عقب‌نشینی واشنگتن از فشارها علیه تهران

علی‌رغم تهدیدهای رئیس‌جمهور آمریکا درباره اعمال تحریم‌های سخت علیه ایران در نیمه آبان، برخی منابع می‌گویند که واشنگتن قصد دارد امتیازات عمده‌ای را به ایران بدهد که باعث می‌شود تهران بتواند فشارهای تحریم‌های اقتصادی را تا حد زیادی تسهیل کند.

در همین راستا وبگاه «واشنگتن فری‌بیکن» گزارش داد که مقامات وزارت خارجه آمریکا توانسته‌اند «مایک پامپئو» وزیر خارجه این کشور را متقاعد کنند که اجازه دهد ایران به سیستم «سوئیفت» (سامانه جهانی تعاملات بین بانکی) متصل بماند.

این وبگاه به نقل از چندین مقام دولتی و منابع آگاه در وزارتخانه‌های خزانه‌داری و خارجه آمریاک نوشت که علی‌رغم تهدیدات «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور این کشور به اعمال تحریم‌های سخت و جدید علیه ایران، اما واشنگتن در برابر فشارهای متحدان اروپایی و ایران تسلیم شده و قصد عقب‌نشینی از مواضع خود را دارد.

این مقامات می‌گویند در راستای این امتیازدهی آمریکا، ایران اکنون می‌تواند به تجارت در بستر سیستم بانکداری بین‌المللی یا همان سوئیفت ادامه دهد. همچنین دولت ترامپ معافیت‌هایی را به چندین کشور برای تداوم خرید نفت از ایران می‌دهد، امری که مقامات آمریکا پیشتر وعده داده بودند اتفاق نخواهد افتاد.

فری‌بیکن با اشاره به نزدیک شدن موعد بازگشت دور تحریم‌های اقتصادی واشنگتن علیه تهران در 4 نوامبر (13 آبان) افزود که این عقب‌نشینی و امتیازدهی که درپی فشارهای کشورهای اروپایی برای تداوم تجارت با ایران واقع شده، تندروهای زیادی را در کنگره آمریکا و برخی مقامات ضد ایرانی در داخل دولت ترامپ را شدیدا عصبانی کرده است.

این منابع می‌گویند در حالی که روند بازگرداندن تحریم‌های آمریکا علیه ایران قرار بود از بامداد روز جمعه به وقت محلی (ظهر جمعه به وقت تهران) آغاز شود اما «جان بولتون» مشاور امنیت ملی آمریکا از مشارکت در اجرای آن سر باز زده است. فری‌بیکن این  امتناع بولتون را نشانه نارضایتی وی از امتیازاتی است که دولت ترامپ قصد دارد به ایران بدهد.

فری‌بیکن با اشاره به گزارش هفته قبل خود مبنی بر بررسی اعطای مجوز تداوم اتصال ایران به سوئیفت در دولت ترامپ (+)، توضیح داد که از آن زمان تا کنون مقامات ارشدی از وزارت خارجه آمریکا، پامپئو را قانع کرده‌اند تا این مسئله را بپذیرد.

یک عضو ارشد کنگره آمریکا که گزارشی را از مقامات دولتی درباره تصمیم حول موضوع سوئیفت و ایران دریافت کرده، می‌گوید: «آنها می‌خواهند کمپین فشار حداکثری ترامپ (علیه ایران) را قلع و قمع کنند».

این منبع همچنین می‌افزاید: «مقامات دولتی قبلا به ما می‌گفتند که مشکلی ندارد به ایران اجازه دهیم به سوئیفت متصل بماند زیرا نهایتا با کاهش صادرات نفت خود به صفر مواجه می‌شدند. اما اکنون آنها (مقامات دولت ترامپ) می‌گویند که مشکلی ندارد در هر دو حوزه سوئیفت و انرژی به آنها امتیاز بدهیم زیرا این تازه آغاز یک کمپین طولانی‌مدت است. این در واقع تسیلم شدن (در برابر ایران) در پوشش نقطه نظرات دوران اوباما است، با این تفاوت که مقامات اوباما خیلی بهتر می‌توانستند آن را اجرا کنندو کنگره فریب نمی‌خورد».

