تفکرات وهابی در پس انفجارهای مصر

دولت مصر در پی انفجارهای روز یکشنبه در شهرهای اسکندریه و قاهره ۳ روز عزای عمومی اعلام کرد. به همین مناسبت گفتگویی را با «علی ابوالخیر» استاد دانشگاه دلتا النیل مصر و رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک «یافا» انجام دادیم که مشروح آن از نظر می گذرد.

علی ابوالخیر درباره انفجارهای تروریستی در مصر اعلام کرد: انفجارهای شهر طنطا در شمال قاهره و اسکندریه توسط گروه های تروریستی صورت گرفت تا نشان دهد که تروریسم وهابی همچنان ادامه دارد و افراد بیگناه را به کام مرگ می کشاند. تروریست ها، شهروندان قبطی مصر را هدف قرار دادند زیرا اولا آنها را کفار و کشتنشان را جایز می دانند. هدف دیگر تروریست ها نیز برانگیختن آتش فتنه طائفه ای در مصر است.

وی با بیان این مطلب افزود: در این میان نباید از نقش رژیم صهیونیستی برای بهره برداری از ناامنی در مصر و ضربه زدن به وحدت ملی در این کشور غافل شد.

ابوالخیر در ادامه گفت: داعش زاییده تفکرات وهابی و اخوانی است، در این رابطه نباید اظهارات «محمد البلتاجی» از رهبران اخوان را فراموش کنیم که گفته بود تروریسم در صحرای سیناء و مصر زمانی به پایان خواهد رسید که اعضا و رهبران سلفی و اخوان المسلمین از زندان ها در مصر آزاد شوند.

این استاد دانشگاه های مصر خاطرنشان کرد: در حال حاضر تدابیر امنیتی برای تامین امنیت تمامی کلیساها اتخاذ شده است اما این موضوع را باید در نظر داشت که شکاف های امنیتی در تمامی کشورهای دنیا وجود دارد. مشکل اینجا است که چگونه باید با تروریستی که با اراده خود و بر اساس عقاید ایدئولوژیک وارد میدان می شود، برخورد کرد.

علی ابوالخیر اظهار داشت: اقدامات فوق العاده امنیتی و پیشگیرانه ای در طنطا و دیگر مناطق انجام شده است، به هر حال شکاف امنیتی ایجاد شده است و این اشتباهی است که باید حل و فصل شود اما دولت به طور صد در صد نمی تواند تروریسم را پایان دهد. شورای امنیت ملی مصر نیز درصدد اتخاذ اقداماتی برای جلوگیری از تکرار چنین عملیات های خونینی است.

وی درباره سفر اخیر عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر به آمریکا نیز گفت: دیدار السیسی از آمریکا نخستین سفر رئیس جمهوری مصر به آمریکا از سال ۲۰۰۹ تاکنون محسوب می شود. این دیدار در حالی صورت گرفت که منطقه و مصر، شرایط دشواری را طی می کند. این دیدار با دیدارهای قبلی رؤسای جمهوری مصر تفاوت اساسی داشت و آن اینکه در دیدارهای قبلی، مصر روابط مستحکمی با روسیه و چین نداشت اما روابط با این کشورها اکنون در سطح اقتصادی و نظامی بسیار خوب است. به همین دلیل است که مصر به نیابت از جهان با تروریسم مبارزه می کند. نکته دیگر اینکه علیرغم روابط راهبردی میان دونالد ترامپ و عبدالفتاح السیسی می بینیم که دیدگاه مصر با دیدگاه آمریکا در موضوع سوریه و عراق و ... متفاوت است. مصر در حال حاضر منابع وارداتی سلاح خود را متنوع کرده است و شامل کشورهایی همچون فرانسه، روسیه، آلمان و ... است. دیدگاه مصری این بوده است که سفر عبدالفتاح السیسی به آمریکا موفقیت آمیز بوده است و علیرغم ملاحظات مصر نسبت به برخی رفتارها و سیاست های آمریکایی- صهیونیستی مثبت بوده است.

