آمریکا از عوامل تقویت جنگ در افغانستان

 در پاییز سال گذشته، برای نخستین‌بار پس از 14 سال از حمله‌ ایالات متحده به افغانستان در سال 2001، یکی از مهم‌ترین شهرهای بزرگ افغانستان به‌دست طالبان سقوط کرد.

شبه‌نظامیان طالبان کنترل «قندوز» را برای 15 روز به‌دست گرفتند. نیروهای افغانستان، با‌ کمک ایالات متحده، موفق شدند تا این حمله را دفع کرده و این شهر شمالی افغانستان را بار دیگر به تصرف نیروهای دولتی درآورند.

حملات نظامی که در طول این 15 روز صورت گرفت، به ‌هیچ‌ وجه حساب‌شده و روشن نبودند. علی‌رغم اینکه فعالیت‌های طالبان در اطراف این شهر از اوایل ماه آوریل 2015 آغاز شده بود، نیروهای مسلح افغانستان در حقیقت برای این‌گونه رویدادهای غیرمترقبه آمادگی نداشتند.

از سوی ‌دیگر، اگر چه پشتیبانی‌های نیروهای ویژه‌ ایالات متحده نقش مهمی در تغییر وضعیت جنگ در ماه اکتبر داشت، اما حوادثی مانند حمله‌ هوایی بر بیمارستان پزشکان بدون مرز در این ولایت، هرج‌ومرج و بی‌سروسامانی عملیات‌ها را برجسته می‌سازد.

روز دوشنبه، «نیویورک تایمز» گزارشی را منتشر کرد که شرایط عملیاتی تأثیرگذار بر نیروهای افغانستان در عملیات قندوز در اواخر ماه سپتامبر و اوایل ماه اکتبر 2015 را توضیح می‌دهد (براساس اطلاعات جدید منتشرشده از تحقیقات پنتاگون در رابطه با حمله‌ هوایی بر ساختمان بیمارستان پزشکان بدون مرز).

این مقاله برای هر فردی که هنوز تحولات استراتژیک در افغانستان را پیگیری می‌کند ارزش مطالعه را دارد و مشکلات حقیقی و مداومی را که نیروهای مسلح این کشور با آن مواجه هستند به‌روشنی توضیح می‌دهد.

علاوه‌ بر این، اگر چه رییس‌جمهور ایالات متحده آمریکا اعلام کرده بود مأموریت جنگی آمریکا در افغانستان به پایان رسیده اما درگیری ایالات متحده در جنگ قندوز نشان داد که نیروهای امریکایی یک از عوامل تقویت جنگ در افغانستان هستند.

اطلاعات روز نوشت: از اواخر سال 2014، ایالات متحده و نیروهای ناتو نقش محدودی در افغانستان دارند که در چارچوب توافق‌نامه‌ امنیتی دوجانبه و توافقنامه‌ وضعیت نیروها توصیف شده است.

آن‌چه در گذشته به‌عنوان نیروی بین‌المللی کمک به امنیت افغانستان (آیساف) فعالیت می‌کرد، اکنون تبدیل به مأموریت محدودتر پشتیبانی قاطع شده که از حدود 11 هزار نیروی ناتو و ایالات متحده تشکیل می‌شود.

در تئوری، این نیروها برای آموزش و  مشاوره به نیروهای افغانستان در این کشور باقی مانده‌اند تا در زمان خروج کامل نیروهای خارجی، نیروهای نظامی افغانستان قادر باشند روی پای خود بایستند.

همانگونه که خبر منتشرشده در «نیویورک تایمز» که از گزارش به‌شدت ویرایش‌شده‌ پنتاگون استخراج شده توضیح داده، «قندوز» احتمالاً بیش از هر عملیات نظامی اخیر دیگر در افغانستان نشان می‌دهد که محدوده‌ها و چارچوب‌های عملیاتی نیروهای امریکایی در افغانستان تا چه اندازه مبهم است.

در طی جنگ برای بازپس‌گیری «قندوز»، نیروهای ویژه ایالات متحده خود را در جنگی مستقیم و رودررو با طالبان یافتند.

آموزش استثنایی سربازان ایالات متحده، عامل حیاتی در تغییر میدان جنگ علیه طالبان بود.

همچنین، این داستان چالش‌هایی را برای مردم آمریکا به تصویر می‌کشد که هنوز در رابطه با برقراری ارتباط میان نیروهای ایالات متحده و نیروهای افغانستان در میدان‌های جنگ وجود دارد.

به‌نظر می‌آمد که تماس در سطح بالا میان ژنرال «جان کمپبل» فرمانده‌ نیروهای آمریکایی در افغانستان و ژنرال‌های ارشد افغانستان، نامشخص بوده و برداشت‌هایی نادرست در آن وجود داشته است.

البته بخشی از مشکلاتی که در این روایت‌ها برجسته شده بودند، مدت‌ها در افغانستان وجود داشته‌اند.

یکی از نمونه‌ها این است که برای نیروهای ایالات متحده با سطح آموزش عالی، دشوار و چالش‌برانگیز است تا در کنار نیروهای افغانستان کار کنند که تخصص عملیاتی و سطح آموزش آن‌ها به‌شکل قابل‌توجه کمتر و ضعیف‌تر است.

دیپلمات نوشت: روایت کامل «نیویورک تایمز»، نه‌تنها برای دست‌یافتن به بینش روشن‌تری در رابطه با مسایل طرح‌شده در بالا، بلکه برای یک تاریخ‌نگاری روشن و مختصر از شرایط غم‌انگیزی که منجر به کشته‌شدن 42 انسان بی‌گناه در بیمارستان پزشکان بدون مرز در قندوز شد ارزش مطالعه دارد.

درحقیقت، این فاجعه بود که در همان ابتدا منجر به آغاز تحقیقات پنتاگون شد.