زمان ملل: بحران آوارگان پدیده‌ای جهانی است

"فیلیپو گراندی،" کمیسر عالی سازمان ملل در امور پناهجویان در مصاحبه با شبکۀ خبری بی‌.بی.‌سی گفت کشورهای بیشتری باید به «چند کشوری» که بار بحران پناهجویان را به دوش گرفته‎اند با اعطای کمک‌های مالی و اسکان آوارگان کمک کنند.

وی افزود تنها چند کشور که عمدتاً به محل وقوع جنگ‌ها نزدیک هستند، بار میزبانی از صدها هزار پناهجو را به دوش می‌‎کشند و تنها هفت یا هشت کشور در تأمین 80 تا 90 درصدِ بودجۀ اسکان پناهجویان مشارکت دارند.

به گفتۀ این مقام سازمان ملل، سال گذشته کمتر از یک درصد از جمعیت 20 میلیونی پناهجویان در کشورهای مختلف اسکان یافته‌اند.  

وی تصریح کرد امروزه بیش از هر دوره‌ای در تاریخ پناهجویان در حال فرار از جنگ و درگیری در کشورهای گوناگون هستند.

گراندی که دی ماه سال 1394 به سمت کمسیر عالی سازمان ملل منصوب شده است، گفت این موضوع که پناهجویان سوری به شرق آسیا و کارائیب رسیده‌اند نشان می‎دهد که این موضوع تا چه اندازه «جهانی شده است و واکنش ما نیز باید در مقابل آن جهانی باشد.»

وی در این باره تأکید کرد: «(حمایت از پناهجویان) باید گسترش یابد. باید بیشتر به اشتراک گذاشته شود. در غیر این صورت عدم تعادل منجر به واکنش شتابزده ... و رد کردن (پناهجویان) می‎شود و در نهایت ما در انجام مسئولیت خودمان برای کمک به پناهجویان شکست خواهیم خورد.»

گراندی گفت «تعداد آوارگان در سراسر جهان به 60 میلیون نفر رسیده است» و کمک برای حل این موضوع به مشارکت «همه» نیاز دارد.

وی با اذعان به این‎که راه‌حل این بحران نیازمند «مذاکرات دشوار و بسیار طولانی» است، افزود: «این‎که کشورها به سادگی مرزهای خود را ببندند و مردم را دور کنند، دردی را دوا نمی‌کند.»

این اظهارات در حالی مطرح شده است که تعداد پناهجویان متقاضی اسکان در قارۀ اروپا در سال 2015 به 1 میلیون و 255 هزار و 600 نفر رسید، یعنی چیزی بیش از دو برابرِ سال 2014 میلادی.

براساس گزارش سازمان‌های بین‌المللی، سوری‌ها، عراقی‌ها و افغانستانی‌ها در صدر فهرست پناهجویان به اروپا قرار دارند.

در سال جاری میلادی به دلیل این‌که شاهراه اصلی عبور پناهجویان در مرز یونان و مقدونیه بسته شد و برخی از کشورهای اروپایی با حصار مرزهای خود را بستند، تعداد پناهجویان به اروپا کاهش یافت.

علاوه بر این، اتحادیه اروپا و ترکیه در تاریخ 28 اسفند 1394 درباره ممانعت از ورود پناهجویان به قاره اروپا از طریق دریای اژه توافق کردند.

براساس این توافق جنجالی که با انتقاد شدید سازمان‌های حقوق بشری روبرو شد، همه پناهجویانی که وارد جزایر یونان شدند، اگر درخواست پناهندگی مطرح نکرده باشند یا درخواست آن‌‎ها رد شده باشد، به ترکیه بازگردانده خواهند شد.

در مقابل اتحادیه اروپا افزون بر انتقال مستقیم برخی از پناهجویان به کشورهای اروپایی، کمک‌هایی مالی به آنکارا اعطا خواهد کرد و روند اعطای روادید به اتباع این کشور و همچنین روند مذاکرات برای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا را تسریع می‌کند.

در تازه ترین واکنش ها به این توافق، سازمان‌ بین‌المللی و بشردوستانۀ پزشکان بدون مرز در تاریخ 24 اردیبهشت با انتشار یک نامۀ سرگشاده خطاب به اتحادیۀ اروپا از امضاء قرارداد مبادلۀ پناهجویان میان این اتحادیه و کشور ترکیه به شدت انتقاد کرد.

این نامه از سوی سازمان بین‌المللی پزشکان بدون مرز در حالی منتشر شده است که در تاریخ 23 اردیبهشت یک روزنامه در ترکیه از دستگیری یک نظافتچی در اردوگاه پناهجویان سوری در استان «غازی عینتاب» در جنوب شرقی ترکیه، به اتهام تجاوز جنسی به 30 پسربچۀ پناهجو خبر داد.

مأموران کنترل مرزی ترکیه نیز پیشتر به سوء رفتار با پناهجویان و تیراندازی به سمت آن‌ها نیز متهم شده بودند.