آمریکا ناچار است عربستان را دوست بدارد!
یک مقام پیشین پنتاگون با اشاره به سردی روابط میان واشنگتن و ریاض در دوران تصدی باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا نوشت: اگرچه عربستان سعودی نمیتواند یک دوست عالی باشد اما میتواند از متحدان خود حمایت کند. اگر این دوستی بر هم بخورد، عربستان بازنده نبوده بلکه بازنده اصلی امنیت ملی آمریکا خواهد بود.
مایکل روبین، از مقامات پیشین پنتاگون و صاحب نظر در حوزههای خاورمیانه، ترکیه، ایران و دیپلماسی در تحلیلی در مجله نیوزویک درباره رفتار مقامات عربستان سعودی در منطقه و جهان گرچه از این رویکرد شکایت میکند اما به هر حال دوستی با عربستان را برای امنیت آمریکا ضروری میبیند و مینویسد: این استبداد است. شاهزادگان خاندان سعودی شایسته رفتار نمیکنند، دیپلماتهای سعودی حتی گاهی اوقات مست، در خیابانهای پایتختهای کشورهای جهان بیاعتنا به امنیت عمومی مسابقه رالی برگزار میکنند!
در خاورمیانه آنها به بی ادبی، تنبلی و رفتارهای ظالمانه معروف هستند. سعودیها زنان را به عنوان شهروند درجه دو تلقی میکنند.
تا چند سال پیش به ندرت یک گروه تروریستی سنی وجود داشت که به صورت مخفیانه و نه به شکل رسمی از سوی سعودیها تامین مالی نشود، هواپیمارباهای حادثه 11 سپتامبر سعودی بودند و براساس گزارش مشترک کنگره درباره حادثه 11 سپتامبر، دست کم همدسی مقامات سعودی در این حادثه مشاهده شده است.
در طول دهههای گذشته سعودیها از یک سو به دنبال خرید دوستان و اعمال نفوذ در پایتختهای کشورهای خارجی و از سوی دیگر درصدد استفاده از جاسوسانی برای لجن مال کردن کسانیکه با آنها موافق نیستند، بودهاند.
آنها یمن را بدون هیچ گونه تلاشی برای جلوگیری از فجایع انسانی، آشکارا، در برابر حوثیهای مورد حمایت ایران، زیر بمباران قرار دادهاند و به نظر میرسد که نسل بعدی رهبران سعودی آماده هستند که تعصبات فرقهای را در منطقه دو برابر کنند.
اما سوال اصلی این است که آیا آمریکاییها باید این حقیقت را جشن بگیرند که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا با پادشاه عربستان شاخ به شاخ شده و روابط سعودی-آمریکایی تکه تکه شده است؟ در حالیکه رهبران و دیپلماتها روابط دو کشور را به تیرگی میکشانند، اما سالهای زیادی برای ایجاد اعتمادسازی تلاش شده است. اکنون برای مقامات سعودی دشوار است که درک کنند چگونه اوباما و جان کری، وزیر خارجه آمریکا با پشت پا زدن به یک همکاری هفتاد ساله، به آنها اهانت میکنند. سعودیها حق دارند که ناراحت شوند.
روابط مدرن عربستان سعودی و آمریکا به هنگام دیدار ابن سعود با روزولت بر روی ناوهواپیمابر به هنگام بازگشت از کنفرانس یالتا آغاز شد. در واقع روزولت فهمیده بود که نفت منبع استراتژیکی است. روزولت با متقاعد کردن ابن سعود برای تامین نفت متحدان، این فرصت را برای آمریکا ایجاد کرد که دخایر نفت خود را حفظ کند. روزولت عربستان سعودی را در میان کشورهای مشمول برنامه وام و اجاره خود قرار داد.
عربستان سعودی حتی در دوران جنگ سرد نیز متحد وفادار آمریکا بود؛ در حالیکه بسیاری از کشورهای عربی در آن زمان در کنار اتحاد جماهیر شوروی سابق بودند.
واشنگتن و ریاض در دوران پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979 در ایران و سپس 11 سال بعد زمانی که نیروهای عراقی وارد کویت شدند، در کنار هم قرار داشتند. عربستان سعودی در این دورانها نه تنها همانند دوستی که حتی ساعت سه صبح به تلفن جواب میدهد، رفتار کرد بلکه فراتر از آن هم عمل کرد.
درست است که سعودیها را میتوان بیشتر از اینها نیز شرمنده کرد و موارد انتقادی زیادی در این کشور وجود دارد اما بعد از اینکه عربستان حوادثی را از سوی القاعده خود تجربه کرد، در مبارزه علیه اسلامگراهای رادیکال بیش از گذشته جدی شد.
امروز مشکل اصلی درباره حمایت از افراط گرایان تنها ریاض نیست بلکه آنکارا، دوحه و اسلام آباد نیز حضور دارند.
جهان ما به اندازه کافی خطرناک است؛ چین و روسیه هر دو رفتارهای خصمانهتری از خود نشان میدهند. از سوی دیگر داعش نه تنها به سرزمینهایی در سوریه و عراق بلکه در مصر، لیبی و افغانستان دست یافته است.
در کل، با توجه به اینکه ازدواجها میتوانند پر از فراز و نشیب باشند اما باز هم از هرگونه خوشیهای یک شبه سالمتر و پایدارتر هستند. بر همین اساس اگرچه عربستان سعودی نمیتواند یک دوست عالی باشد اما میتواند از متحدان خود حمایت کند. اگر این دوستی بر هم بخورد، عربستان بازنده نخواهد بود بلکه بازنده اصلی امنیت ملی آمریکا است.
ارسال نظر