۵ احتمال درباره ماهیت حامیان داعش

شکل‌گیری، هزینه‌های مالی و مناطق تمرکز در سوریه

داعش نام اختصاری باند تروریستی موسوم به الدوله الاسلامیه فی العراق و الشام است، باندی مسلحانه که اعضای آن افکار تکفیری سلفی دارند، هسته‌های اولیه داعش در 15 اکتبر 2006 میلادی پس از نشست چندین گروه تروریستی مسلح شکل‌گرفت و ابوعمر به عنوان سرکرده این گروه در اولین جدایی از شاخه شبکه تروریستی القاعده در عراق تعیین شد که ابومصعب الزرقاوی سرکرده آن و مرتبط با اسامه بن لادن بود، هدف ادعایی اعلام شده شبکه القاعده،‌جنگ با نیروهای بیگانه بود تا به این بهانه بتوانند در میان عراقی‌ها جای پایی برای خود باز کنند.

اما طولی نکشید که این گروه تروریستی اهداف خود را تغییر داد و در حالی که قبلا مدعی مبارزه با نظامیان بیگانه یعنی آمریکایی و انگلیسی بود، به سرعت با تغییر این اهداف، حملات با خودروهای بمب‌گذاری شده،‌بمب و سلاح‌های صداخفه‌کن را به نیروهای ارتش، پلیس، غیرنظامیان و وزارتخانه‌های دولتی در سوریه و عراق و همچنین موسسات و نهادهای بین المللی و همچنین تکفیر گروه‌های مختلف ملت‌های عراق و سوریه را آغاز کرد.

با آغاز تحولات سوریه و افزایش درگیری میان گروه‌های تروریستی و ارتش سوریه و همچنین درگیری داخلی در گروه‌های تروریستی، تروریست‌های داعشی نفوذ به داخل سوریه و به طور مشخص به مناطق شمالی همجوار عراق را آغاز کردند و روز به روز بر دامنه نفوذ خود افزودند و وارد  درگیری‌های مسلحانه با ارتش سوریه شدند تا در نهایت در پنجم مارس 2013(سه شنبه 15 اسفند 1391) این باند تروریستی شهر الرقه را پس از درگیری‌های شدید با ارتش سوریه به طور کامل اشغال کرد.

در بیست و هفتم جولای 2013(شنبه پنجم مرداد 1392 ) گروه تروریستی داعش،شهرک خان العسل در حومه حلب در شمال سوریه را هم به اشغال خود درآورد، فرودگاه نظامی منج هم در این منطقه اشغال شد و تروریست‌های داعشی با یک عملیات انتحاری، ساختمان اصلی فرودگاه را منفجر کردند تا مناطق تحت اشغال آنها در امتداد استان‌های الرقه، حلب، حومه لاذقیه، دمشق، دیرالزورف حمص، حماه،  الحسکه و ادلب گسترش یابد.

البته میزان نفوذ و سیطره نظامی از استانی به استان دیگر فرق می‌کند به عنوان مثال باند تروریستی داعش در  استان الرقه و بخش‌هایی از استان نفوذ بیشتری داشت و نفوذ آن در حمص و لاذقیه کمتر بود، باند داعش همچنین در  اواسط سال 2015 میلادی، شهر باستانی تدمر در حومه حمص را به  اشغال خود  درآورد و آثار باستانی این شهر از جمله قلعه و سالن نمایش آن را منفجر کرد.

باند تکفیری داعش، پرچم سیاه خود را در مرکز شهر الرقه سوریه و بر فراز ساختمان استانداری به اهتزاز درآورد و شهر الرقه به مقر باند تکفیری داعش که آن را «امارت الرقه» خواند، تبدیل شد و طولی نکشید که اغلب ساختمان‌های دولتی سابق به مقرهای این باند تروریستی افراطی تبدیل شد و کلیسای سیده  البشاره در مرکز الرقه هم، دفتر به  اصطلاح دفتر تبلیغی داعش شد به طوری که تروریست‌های داعشی در روز 26 سپتامبر سال گذشته، آثار داخل کلیسا را نابود کردند.

ناوی پیلای کمیسر حقوق بشر سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای که دفترش صادر کرد، از دریافت گزارش‌هایی در پی اشغال الرقه به دست داعش خبر داد که اعدام دسته‌جمعی غیرنظامیان به دست تروریست‌های داعشی را مورد تاکید قرار می‌داد. وی گفته بود با وجود دشواری تحقیق درباره تعداد دقیق اعدام شدگان، شهادت‌هایی که ما از طریق شاهدان عینی مورد اعتماد به  دست آوردیم، از اعدام شمار زیادی غیر نظامی حکایت می‌کرد که در بازداشت باندهای تروریستی مسلح قرار داشتند.

