چرا امارات به عملیات نظامی خود در یمن پایان داد؟

امارات عربی متحده پنجشنبه (روز گذشته) اعلام کرد که از ائتلاف سعودی در جنگ علیه مردم یمن کناره‌گیری کرده و به مشارکت خود در جنگ یمن پایان داده است.

عربستان سعودی و امارات در جنگ یمن با هم اختلاف داشتند؛ زیرا ریاض از «اخون المسلمین» یمن که دشمن دیرینه ابوظبی است، آشکارا حمایت می‌کرد. به نظر می‌رسد که این اقدام امارات پیام مستقیمی به سعودیهاست.

روزنامه «الاخبار» لبنان گزارش داد، هنوز علت این اقدام امارات مشخص نیست ولی این کشور اعلام کرده است که پرونده سیاسی را در جنوب یمن پیگیری خواهد کرد. شاید این کشور با این مسئله قصد داشته باشد وارد مرحله نفوذ صرف در پرونده یمن شود.

کشمکش میان مسئولان سعودی و اماراتی زمانی بالا گرفت که یک بالگرد ابوظبی دو روز پیش در «عدن» توسط گروه‌های مسلح همسو با ریاض سرنگون شد. این مسئله به شکست‌های سنگین امارات در یمن در نخستین جنگ زمینی آن افزود شد.

«أنور قرقاش» وزیر مشاور در امور خارجه امارات اعلام کرد که عملا جنگ یمن به پایان رسیده است. وی همچنین مدعی شده بود که به خاطر تداوم حمایت ایران از انصار الله، ابزارهای سیاسی در یمن تمام شده است و فقط باید یک «تصمیم قاطع» اتخاذ کرد.

به گزارش این روزنامه، ماهیت «تصمیم قاطع» که قرقاش آن را مطرح کرد مشخص نیست، ولی برخی از ناظران بر این باورند که امارات قصد دارد شرایط را برای جدایی جنوب و شمال یمن فراهم کند. در صورتی که این مسئله صحیح باشد قوی‌ترین پاسخ مسئولان اماراتی به رفتارهای تنش‌زای عربستان است.

پاسخ عربستان بلافصله پس از اظهارات قرقاش در قالب اظهارات نویسندگان سعودی نزدیک به مراکز تصمیم‌سازی این کشور متجلی شد. این نویسندگان تأکید کردند که این اظهارات زمانش گذشته و فقط صرف یک تلاش است و هنوز جنگ یمن به پایان خود نرسیده است.

امارات در آغاز تجاوز نظامی عربستان به یمن با شور و شعف وارد معرکه شد و شمار زیادی از نیروهای خود را برای اشغال «صنعاء» از سمت شرق «مأرب» وارد یمن کرد، ولی 4 سپتامبر 2015 بر اثر اصابت موشک 60 سرباز این کشور کشته شدند. همین مسئله نیز سبب شد که توجه خود را به استانهای جنوبی منحصر کند. وضعیت جنوب یمن نیز به سامان نبود و عناصر داعش به نیروهای اماراتی حمله می‌کردند و این مسئله کار را برای آنان دشوار کرده بود.

ولی مشکل اصلی ابوظبی، اختلاف با عربستان بود؛ زیرا ریاض در یمن از حزب «الاصلاح» که وابسته به اخوان المسلمین بود حمایت می کرد. امارات نیز نمی‌توانست به سادگی از کنار این مسئله بگذرد یا راهکار سیاسی برای کنار آمدن با این حزب پیدا کند. از طرف دیگر، سعودی‌ها نیز نگرانی امارات را در نظر نمی‌گرفتند؛ زیرا اخوان المسلمین خطر موجودیتی برای ساختار حکومتی در امارات است. از این روی عربستان نه تنها به برکناری «خالد بخاخ»-که از افراد امارات بود- اکتفا نکرد؛ بلکه به «عبد ربه منصور هادی» رئیس جمهور مستعفی یمن نیز دستور داد که «علی محسن الاحمر» را نیز به عنوان معاون خودش انتخاب کند؛ شخصی که در حال حاضر فرمانده نظامی الاصلاح در یمن است.

بنا بر این گزارش، آمریکا در یمن نقش‌های کشورهایی مانند امارات و عربستان را تعیین می کند. اما سوال اینجاست که چرا واشنگتن مأموریت آزادسازی «المکلا» مرکز استان «حضرموت» از چنگ القاعده را به امارات داد بدون اینکه نیروهای سعودی هیچ نقشی در این مسئله داشته باشند؟ هر چند که این استان در دستور کار سعودی ها نیز قرار داشت.

الاخبار در پایان گزارش داد، نیروهای اماراتی در استانهای جنوبی یمن فرماندهان و اعضای کادرهایی را جذب می‌کنندکه به حزب «المؤتمر الشعبی العام» نزدیک هستند و عرصه را بر همه کسانی تنگ می‌کنند که با حزب الاصلاح در ارتباط هستند. فرماندهان نظامی امارات همچنین در حال برقراری ارتباط محکم با نیروهای سلفی و جنبش جنوب نیز هستند. این فرماندهان کنار گذاشتن تفکرات وهابیت و قطع ارتباط مالی با انجمن های سعودی حامی این گروه ها را شرط تحکیم روابط با آنان در نظر گرفته اند. در صورتی که این گروه ها این شروط را بپذیرند امارات پذیرای آنان خواهد بود.