تلاش رسانه‌های سعودی برای انحراف اذهان از واقعیت مرگ «خاشقجی»

درحالی که چند روزی از مطرح شدن مسأله مرگ مشکوک «جمال خاشقجی» نویسنده مطرح و منتقدِ خاندان سعودی سپری می شود، مقامات آل سعود تاکنون هیچ پاسخ مشخصی را در واکنش به ابهامات درباره نقش خود در مرگ این فعال مدنی، ارائه نکرده اند. 

همین مسأله موجب شده تا گمانه زنی ها پیرامون نقش مستقیم خاندان سعودی در قتل هولناک جمال خاشقجی بیش از پیش تقویت شود؛ به ویژه اینکه گزارش های متعددی نیز تاکنون در خصوص نقش آفرینی سعودیها در این مسأله منتشر شده است که جملگی حاوی دلایل متقنی بر این نقش آفرینی هستند که به هیچ وجه نمی توان به سادگی از کنار آنها عبور کرد. با تمامی این ها افکار عمومی تاکنون هیچ دفاعیه ای را در این زمینه از مقامات سعودی نشنیده و بدین ترتیب، به این یقین رسیده که اساسا دفاعیه ای وجود ندارد.

به دلیل همین عجز و ناتوانی مقامات سعودی از رفع ابهامات پیرامون مرگ مشکوک «جمال خاشقجی» است که رسانه های وابسته به این رژیم نیز دست به کار شدند تا شاید بتوانند با حربه‌ها و حیله‌های همیشگی خود، اذهان عمومی را از واقعیت ماجرای مذکور، منحرف سازند. کما اینکه؛ عربستان سعودی در طول تاریخ خود همواره نشان داده که از قدرت خود در عرصه رسانه ای برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی و جهت دادن به آن بهره برداری می کند.

در همین ارتباط، شبکه سعودی «العربیه» با انجام یک مصاحبه با «صلاح خاشقجی» پسر «جمال خاشقجی» تلاش کرده است تا ضمن منحرف ساختن اذهان عمومی از واقعیت ماجرای مشکوک خاشقجی، مسأله را به گونه ای دیگر در نزد افکار عمومی جلوه دهد. 

پسر خاشقجی در این مصاحبه در سخنانی تأمل برانگیز مدعی شد: «برخی طرفهای خارجی تلاش دارند تا مسأله ناپدید شدن پدر من را سیاسی کنند. ما با این مسأله مخالفیم. خاشقجی یک شهروند سعودی است که ناپدید شده و ما با همکاری مقامات عربستان تلاش داریم تا این مسأله روشن شود. ما معتقدیم که این مسأله یک مسأله شخصی و به دور از مسائل سیاسی است. آخرین تماس تلفنی ما با وی در زمان حضورش در واشنگتن بوده و ما از سفرش به ترکیه خبر نداشتیم».

جهت دار بودن مصاحبه مذکور در راستای پیاده سازی اهداف از پیش برنامه ریزی شده آل سعود کاملا واضح و آشکار به نظر می رسد. العربیه تلاش کرده تا مواضع خود را از زبان یکی از نزدیکان خاشقجی به افکار عمومی ارائه دهد تا شاید بدین سان بتواند ادعاهای مطرح شده (توسط پسر خاشقجی) را باورپذیرتر سازد؛ حال آنکه شواهد و قرائن در خصوص نقش مستقیم سعودی در کشته شدن خاشقجی به قدری زیاد است که اظهارنظرهای کودکانه ای همچون شخصی بودن مسأله! نمی تواند خط پایانی بر بحران بزرگ ایجاد شده برای سعودی باشد.

این در حالی است که دیگر رسانه های سعودی از جمله شبکه «الحدث» نیز در این میان بیکار ننشسته اند و تلاش هایی را به منظور سرپوش نهادن بر اقدام شوم ریاض علیه خاشقجی کلید زده اند. این شبکه سعودی بدون اشاره به یاغی گری های «محمد بن سلمان» شاهزاده جوان سعودی و تمایل آن برای تصدی هرچه سریعتر کرسی پادشاهی و میل و رغبت گسترده آن برای از میان بردن مخالفانش، تلاش می کند تا هرگونه ارتباط میان بن سلمان با قتل خاشقجی را به انحاء مختلف، انکار کند. 

