دادند. با این همه ما موافق شفافیت کامل هستیم.

وی در پاسخ به این که" پس چرا آژانس، درخواست جدیدی را برای بازرسانش مطرح کرده و متقابلا ایران هم حاضر به اجابت آن نشده است؟ " ، گفت: یک چنین استعلامی وجود دارد. چون برخی کشورهای عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی، اطلاعاتی را مطرح کردند که حالا آژانس باید آنها را پیگیری کند. من نمی گویم که ما در ارتباط با چنین مسائلی برای مذاکره آمادگی نداریم، اما من مخالف این بازی بی پایانم که در آن این مسائل، مدام مطرح شوند.

وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این که" با توجه به این که شما نیمی از زندگی دوران جوانی خود را در آمریکا سپری کرده اید، آیا در این کشور، چیزی وجود داشته است که شما دلتنگش باشید؟ " ، گفت: طبیعی است که هر کس، دلش برای دوران تحصیلش تنگ می شود؛ آن هم دورانی که به انسان، امکان فراگیری، لذت از زندگی و سفر می دهد. من لذت از این دوران را بار دیگر در مدت شش سال تجربه کردم و آن هم زمانی بود که دیگر از فضای دیپلماتیک خارج شده بودم و حالا که دوباره از دوران بازنشستگی ام رجعت کرده ام، برای همه چیز از جمله دوران تحصیل، دورانی که در بازنشستگی به سر می بردم و حتی زمانی که سفیر ایران در سازمان ملل بودم، دلتنگ شده ام.

ظریف در حالی که لبخندی بر لب داشت، ادامه داد: من از دوران زندگی ام در آمریکا هیچ خاطره بدی ندارم. فقط زمانی که در تهران، بحران گروگانگیری (دیپلمات های آمریکایی) در سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۱ رخ داد به علت هویت" خاورمیانه ای" که داشتیم در آمریکا به ما چپ چپ نگاه می کردند.

وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به آخرین سوال این روزنامه مبنی بر این که" شما دوست دارید سبک آمریکایی را در زندگی تان در پیش گیرید؟ " گفت: خیر. من از سبک زندگی ایرانی خوشم می آید. زیرا حتی در آمریکا هم رفتار ما اسلامی و ایرانی بود.