خون انسان برای پشه‌ها چه طعمی دارد؟

بر پایه مطالعات جدید، طعم خون انسان برای پشه‌های گرسنه ، شبیه کارامل طعم دار شده با نمک است.

اما مطالعات نشان می‌دهد، دارو‌های خوراکی می‌تواند عطر و طعم خون را تغییر دهد یا پنهان کند؛ بنابراین، پشه‌ها می‌توانند بیماری‌های مهلکی مانند مالاریا، دانگ و تب زرد را گسترش دهند که سالانه حداقل نیم میلیون تن را می‌کشد.

بنا بر این گزارش، دانشمندان آمریکایی می‌گویند که خون انسان برای پشه‌ها کمی شور و کمی شیرین است؛ دقیقاً مانند شیرینی‌های بسیار محبوب!

متخصصان سلول‌های عصبی پشه را که عطر و طعم متمایز و دلپذیر خون ما را حس می‌کنند، تشخیص می‌دهند. این سلول‌های عصبی هنگامی که پشه خون را می‌مکد، تحریک شده و تکانه‌های الکتریکی ارسال می‌کنند، که اطلاعات مربوط به طعم و مزه‌ی خون ما را انتقال می‌دهد؛ بنابراین، دارو‌های جدید می‌توانند بالقوه، این نورون‌ها و طعم خون در پشه‌ها را تغییر دهند.

این گزارش در ادامه آورده است: در حالی که پشه‌های نر فقط شهد گل می‌خورند، پشه‌های ماده شهد گل و خون می‌خورند، زیرا برای تولید تخمک به پروتئین موجود در خون نیاز دارند؛ بنابراین پشه‌های ماده قبل از تخمگذاری باید بین شهد شیرینی که در بیشتر وعده‌های غذایی خود می‌خورند و خون، که درخوردن آن زیاده روی می‌کنند تفاوت قائل شوند.

ماده‌ها نوعی حس چشایی دارند که بطور ویژه برای تشخیص ترکیبی از حداقل چهار ماده مختلف در خون تنظیم شده است؛ ماده‌ای که برای پشه فوق العاده هیجان انگیز است برای انسان طعمی ندارد.

به گفته محققان، این نشان می‌دهد که پشه‌های ماده می‌توانند چیز‌هایی را بچشند که ما نمی‌توانیم. پس خارج از قلمرو تجربه‌های انسانی، طعم‌های دیگری نیز وجود دارد.

دکتر لزلی بی ووشال در دانشگاه راکفلر در نیویورک در این باره می‌گوید: چنین چیزی در تجربه انسانی وجود ندارد. ما فکر می‌کنیم طعم خون در پشه‌ها یک تجربه کاملا منحصر به فرد است و برای انسان قابل دسترسی یا آشنا نیست؛ مانند توانایی زنبور‌های عسل برای دیدن اشعه ماورای بنفش و خفاش‌ها برای شنیدن صدا‌های مافوق صوت.

دکتر ووشال و تیم وی همچنین دریافتند که پشه‌ها می‌توانند با پاهایشان DEET دافع را تشخیص دهند و یک گیرنده بو را شناسایی کنند که پشه‌ها برای تمایز بین انسان و غیر انسان از آن استفاده می‌کنند. علیرغم اینکه پشه عامل اصلی انتقال بیماری به انسان است، اطلاعات کمی در مورد حس چشایی این حشره در دسترس است. پشه‌ها همانند انسان‌ها در مغز خود نیز نورون دارند.

دکتر ووشال می‌گوید: در جایی از مغز پشه‌ی ماده، انگیزه احساس حضور انسان، پرواز به سمت او، فرود آمدن روی انسان و گاز گرفتن و نوشیدن خون انسان وجود دارد.

