عراق مانع اصلی اجرای طرح فریز نفتی

زمانی که در ماه آوریل کشورهای عضو اوپک و روسیه برای به نتیجه رساندن طرح فریز نفتی تشکیل جلسه دادند، این عربستان بود که به بهانه حضور نداشتن ایران در این طرح، مذاکرات را به شکست کشاند. اما این بار که هر دو کشور ایران و عربستان احتمالا حاضر به نشان دادن انعطاف بیشتری هستند، احتمالا مانع اصلی عراق خواهد بود.

اعضای اوپک در حال برنامه ریزی برای یک نشست غیررسمی در الجزایر برای اواخر ماه سپتامبر هستند تا مذاکرات مربوط به احیای طرح فریز نفتی را دنبال کنند. در  ماه آوریل، سعودی ها گفتند، تنها در ورتی حاضر به محدود کردن تولید خود هستند که ایران هم همین کار را انجام دهد. تعجبی نداشت که ایران، پس از رهایی از تحریم ها حاضر به محدود کردن تولید خود نشود و در پی بازپس گیری سهم خود از بازار باشد.

اکنون شرایط تغییر کرده است. تولید نفت عربستان افزایش یافته و در ماه گذشته به رقم بی سابقه 10.67 میلیون بشکه در روز رسیده است. این رقم تقریبا 450 هزار بشکه در روز بیشتر از سطح تولید ماه ژانویه است که قرار بود تولید در آن سطح فریز شود. عربستان ممکن است حداقل به صورت موقت با پذیرش 10.67 میلیون بشکه به عنوان سقف تولید خود موافقت کند. میزان تقاضای داخلی عربستان در ماه سپتامبر به دلیل خنک تر شدن دمای هوا کاهش خواهد یافت. فریز در سطحی که به دلیل افزایش فصلی تقاضا، تولید هم افزایش یافته، جذاب تر از انجام این کار در فصلی خواهد بود که تقاضا پایین است.

تولید نفت ایران نیز افزایش یافته است. این کشور تلید خود را به نزدیکی سطح قبل از تحریم ها رسانده است. تهران قبلا گفته بود که تا زمانی که تمام تولید قبلی خود را باز نیابد، در هیچ طرح فریزی شرکت نخواهد کرد.

در شرایطی که عراق و عربستان همچنان به افزایش عرضه خود ادامه می دهد، بعید است که ایران سقف مشخصی را برای تولید خود بپذیرد. اما زمینه های مخالفت این کشور با طرح فریز نفتی در حال کمرنگ تر شدن است. ایران مصمم است تا پایان ماه سپتامبر، تولید خود را به 4 میلیون بشکه در روز برساند. اگر ایران به این هدف دست پیدا کند، بدون سرمایه گذاری بقابل توجه نخواهد توانست تا مدتی تولید خود را افزایش دهد و شاید این دلیلی باشد برای موافقت تهران با فریز نفتی.

بنابراین عراق، محتمل ترین مانع اجرایی شدن فریز نفتی است. تقریبا اولین اقدام جابر اللعیبی، وزر نفت جدید عراق درخواست از شرکت های فعال در جنوبی این کشور (از جمله بی پی، شل، لوک اویل و سی ان پی سی) برای احیای طرح های سرمایه گذاری و افزایش تولید بود. نتیجه این دستور فورا مشخص نخواهد شد، اما برای اینکه عراق با هر گونه محدود کردن تولید در سطح فعلی مخالفت کند، کافی به نظر می رسد.

نیجریه نیز که تولیدش از ماه ژانویه تاکنون به دلیل درگیری ها در منطقه دلتای رود نیجر حدود 500 هزار بشکه در روز کاهش یافته، احتمالا مخالف فریز تولید خواهد بود. برقراری یک آتش بس موقت در این منطقه می تواند به شرکت های نفتی اجازه دهد بخشی از تولید از دست رفته خود را از سر بگیرند.