عربستان مستعد وقوع بهار عربی

روند ادامه دار افت قیمت نفت ظاهرا تاثیر شدیدی بر عربستان سعودی گذاشته و در حالی که ریاض به دنبال تغییراتی بنیادین برای تثبیت وضعیت اقتصادی خویش است، اعتراضات کارگری کم سابقه ای در این کشور به وقوع پیوسته است.

شرکت های عربستانی در طی ماه های اخیر ناگزیر از اخراج ده ها هزار نفر از کارکنان خود شده اند. دولت نیز اقدامات ریاضتی دردناکی را بر شهروندان تحمیل کرده و به عقیده تحلیلگران در حال مهیا کردن شرایط برای وقوع ناآرامی هایی نظیر بهار عربی است.

اواخر ماه گذشته میلادی، کارگران ساختمانی در جریان اعتراض به عدم دریافت حقوقشان در طی چند ماه گذشته، در شهر مکه چند اتوبوس را به آتش کشیدند.

آنچه بر این مشکلات می افزاید، ظهور یکباره محمد بن سلمان، فرزند 30 ساله پادشاه است. وی مسئولیت اصلاحات اقتصادی راذ بر عهده گرفته، اما دیگر اعضای خانواده سلطنتی و نخبگان مذهبی ظاهرا چندان دل خوشی از تلاش های وی برای تحکیم قدرت ندارند.

بروس ریدل، مشاور سابق سیاست خارجی باراک اوباما و تحلیلگر ارشد موسسه بروکینگز می گوید: «شرایطی که 5 سال پیش بهار عربی را به وجود آورد از بین نرفته و به نظر می رسد که این عوامل اکنون این عوامل در عربستان حتی مایه نگرانی بیشتری باشند.» عربستان در سال 2011 با سیستم رفاهی سخاوتمندانه متکی به درآمدهای نفتی اشتوانست جلوی اتفاقاتی مشابه حوادث مصر، لیبی و سوریه را بگیرد.

عربستان، یکی از متحدان آمریکا و بزرگترین صادر کننده نفت جهان هنوز کشوری ثروتمند است و اخیرا بدترین دوران قیمت نفت را پشت سر گذاشته است. اما حتی با وجود رسیدن قیمت نفت به مرز 50 دلار از زیر 30 دلار در اوایل امسال، تحلیلگران انتظار ندارند که قیمت نفت مجددا به نزدیکی رقم های بالای 100 دلار برگردد. این وضعیت سبب شده تا دولت عربستان طرحی بلندپروازانه را برای کاهش وابستگی خود به درآمدهای نفتی به اجرا بگذارد.