افزایش تردید اروپایی‌ها برای مقابله با تحریم‌های ضدایرانی آمریکا

تلاش‌های اتحادیه اروپا برای دور زدن تحریم‌های آمریکا علیه شرکت‌هایی که با ایران وارد تعامل شده‌اند در حال کمرنگ‌ شدن است زیرا برخی از کشورهای عضو این اتحادیه به این می‌اندیشند که ممکن است مقابله با تحریم‌های آمریکا بیش از آنکه برایشان منفعت داشته باشد، به ضررشان تمام شود.

پایگاه تحلیلی بلومبرگ با این مقدمه نوشت، یکی از مقامات دولت آلمان می‌گوید، در حالیکه «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان در میان آندسته از رهبران اتحادیه اروپا بود که هفته گذشته به اتفاق آراء به کشورهای اتحادیه اروپا چراغ سبز نشان دادند تا اقداماتی را برای مقابله با تحریم‌های آمریکا در پیش بگیرند، اما دولت آلمان نگران است که برخی از گام‌هایی که در راستای مقابله با تهدید تحریم‌های آمریکا برداشته می‌شود، به یک بار سنگین برای این کشور تبدیل شود.

این مقام آلمانی تصریح کرد، آلمان به طور خاص نگران است که قوانینی که شرکت‌ها را از همراهی با تحریم‌های آمریکا منع کند، هزینه‌ سنگین و هولناکی را به همراه داشته باشد.

طبق گفته یکی از مقامات دولتی یک کشور عضو اتحادیه اروپا، مقررات باصطلاح انسداد، که اتحادیه اروپا در صدد است قبل از 6 آگوست (15 مردادماه) به مرحله اجرا درآورد، ممکن است برای شرکت‌هایی که همچنان تمایل به فعالیت در بازار آمریکا را دارند، نتیجه معکوس دهد.

بر اساس این گزارش، کمیسیون اروپا روز جمعه هفته گذشته خواستار «مقررات انسداد» برای محافظت از منافع شرکت‌های اروپایی در ایران در مقابل تحریم‌های آمریکا شد.

از دیگر اقداماتی که کمیسیون اروپا مطرح کرد، ترغیب کشورهای اروپایی برای انتقال پول به بانک مرکزی ایران و صدور مجوز اعطاء وام بانک سرمایه‌گذاری اروپا به پروژه‌های اروپایی در ایران بود.

با اینحال، فدراسیون صنعت BDI آلمان در بیانیه‌ای در این خصوص گفت: «به کارگیری مقررات انسداد قابل فهم است اما تأثیرات آن نامشخص است. احتیاط حکم می‌کند که به طور کامل تأثیرات آن مورد بررسی قرار گیرد تا از وقوع خسارت (به شرکت‌های اروپایی) جلوگیری شود. واضح است که مقررات انسداد می‌تواند مداخله شدیدی در تجارت آمریکا در صنعت آلمان داشته باشد».

ایران و پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (آمریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به علاوه آلمان در تیرماه سال ۱۳۹۴ به توافقی دست یافتند که قرار بود در ازای ایجاد محدودیت در بخش‌هایی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران، همه تحریم‌های بین‌المللی و یکجانبه مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را رفع کند.

کارشکنی‌های آمریکا در اجرای برجام از زمان روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا شدت گرفت.  او در اقدامی که نقض صریح بندهای توافق هسته‌ای با ایران محسوب می‌شود، بارها تهدید کرد کشورش را از توافق خارج خواهد کرد و یا درباره تجارت با ایران به کشورهای اروپایی هشدار داد.

ترامپ سرانجام روز سه‌شنبه ۸ می (۱۸ اردیبهشت‌ماه) آمریکا را از برجام خارج کرد و فرمانی را برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران پس از دوره‌های زمانی ۹۰ و ۱۸۰ روزه امضا کرد.

گزارش‌ها حاکی از آن است که کمیسیون اروپا در جلسه‌ای که برگزار کرد، برنامه‌ریزی کرده است تا به منظور نشان دادن تعهد خود در قبال برجام، کمک‌های مالی به ایران ارائه دهد.

مرکل بعد از دیدار هفته گذشته با رهبران اروپا در «صوفیا» پایتخت بلغارستان  هشدار داد که اتحادیه اروپا نباید این توهم را ایجاد کند که اتحادیه اروپا می‌تواند «به صورت جامع، اقدامات (تحریمی) آمریکا را برای صنعت (اروپا) جبران کند».

«امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور آمریکا نیز با انعکاس سخنان مرکل گفت که دفاع وی از برجام بر اساس نگرانی‌ها درباره امنیت و ثبات و نه تجارت است و نه فرانسه و اتحادیه اروپا قصد وضع تحریم علیه شرکت‌های آمریکایی را به دلیل مسئله ایران ندارد.