آیا حامد کرزی حاکم اصلی افغانستان است؟

براساس نظر سنجی‌های انجام شده در افغانستان «حامد کرزی» رئیس‌جمهور سابق این کشور هنوز هم از چهره‌های محبوب در میان مردم و اکثر چهره‌های سیاسی و نظامی افغانستان است.

در اغلب سفرهای مقامات کشورهای خارجی و سازمان‌های بین‌المللی به افغانستان، دیدار با کرزی از برنامه‌هایی است که با اشتیاق از سوی مهمانان خارجی انجام می‌شود.

از سوی دیگر کارشناسان و صاحب‌نظران بر این باورند که حامد کرزی پتانسیل به قدرت رسیدن در افغانستان را دارد، زیرا هم دارای حمایت نهادها و کشورهای خارجی است و هم توانسته روابط حسنه خود را با مقامات نظامی و دولتی افغان حفظ کند.

بسیاری معتقدند که در حال حاضر کرزی حکومتی دیگر در کنار حکومت وحدت ملی افغانستان را رهبری می‌کند که با فراهم شدن شرایط مناسب قابلیت جایگزینی با حکومت فعلی را دارد.

این در حالی است که بسیاری از اقوام، مردم و تشکل‌های افغانستان نیز برای حل و فصل مشکلات و منازعات خود به دفتر حامد کرزی مراجعه می‌کنند و شکایات خود را از حکومت وحدت ملی نزد وی مطرح می‌کنند.

کرزی رئیس‌جمهور سابق افغانستان در پاسخ به پرسشی مبنی بر تمایل وی برای بازگشت به قدرت در افغانستان گفت که مردم خواهان این موضوع هستند اما خود تمایلی برای این کار ندارد.

روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز نیز با انتشار مطلبی در شماره اخیر خود در این باره می‌نویسد: در مصاحبه‌ها، دیدارها و بحث‌های مختلف به نظر می‌رسد که «حامد کرزی» هنوز هم مانند یک رهبر حاکم در افغانستان فعالیت می‌کند.

این روزنامه می‌نویسد: در حال حاضر حامد کرزی رئیس‌جمهور پیشین افغانستان با رهبران و مقامات کشورهای جهان روابط گسترده‌ای دارد و طرفداران و حامیان نزدیک کرزی نیز در تلاش هستند تا دایره نفوذ وی را در حکومت افغانستان گسترش دهند و برهمین اساس کرزی نیز ارتباطات موثری با وزرا، والیان و سفیران این کشور دارد.

در این مقاله به نقل از حامد کرزی گفته شده که خواهان رسیدن به قدرت نیستم، اما با پایان دوره کاری دو ساله حکومت وحدت ملی افغانستان خواستار برگزاری لویه‌جرگه در مورد مشروعیت این حکومت هستم.

به باور نویسنده مقاله نیویورک تایمز: این خواسته حامد کرزی مبنی بر برگزاری به موقع لویه‌جرگه برای بررسی مشروعیت حکومت وحدت ملی نیز می‌تواند به نوعی پافشاری برای رسیدن به قدرت در افغانستان باشد.

در ادامه این روزنامه می‌نویسد: این در حالی است که برخی از منتقدان حامد کرزی بر این باورند که وی به دنبال راه‌اندازی هرج و مرج در حکومت کنونی افغانستان است.

نیویورک تایمز می‌افزاید: طرفداران «محمد اشرف‌غنی» رئیس‌جمهور حکومت وحدت ملی افغانستان معتقدند که کرزی از هر فرصتی برای ایجاد بحران و رسیدن به قدرت یا امتیاز طلبی استفاده می‌کند.

این روزنامه آمریکایی در حالی به موضوع حامد کرزی و مواضع وی در قبال دولت کابل می‌پردازد که براساس توافقنامه تشکیل حکومت وحدت ملی افغانستان تا پایان ماه سپتامبر سال جاری میلادی یعنی حداکثر دو ماه دیگر دوره کاری این حکومت به پایان می‌‎رسد و ادامه کار آن مشروعیت نخواهد داشت.

