نگاهی به نقش عربستان در استعفای حریری

روزنامه "دی ولت" آلمان در مطلبی به مسئله استعفای ناگهانی "سعد حریری"، نخست وزیر لبنان و عواقب و خطرات آن برای منطقه پرداخته و نوشت: در پشت پرده استعفای حریری، عربستان سعودی قرار گرفته که سیاست های تجاوزکارانه ای را در منطقه دنبال می کند. این رخداد می تواند موج جدیدی از خشونت ها و درگیری ها را در منطقه رقم بزند.

حدود دو هفته پیش به نظر می رسید دنیا برای نخست وزیر لبنان در نظم و ترتیب بود. وی بعد از اینکه موفق وی شد برای اولین بار از سال 2005 یک بودجه دولتی را تصویب کند، در پیامی توئیتری از دستاوردی بزرگ برای لبنان سخن گفت که به لیست دیگر موفقیت هایی که در ماه های اخیر به دست آمده بود پیوست.

نویسنده در بخش دیگری از این مطلب تصریح کرد که سعد حریری برای برقراری آرامش در لبنان و برای ایجاد تعادل بین منافع و علایق دو رقیب سرسخت منطقه ای یعنی ایران و عربستان سعودی اواخر سال 2016، دولتی را با حزب الله لبنان تشکیل داد. البته حالا وی به صورت ناگهانی به این اقدام برای متعادل سازی پایان می دهد. وی در یک سخنرانی جنجالی در پایتخت عربستان سعودی استعفای خود را اعلام کرده و به این ترتیب به حزب الله لبنان و ایران اعلام جنگ کرد.

دی ولت می افزاید: حالا لبنان دوباره به یک وضعیت نامعلوم سیاسی وارد می شود. یک فلج طولانی سیاسی برای این کشور انتظار می رود و از آنجایی که اختلافات در لبنان تنها بازتاب مبارزات قدرتی بین تهران و ریاض است، این اقدام حریری عواقب سختی برای منطقه خواهد داشت.

نویسنده در بخش دیگری از این مطلب این پرسش را مطرح کرد که چرا حریری درست حالا ترمز اضطراری استعفا را کشید؟ وی در سخنرانی خود به این مساله اشاره کرد که نگران جان خود است. جو این روزهای لبنان یادآوری کننده روزهای قبل از قتل پدر او در بیروت است.

نویسنده در ادامه نوشت: اما در واقع ایران و حزب الله لبنان باید به این مسئله علاقه‌مند باشند که حریری زنده بماند. با توجه به آمادگی حریری برای خدمت در لبنان به عنوان یک فاکتور سیاسی، آن ها توانستند از بسیاری خشونت ها جلوگیری کرده و موفقیت های بزرگی به دست آورند. بنابراین استعفای حریری بعد از پیروزی های اخیر حزب الله در درگیری های داخلی سوریه حالا این تشکل را در تنگناهایی قرار می دهد.

چند روز پیش نیز حزب الله لبنان یک موفقیت دیپلماتیک دیگر را بدست آورده بود و توانست حریری را مجبور کند یک سفیر به دمشق بفرستد. به این ترتیب لبنان به یکی از کشورهایی تبدیل شد که دولت اسد را به رسمیت شناخت.

ریاض به شدت از این اقدام لبنان ناراضی بود و انتقادهای زیادی به حریری وارد شد مبنی بر اینکه وی  به عنوان یک پیشگام در حمایت از ایران عمل می کند. در ماه اکتبر رئیس جمهور ایران اعلام کرد که ایران در منطقه قدرتمند تر از گذشته است. به گفته رئیس جمهور ایران در عراق، سوریه و در لبنان و در آفریقای شمالی و خلیج فارس دیگر هیچ کس نمی تواند بدون ایران اقدامی کند.

اوایل هفته گذشته ، "محمد بن سلمان"، ولیعهد عربستان سعودی و وزیر دفاع این کشور، حریری را برای مذاکرات به نزد خود فراخواند. حریری همچنین روز پنجشنبه در بیروت میزبان علی اکبر ولایتی، یکی از مشاوران نزدیک رهبر انقلاب اسلامی ایران بود. وی بعد از این دیدار پیروزی لبنان بر داعش را پیروزی مقاومت و حزب الله ارزیابی کرد.

محمد بن سلمان 32 ساله به عنوان خالق یک سیاست خارجی ناگهانی و خطرناک در عربستان مطرح است. وی در عرصه داخلی نیز برای اولین بار در اجرای طرح "چشم انداز 2030" تلاش می کند که بر گسترش اقتصاد خصوصی تاکید دارد و نارضایتی های زیادی را در بین محافظه کاران ایجاد کرده است.

وی همچنین به عنوان وزیر دفاع عربستان، کشور خود را به درگیری های داخلی در کشور همسایه، یمن وارد کرده  و همزمان در جنگ سوریه دخالت می کند. وزیر دفاع عربستان همچنین به عنوان مبتکر بحران تا به حال بی نتیجه قطر، به اتهام مناسبات تنگاتنگ با ایران  مطرح است. محمد بن سلمان گفت‌وگوها با تهران را شدیدا رد می کند.

نتیجه سیاست های ولیعهد سعودی این است که عربستان سعودی در سال 2016 کسری بودجه بالایی را تجربه کرد. به این ترتیب این شاهزاده جوان در خانواده سلطنتی و پادشاهی عربستان هم دشمنان زیادی دارد.

نویسنده در ادامه به زلزله سیاسی در عربستان و بسیاری برکناری ها و دستگیری ها در خانواده سلطنتی که اخیرا با مدیریت محمد بن سلمان انجام شده از جمله دستگیری سرمایه دار معروف جهانی شاهزاده الولید  بن طلال اشاره کرد و نوشت: استعفای حریری و دستگیری بن طلال نشان داد که ولیعهد شاه عربستان مصمم به فرمانبردار کردن اطرافیان خود و رویارویی با ایران است.