اعراب چه با توافق هسته‌ای چه بدون آن با ایران مشکل دارند

اندیشکده آمریکایی «رند» در گزارشی به قلم «دالیا داسا کایا» مدیر مرکز خاورمیانه خود پیرامون «چالش‌های موجود در توافق هسته‌ای صورت گرفته با ایران» با اشاره به موفقیت‌های ایجاد شده با برجام برای غرب و توجه بیشتر به موضوع نبرد سوریه نوشت: ارزیابی مشترکی مبنی بر این وجود دارد که ایرانیان به طور محتمل تعهدهای خود را در توافق اجرا می‌کنند تا مشوق‌های اقتصادی که نقش بزرگی در کشاندن آن‌ها به پای میز مذاکرات داشت، باقی بماند. البته دیدگاه‌های بدبینانه و در مواردی مثبت به انگیزه‌های ایران نیز وجود دارد که به عنوان مثال برنامه ساخت سلاح هسته‌ای اصلا در منافع ملی آن‌ها جایگاهای ندارد.

اندیشکده رند درنوشت: این توافق معامله‌ای 15ساله است اما سئوال اینجاست که در این مدت چه اتفاقی می‌افتد و این مسئله هم درباره روابط ایران و منطقه و هم نحوه برخورد آمریکا با ایران به کجا خواهد انجامید؟

در ادامه این گزارش با اشاره به حتمی بودن بهانه‌‌گیری‌ها نسبت به اجرای تعهدات ایران در برجام در ماه‌ها و سال‌های پیش رو و تغییر ماهیت نگاه به ایران از مورد هسته‌ای به مشکلات همسایگان عرب با ایران، آمده است: مطمئن باشید که انبوهی از چالش‌های فنی و مشاجره بابت پایبند ماندن ایران به توافق در ماه‌ها و سال‌های پیش رو به میان خواهد آمد. این امر موردی حیاتی برای آمریکا  و شرکای بین‌المللی‌ا‌ش خواهد بود تا بادقت توافق را رصد کرده و از پیروی ایران از توافق اطمینان یابند. با این وجود این بحث به‌طور عینی از «ایران با برنامه هسته‌ای» به «ایران و معضل منطقه‌ای» تغییر خواهد یافت.

اندیشکده رند با پرداختن به آن‌چه که «معضل منطقه‌ای ایران»  نامیده است، نوشت: توافق هسته‌ای تنها موجب افزایش انگیزه همسایه‌های ایران برای مواجهه با حضور گسترده‌تر این کشور در منطقه به ویژه دخالت در ستیزهایی چون سوریه و یمن (مواردی چون ارتباط با گروه‌های شیعه حزب‌الله لبنان و مبارزین شیعه عراق که دیگر نیازی به گفتن ندارد) شده است.

در انتهای این گزارش آمده است: این مواجهه فراتر از لفاظی‌ها و مبدل به نبردهای نیابتی آشکار و به وخامت گرویدن روابط ایران و عربستان سعودی شده است. می‌توان استدلال کرد با توجه به این‌که عمده‌ترین نگرانی همسایگان ایران همواره موضوع‌های غیر هسته‌ای بوده است پس چنین رویارویی چه با توافق و چه بدون توافق رخ می‌داد.