رهبران حکومت وحدت ملی متعهد بودند که در این دوره دو ساله اصلاحات در نظام انتخاباتی این کشور را ایجاد کنند و زمینه تبدیل پست ریاست‌اجرایی که «عبدالله عبدالله» عهده‌دار آن است را به پست نخست‌وزیری فراهم کنند.

با نزدیک شدن به پایان فرصت دوسال حکومت وحدت ملی هیچ یک از تعهدات رهبران این حکومت برای اصلاحات و زمینه‌سازی برای ایجاد پست نخست‌وزیری عملی نشده است و این مسئله به شدت از سوی اپوزیسیون و حامیان حامد کرزی رئیس‌جمهور سابق افغانستان مورد انتقاد قرار گرفته است.

با این حال بنا به گفته منابع داخلی افغانستان، آمریکا با طرحی جدید قصد دارد تا تعهدات توافقنامه حکومت وحدت ملی که با میانجی‌گری «جان کری» وزیر امور خارجه این کشور منعقد شد را نقض کند.

منابع نزدیک به حکومت افغانستان اعلام می‌کنند که آمریکا در نظر دارد تا در طرحی جدید سمت ریاست‌اجرایی دولت افغانستان که «عبدالله عبدالله» عهده‌دار است را حذف کند.

براساس این گزارش، پس از حذف این سمت، «عبدالرشید دوستم» برای کناره‌گیری از سمت معاون اول ریاست‌جمهوری افغانستان متقاعد خواهد شد تا عبدالله بجای وی قرار بگیرد.

رادیو سپوژمی در این رابطه اظهارداشت که به دوستم نیز وعده داده شده تا با واگذاری سمت خود به عبدالله، به عنوان مسئول و رهبر جامع نیروهای مسلح افغانستان اعم از وزارت دفاع، وزارت کشور و امنیت ملی در حکومت افغانستان به ایفای نقش بپردازد.

گفته می‌شود تاکنون تلاش آمریکا برای متقاعد کردن دوستم برای قبول این پیشنهاد بی‌نتیجه بوده و وی نیز با این امر مخالفت خود را اعلام کرده است.

آمریکا تلاش می‌کند تا با تزریق برنامه‌ها و طرح‌های جدید و تخطی از توافقنامه حکومت وحدت ملی، عمر این حکومت را از 2 سال به 5 سال افزایش دهد.

گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد که با راه‎اندازی لویه‌جرگه احتمال روی کار آمدن حامد کرزی برای رهبری افغانستان افزایش یابد، این مسئله از آنجایی برای آمریکا حائز اهمیت است که کرزی مواضع مناسبی در قبال سیاست‌های آمریکا در این کشور ندارد.

وی تصریح کرده است که روابط ناتو و آمریکا با افغانستان نباید باعث ادامه جنگ در افغانستان شود.

حامد کرزی در خصوص روابط کابل با اسلام‌آباد و واشنگتن و روند صلح تأکید کرده است که دست آمریکا را نباید در مسائل نظامی در افغانستان باز گذاشت.

بر همین اساس آمریکا با توجه اظهارات حامد کرزی از سویی به دنبال کاهش نفوذ وی و حامیانش در حکومت فعلی و آینده افغانستان است و تلاش می‌کند با تغییر رویکرد و نقض توافقنامه حکومت وحدت ملی بر تداوم خواسته‌های خود در سیستم جاری افغانستان نقش خود را حفظ کند.

رسانه‌های غربی در آستانه پایان دوره کاری حکومت وحدت ملی با پرداختن به این مسئله و خاطرنشان کردن محبوبیت حامد کرزی در میان مردم و مسئولین افغانستان به مقامات غربی گوشزد می‌کنند که احتمال بروز تنش در روند اجرای خواسته‌هایشان در افغانستان وجود خواهد داشت و باید به دنبال راه چاره‌ای پیش از وقت باشند.