عواقب جنگ اقتصادی ترامپ علیه تهران برای اروپا

روزنامه "دویچه ویرتشافتز ناخریشن" آلمان در مطلبی به عواقب اقتصادی لغو برجام و اجرای مجدد تحریم ها علیه این کشور از طرف آمریکا برای اروپا پرداخته و نوشت: "فولکر تریر" رئیس اقتصاد خارجی اتاق صنایع و بازرگانی آلمان بر این باور است که یک جنگ اقتصادی جدید علیه ایران شدیدا به اتحادیه اروپا و آلمان آسیب خواهد رساند.

وی در این باره به روزنامه "دویچه ویرتشافتز ناخریشتن" گفته است که مناسبات تجاری دو جانبه از زمان لغو تحریم ها علیه تهران در سال 2015 به شدت افزایش پیدا کرده است. تنها در سال 2017 اقتصاد آلمان کالاهایی به ارزش 3 میلیارد یورو به ایران صادر کرد که افزایش 16 درصدی نسبت به سال قبل از آن و افزایش 45 درصدی از سال 2015 را نشان می داد. بسیاری از شرکت های آلمانی دفاتر نمایندگی خود را دوباره در ایران باز کرده‌اند و تولیدات خود را روانه بازار ایران کرده و سرمایه گذاری خود با شرکای ایرانی را آغاز کرده‌اند.

وی البته افزود که با این حال روابط اقتصادی بین ایران و آلمان همچنان با موانعی روبرو است. همچنان تامین مالی شرکت ها برای تجارت با ایران کاری دشوار است. با اعلام ترامپ در 12 ماه می ( 22 اردیبهشت ماه) مبنی بر اینکه لغو تحریم ها علیه تهران را تمدید نخواهد کرد، این تحولات نسبتا مثبت در مناسبات تجاری با ایران با یک علامت سوال بزرگ مواجه خواهد شد. همچنین مشخص نیست که دولت ایران با توجه به خروج احتمالی آمریکا از برجام چگونه رفتار خواهد کرد و این مسئله چه عواقبی برای شرکت های آلمانی دارد. حالا بسیاری از شرکت‌های آلمانی این نگرانی را دارند که از طریق تجارت با ایران مناسبات تجاری آن ها با آمریکا در معرض خطر قرار گیرد.

به گفته این کارشناس برجسته اقتصادی در آلمان، از طریق اعمال مجدد تحریم ها علیه ایران از طرف آمریکا، بانک های فعال در تجارت های بین المللی همچنان در تجارت با ایران با خطرات بیشتری مواجه می شوند و می توانند کاملا خود را از مبادلات تجاری با ایران کنار بکشند که این مسئله عواقب وخیمی برای شرکت های آلمانی دارد که مبادلات تجاری خود با ایران را از طریق این بانک ها تامین هزینه می کردند.

"تریر" در بخش دیگری از سخنانش افزود: اگر توافق اتمی با ایران شکست بخورد نه تنها مناسبات اقتصادی دو جانبه، بلکه اعتماد به قوانین بین المللی آسیب جدی خواهد دید. دولت آلمان باید در اتحادیه اروپا و در برابر آمریکا برای حفظ برجام تلاش کند. همچنین دولت آلمان باید برای بهبود روند تامین مالی مناسبات تجاری با ایران اقدام کند.

این روزنامه آلمانی در ادامه این گزارش می نویسد: خطر اینکه آمریکا علیه برجام و به این ترتیب برای اجرای مجدد تحریم ها علیه تهران رای دهد پایین نیست.

در روز یکشنبه، "رودی جولیانی"، مشاور حقوقی رئیس جمهور آمریکا از تلاش ایالات متحده برای سرنگونی حکومت در ایران خبر داد. اسرائیل هم بدون ارائه مدارک شخص درباره حمله موشکی ایران از سوریه هشدار داده است. این هشدارها قابل توجه است چرا که اسرائیل از زمان شروع جنگ سوریه، چندین حمله هوایی علیه مواضع متحدان ایران در سوریه انجام داده است.

