کشته شدن ملا منصور چه تبعاتی دارد؟

روزنامه ایندیپندنت در مقاله‌ای نوشت:«کشته شدن ملا اختر منصور، رهبر طالبان در حمله یک پهپاد آمریکایی، یک ترور بسیار با اهمیت است و به شکلی خشونت آمیز نشان دهنده تغییر و تحولات مربوط به جنگ و آشوب در افغانستان و پاکستان است. تا پیش از این مناطقی که اغلب معمولا هدف حملات پهپادهای آمریکایی قرار می‌گرفتند مربوط به مناطق قبیله نشین وزیرستان شمالی و جنوبی پاکستان بودند؛ جایی که در آنها اغلب اهداف متعلق به القاعده و شبه‌نظامیان خارجی هدف حملات هوایی آمریکا قرار می‌گرفتند. اما این بار حمله پهپادی آمریکا در بلوچستان جایی که گمان برده می‌شود مقر شورای کویته حاکم بر طالبان در آن قرار دارد رخ داد و هدف آن نیز ارشدترین عضو طالبان بود.

از طرف دیگر گفته شده که ملااختر منصور مورد حمایت سازمان اطلاعات ارتش پاکستان و نهادهای امنیتی محرمانه این کشور بوده و به عنوان کاندیدای این نهادها برای رهبری این گروه و جانشینی ملاعمر، رهبر درگذشته قبلی طالبان در جریان نزاع طالبان بر سر قدرت مطرح بوده است. همچنین گفته شده که نفوذ ارتش و سازمان اطلاعات پاکستان بر طالبان بوده که سبب شده اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان از سیاست حامد کرزای، رئیس جمهوری قبل از وی در زمینه دشمنی با اسلام آباد دست بردارد.

رهبر افغانستان به هنگام تصدی قدرت پیش از آنکه با رهبران سیاسی پاکستان دیدار کند به دیدار رهبران ارتش و سلسله مراتب سازمان اطلاعات این کشور رفت. این امید وجود داشت افرادی که در پاکستان نفوذ واقعی بر شبه نظامیان طالبان دارند بتوانند آنها را به پای میز مذاکره بیاورند اما چنین اتفاقی نیفتاد؛ به جای آن افغانستان شاهد افزایش سطح بمب گذاری‌ها و حملات مسلحانه در این کشور از جمله در شهر کابل، پایتخت خود بود.

اخیرا اشرف غنی در چرخشی 180 درجه‌ای از اسلام آباد خواست با عناصر طالبان افغانستان که تقریبا آزادانه در خاک پاکستان رفت و آمد دارند برخورد کند.

موضع پاکستان این بوده که طالبان باید وارد فرآیند صلح در افغانستان شود و اقدامات تنبیهی علیه این گروه تنها باعث زیرزمینی شدن فعالیت‌هایشان می‌شود. اسلام آباد همچنین آمریکایی‌ها را متقاعد کرد این رویه‌ای است که باید در پیش گرفت و در نتیجه آن، در سال‌های اخیر به ندرت حملات پهپادی آمریکا علیه رهبران طالبان افغانستان اتفاق افتاد.

آنچه که ظاهرا این روند را تغییر داد نزدیکی فزاینده ملامنصور به القاعده بود؛ گروهی که اکنون در حال تثبیت مجدد جایگاهش در افغانستان بوده و به دنبال پیوستن به طالبان و داعش در به راه انداختن حملات شبه‌نظامی است. این نزدیکی موجب شد که ایمن الظواهری، رهبر القاعده به ملااختر منصور اظهار وفاداری کرده و در مقابل نیز رهبر طالبان وعده همکاری با القاعده را داد.

افزایش سطح خشونت در افغانستان و ورود عوامل القاعده و داعش به میدان جنگ در این کشور به این معنی بوده که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا بسیار بعید است بتواند تعداد سربازان آمریکایی در افغانستان را کاهش دهد. این در حالی است که دولت وی برای چنین کاری در سال جاری میلادی برنامه ریزی کرده بود. این احساس فزاینده در دولت آمریکا به وجود آمده که باید اقداماتی تعیین کننده برای افغانستان در پیش گرفته شود.

آمریکای‌ها به این نتیجه رسیدند که ملااختر منصور و حلقه نزدیک به وی نه تنها قرار نیست به مذاکرات صلح کمک کنند بلکه به جای آن تبدیل به مانعی برای این مذاکرات شده‌اند. براساس گزارش‌ها در واشنگتن، باراک اوباما خود شخصا اجازه به حمله برای ترور ملامنصور را داده است.

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا گفت: ما از مدت‌ها پیش گفته‌ایم که ملامنصور تهدیدی قریب الوقوع را متوجه ما و غیرنظامیان افغان می‌کند. این حمله پیام واضحی به جهان می‌دهد که ما به همکاری با شرکای افغانی خود ادامه خواهیم داد.

به نظر می‌رسد که سازمان اطلاعات افغانستان موسوم به اداره ملی امنیت افغانستان قبل از اطلاع یافتن پاکستانی‌ها، جزئیات مربوط به کشته شدن ملامنصور را داشته است. وزیر امور خارجه آمریکا از گفتن اینکه آیا اسلام آباد قبل از وقوع این حمله از آن مطلع شده یا نه خودداری کرد. او صبح یکشنبه با نواز شریف، نخست وزیر پاکستان گفت‌وگو داشت اما این گفت‌وگو بعد از وقوع حمله هوایی علیه ملا منصور صورت گرفت.

همچنین پنتاگون نیز عنوان کرد که ملامنصور تبدیل به مانعی برای صلح و آشتی میان دولت افغانستان و طالبان شده بود و از زمان مرگ ملاعمر و جانشینی ملامنصور در رهبری طالبان، این گروه دست به حملات بسیاری زده که باعث کشته شدن ده‌ها هزار غیرنظامی و نیروی امنیتی افغان و همچنین پرسنل نظامی ائتلاف و آمریکا شده‌اند.

با این حال کشته شدن ملامنصور می‌تواند باعث تقویت اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان که در ماه‌های اخیر شدیدا از بابت افزایش درگیری‌ها و گشتاده رویی به سمت اسلام آباد مورد انتقاد قرار داشت شود. این حادثه همچنین ضربه‌ای به دوستان ملامنصور در تشکیلات امنیتی و نظامی پاکستان بوده و سبب آغاز یک جنگ قدرت دیگر در میان رهبران طالبان خواهد شد.

آمریکا نیز همزمان وارد یک سیاست تهاجمی‌تر در افغانستان شده است؛ جنگی که باراک اوباما وعده پایان دادن به آن را داده بود.»