آیا آمریکا و ایران در خلیج فارس درگیر می شوند؟

به دنبال توافق هسته ای ۱۴ جولای ۲۰۱۴ (۲۳ تیرماه ۱۳۹۴) موسوم به «برجام» میان کشورهای ۱+۵ و ایران، رسانه های غربی در اقدامی هماهنگ مذاکرات هسته ای را موجب تغییر رویکرد و نرمش ایران در قبال برخی کشورها از جمله آمریکا قلمداد کردند؛ اظهارات توطئه آمیزی  که با اقدام دفاعی به موقع نیروی دریائی سپاه پاسداران جمهوری اسلامی در بازداشت ۱۰ نظامی متجاوز آمریکاییِ متهم به نقض حریم دریایی‌ ایران در جزیره فارسی نقش برآب گردید.

در این رابطه، اندیشکده اَمریکن اِنترپرایز امروز در تحلیلی به ۵ دلیل عمده ای اشاره کرد که بر اساس آن حضور آمریکا در خلیج فارس با مخاطرات بیشتری مواجه خواهد بود.

«متیو مک اینیس» محقق این اندیشکده در گزارش تحلیلی خود، ۵ دلیل مذکور را به شرح زیر توصیف کرده است:

* سپاه پاسداران می خواهد به همگان اعلام کند که با توافق هسته ای چیزی تغییر نکرده است: آیت الله خامنه ای رهبر ایران و سپاه پاسداران از ژانویه که توافق هسته ای مذکور (برجام) به اجرا درآمد؛ اعلام کردند که آمریکا قابل اعتماد نیست و لذا ایران تغییری در مواضع اصولی خود در این باره نداده است. ایران پیشتر نیز حفاظت از حریم آبی خود در خلیج فارش را از دلایل حضور در خلیج فارس اعلام کرده بود.ایران در مواضع اصولی خود در قبال آمریکا تغییری نداده و پیشتر نیز حفاظت از حریم آبی اش در خلیج فارش را از دلایل حضور خود در این منطقه اعلام کرده بود

* نیروی دریائی ایران گام های بزرگی را در زمینه تسلیحات و حوزه شناسائی برداشته است: نیروهای نظامی ایران از راهبرد بلند مدتی برخوردارند که بر اساس آن افزایش مخاطرات برای نیروی هوائی و دریائی آمریکا در نزدیکی آب های ساحلی ایران افزایش می یابد و این همان رویکرد «مقابله با دسترسی» یا «عدم دستیابی» (A۲AD) به شمار می آید. لازم است بدانیم که این رویکرد همان چیزی است که چین و روسیه نیز در دهه های اخیر آن را دنبال نموده اند. در این راستا، نیروی دریائی سپاه در خط مقدم این تلاش قرار دارد؛ به نحوی که در این مسیر بر توسعه هرچه بیشتر موشک های کروز همراه با دقت بالای آن ها افزوده است. در این مسیر نباید از ابزارهای شناسائی و هدف گیری دوربرد با دقت بالا در قالب سیستم های راداری افقی و پهپادهای شناسائی ایران غافل شد.

* نیروهای نظامی در ایران دکترین خود را تغییر داده اند: در حالی که رویکرد A۲AD همانند غالب راهبردها و دکترین های نظامی جمهوری اسلامی بیشتر جنبه دفاعی دارد، به نظر می رسد ایران به سمت پیگری دکترین سخت تری پیش می رود که خود نشانه ای از تغییر راهبرد نظامی این کشور است. رهگیری کشتی های آمریکا در خلیج فارس توسط سپاه هم برگرفته از همین تغییر دکترین محسوب می شود. بر این اساس است که پیش بینی نحوه مقابله با رفتارهای تهدیدآمیز بیشتر آمریکا؛ دشوارتر شده است.

* شرکاء و یاران سپاه، توانمندی و قدرت بیشتری را به دست آورده اند: از زمانیکه حزب الله لبنان در جنگ سال ۲۰۰۶ موشک های کروز c-۸۰۲ را به سوی نیروی دریائی (رژیم) اسرائیل شلیک کرد؛ آمریکا و متحدانش از احتمال انتقال توانمندی های ضد کشتی سپاه به شرکائش نگران شدند. علیرغم اعمال ممنوعیت های آمریکا در این راستا، حرکت کشتی های (رژیم) اسرائیل در منطقه با مخاطراتی همراه شده است.

* سپاه مایل به پاسخگوئی به تماس تلفنی نیست: ۱۴ سپتامبر سردار فدوی از رد درخواست آمریکائی ها در ۳ تا ۴ سال اخیر توسط مقامات ایرانی برای ایجاد خط ارتباطی مستقیم با نیروهای تحت امر واشنگتن خبر داد. لذا برای ارتباط میان دو کشور هم اکنون زمانی چند ساعته نیاز است تا این ارتباط از طریق رایزنی میان «جان کری» و «محمد جواد ظریف» وزراء خارجه آمریکا و ایران برقرار شود.

در پایان تحلیلِ این اندیشکده آمده است: این در حالیست که علیرغم ادامه روند موجود، آمریکا و متحدانش مدت ها است پیشرفت های ایران از حیث موشک های کروز ایرانی با دقت بالا، مین ها، زیردریائی ها و نیز قابلیت های پهپادی این کشور را مورد نظر و توجه خود قرار داده اند.