نویسنده در ادامه تصریح کرد که البته این مسئله قابل انتظار نیست که مستقیما جنگی بزرگ در ابعادی گسترده به وقوع بپیوندد. اما تقویت جنگ طولانی مدت اقتصادی علیه تهران عواقب گسترده‌ای بخصوص برای اروپا دارد.

این روزنامه آلمانی در ادامه نوشت، برجام پیش بینی کرد که ایران دسترسی به حدود 100 میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده خود در خارج را داشته باشد و بتواند نفت خود را در بازارهای بین المللی دوباره بفروشد و از سیستم مالی جهانی برای تجارت استفاده کند. اگر ایران هر جنبه‌ای از این توافق را نقض کند تحریم های سازمان ملل مجددا برای 10 سال دیگر و با امکان تمدید پنج ساله برای آن آغاز خواهد شد.

در ادامه با اشاره به علاقه فراوان اتحادیه اروپا به مناسبات اقتصادی با ایران به نقل از المانیتور آمده است که در عمل، اتحادیه اروپا باید برای حفاظت از برجام تاسیس یک یا چند صندوق مالی اتحادیه اروپا را برای باز کردن پتانسیل های اقتصادی و صنعتی ایران مد نظر قرار دهد. اولین صندوق باید این هدف را داشته باشد که سرمایه گذاری و انتقال تکنولوژی را فعال کند که ایران را به یک قدرت گاز جهانی تبدیل کند. ایران دومین ذخایر گازی جهانی را در اختیار دارد اما به دلیل تحریم ها و بخصوص محدودیت های انتقال تکنولوژی قادر به تبدیل شدن به یک بازیگر بزرگ در بازارهای گازی بین المللی نیست.

"دانیس چایبی"، رئیس کارگروه ایرانی خدمات خارجی اتحادیه اروپا بر این باور است که اتحادیه اروپا می تواند قانونی را برای محافظت از شرکت های فعال در ایران در صورت خروج ایالات متحده از برجام و تصویب تحریم های جدید علیه این کشور مد نظر قرار دهد. یکی از این گزینه ها "مقررات ممنوعیت " مربوط به سال 1996 است که از شرکت های اتحادیه اروپا حمایت می کرد.

وی همچنین تصریح کرد که ما برخی فرصت ها و امکاناتی را در این راستا داریم و این کار پیچیده‌ای نیست که آن ها را قانونی کنیم، چرا که ابزار قانونی برای آن وجود دارد. مقررات ممنوعیت مربوط به سال  1996 به عنوان اقدامات متقابلی علیه تحریم های اقتصادی آمریکا علیه کوبا تنظیم شده بود.

در بخش دیگری از این مطلب آمده است: در دو ماهه ابتدایی سال جاری میلادی، تجارت دو جانبه بین اتحادیه اروپا و ایران به 3.74 میلیارد یورو رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل 17.4 درصد افزایش داشت.

مهمترین شرکای تجاری ایران در اروپا در ژانویه و فوریه سال 2018 ایتالیا با حجم مبادلات تجاری حدود 844.92 میلیون یورو و فرانسه با حجم مبادلات دو جانبه 664.84 میلیون یورو و آلمان با 545.83 میلیون یورو بوده است. تجارت های دو جانبه با کشورهای لوکزامبورگ هم 2.1 میلیون یورو و یونان 381.87 میلیون یورو و با اسپانیا 457.65 میلیون یورو بوده است.

صادرات ایران به اتحادیه اروپا هم افزایش پیدا کرده و نسبت به این دوره زمانی در سال قبل رشد 32 درصدی را نشان می داد. کشورهای صادر کننده مهم اروپایی به ایران، ایتالیا با حجم صادرات 583 میلیون یورو، فرانسه با 496.58 میلیون یورو و یونان با 377.44 میلیون یورو بوده‌اند.