اردوغان: رهبری جهانی باید اصلاح شود

«رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه امروز طی یادداشتی در نشریه آمریکایی «فارین پالیسی» به تشریح پیشنهاد خود در سازمان ملل مبنی بر اصلاح ساختار این سازمان و شورای امنیت پرداخت.

اردوغان در ابتدای این یادداشت با بیان اینکه امروزه «بحران بی‌سابقه اعتبار» سازمان ملل و آژانس‌های متعدد آن را تهدید می‌کند، نوشت: «دلیل اصلی مشکلات کنونی سازمان ملل، ناتوانی شورای امنیت در حفظ تعهدش برای ارتقای صلح و امنیت در جهان است».

وی ضمن اشاره به بحران‌های متعدد فعلی در گوشه گوشه جهان از بوسنی و رواندا گرفته تا سوریه و یمن، توضیح داد: «بدنه عالی تصمیم‌گیرنده در سازمان ملل هرگز نه مانع خصومت‌ها شد و نه مسئولان جنایت‌های شنیع را به سزای اعمالشان رساند».

رئیس‌جمهور ترکیه با بیان اینکه سازمان ملل، به عنوان قلب تپنده بشریت، دیگر نبض ندارد، ادامه داد: «منتقدان سازمان ملل، دو دسته هستند. اولین گروه کشور‌هایی مانند ترکیه و آلمان هستند که برای رفع معایب، اصلاح (ساختار) سازمان ملل را درخواست می‌کنند. گروه دوم که کوچکتر هم هست شامل ایالات متحده، تمایل دارند از نقاط ضعف سازمان ملل سوء استفاده کنند تا نظم لیبرال جهانی را تضعیف کنند».

اردوغان، تصمیم‌های «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا برای خروج از شورای حقوق بشر سازمان ملل، خروج از یونسکو و قطع حمایت مالی از آنروا را به عنوان شاهد مثال آورده و اضافه کرد: «با این حال ترامپ روز سه‌شنبه در مجمع عمومی موضع خود را "سیاست واقع‌گرایانه اصولی" توصیف کرد. در زمانی که رهبری جهانی شدیدا مورد نیاز است، باید به جای تخریب سازمان ملل، آن را ارتقا دهیم».

وی با بیان اینکه برخی کشور‌های معدود هستند که از ثمره و منافع سیستم جهانی کنونی سود برده، اما با اصلاح آن مخالفند، تاکید کرد: «زمان آن است که رهبری جهانی را باز تعریف کنیم. باید به تک‌قطبی تعداد کمی از دولت‌ها پایان داده و رهبری جمعی کشور‌ها را با هدف حل چالش‌های اصلی جهانی، رواج دهیم. اگر قدرت‌های بزرگ اثبات کرده‌اند که بی‌تمایل یا ناتوان از اقدام هستند، جامعه ملل باید کاری لازم است را انجام دهند».

رئیس‌جمهور ترکیه با تکرار نظر خود مبنی بر اینکه «جهان بزرگتر از پنج (کشور عضو دائم شورای امنیت) است» هشدارد اد که سازمان ملل با بحران جدی اعتبار روبه‌رو است و از همه طرف‌ها خواست گام‌هایی را دموکراتیک‌تر، عادلانه‌تر و چندجانبه‌تر کردن این سازمان بردارند. وی همچنین از جامعه جهانی خواست تا مفهوم عضویت دائم در شورای امنیت سازمان ملل را منسوخ کنند و اعضای آن را به ۲۰ عضو افزایش دهند.

اردوغان در پایان با اذعان به اینکه ترکیه نه ابرقدرت نظامی یا اقتصادی است، نوشت: «اما با تبدیل شدن به بخشی از راهکار در عراق، سوریه و دیگر بحران‌ها، به عنوان یک رهبر جهانی ظهور کرد... اگر قدرت‌های جهانی کمکی نمی‌کنند، جامعه بین‌المللی باید این مسئله را در دست گرفته و فرایند اصلاح فراگیر سازمان ملل را آغاز کنند».

وی روز گذشته طی سخنرانی در هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، با بیان اینکه شورای امنیت به ابزار تأمین منافع ۵ عضو دائم خود بدل شده، پرسید: «چرا نباید همه ۱۹۴ کشور دنیا در این شورا نماینده داشته باشند؟ چرا باید فقط ۵ کشور در این شورا جایگاهی دائمی داشته باشند و مابقی کشورها، هیچ قدرتی نداشته باشند؟»