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک یافا درباره محورهای مهم دیدار ترامپ و السیسی نیز گفت: همکاری قاهره و واشنگتن در زمینه مبارزه با تروریسم، تهیه سلاح های پیشرفته برای شناسایی تروریست ها و همکاری برای حل و فصل قضیه فلسطین و برگزاری کنفرانس ۵ جانبه برای بررسی موضوع فلسطین با حضور مصر، آمریکا، روسیه، اردن و تشکیلات خودگردان فلسطین از جمله این محورها است.

وی در خصوص آینده روابط ایران و مصر به ویژه پس از اظهارات اخیر «احمد ابو زید» سخنگوی وزارت خارجه مصر درباره اهمیت ایران در منطقه گفت: نشانه هایی درباره بهبود روابط قاهره و تهران وجود دارد که اتفاق نظر دو کشور درباره پرونده هایی همچون عراق و سوریه از جمله آنها است اما نشانه های عملی در ازسرگیری روابط دو کشور وجود ندارد. البته عربستان سعودی نیز در این میان نقش منفی ایفا می کند اما من بر این باور هستم که ایران و مصر در آینده ای نزدیک روابط خود را از سرخواهند گرفت.

علی ابوالخیر درباره نقش منفی عربستان سعودی در مانع تراشی بر سر راه از سرگیری روابط ایران و مصر اظهار داشت: من معتقدم عربستان سعودی در این زمینه موفق نخواهد شد چرا که مصر در دوره عبدالفتاح السیسی طی دو  سال گذشته در تصمیم گیری های سیاسی مستقل عمل کرده است، به عنوان مثال مصر با تشکیل ناتو عربی مخالفت کرد و در جنگ یمن مشارکت نکرد و مواضع قاهره در قبال عراق، سوریه و لیبی مبتنی بر کمک به مبارزه با تروریسم است لذا همچنان بر این باور هستم که از سرگیری روابط ایران و مصر نیازمند زمان است.

 وی در خصوص محاکمه حسنی مبارک رئیس جمهوری مخلوع مصر و آزادی وی گفت: حسنی مبارک بعد از ۶ سال محاکمه به دلیل اینکه از تمامی اتهاماتی که متوجه وی بود مبرا شد، آزاد شد به ویژه اینکه اتهام وی مبنی بر کشتار معترضین در جریان انقلاب ۲۵ ژانویه رد شد و هیچ مدرکی درباره اینکه وی دستور کشتار معترضین را صادر کرده است وجود نداشت لذا وی در دادگاه بدوی و استیناف و تجدیدنظر سلب اتهام شد.

استاد دانشگاه دلتا نیل مصر افزود: پس از بازداشت مبارک، برخی خواهان محاکمه وی در دادگاه سیاسی و برخی خواهان محاکمه او در دادگاه جنایی بودند. در دادگاه سیاسی وی درباره همه تصمیمات سیاسی و اقتصادی در دوران حکومت ۳۰ ساله خود محاکمه می شد مثلا دستور توزیع اراضی به تجار در سال ۲۰۰۰ و ... محاکمه سیاسی یعنی اتهام فساد بدون شهود و اتهام به قتل بدون شهود. بعد از انقلاب ۲۵ ژانویه ما خواهان محاکمه سیاسی بودیم و بالعکس انقلابیون به دنبال محاکمه وی در دادگاه جنایی بودند اما مردم پس از ناامنی و هرج و مرج در کشور محاکمه سیاسی را فراموش کردند. هر زمان که وکلا دادخواست قضایی علیه حسنی مبارک ارائه کنند یعنی از دادستان کل بخواهند تحقیقات سیاسی درباره مبارک به عمل آورد، وی در دادگاه سیاسی نیز محاکمه خواهد شد.

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک یافا گفت: به هر حال برخی از محاکمه مبارک در دادگاه جنایی و سلب اتهامات از وی ناراضی هستند اما اغلب مردم مصر در حال حاضر خواهان امنیت و ثبات در کشور هستند و از حسنی مبارک سخن نمی گویند. برای ملت مصر اکنون مهم این است که کشورشان همچون سوریه و لیبی نشود و امنیت در کشور برقرار باشد. آنچه که اهمیت دارد این است که سیطره سلفی ها بر کشور پایان یافته است و از سوی دیگر دوران حکومت حسنی مبارک دیگر تکرار نخواهد شد.