اما طولی نکشید که آتش درگیری‌ها میان دو باند تروریستی تکفیری داعش و جبهه النصره شعله‌ور شد و دو طرف بر سر منابع ثروت نفتی ملت سوریه با یکدیگر به شدت درگیر شدند، تروریست‌های داعشی در فوریه 2015 توانستند مقرها و ایست‌های جبهه النصره و گروه تروریستی موسوم به احرارالشام را در منطقه الشدادی در حومه الحسکه محاصره کنند، الشدادی واقع در جاده الحسکه-دیرالزور منبع اصلی تولید نفت در استان الحسکه سوریه به شمار می‌رود که تعدادی چاه نفت در آن قرار دارد.

درگیری بر سر منابع نفتی و طبیعی ملت سوریه میان گروه‌های تروریستی به شهر نفت‌خیز دیرالزور هم کشیده شد به طوری که جبهه النصره، گروه داعش را به سیطره بر برخی تاسیسات نفتی که تحت کنترلش بود،‌مانند میدان گازی کونوکو متهم کرد. جالب این‌که، گروه‌های تروریستی که به سرقت از منابع نفت و گاز ملت سوریه دست می‌زنند، یکدیگر را به سرقت از چاه‌ها و میادین تحت اشغال خود متهم می‌کنند به طوری که جبهه النصره، داعش را متهم به سرقت پنج میلیون دلار از منابع نفتی تحت سیطره خود متهم کرده بود.

نظر کارشناس سوری درباره باند داعش

«حسام شعیب» کارشناس امور گروه‌های مسلح به خبرنگار تسنیم در دمشق می‌گوید: علت اصلی اختلافات میان داعش و  النصره،‌پول است و هر کس بر منابع  اقتصادی و به ویژه چاه‌های نفتی مسلط شود،‌صاحب پول و در نتیجه صاحب نفوذ خواهد شد و به فعالیت خود ادامه خواهد داد.

وی پیش بینی کرد که جنگ نظامی و رسانه‌ای میان داعش و دیگر گروه‌های تروریستی افراطی برای تضمین منابع مالی ادامه یابد و البته این گروه‌ها از توقف ارسال برخی کمک‌ها در پی فاش شدن ماهیت واقعی این گروه‌ها می‌ترسند. به همین سبب درگیری و رقابت میان این گروه‌ها همچنان ادامه خواهد یافت.

شعیب افزود فروش نفت سرقتی به توسعه‌طلبی و اقدامات جنایتکارانه گروهک داعش کمک کرده است و مهمترین چاه‌های نفتی پس از درگیری‌های شدید با جبهه تروریستی النصره، به اشغال داعش درآمد، همچنین باید به چاه‌های نفتی منطقه الشدادی، میادین الجبسه، الرمیلان و چاه‌های نفت در منطقه بادیه شاعر در حومه حماه اشاره کرد. سیطره داعش و النصره بر منابع نفتی و پالایشگاه‌ها سبب شده است تا این باندهای تروریستی، عملیات فروش و توزیع را در بیشتر مناطقی که خارج از کنترل دولت سوریه است، در دست بگیرند و آن را به خارج از سوریه هم قاچاق کنند.

در گروهک تروریستی داعش، شمار زیادی از سرکردگان آن در فهرست تروریسم قرار دارند که همگی عراقی‌ هستند و بسیاری از آنها در ارتش بعثی دوران حکومت صدام معدوم خدمت کرده بودند.

أبو بکر البغدادی؛ تشکیل داعش با شعار دروغین «یاری اهل سنت»

ابوبکرالبغدادی همان فردی است که شاخه‌های شبکه القاعده را با جبهه‌النصره و آنچه دوله العراق الاسلامیه خوانده می‌شد، تحت عنوان ادعایی الدوله الاسلامیه فی العراق و الشام ادغام کرد که  اختصارا داعش خوانده می‌شود. وی شکل‌گیری داعش را در نهم آوریل سال 2013 میلادی(سه‌شنبه 20 فروردین 1392) در یک نوار صوتی اعلام کرد.

