توهمی به نام چشم انداز عربستان 2030!
با وجود تبلیغات گستردۀ رسانه های پر شمار دولت سعودی دربارۀ طرح اقتصادی موسوم به "چشم انداز عربستان 2030"، این طرح بلند پروازانه با انتقاد و ابراز تردید کارشناسان درمورد توانایی ریاض برای اجرای آن رو به رو شده است.
بر اساس طرحی که هفتۀ گذشته از سوی محمد بن سلمان، جانشین 30 سالۀ ولی عهد سعودی، مطرح شد، عربستان قصد دارد برای قطع وابستگی اش به نفت، با خصوصی سازی بخشی از سهام شرکت نفت دولتی خود، "آرامکو"، و عرضۀ 5 درصد از سهام آن در بازار بورس، بزرگ ترین صندوق سرمایه گذاری دولتی جهان با ارزش 2 تریلیون دلار را تأسیس کند. افزون بر این، طرح چشم انداز سعودی فعال سازی بخش گردشگری، جذب سرمایه های خارجی و تسهیل اعطای اقامت دائم برای حل برخی مشکلات سرمایه گذاران خارجی را در بر خواهد داشت.
با وجود این، پس از اعلام جزئیات این طرح، بسیاری از کارشناسان و تحلیل گران اقتصادی از احتمال شکست عربستان در اجرای این طرح سخن گفته و در توانایی این کشور برای قطع وابستگی خود به نفت ابراز تردید کرده اند. زیرا بر اساس آمارهای موجود، 77 درصد از درآمدهای دولت سعودی از فروش نفت تأمین می شود.
در همین راستا، مرکز مطالعاتی "چاتم هاوس" لندن با انتشار گزارشی ضمن تأکید بر اینکه قطع وابستگی به نفت و تکیه بر بخش خصوصی و سرمایه گذاری برای عربستان "مسأله ای دور از دسترس" است، با 4 دلیل اثبات شده است که این طرح بلند پروازانه چیزی بیش از یک توهم نیست.
این 4 دلیل عبارت اند از:
یکم: "چشم انداز عربستان 2030" از سوی دولت عربستان یا دستگاه های اجرایی این کشور تدوین نشده است.
دوم: "منافع شخصی خانوادۀ حاکم در عربستان بر پایۀ انرژی بهره مند از یارانه، نیروی کار ارزان و رانت دولتی استوار است".
سوم: "بیشتر مردم عربستان انتظار دارند که یارانه ها، کمک ها و خدمات دولتی رایگان ادامه یابد؛ زیرا آن را حق قانونی خود از ثروت های ملی می دانند".
چهارم: حاکمان سعودی، در سال های گرانی نفت، طرح هایی را که برای قطع وابستگی به نفت تهیه شده بود، "یا به تعویق انداختند یا به شکل بسیار ناقص اجرا کردند". دلیل این مسأله نیز افزایش هزینه ها و کمک های دولتی، خصوصا در اوج بهار عربی، بود که در خلال آن، دولت سعودی برای راضی نگاه داشتن مردمی که به خیابان ها آمده بودند، میلیاردها دلار هزینه کردند.
افزون بر مرکز مطالعاتی "چاتم هاوس"، بسیاری از کارشناسان دیگر نیز درباره "چشم انداز عربستان 2030" ابراز تردید کرده اند. از جمله، روزنامۀ "فایننشال تایمز" انگلیس در گزارشی دیدگاه های شماری از تحلیل گران اقتصادی را در مورد ناتوانی عربستان در رهایی از وابستگی به نفت، آورده است.
ارسال نظر