مدیریت حج سعودی ها با قتل خاشقچی زیر سوال رفت

پایگاه خبری قطری 'الخلیج آنلاین' در مطلبی با عنوان 'آیا مساله خاشقچی لقب خادم حرمین شریفین را از سلمان می‌ گیرد؟' از بعد دیگری به پیامدهای قتل روزنامه نگار منتقد سعودی در استانبول برای سعودی ها پرداخت .

این پایگاه نوشت: عواقب پرونده ترور خاشقچی منتقد سعودی در استانبول، به جایی رسیده که ترکیه هم تلویحا اعلام کرد اگر عربستان عامل قتل خاشقچی را معرفی نکند، منزوی می‌ شود و عدم احساس آرامش و امنیت مسلمانان در جریان مراسم حج و عمره، زمینه را برای طرح بین المللی شدن اداره حج به طور جدی فراهم می کند.

خاشقچی ستون نویس واشنگتن پست 10 مهر ماه برای انجام امور شخصی خود وارد کنسولگری عربستان در ترکیه شد، اما دیگر از آن خارج نشد. سعودی ها پس از 18 روز تکذیب و انکار، در نهایت اعتراف کردند که وی در کنسولگری به قتل رسیده است.

قتل این روزنامه نگار سعودی، عربستان را در تنگنای شدید بین المللی قرار داده و بسیاری از کشورهای غربی و نهادهای بین المللی خواستار رسیدگی مستقل به بسیاری از پرونده های مورد اِهمال واقع شده مرتبط با عربستان از جمله مدیریت حج شده اند.

پایگاه الخلیج آنلاین افزود: این نگرانی، حفظ لقب 'خادم حرمین شریفین' را برای سلمان بن عبدالعزیز شاه سعودی به خطر می اندازد؛ لقبی که به معنای حفاظت از دو مکان مقدس مسلمانان یعنی مسجد الحرام در مکه و مسجد النبی در مدینه است.

'نعمان کورتلموش' نائب رئیس حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه در این باره گفت: مسلمانان در مراسم حج و عمره نگران خواهند بود که به سرنوشتی مشابه سرنوشت خاشقچی دچار شوند.

وی افزود: اگر مسلمانان به حفظ امنیت خود در حج شک کنند، دیگر جایگاهی برای خادم حرمین شریفین باقی نخواهد ماند و مناسک حج با آرامش برگزار نخواهد شد.

کورتلموش گفت: عواقب جنایت قتل خاشچقی می‌ تواند به انزوای عربستان منجر شود و تنها به عنوان یک قضیه جنایی باقی نخواهد ماند.

28 مهرماه ریاض اقرار کرد که خاشقچی روزنامه نگار منتقد سعودی در اثر درگیری لفظی با کارمندان کنسولگری عربستان در استانبول کشته شده است و اعلام کرد که 18 شخصیت سعودی را برای بازجویی از آنها درباره این پرونده، بازداشت کرده است اما هنوز درباره مکان جسد این روزنامه نگار چیزی نگفته است.

این روایت عربستان درباره قتل خاشقچی به طور گسترده مورد تردید قرار گرفت، به ویژه اینکه با روایت‌های غیر رسمی دیگر این کشور از جمله اعزام تیم پانزده نفره به استانبول با برنامه ریزی قبلی مغایرت داشت. گفته شده این تیم برای دیدار خاشقچی اعزام شدند، تا او را بی هوش کرده و با خود ببرند اما او را خفه کردند.

الخلیج آنلاین نوشت: در پی این جریان، نگرانی‌ های زیادی به وجود آمده است؛ از جمله در ورود به هر کنسولگری یا سفارت وابسته به عربستان در هر کشوری یا حتی سفر به عربستان برای ادای مناسک حج.

اما آنچه غیر از مسئله خاشقچی به این نگرانی‌ ها دامن می زند، موج بازداشت‌ هایی است که عربستان علیه فعالان، سیاستمداران و شاهزادگان مخالفت سیاست‌های محمد بن سلمان ولیعهد سعودی به راه انداخته است.

به نظر می ‌رسد اظهارات کورتلموش درباره حج و نقش عربستان، نشانه جدیدی از بین المللی شدن اداره حج یا نزدیک شدن به این اتفاق است، خواسته ‌ای که سال هاست مطرح می‌ شود اما عربستان به شدت با آن مخالفت می‌ کند.

الخلیج آنلاین نوشت: بین المللی شدن مسائل از طریق مراجعه به نهاد های بین المللی با هدف تلاش برای حل بحران ها و نزاع و اجتناب از وقوع جنگ بین کشورها صورت می ‌گیرد.

پیشتر نیز بسیاری از کشورها، فعالان و نهادهای مدنی در کشورهای مختلف از جمله در مالزی خواهان مدیریت بین المللی بر مناسک حج شده اند.

'هیات بین المللی نظارت بر مدیریت عربستان بر حرمین شریفین' که مقر آن در مالزی است، سال گذشته در طوماری خطاب به دولت ها و موسسات اسلامی در سراسر جهان از آنها خواست تا با توجه به 'اثبات کوتاهی و شکست عربستان در مدیریت حرمین شریفین'، در مدیریت این اماکن مقدس در عربستان مشارکت کنند.