توقف روند افزایش تورم

به گزارش پارس به نقل از دنیای اقتصاد – این روند نشان دهنده نرخ تورم ماهانه در اولین ماه فصل پاییز است. نرخ تورم نقطه به نقطه نیز برای چهارمین ماه متوالی کاهش یافته و به زیر سطح ۳۷ درصد رسیده است. روند مذکور نشان می دهد که افزایش نرخ تورم میانگین پس از ۳۸ ماه متوقف شده است و از آبان ماه روند کاهشی به خود خواهد گرفت؛ اتفاقی که « دنیای اقتصاد» در تیرماه و شهریورماه سال جاری پیش بینی کرده بود.

  تازه ترین آمارهای منتشر شده از سوی بانک مرکزی نشان می دهد قیمت کالاها و خدمات مصرفی در مهرماه، به طور متوسط ۲/۱ درصد افزایش یافته که نشان دهنده کاهش نرخ « تورم ماهانه» در این ماه است.
گزارش جدید بانک مرکزی بیانگر این است که روند کاهشی نرخ تورم « نقطه به نقطه» نیز برای چهارمین ماه متوالی ادامه یافته و این شاخص به سطح ۶/۳۶ درصدی رسیده است. تورم نقطه به نقطه از دی ماه سال گذشته به این سو در سطوح بالای ۴۰ درصد بوده است. داده های این گزارش همچنین روندهای پیش بینی شده از سوی « دنیای اقتصاد» را در خصوص کاهش نرخ « تورم میانگین» از آبان ماه تایید می کند. بر این اساس، پیش بینی می شود نرخ تورم میانگین که در مهرماه تا سطح ۴/۴۰ درصدی بالا رفته، در آبان ماه با کاهشی ۳/۰ درصدی تا سطوح نزدیک به ۱/۴۰ درصد کاهش یابد و پس از ۳۸ ماه افزایش، وارد مسیر کاهشی خود شود.

آخرین ماه افزایش تورم میانگین

پیش از این « دنیای اقتصاد» پیش بینی کرده بود که مهرماه، آخرین ماه افزایشی نرخ تورم میانگین باشد و این متغیر از آبان ماه روند کاهشی خود را آغاز کند. به نظر می رسد مسیر طی شده از سوی قیمت ها در نخستین ماه پاییز، تاییدکننده این پیش بینی و بیانگر این باشد که بالاخره پس از سه سال و دو ماه، نرخ تورم میانگین در مهرماه به بالاترین سطح و قله مقداری خود رسیده و از آبان ماه، نرخ تورم میانگین نیز وارد مسیر کاهشی خود می شود.
بر اساس آمارهای پیشین، نرخ تورم میانگین در مردادماه سال ۱۳۸۹ معادل ۸/۸ درصد بود و در شهریورماه این سال، با افزایشی جزئی معادل ۹/۸ درصد شد. این افزایش جزئی آغازگر یک مسیر افزایشی ۳۸ ماهه برای تورم در اقتصاد ایران بود. آمارهای جدید نشان می دهد که نرخ تورم میانگین در مهرماه نیز افزایش یافته و از سطح ۱/۴۰ درصدی شهریورماه تا سطح ۴/۴۰ درصدی در مهرماه بالا رفته است.

این کاهش، مطابق روند پیش بینی شده از سوی « دنیای اقتصاد» و تایید کننده روندی بود که به کاهش تورم در آبان ماه منجر خواهد شد؛ بنابراین و با داده های جدید، پیش بینی می شود نرخ تورم میانگین در آبان ماه، تقریبا ۳/۰ درصد کاهش یافته و تا سطح ۱/۴۰ درصدی پایین بیاید. همچنین پیش بینی می شود که روند کاهشی تورم میانگین تا اواخر سال ۱۳۹۴ ادامه یابد و در این مقطع، نرخ تورم میانگین تا سطوح نزدیک به ۱۰ درصدی کاسته شود.

آمارهای جدید همچنین حاکی از این است که نرخ « تورم میانگین هفت ماهه» نیز در مهرماه معادل ۰/۴۲ درصد بوده است. پیش از این آمارهای بانک مرکزی، نرخ « تورم شش ماهه» در شهریورماه را معادل ۹/۴۲ درصد اعلام می کرد که گزارش جدید، بیانگر کاهش در نرخ این متغیر نیز بوده است.

البته تذکر مهم در این خصوص این است که « کاهش نرخ تورم» به هیچ وجه معادل با « کاهش در قیمت ها» نیست، بلکه منظور این است که روند افزایشی قیمت ها، « کندتر» شده است. به عبارت دیگر، قیمت ها در آبان ماه نیز در مقایسه با دوره های زمانی پیشین، در سطوح بسیار بالاتری خواهد بود؛ اما با این تفاوت که « اختلاف قیمت ها در آبان ماه سال جاری در مقایسه با آبان ماه سال قبل» ، از « اختلاف قیمت ها در مهرماه سال جاری از مهرماه سال قبل» کمتر خواهد بود که بیان دیگری از کاهش تورم است. به همین دلیل گفته می شود با وجود « تداوم افزایش قیمت ها» ، اقتصاد ایران شاهد « کاهش تورم» در ماه های آینده خواهد بود.

