هراس شرکت های خارجی از سرمایه گذاری در ایران

 به نقل از وبسایت روزنامه فایننشال تایمز؛ در حالی که ایران در سال‌های اخیر توانسته به میزان قابل توجهی در زمینه گسترش صنایع نفت و گاز پیشرفت کند، این کشور برای استفاده از حداکثر توان تولید خود نیاز به فناوری و اطلاعات سایر کشورها دارد.

شرکت‌های توتال فرانسه و استات اویل نروژ در اواخر دهه نود میلادی به گسترش میدان پارس جنوبی کمک های بسیاری کردند؛ اما آن‌ها نیز در کنار بسیاری از سایر شرکت‌های خارجی به دلیل مشکلات قراردادی از ایران خارج شدند.

با لغو بسیاری از تحریم‌های بین‌المللی و بهبود روابط ایران با کشورهای خارجی، بازار سرمایه گذاری ایران در وضع بهتری قرار گرفته است. با این حال تهران همچنان برای قانع کردن شرکت های خارجی به بازگشت به بازار ایران و سرمایه گذاری در صنایع قدیمی نفت و گاز، با مشکلات بسیاری مواجه است.

بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان اطلاعاتی انرژی آمریکا، ایران دومین ذخایر عظیم گازی و چهارمین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد و این کشور امیدوار است در 5 سال آینده به منظور افزایش تولید خود 200 میلیارد دلار سرمایه جذب کند.

منطقه غنی از ذخایر نفت و گاز در جنوب ایران، قطر را به یکی از بزرگ‌ترین صادر‌کنندگان گاز مایع در جهان تبدیل کرده است؛ اما ایران به دلیل تحریم های بین‌المللی تاکنون موفق نشده بود از کل پتانسیل صادراتی این میادین بهره مند شود.

شرکت توتال آخرین بار در سال 2010 فعالیت‌های خود را در ایران متوقف کرد. در همین حال شرکت استات اویل نیز از سال 2011 هیچ فعالیتی در ایران نداشته است.

به همین دلیل، ایران در سال‌های اخیر پروژه توسعه میدان پارس جنوبی را به کلی در اختیار خود داشته است. حمیدرضا مسعودی، مدیر بخش 19 شرکت نفت و گازی پارس، در این باره اظهار کرد: "در زمان اوج توسعه این میدان، نزدیک به 11 هزار نفر در این منطقه مشغول به کار بودند. اما تعداد کارگران اکنون به 4 هزار نفر کاهش یافته است که نشان می‌دهد پروژه به پایان خود نزدیک شده است."

به دلیل لغو تحریم‌های بین‌المللی، شرکت‌های ایرانی توانسته‌اند با خرید تجهیزات خارجی سرعت پیشرفت بسیاری از پروژه‌ها را افزایش دهند. با این حال، شرکت‌های خارجی خود به دلیل پاره‌ای مشکلات، هنوز به ایران بازنگشته‌اند.

در حالی که شرکت‌های اروپایی در مقابل شرکت‌های آمریکایی، بخت بهتری برای سرمایه‌گذاری در ایران در اختیار دارند، اما آن‌ها نیز روشی محتاطانه پیش‌گرفته و برای سرمایه‌گذاری در ایران اقدام نکرده اند.

بسیاری از رؤسای شرکت‌های بزرگ، دلیل این موضوع را ریسک سیاسی و نبود اطمینان در خصوص ایران اظهار کرده اند. یکی از این افراد در این باره گفت: "ما پروژه‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاری پیش رو داریم که در برابر پروژه های ایران بسیار آسان‌تر هستند."

رئیس شرکت بریتشی پترولیوم، که ماه گذشته اولین محموله نفتی خود پس از لغو تحریم‌ها را از ایران خریداری کرد، در این باره اظهار کرد: "تحریم‌های آمریکا مانعی برای شرکت‌های نفتی اروپایی و آمریکایی محسوب می شوند."

شرکت‌های غربی برای سرمایه گذاری در ایران ابراز علاقه کرده‌اند؛ اما آن‌ها برای ورود به ایران نیازمند چهارچوب قراردادی خاصی هستند. ایران نیز در زمینه ایجاد چنین قراردادی که به این شرکت‌ها اجازه می‌دهد به سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز بپردازند، بسیار آهسته عمل کرده است. این شرکت‌ها اظهار کرده‌اند تا زمانی که ایران چهارچوب مشخصی را برای قراردادهای بین المللی ارائه ندهد، آن ها نیز وارد بازار ایران نخواهند شد.

ایران امیدوار است با جذب سرمایه‌گذاران بین‌المللی، تولید خود را در کوتاه مدت به 4.2 میلیون بشکه در روز افزایش دهد؛ اما این کشور در حال حاضر نتوانسته از 3.7 میلیون بشکه تولید روزانه فراتر رود. دولت ایران اعلام کرده امیدوار است تا در 5 سال آینده تولید روزانه نفت خود را به 5 میلیون بشکه در روز برساند.