بنزین ۲۵۶۵تومانی می شود؟ !

گروه اقتصادی : طبق گزارش ها در ۵شنبه هفته گذشته خودروهای داخلی بیش از ۷۷میلیون لیتر بنزین را دود کرده اند؛ بالاترین میزان مصرف بنزین در سال جاری. البته این رکورد را نمی توان به تعطیلات آخر هفته گذشته بی ربط دانست. جدای از اینکه تعطیلات بر میزان تولید ناخالص ملی تاثیر منفی دارد، میزان مصرف بنزین را به علت افزایش سفرهای درون شهری و بین شهری افزایش می دهد.

به گزارش پارس ، یکی از اهداف قانون هدفمندی یارانه ها افزایش قیمت بنزین تا قیمت فوب خلیج فارس و همچنین کاهش مصرف بنزین در داخل کشور بود. اما هم اکنون با وجود گران تر شدن قیمت بنزین در داخل کشور نه تنها مصرف بنزین کاهش نیافته است بلکه کاهش ارزش ریال هرآنچه که قانون هدفمندی یارانه ها رشته بود، پنبه کرد.

کسری تولید بنزین در کشور
طبق آمار شرکت ملی پخش فراورده های نفتی، متوسط مصرف روزانه بنزین در سال جاری ۷۰میلیون لیتر بوده است. این در حالیست که ظرفیت تولید بنزین در داخل کشور ۶۵ میلیون لیتر است.
از سویی دیگر با خارج شدن فصلی پالایشگاه های مختلف کشور ظرفیت واقعی تولید بنزین در ایران ۵۵میلیون لیتر در روز است و این میزان یعنی ۱۵میلیون لیتر کسری تولید بنزین در کشور.

از این رقم ۸ تا ۱۰میلیون لیتر با تولید در مجتمع های پتروشیمی جبران می شود و ۷ تا ۸ میلیون لیتر همچنان کسری در تولید بنزین باقی می ماند. زنگنه نیز خود به این موضوع اعتراف کرده است و از واردات ۷ تا ۸ میلیون لیتری بنزین روزانه در نیمه دوم امسال خبر داده است.

آنطور که گفته می شود، ایران حتی برای تولید بنزین در داخل، بنزین با اوکتان بالا یعنی اکتان ۸۷ وارد کرده تا با بنزین تولید داخل ترکیب کند. این در حالیست که با وجود تحریم ها واردات بنزین نیز به مشکل برخورده است.

دولت تا کجا مقاومت می کند؟
آیا دولت مجبور به افزایش قیمت بنزین می شود؟ موضوع افزایش قیمت بنزین درکنار حذف یارانه های نقدی یکی از مواردی است که دور از ذهن کارشناسان و تیم اقتصادی دولت نیست. نوبخت نیز به این موضوع اشاره کرده است و از بررسی یک تیم برای تاثیرات افزایش قیمت بنزین بر تورم و قیمت ها خبر داده است. قانون بودجه نیز این اجازه را به دولت داده است تا قیمت بنزین و حامل های انرژی را تا ۳۸ درصد افزایش دهد. اما دولت از ترس تورم از اجرای افزایش قیمت ها خودداری می کند اما معلوم نیست دولت تا چه زمانی بتواند در برابر این موضوع مقاومت کند.

در قانون هدفمندی یارانه ها قیمت حامل های انرژی مانند بنزین و گازوئیل باید در پایان زمان ۵ ساله اجرای این قانون به ۹۵ درصد فوب خلیج فارس برسد.

بر این اساس در اسفند ماه سال ۹۱ که قیمت بنزین معمولی و سوپر فوب به ترتیب ۷۶ و ۸۴ سنت بود. با احتساب قیمت ۱۹۰۰ تومان برای دلار آزاد، قیمت هر لیتر بنزین معمولی بر اساس قیمت ها فوب خلیج فارس به ۱۴۵۰ تومان می رسید.

در طی این سال ها کاهش ارزش ریال، تاثیرات افزایش قیمت بنزین را در طرح هدفمندی یارانه ها از بین برد. در حال حاضر قیمت بنزین در خلیج فارس ۹۰سنت است اما هر لیتر آن در ایران در حدود ۷۰۰تومان فروخته می شود. در زمانی که دلار ۱۰۰۰تومان بود، قیمت تمام شده بنزین در ایران باید ۹۰۰ تومان می شد. اما حالا با ورود دلار ۳هزار تومانی قیمت تمام شده بنزین عملا لیتری ۲۷۰۰تومان تمام می شود که با در نظر داشتن ۹۵درصد ذکر شده در قانون هدفمندی قیمت بنزین به ۲۵۶۵ باید برسد. این نشان می دهد که قیمت بنزین در ایران ۲هزار تومان ارزان تر از قیمت بنزین در منطقه است. این در حالیست که در سال ۹۱، قیمت بنزین در ایران تنها در حدود ۷۰۰تومان با قیمت منطقه فاصله داشته است.

افزایش قیمت بنزین آری یا خیر؟
در حال حاضر دولت از ترس اثرات شدید تورمی افزایش قیمت بنزین در کشور، عملا از افزایش قیمت آن خودداری می کند. مصرف بالای بنزین در کشور در کنار قیمت پایین آن بهانه ای بود برای دولت قبلی تا قیمت بنزین را افزایش دهد. اما نه تنها مصرف بنزین کاهش نیافت بلکه قیمت کالاهای دیگر نیز گام به گام با اثرات تورمی بنزین افزایش یافت. افزایش قیمت بنزین مصرف آن را موقتا کاهش می دهد. در اینجا راه حلی که پیشنهاد می شود افزایش استفاده از سوخت های جایگزین است؛ طرحی که علیرغم صحبت های انجام شده تاکنون عملی نشده است.

بررسی آمار مصرف فرآورده های نفتی در چهارمین هفته پاییز نسبت به هفته قبل از آن از اوج گیری دوباره مصرف بنزین و ثبت رکوردهای جدید مصرف روزانه نفت سفید و بنزین سوپر در کشور حکایت دارد.

در هفته گذشته (بیستم تا بیست و ششم مهر) متوسط مصرف بنزین در ایران به ۶۹ میلیون و ۷۲۹ هزار لیتر در روز رسید که نسبت به متوسط مصرف روزانه این فرآورده نفتی در هفته قبل از آن (۶۷ میلیون و ۳۱۴ هزار لیتر) افزایشی ۳.۵۹ درصدی داشت.

در این مدت بیشترین مصرف روزانه بنزین را در روز بیست و پنجم مهر با ثبت رقم ۷۷ میلیون و ۸۰۰ هزار لیتر و کمترین مصرف را در روز بیست و ششم مهر به میزان ۶۰ میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر پشت سر گذاشتیم.