راز گرم گرفتن پوتین با ولیعهد سعودی

در حاشیه قرار گرفتن و انزوای بین‌المللی محمد بن سلمان در جریان نشست سران گروه ۲۰ در آرژانتین به دلیل جنگ یمن و پیامدهای قتل جمال خاشقجی به وضوح دیده شد و بن سلمان در این نشست به شدت مورد بی‌توجهی و بی‌محلی رهبران قرار گرفت و جز پوتین و ماکرون رهبر برجسته دیگری را نیافت که با آنها دیدار کند.

شبکه المیادین در تحلیلی نوشت: دیدار ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در نشست سران گروه ۲۰ در آرژانتین سؤالات زیادی را به وجود می‌آورد به ویژه درباره اینکه پوتین چه برنامه‌ای برای آینده روابط روسیه با عربستان دارد. بن سلمان به خاطر پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی و پرونده حقوق بشر و بازداشت فعالان، جنگ یمن و سایر پرونده‌ها در بدترین انزوای بین‌المللی و مردمی به سر می‌برد.

به گفته یوری اوشاکوف، مشاور کرملین هدف اصلی این دیدار تقویت روابط میان روسیه و عربستان است. پوتین از نقش عربستان در دستیابی به نتایج مثبت در سازمان اوپک قدردانی کرده است.

اما شاید پوتین برای مهار بن سلمان تلاش و در این راه از تجربه ترکیه استفاده می‌کند. زمانی که نشانه‌های اختلافات میان آنکارا و واشنگتن مشخص شد پوتین دستش را به سمت ترکیه دراز کرد. در نهایت هم پوتین در افزایش شکاف اختلافات میان دو طرف موفق شد تا حدی که ترکیه را از پیمان ناتو دور کرد. این مساله از بعد استراتژی درازمدت برای روسیه اهمیت زیادی دارد.

در میان انتقادات شدید جامعه جهانی از عربستان به خاطر پرونده خاشقجی اما پوتین از انتقاد آشکار از بن سلمان یا عربستان خودداری کرد و حتی برعکس از آمریکا به خاطر این مساله انتقاد کرد. وی آمریکا را مسؤول بخشی از این پرونده دانست. او گفت: ما نمی‌دانیم واقعیت چیست برای همین نباید اقداماتی اتخاذ کنیم که روابطمان را با عربستان به هم بزند.

برخی این اظهارنظر را به خاطر منافع متقابل در زمینه نفت و اوپک می‌دانند.

روزنامه نیویورک تایمز آمریکا نوشته که مسکو و ریاض در سال ۲۰۱۶ توافق‌نامه همکاری در زمینه استخراج نفت امضا کردند که موجب کاهش اشباع بازار از نفت خام و افزایش قیمت نفت شد. عربستان اکنون از روسیه می‌خواهد بعد از کاهش قیمت نفت استخراج آن را کاهش دهد.

به نوشته این روزنامه، پوتین امیدوار است بتواند از نفوذ خود و تأثیرش بر ولیعهد عربستان برای ابقای روند استخراج نفت در وضعیت کنونی و بدون کاهش آن استفاده کند. تولید بالا بسیار بااهمیت‌تر از قیمت‌های بالا برای تولیدکنندگان روسی است. اما این مساله احتمالا برای پوتین دور از دسترس باشد چراکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا که از بن سلمان حمایت می‌کند از عربستان خواسته تولید نفت را افزایش بدهد و بازارهای بین‌المللی را در معرض کاهش تولید قرار ندهد چراکه این مساله به افزایش قیمت‌ها می‌انجامد. افزایش تولید به ترامپ برای مقابله با ایران و روسیه کمک می‌کند.

شاید پوتین برای مرحله‌ای برنامه‌ریزی می‌کند که در آن ترامپ نتواند حمایت کافی از بن سلمان به خاطر فشارهای آمریکایی‌ها به عمل آورد. در این وضعیت احتمالا پوتین از عربستان دلجویی می‌کند تا به سمت مسکو برگردد و در کنار آن به خرید سلاح از روسیه و گسترش برخی منافع بپردازد. صرف‌نظر از این حساب باز کردن‌های پوتین در منطقه خلیج فارس، پوتین در دیدارش با بن سلمان درباره پرونده‌های دیگری از جمله پرونده سوریه صحبت کرده است آن هم در شرایطی که ترامپ درحال اعمال فشار بر بن سلمان برای کشاندن عربستان به جنگ شمال سوریه و شرق فرات است.