آزمایشگاه دکتر ووشال پیش از این در سایت mosquitobrains.org که یک منبع آنلاین است، اولین نقشه مغز پشه ماده را بر اساس فناوری تصویربرداری دقیق ارائه می‌دهد، به نمایش گذاشته بود. به این ترتیب که بازدید کنندگان با مرورگر مغز پشه، می‌توانند مناطق متمایز مغز متعلق به پشه ماده aedes aegyptgi را انتخاب و مشاهده کنند، که به آن پشه‌ی تب زرد نیز می‌گویند؛ پشه‌ی تب زرد می‌تواند ویروس‌های تب دانگ، چیکونگونیا، تب زیکا، مالاریا و تب زرد را گسترش دهد.

ورونیکا ژوو از راکفلر که کار را در آزمایشگاه ووشال انجام می‌داد، گفت: اگر پشه‌ها قادر به تشخیص طعم خون نبودند، از نظر تئوری نمی‌توانستند بیماری را منتقل کنند.

وی در آزمایش‌های رفتاری دریافت که پشه‌های ماده دارای دو حالت تغذیه هستند که از قسمت‌های مختلف دهان استفاده می‌کنند و طعم‌های مختلف را تشخیص می‌دهند.

ژوو با ارائه ترکیبی از گلوکز (یک قند)، کلرید سدیم (نمک)، بی کربنات سدیم (هم در خون و هم در جوش شیرین) و آدنوزین تری فسفات (ATP)، پشه‌ها را به تغذیه خون فریب داد. ATP ترکیبی است که انرژی سلول‌ها را تأمین می‌کند.

دکتر ووشال، که خودش محلول ATP مورد استفاده در آزمایشگاه را امتحان کرده، گفت: اصلاً مزه‌ای ندارد. ATP برای انسان هیچ طعمی ندارد، اما برای پشه فوق العاده هیجان انگیز است. همانطور که انسان دارای جوانه‌های چشایی است و بین طعم‌های شور، شیرین، تلخ، ترش و اومامی تفاوت قائل می‌شود، نیش پشه نیز دارای نورون‌های ویژه‌ای است که به طعم‌های خاص پاسخ می‌دهند؛ برای نمونه، چهار نوع نورون مختلف برای شناسایی همزمان چهار ماده مختلف در خون وجود دارد و به پشه کمک می‌کند آن را از شهد، که فقط شیرین است، تشخیص دهد.

دکتر ووشال ادامه می‌دهد: برخی از اجزای خون احتمالاً برای انسان و پشه‌ها طعم یکسانی دارند مانند: شوری کلرید سدیم، ترشی یا گازدار بودن بی کربنات سدیم، شیرینی گلوکز؛ اما ATP برای انسان بی مزه است و همانطور که گفته شد، کل تجربه قطعاً متفاوت است.

محققان برای دیدن عملکرد این سلول‌های عصبی چشایی، پشه‌ها را با برچسب فلورسنت که هنگام فعال شدن سلول عصبی می‌درخشید، اصلاح ژنتیکی کردند. آن‌ها سپس مشاهده کردند که در پاسخ به وعده‌های غذایی مختلف سلول‌های موجود در نیش سرنگ مانند پشه، روشن می‌شوند. فقط یک زیرمجموعه‌ی سلول‌ها توسط خون واقعی و مخلوط مصنوعی محققان فعال شد.

دکتر ووشال به MailOnline گفت: حدود نیمی از سلول‌های عصبی در عضو شبیه سرنگ توسط خون فعال می‌شوند. نیمه مرموز دیگر توسط هر چیزی که ما به آن‌ها ارائه می‌دهیم فعال نمی‌شوند. ما فکر می‌کنیم که نیمه دیگر طعم تلخی که ممکن است درموادی مانند مواد دفع کننده حشرات یا سایر اجزای خون وجود داشته باشد را تشخیص دهند که ما در مطالعه خود آزمایش نکرده ایم.

امیدوارم درک بهتر حواس پشه به روش‌های جدید، منجر به عدم گزش انسان‌ها و شیوع بیماری شود؛ به عنوان مثال، انسان می‌تواند قبل از رفتن به منطقه‌ای که توسط پشه آلوده شده است داروی خوراکی مصرف کند. این دارو که ووشال آن را به داروی ماهیانه کک و مک برای سگ تشبیه کرده است، می‌تواند بالقوه حس چشایی یک پشه را نسبت به خون مختل کند.