البغدادی از آتش بحرانی که در سوریه شعله‌ور شد و هرج و مرجی که در آنجا به وجود آمد، سوء استفاده کرده و ورود خود به خط  درگیری‌ها در سوریه را اعلام کرد به طوری که گروه تروریستی تحت فرمان وی، بخش‌هایی از خاک سوریه را به اشغال خود درآورد و از هرج و مرج به وجود آمده برای گسترش مناطق تحت اشغال خود استفاده کرد، این گروه تروریستی از مرزهای طولانی عراق و سوریه برای نفوذ به داخل سوریه و  توسعه‌طلبی به سمت شرق این کشور تحت شعار دروغین«یاری اهل سنت در عراق» سوء‌استفاده کرد و علیه ارتش سوریه اعلان جنگ کرد و از اینجا بود که داستان داعش که با ابوبکرالبغدادی مرتبط بود و آزادانه میان سوریه و عراق رفت و آمد می‌کرد، آغاز شد.

أبو أیمن العراقی:

ابوایمن العراقی مسئول نخست گروهک تروریستی داعش در سوریه است، او را در سوریه ابومهند السویداوی صدا می‌زنند، وی متولد 1965 میلادی است و در دوران حکومت صدام، در سازمان استخبارات رژیم فعالیت می‌کرد، این تروریست خطرناک در سال 2007 میلادی به مدت سه سال زندانی شد،‌آنگاه در سال 2011 میلادی به دیرالزور سوریه رفت و امروز سرکردگی داعش را در ادلب، حلب و کوه‌های لاذقیه برعهده دارد، وی در آنچه شورای نظامی داعش خوانده می‌شود و سه نفر عضو دارد، حضور دارد.

ابو احمد العلوانی از سرکردگانی داعش در سوریه است که نام اصلی‌اش، ولید جاسم العلوانی است، وی نیز افسر ارتش بعثی صدامی سابق بود که در حال حاضر عضو به اصطلاح شورای نظامی داعش است.

صحنه جغرافیایی در دو سوی مرزهای عراق و سوریه نشان می‌دهد که گروه تروریستی داعش برای تحکیم سیطره خود بر مناطق نفوذ مرزی به هم پیوسته در سوریه و عراق تلاش می‌کند به طوری که برای اشغال استان‌های الحسکه و دیرالزور سوریه به شدت می‌جنگد، در حالی که در آن سو در داخل عراق برای اشغال استان‌های نینوا و الانبار تلاش می‌کند. گروه تروریستی داعش در تلاش برای ایجاد یک تکیه‌گاه قوی برای شبکه القاعده در منطقه وارد نبردهای متعددی شده است، این گروه تروریستی با کردها در  الحسکه درگیر شد و در دیرالزور با گروه‌های مسلح دیگر همچون الجیش الحر می‌جنگد.

ساختار تشکیلاتی داعش

پایه اساسی گروهک داعش، امنیت و اطلاعات موسوم به ولایات، مجلس مشورتی وشورای نظامی و رسانه های آن شامل مرکز رسانه الفجر و موسسه فرقان، هیئت های شرعی و پست و بیت المال است. سرکردگان و به اصطلاح امیران از سوی بغدادی در عراق و سوریه تعیین می‌شوند.

منابع مالی داعش

منابع مالی داعش همچنان ناشناخته است، عملیات تروریستی داعش در جبهه‌های عراق و سوریه هزینه‌های مالی زیادی بر دوش این گروهک می‌گذارد چه عملیاتی که در داخل سوریه از طریق انفجار مکرر خودروهای بمب‌گذاری شده و چه جنگ مستمر با ارتش سوریه که از دو سال پیش ادامه دارد و چه جنگ با گروه‌های تروریستی دیگر همچون الجبهه الاسلامیه، احرارالشام و الجیش الحر که میلیون‌ها دلار هزینه دارد.

چند احتمال درباره منابع مالی داعش؛ سعودی‌ها حامی نخست

تحلیلگران چندین احتمال درباره منابع مالی گروهک تروریستی تکفیری داعش مطرح کرده اند، احتمال نخست این است که عربستان سعودی حامی مالی اصلی داعش است که این احتمال به این دلیل منطقی است که سعودی‌‌ها در پس تشکیل شبکه تروریستی القاعده از همان ابتدا قرار داشته‌اند. از سوی دیگر  عربستان سعودی، با حمایت مالی از داعش این گروهک را برای جنگ با ارتش سوریه تشویق می‌کند، چرا که این مسئله با منافع رژیم آل سعود و همچنین آمریکا همسویی دارد و هر دو طرف خواهان براندازی نظام سوریه هستند، شاید همین حمایت مالی سعودی باشد که سرکردگه آن را به شورش علیه بالاترین رده شبکه القاعده یعنی سرکرده آن، ایمن الظواهری با تکیه بر حمایت مالی آل سعود سوق داد.

