شوک بزرگ آلمان به عربستان و ترکیه

بر اساس پاسخ وزارت اقتصاد آلمان به یک درخواست فراکسیون چپ پارلمان آلمان بین 14 ماه مارس (روز سوگند کابینه جدید آلمان) و 30 ژوئن تنها به صورت جزئی مجوز صادرات تسلیحات به این دو کشور وجود داشته است.

بر اساس این گزارش، برای ترکیه به عنوان یک عضو ناتو حدود 5 مصوبه صادرات تسلیحات به ارزش جمعه 418.279 یورو در این مدت وجود داشته است. این در حالی است که در دوره زمانی کوتاه بین اول ژانویه و 13 ماه مارس سال 2018 همچنان 34 مصوبه صادرات تسلیحات برای ترکیه به ارزش حدود 9.7 میلیون یورو وجود داشته است. در تمام سال گذشته مصوبات صادرات تسلیحات به این کشور 138 مورد به ارزش حدود 34.2 میلیون یورو بوده است. در سال 2016 هم مصوبات صادرات تسلیحات به این کشور حدود 83.9 میلیون یورو بوده است.

همچنین دولت جدید آلمان از برنامه های صادرات به عربستان سعودی تنها یکی به ارزش حددود 28.563 یورو را تایید کرده است. در 10 هفته ابتدایی سال جاری میلادی هم تنها 4 تجارت تسلیحاتی بالغ بر 161.8 میلیون یورویی به این کشور وجود داشته است.

این دو کشور از نظر استراتژیک از شرکای مهم و البته مسئله ساز برای آلمان هستند. ترکیه مانند آلمان به ائتلاف نظامی ناتو تعلق دارد. از زمان هجوم نیروهای نظامی ترکیه به منطقه عفرین در شمال سوریه در ماه ژانویه انتقادهای شدیدی به صادرات تسلیحات آلمان به این کشور شکل گرفته است.

در این میان البته مناسبات بین ترکیه و آلمان بعد از یک بحران عمیق از زمان کودتای نظامی نافرجام جولای 2016 در ترکیه حالا دوباره در مسیر تنش زدایی قرار گرفته است. وضعیت فوق العاده در ترکیه هفته گذشته و بعد از انتخابات ریاست جمهوری در این کشور لغو شده است.

دولت آلمان هم در واکنش به این اقدام دولت ترکیه سطح هشدارهای امنیتی برای سفر شهروندانش به این کشور را کاهش داده و بسیاری تحریم ها علیه آنکارا را لغو کرده است. البته این رویکرد نزدیکی بین دو کشور هنوز بر مسئله کاهش چشمگیر صادرات تسلیحات برلین به آنکارا تاثیری نگذاشته است.

مسئله صادرات تسلیحات به عربستان هم سال هاست که به موضوعی داغ و حساس در آلمان تبدیل شده است. در پاییز گذشته عربستان سعودی در واکنش به انتقاد دولت آلمان به ریاض مبنی بر اینکه در منطقه ماجراجویی می کند سفیر خود را از برلین خارج کرد. عربستان سعودی همچنین درباره موضع انتقادی دولت آلمان نسبت به دخالت های عربستان سعودی در یمن بسیار عصبانی است. ریاض یک ائتلاف از هشت کشور را تشکیل داده و به یمن به عنوان فقیرترین کشور عربی حاشیه خلیج فارس حمله کرده و فجایع زیادی را به بار آورده است.

اتحادیه احزاب متحد مسیحی و حزب سوسیال دموکرات در مذاکرات ائتلافی خود برای تشکیل دولت درباره توقف صادرات سلاح به همه کشورهایی که مستقیما در جنگ یمن مشارکت دارند توافق کردند. البته در این توافق نامی از این کشورها برده نشد.