جنگنده‌های سوری چگونه منهدم می‌شوند؟

پس از سرنگونی یک جنگنده ارتش سوریه که روز جمعه 22 آوریل در اطراف دمشق اتفاق افتاد و پس از گزارش‌های میدانی متعدد از میادین جنگ، بار دیگر حرف و حدیث‌ها از تجهیز معارضان سوریه از سوی آمریکا به موشک‌های زمین به هوای موسوم به «MANPADS» به میان آمده است.

به نوشته روزنامه الاخبار، مسئولان آمریکایی و منطقه‌ای هفته گذشته به روزنامه «وال استریت ژورنال» گفته بودند که در راستای دوران پس از شکست آتش‌بس، معارضان میانه‌رو به سلاح‌های دفاعی قوی‌تری مجهز خواهند شد.

این افراد سخنی از نوع سلاح‌ها به میان نیاوردند، اما پس از دو روز پس از گذشت این خبر، «سخنگوی وزارت خارجه آمریکا» در گفت‌و‌گو با خبرگزاری «اسپوتنیک» روسیه، هر گونه برنامه جایگزین سری برای آتش‌بس از سوی آمریکا را تکذیب کرد ولی روز گذشته مجله «فارین پالیسی» به نقل از مسئولان آمریکایی اعلام کرد که امکان وجود نیتی از سوی واشنگتن برای تجهیز معارضان به سامانه‌های دفاعی، وجود دارد.

پیش از این بارها، موشک‌های «مانپادس» باعث جدال بین آمریکا و هم پیمانان منطقه‌ای این کشور شده بود، «باراک اوباما» و مسئولان دولتی آمریکا بارها گفته‌اند که ترس این دارند که این موشک‌ها به دست تروریست‌ها بیافتد و از آن پس تمام هواپیماهای کشورهای غربی چه نظامی و مسافربری در تیررس موشک‌های آن‌ها قرار گیرد و از این برای در اختیار قرار دادن این موشک‌ها به معارضان در تردید بودند. اما در مقابل عربستان و ترکیه بارها اصرار کرده‌اند که معارضان به چنین موشک‌های دوش پرتابی مجهز شوند.

احتمال تجهیز معارضان از سوی آمریکا به موشک‌های دوش پرتاب

سامانه‌های دفاعی قابل حمل، به علت جابه‌جایی آسان و کارایی آن در سرنگونی هواپیماها، یکی از عوامل قدرت ارتش سوریه و روسیه در میادین جنگ است و برخی کارشناسان نظامی تأکید دارند که این سامانه‌ها می‌تواند توازن میدانی را دستخوش تغییر کند.

در جنگ افغانستان نیز «سی آی ای» القاعده را به این موشک‌ها مجهز کرد تا علیه شوروی به کار ببرد و القاعده توانست پیروزی‌های بسیاری بدست بیاورد و پس از جنگ حجم بالایی از این موشک‌ها در دست گروههای تندرو در افغانستان و پاکستان باقی ماند.

الاخبار در ادامه می‌نویسد: چرا اکنون چنین خبرهایی به بیرون درز کرده است؟ سناریوی دولت آمریکا و سی آی ای برای برداشتن این گام در آینده چیست؟ برخی منابع نظامی به روزنامه‌ها و پایگاههای خبری آمریکایی گفته‌اند که مهندسان نظامی و متخصصان اسلحه توانسته‌اند نوعی از این سلاح‌ها را تولید کنند که فقط اهداف دشمن و نه چیز دیگری را هدف قرار دهد، اما کارشناسانی دیگر احتمال چنین امکانی را رد می‌کنند. مجله فارین پالیسی نوشته است که احتمال دارد تراشه‌هایی در این سامانه های دوش پرتاب تعبیه شود که فقط به معارضان اجازه می‌دهد در مناطق تحت تسلط خود از این موشک‌ها استفاده کنند و خارج از این مناطق، این سامانه از کار می‌افتد یا اینکه صرفا در ساعات خاصی بتوان از آن‌ها بهره برد. احتمال دیگر اینکه این سامانه‌ها دارای رمزی برای عمل کردن باشند و فقط افراد مورد وثوق آمریکا در میان معارضان این رمز را در اختیار داشته باشند.

الاخبار ادامه می‌دهد: بیشتر تحلیلگران نظامی در واکنش به گزارش فارین پالیسی، چنین پیشنهادات و امکاناتی را خیالی می‌دانند؛ به عنوان مثال اگر بخواهیم از GPS برای کنترل این سامانه‌ها و اطلاع از موقعیت مکانی آن استفاده کنیم، 15 دقیقه زمان می‌برد تا بتوان از طریق سه ماهواره این کار را انجام داد؛ در حالیکه صرفا 40 ثانیه برای شلیک موشک وقت داریم.

روزنامه الاخبار لبنان در بخش پایانی می نویسد: اطلاعات ضد و نقیضی از چگونگی سرنگونی جنگنده‌های ارتش سوریه وجود دارد، اما در بیشتر تصاویری که اخیرا از گروههای مسلح در سوریه گرفته شده است، یک سلاح دوش پرتاب زمین به هوا نیز دیده می‌شود که یک نوع سلاح چینی موسوم به FN -6 است و پیش از این در سال 2013 روزنامه نیویورک تایمز از توافق بین قطر و سودان برای تجهیز معارضان به سلاح‌های زمین به هوای چینی خبر داده بود که از طریق ترکیه به دست معارضان رسیده است.