بحث دو منتقد به نام سینما سر حسام الدین آشنا

حسین معززی‌نیا منتقد معروف در یادداشتی در خبرآنلاین به صحبت‌های مسعود فراستی درباره سریال «چرنوبیل» و انتقادش به حسام‌الدین آشنا واکنش نشان داد.

معززی‌نیا در این یادداشت نوشت: «جملات ابتدایی‌ات به این معناست که اساساً کسی در عالم هستی حق ندارد به دیگران توصیه کند فیلمی یا سریالی را ببینند مگر این‌که منتقد فیلم باشد. نگفته‌ای حسام‌الدین آشنا وارد حوزه‌ نقد فیلم شده که عرصه‌ تخصصی ماست بلکه گفته‌ای ایشان نظری داده و توصیه کرده سریالی دیده شود، لطفاً پایش را بکشد بیرون از حیطه‌ ما! این حکم عجیبی است که صادر کرده‌ای و نمی‌دانم چطور می‌شود آدم‌های شناخته‌شده‌ در دنیا (در هر عرصه) را منع کرد از این‌که به دیگران توصیه کنند کتابی بخوانند، سریال یا فیلمی ببینند. بله، شاید «مسئله»‌ فیلم را درست درک نکرده باشند چون در نقد فیلم تخصص ندارند، اما حق پیشنهاد دادن یک فیلم برای تماشا و یکی دو خط نظر دادن را مگر می‌شود از مردم سلب کرد؟

این منتقد همچنین در بخش دیگری از این یاداشت در واکنش به اظهارنظر فراستی درباره بد بودن سریال «چرنوبیل» که سریال مطرح این روزهاست نوشت: «فقط می‌توانم بگویم بر خلاف تو من فکر می‌کنم «چرنوبیل» سریال خوبی است و توانسته یک موقعیت ملتهب را جوری بازسازی کند که ما حس‌ش کنیم اما البته که این سریال را آمریکایی‌ها ساخته‌اند و بدیهی است که موضوع از زاویه دید آنها روایت می‌شود، همان‌طور که اگر این داستان را روس‌ها روایت کنند از زاویه دید خودشان روایت می‌شود. همان‌طور که ما درباره‌ «تسخیر لانه‌ جاسوسی» فیلم می‌سازیم از زاویه دید خودمان و اگر آمریکایی‌ها بسازند، واقعه‌ «اشغال سفارت» آمریکا را برای مخاطب‌شان روایت می‌کنند. این‌که واضح است؛ پس می‌ماند بحث «فرم» که من ۲۷ سال پیش از تو، بهروز افخمی و سید مرتضی آوینی آموختم بهتر است تنها مبنای ما برای ارزیابی آثار هنری باشد، اما حالا سال‌هاست می‌بینم تو و افخمی فیلم‌ها را بر مبنای شخصیت آدم‌های پشت صحنه و نیت ذهنی‌شان تحلیل می‌کنید و البته تو هم‌چنان تأکید می‌کنی «فرم» همه چیز است و جز آن هیچ نیست، اما راستش مقدماتی که همیشه می‌چینی و مسیری که طی می‌کنی به قول خودت «می‌دهد» تحلیل مضمون و نیت فیلمساز، نه نقد فیلم بر مبنای فرم.»