کاهش نرخ تورم ماهانه

بر اساس گزارش منتشر شده، میزان شاخص « بهای کالاها و خدمات مصرف کننده» در مهر ماه به عدد ۷/۱۷۸ رسیده که در مقایسه با رقم این شاخص در شهریورماه که معادل ۶/۱۷۶ بود، رشدی ۱۹/۱ درصدی را نشان می دهد. به عبارت دیگر، میزان رشد یک ماهه قیمت ها یا « تورم ماهانه» در مهرماه تقریبا معادل ۲/۱ درصد است که در مقایسه با روند پیشین قیمت ها، حاکی از « کند شدن» روند رشد قیمت ها در مهرماه است. این نرخ پس از تورم ۱۶/۱ درصدی مردادماه، کمترین نرخ تورم ماهانه از تیرماه سال ۱۳۹۱ به بعد و سومین نرخ پایین تورم ماهانه از شهریورماه سال ۱۳۹۰ به بعد محسوب می شود. از تیرماه سال جاری به این سو، نرخ تورم ماهانه به سطح زیر ۲ درصد بازگشته است که نشانگر شروع یک مسیر کنترلی تورم و نوید دهنده رسیدن سطح تورم سالانه به سطوح پایین در ماه های پیش رو است. محاسبات نشان می دهد در صورتی که در کل یک بازه زمانی یک ساله، رشد ماهانه قیمت ها معادل ۱۹/۱ درصد باشد، رشد سالانه قیمت ها در آن بازه معادل با ۳/۱۵ درصد خواهد شد. به عبارت دیگر، در صورتی که روند کلی قیمت ها به گونه ای باشد که به طور متوسط نرخ تورم ماهانه در حدود نرخ تورم مهرماه سال جاری؛ یعنی مقدار ۱۹/۱ درصدی، تثبیت شود، پس از چند ماه نرخ تورم ماهانه تا سطح ۳/۱۵ درصد کاسته خواهد شد که تقریبا یک سوم سطوح کنونی است و هدف میان مدت خوبی برای اقتصاد ایران محسوب می شود.

چهارمین ماه کاهش تورم نقطه ای

بر اساس گزارش منتشر شده، میزان شاخص قیمت در مهرماه به رقم ۷/۱۷۸ رسیده که در مقایسه با رقم آن در مهرماه سال گذشته که معادل ۸/۱۳۰ گزارش شده بود، افزایشی ۶/۳۶ درصدی را نشان می دهد. این افزایش، معادل با « نرخ تورم نقطه به نقطه» یا تورم نقطه ای در مهرماه است. رسیدن نرخ تورم نقطه به نقطه به سطح ۶/۳۶ درصدی در مهرماه، بیانگر تداوم روند کاهشی است که این متغیر از تیرماه سال جاری آغاز کرده بود. پس از اینکه تورم نقطه ای در خرداد ماه سال جاری با رسیدن به سطح ۱/۴۵ درصدی، بیشترین رکورد خود را در تقریبا ۱۷ سال گذشته به جای گذاشت، از ماه بعد یعنی تیرماه روند کاهشی آن آغاز شد و مقدار این متغیر وارد یک مسیر نزولی جدید شد. سطح ۴۵ درصدی تورم نقطه ای در این ماه پس از طی یک دوره افزایشی به دست آمد که از خرداد ماه سال ۱۳۸۹ آغاز شده بود.

در خرداد سال ۱۳۸۹، نرخ تورم نقطه ای معادل ۳/۸ درصد گزارش شد. اما از ماه بعد؛ یعنی تیرماه این سال، روند افزایشی (با نوسانات کاهشی در برخی از ماه های سال ۱۳۹۰) برای این متغیر آغاز شد که به مدت سه سال و یک ماه ادامه داشت. به عبارت دیگر، از تیرماه سال ۱۳۸۹ تا تیرماه سال ۱۳۹۲، اقتصاد ایران در روند کلی خود شاهد افزایش تورم نقطه به نقطه بود. (اردیبهشت ۹۲، خرداد ۹۱ و ۶ ماه از سال ۹۰ تنها ماه هایی در این مدت بودند که نرخ تورم نقطه به نقطه در آنها با کاهش جزئی همراه بود و بعد مسیر افزایشی خود را آغاز کرد) .
آمار جدید حاکی از این است که روند نزولی نرخ تورم نقطه به نقطه، وارد چهارمین ماه متوالی خود شده است. این متغیر که در خردادماه معادل ۱/۴۵ درصد بود، در تیرماه وارد نخستین ماه کاهشی خود شد و رقم ۰/۴۴ درصدی را ثبت کرد. در مردادماه تا سطح ۱/۴۳ درصد کاسته شد، در شهریور ماه کاهش بیشتری به خود دید و معادل ۶/۴۱ درصد شد و در مهرماه، آن طور که آمارهای جدید نشان می دهد، برای نخستین بار از دی ماه سال گذشته به این سو، وارد کانال زیر ۴۰ درصدی شده و رقم ۶/۳۶ درصدی را ثبت کرده است.