تمامی این تلاش ها به منظور کاستن از سطح التهاب رسانه ای ایجاد شده پس از مرگ مشکوک خاشقجی صورت می گیرد، اما تاکنون نه تنها ذره ای از این التهاب کاسته نشده بلکه به دنبال کشف حقایق جدیدتری از ابعاد مختلف و پیچیده مرگ خاشقجی، این التهاب در رسانه ها، بیشتر نیز شده است. بنابراین، رسانه های سعودی قصد داشتند بر فضای رسانه ای موجود در خصوص مرگ خاشقجی غلبه کنند که تاکنون در تحقق این امر ناموفق بوده اند.

تمامی شواهد و قرائن در پرونده مرگ مشکوک جمال خاشقجی آنقدر علیه خاندان سعودی است که حتی در این میان، برخی رسانه های آمریکایی هم عدم همصدایی با رسانه های سعودی را به همسویی با آنها ترجیح داده اند. در همین راستا، روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست» در گزارش خود به نقل از دو منبع آگاه مرتبط با پلیس ترکیه می نویسد: «قتل خاشقجی از قبل برنامه ریزی شده بود و برای این کار تیمی از عربستان وارد ترکیه شده بود».

به گفته این منابع آگاه، این تیم متشکل از ۱۵ نفر بود که مسئول قتل روزنامه نگار عربستانی بودند. این در حالی است که «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی هفته گذشته در مصاحبه با رسانه های آمریکایی مدعی شده بود که خاشقجی مدت کوتاهی بعد از آنکه وارد کنسولگری عربستان سعودی در استانبول شده از آنجا خارج شده است.

افشاگری های فعال توئیتری علیه خاندان سعودی در پرونده مرگ خاشقجی اما کار را برای رسانه های عربستان جهت سرپوش نهادن بر این جنایت سخت ترک رده است. «مجتهد» فعال توئیتری و افشا کننده مسائل عربستان در تویئتی نوشت: «منابع ترکیه اعلام کرده اند که جمال خاشقجی روزنامه نگار سعودی شکنجه و سپس به قتل رسیده است و پس از قتل نیز جسد وی مثله شده است. تصاویر همه این رویدادها موجود است».

وی در ادامه توئیت خود گفت: «ویدئویی از شکنجه و قتل خاشقجی برای محمد بن سلمان ولیعهد عربستان ارسال شده است. اگر این خبر تایید شود یعنی خبر اخراج وی از ترکیه و ورود وی به عربستان صحیح نیست». این افشاگری های فعال توئیتری معروف عربستان موجب شد تا موج تازه ای علیه خاندان سعودی در مسأله مرگ مشکوک خاشقجی به راه بیفتد به گونه ای که رسانه های وابسته به ریاض هم از مواجهه با این موج رسانه ای عاجز ماندند.

در هر صورت، واقعیت آن است که با ظهور و بروز ابعاد بیشتری از ماجرای مرگ مشکوک خاشقجی وضعیت برای سعودیها در نزد افکار عمومی سخت تر از گذشته شده است؛ به ویژه اینکه اکنون هویت ۱۵ سعودی که اخیرا وارد ترکیه شده اند، فاش شده است. درهمین راستا، منابع آگاه ترکیه گزارش دادند که اعضای تیم ۱۵ نفره سعودی که در زمان حضور جمال خاشقجی منتقد و روزنامه نگار سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول وارد این کنسولگری شدند از نیروهای پلیس عربستان بودند.

سعودیها خود نیک می دانند که اکنون پای سازمان ملل متحد نیز به پرونده مرگ خاشقجی باز شده است و آنها هیچ راه گریزی از جنایتی که مرتکب شده اند، ندارند.  «دیوید کی» گزارشگر ویژه آزادی بیان سازمان ملل متحد بامداد دوشنبه اجرای تحقیقات مستقل و بین المللی برای روشن شدن سرنوشت جمال خاشقجی فعال منتقد سعودی را خواستار شد. وی در واکنش به ناپدید شدن و کشته شدن «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد آل سعود در کنسولگری عربستان در استانبول گفت: باید تحقیقاتی مستقل و بین المللی در این زمینه آغاز شود.

وی افزود: اگر قتل خاشقجی تایید شود کمیته آزادی بیان سازمان ملل متحد از جامعه جهانی خواهد خواست که از طریق برخی مکانیزم های مستقل برای مجازات و پیگرد عاملان این عملیات، اقداماتی را صورت دهند. بنابراین، پر واضح است که برملا شدن ابعاد جنایت صورت گرفته علیه خاشقجی به عنوان یک فعال منتقدِ سعودی، تنها مسأله زمان است.