چینش جدید مالیات مسکن

به گزارش پارس به نقل از دنیای اقتصاد, مدیرکل دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن گفت: از میان مالیات های پیشنهادی، فعلا مالیات بر معاملات مکرر، به تصویب اولیه رسیده و قصد داریم برای تنزل تعداد خانه های خالی از ۷/۷ درصد کنونی به سطح استاندارد ۳ تا ۵ درصد، مالیات بر خانه های خالی را نیز اضافه کنیم.

آخرین چینش مالیاتی در بازارمسکن

تعادل در عرضه با رساندن تعداد خانه های خالی به نقطه بهینه؛ رایزنی مجلسی برای مالیات بر خانه های خالی
تصویب مالیات بر معاملات مکرر در دولت و ارسال لایحه به مجلس؛ مالیات هایی که از راه یافتن به لایحه باز ماندند

سه سال پافشاری وزارت مسکن و سپس وزارت راه وشهرسازی بابت استفاده از ابزار اقتصادی « مالیات» برای برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار مسکن، اگر چه تاکنون گشایشی در کار تنظیم بازار حاصل نکرده؛ اما با وضعیتی که در دست کم یک سال گذشته، از شرایط این بازار آشکار شده، هم اکنون مسیر تصویب قوانین به کارگیری مالیات های جدید برای بخش مسکن در دور جدید رایزنی مسوولان با قانون گذاران، هموار شده است.

بررسی های دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن نشان می دهد: به رغم آنکه تعداد واحدهای مسکونی موجود در کشور از کل خانوارها سبقت گرفته و چالش سال ها کمبود عرضه اخیرا با ۲ درصد فزونی این شاخص نسبت به شاخص تقاضا - طبق سرشماری نفوس ومسکن در سال۹۰ و اعلام نتایج آن در سال۹۱- برطرف شده است؛ اما خالی بودن ۷/۷ درصد از کل واحدهای مسکونی، این بار کمبود مصنوعی عرضه را در بازار مسکن رقم زده و دسترسی خانوارها به حداقل یک میلیون و ۶۶۳ هزار واحدمسکونی بلااستفاده را در دو سال گذشته، مختل کرده است.

دفتر برنامه ریزی مسکن وزارت راه وشهرسازی نقطه بهینه در بازار خانه های خالی را تنزل تعداد این نوع آپارتمان ها به سطح استاندارد ۳ تا ۵ درصد کل واحدهای مسکونی برآورد می کند و راهکار حصول نقطه بهینه را که در نهایت باعث متعادل شدن نسبت کل عرضه و تقاضا خواهد شد، در استفاده از ابزار « مالیات بر خانه های خالی» می داند.

  اواسط سال۹۰، زمانی که تدوین لایحه اصلاح قانون مالیات های مستقیم به سفارش وزارت اقتصاد، در دستور کار دولت قرار گرفت، وزارت مسکن وقت پیشنهاد گنجاندن هشت نوع مالیات شامل مالیات های جدید و اصلاح مالیات های قدیمی و ناکارآمد در بخش مسکن را به سازمان امور مالیاتی ارائه کرد از جمله دریافت مالیات سالانه و تصاعدی از خانه های خالی معادل ۴/۲ درصد قیمت مسکن در سال اول. اما در متن لایحه ای که هم اکنون از طرف دولت تحویل مجلس شده، مهم ترین ابزار مالیاتی مدنظر مسوولان مسکن -به دلیل مخالفت مراجع مالیاتی- راه پیدا نکرده است.

با این حال دور جدید پیگیری و رایزنی موافقان « تنظیم بازار مسکن از طریق ابزارهای مالیاتی» ، از طریق دو کمیسیون اقتصادی و عمران مجلس در دست انجام است تا ماحصل لایحه تحول مالیاتی پیش از ارائه در صحن مجلس، لااقل به پاره ای از این ابزارها مجهز شود.