احتمال دوم این است که آمریکا از داعش حمایت مالی می‌کند، زیرا شبکه القاعده و نورچشمی آن،‌داعش در صحنه واقعیت همپیمانان آمریکا هستند و آن طور که آمریکایی‌ها ادعا می‌کنند، دشمنان این کشور نیستند و این احتمال که داعش ساخته و پرداخته آمریکاست، را این مسئله تقویت می‌کند که آمریکایی‌هایی که از هواپیماهای بدون سرنشین اندرود برای بمباران مواضع القاعده در یمن، سومالی و پاکستان استفاده می‌کنند،‌از بمباران مواضع داعش در عراق خودداری می‌کنند در حالی که آمریکا با توجه به ماهواره‌هایی که در اختیار دارد به راحتی می‌تواند مواضع داعش را شناسایی کند و با موشک هواپیماهایش هدف قرار دهد.

سوم این‌که قطر به احتمال زیاد هر چند به طور غیر مستقیم در شکل‌گیری داعش نقش داشته است، قطر که تعداد جمعیت اصلی‌اش از دویست یا سیصد هزار نفر فراتر نمی‌رود، به احتمال زیاد از داعش حمایت مالی می‌کند تا با این کار توان ایفای نقش گسترده‌تر در صحنه سوریه و حتی جهان عرب را داشته باشد.

احتمال چهارم این است که از نظر اصولی، ترکیه حامی مالی داعش باشد، چرا که ترکیه نقش برجسته‌ای در باز کردن مرزهای ترکیه و سوریه و تسهیل عبور سلاح و تروریست به داخل سوریه اعم از تروریست داعشی یا غیر داعشی ایفا می‌کند.

اگر درگیری‌ها به هر دلیلی در نتیجه یک کنفرانس بین المللی یا میانجی‌گری بین‌المللی متوقف شود، نقش ترکیه در چنین حالی پایان خواهد یافت به همین سبب شاید ترکیه این نکته را درک کرده است که باید حضور قوی در صحنه سوریه و عراق داشته باشد تا نقش فعال و موثر خود را در هر توافق سیاسی حفظ کند.

آخرین احتمال درباره حامیان مالی داعش که قوی‌تر از احتمالات دیگر است، این است که رژیم اسرائیل در راس حامیان این گروهک قرار دارد، واقعیت این است که اسرائیل به احتمال قوی در ایجاد گروهک داعش و تبدیل آن به ابزار خود از طریق حمایت مالی و پرداخت هزینه‌‌هایش دست دارد.

حضور داعش در منطقه اشغالی داعش و مناطق نزدیک به مواضع اسرائیلی، وجود انسجام و همسویی میان داعش و رژیم اسرائیل را تقویت می‌کند، با این حال داعش به جای تیراندازی به اسرائیلی‌ها به سوری‌های مستقر در این مناطق حمله می‌کند، نکته دیگر درباره رابطه اسرائیل و داعش، این است که برخی مجروحان گروهک داعش غالبا در بیمارستان‌های اسرائیلی مداوا می‌شوند.

علاوه بر آن باید به این  اشاره کرد که اخیرا منابع سوری از حضور افسران اسرائیلی در گروهک تروریستی داعش به منظور برنامه‌ریزی و مدیریت این گروهک خبر داده بودند.

برخی معتقدند که اسرائیل بزرگترین دشمن سوریه، به این نکته پی برده است که حضور جنگجویانی که با فرمان این رژیم با ارتش سوریه بجنگند، در خاک این کشور ضرورت دارد.بنابراین رژیم اسرائیل اولین طرفی است که از داعش و تحرکات و اقدامات وحشیانه‌اش بهره می‌برد.

در اثبات احتمال دست داشتن رژیم صهیونیستی و آمریکا در شکل‌گیری گروهک تروریستی داعش باید گفت که این دو طرف برای مخدوش کردن وجهه اسلام تلاش می‌کنند و با توجه به اینکه گروهک داعش با بالابردن پرچم اسلام،‌اقدامات جنایتکارانه خود را در تمام منطقه مرتکب می‌شود و همچنین با توجه به تلاش آمریکا و اسرائیل برای شعله‌ور کردن آتش جنگ سنی شیعی و نژادی در منطقه و تجزیه آن و متلاشی کردن ارتش‌های آن و در نهایت آماده‌سازی برای جنگ جهانی آتی،‌باز هم نقش داشتن دو طرف در تشکیل داعش بیشتر اثبات می‌شود، چرا که صهیونیست‌ها بقای خود را در ناآرامی و ناامنی در منطقه و درگیر شدن کشورهای اسلامی و عربی به جنگ و هرج و مرج و تجزیه آنها می‌دانند. البته برخی تحلیلگران از نقش انگلیس در تشکیل گروهک تروریستی داعش سخن گفته‌اند.