یک مقام دیگر از کنگره به فری‌بیکن گفت که بازمانده‌های دولت اوباما و افراد وفادار به «رکس تیلرسون» وزیر خارجه پیشین ترامپ، هنوز هم در وزارت خارجه این کشور حضور دارند و همین باعث شده که تحریم‌های ایران را برای زنده نگهداشتن توافق هسته‌ای تضعیف کنند.

این وبگاه به نقل از دیگر افراد مطلع نوشت که چند جلسه توجیهی درباره این امتیازدهی و عقب‌نشینی در برابر ایران طی روزهای پیش‌رو برگزار خواهد شد.

همین مسئله باعث شده که برخی سناتورهای تندرو و اعضای ضد ایرانی کنگره دست به کار شوند و طرحی را برای مجبور کردن دولت ترامپ به اعمال تحریم‌های نفتی و همچنین قطع دسترسی ایران به سوئیفت ارائه کنند. این طرح همچنین راه‌های جدیدی را برای هدف قرار دادن تعامل بانک‌های ایرانی با جهان، به ترامپ ارائه می‌کند.

یک منبع آمریکایی با اشاره به عقب‌نشینی وزیر خارجه این کشور در برابر فشارهای برخی مقامات دولت و اروپایی‌ها، تاکید می‌کند که «استیون منوشین» وزیر خزانه‌داری و پامپئو باعث شده‌اند «دونالد ترامپ از باراک اوباما هم ضعیف‌تر شود» و فقط سیاست «نشستن و تماشا کردن» را درپیش بگیرد.

این گزارش فری‌بیکن در حالی است که ساعاتی پیش شبکه «بلومبرگ» به نقل از منابع آگاه و مقامات آمریکایی گزارش داده بود که دولت ترامپ تصمیم گرفته در ادامه عقب‌نشینی از فشارها به ایران، هشت کشور را از تحریم‌های خرید نفت از ایران معاف کند. (جزئیات بیشتر)

 لیست کشورهای دریافت‌کننده معافیت از تحریم‌های نفتی ایران روز دوشنبه منتشر می‌شود. گفته می‌شود که نام ژاپن، کره جنوبی، هند و چین در بین این هشت کشور وجود دارد.

دولت آمریکا پیش از این تاکید کرده بود که به جز در موارد خیلی استثنایی که مرتبط با مسائل انسان دوستانه باشد هیچ معافیت دیگری در قبال تحریمها علیه ایران صادر نخواهد کرد. طی روزهای گذشته بسیاری از تحلیلگران و ناظران بین المللی بر ناتوانی آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران تاکید کرده بودند.

«بیژن زنگنه» وزیر نفت ایران نیز ضمن هشدار درباره تبعات افزایش قیمت نفت در صورت حذف نفت ایران از بازارهای بین المللی،گفته بود که تهران با هر روش ممکن نفت خود را صادر خواهد کرد و واشنگتن نمیتواند مانع از فروش کامل نفت ایران در بازارهای بین المللی شود.

ترامپ اردیبهشت ماه امسال با متهم کردن ایران به تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی، مخفی کردن «ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای» و دخالت در امور کشورهای منطقه، خروج آمریکا را از برجام اعلام کرد. وی همچنین گفت که تحریم‌های پیشین هسته‌ای و تحریم‌های سخت‌تر در بازه 90 روزه (13 مرداد) تا 180 روزه (13 آبان) علیه ایران باز خواهند گشت.

ایران و پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (آمریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به علاوه آلمان در تیرماه سال 1394 به توافقی دست یافتند که قرار بود در ازای ایجاد محدودیت در بخش‌هایی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران، همه تحریم‌های بین‌المللی و یکجانبه مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را رفع کند.