مدیر کل دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه وشهرسازی درباره آخرین وضعیت مالیا ت های در شرف تصویب برای بازار مسکن به گفت: در بسته ای که ما در زمان تدوین لایحه اصلاحیه مالیات های مستقیم با هدف ایجاد عدالت اقتصادی در بازار مسکن، به وزارت اقتصاد ارائه کرده بودیم، یکسری مالیات جدید از جمله مالیات بر خانه های خالی پیش بینی شده بود؛ اما بعضی از مفاد این بسته قبول شد و بعضی هم مورد قبول قرار نگرفت که متاسفانه مالیات بر خانه های خالی جزو رد شده ها بود، البته هنوز این لایحه در مجلس نهایی نشده است. چگینی تصریح کرد: از جمله ابزارهایی که در لایحه در حال بررسی در مجلس، برای بخش مسکن فعلا نهایی شده، تصویب دریافت مالیات از معاملات مکرر است که در قالب آن، فروش بیش از ۲ واحد مسکونی در سال، مشمول این مالیات خواهد شد، به این صورت که اگر مالکی بیش از ۲ بار معامله کند، علاوه بر مالیات نقل و انتقال، مالیات مازادی هم باید بدهد. مدیر دفتر اقتصاد مسکن با تاکید بر اینکه نرخ مالیات بر معاملات مکرر هنوز تعیین نشده؛ اما قرار است درصد آن در مقایسه با مالیات نقل وانتقال، رقم قابل توجهی باشد، گفت: تاکنون در لایحه تحول مالیاتی، برای مالیات بر اجاره مسکن نیز تغییراتی از بابت افزایش دامنه معافیت متری آپارتمان های اجاره ای، در نظر گرفته شده که البته هنوز مورد دلخواه ما نیست و باید این مالیات به نفع قراردادهای اجاره بلندمدت تغییر کند و این موضوع در کمیسیون های تخصصی در دست بررسی است.

راهکار منطقی شدن نرخ مالیات بر خانه های خالی

چگینی در ادامه گفت وگو   اهم مالیات های قابل طرح در حوزه زمین و مسکن را شامل ۸ نوع مالیات عنوان کرد و افزود: از میان این مالیات ها که در بسته پیشنهادی وزارتخانه نیز قید شده بود، مالیات بر خرید املاک گران قیمت، مالیات بر قیمت زمین و مالیات بر خانه های خالی نیز در لایحه ارسالی دولت به مجلس، گنجانده نشد. وی درباره خانه های خالی تصریح کرد: هر چند وجود درصدی خانه خالی لازمه انعطاف پذیری بازار مسکن برای تامین نیاز افرادی که به دنبال جابه جایی و تغییر محل سکونت خود هستند، می باشد و نمی توان انتظار صفرشدن نرخ خانه های خالی را داشت، اما در یک حالت ایده آل و میانه، می شود تعداد این آپارتمان ها را به نقطه بهینه رساند تا هم فرصت انتخاب برای خریداران و هم عامل ایجاد تحرک در فروشندگان به صورت توام فراهم شود.

چگینی با بیان اینکه خانه های خالی همانند ستانده ای است که به بازار عرضه نشده و بهره وری در نظام تولید مسکن را کاهش داده است، افزود: استفاده از مهم ترین ابزار اقتصادی؛ یعنی مالیات بر خانه های خالی، می تواند در رساندن عرضه و تقاضا به نقطه بهینه، موثر باشد و با افزایش هزینه نگهداری این خانه ها برای مالکانشان، به عنوان اهرمی مکمل در ایجاد تعادل در بازار عمل کند.

مدیرکل دفتر برنامه ریزی مسکن تصریح کرد: در کشورهای موفق در بخش مسکن، کارکرد این مالیات در « کنترل سوداگری» و « تخصیص بهینه منابع» به اثبات رسیده؛ اما متاسفانه سابقه اخذ مالیات از خانه های خالی در سال های ۶۶ تا ۸۰ در کشور و نگاه کسب درآمد از محل مالیات در آن زمان، باعث توقف آن شد.

عمدتا نوسازها خالی اند

این مقام وزارت راه وشهرسازی گفت: مشاهدات میدانی بازار مسکن حاکی است خانه های خالی عمدتا شامل خانه های نوساز است؛ به طوری که سرمایه گذار یا سازنده ملک با رصد وضعیت بازار، به دنبال حداکثر کردن سود خود است و طبیعتا این مساله می تواند زمانبر باشد، هر چند زمان انتظار فروش، ارتباط مستقیم با نگرش خریدار و فروشنده نسبت به آینده بازار دارد.

چگینی با اشاره به اینکه انتظار می رود ۳ تا ۵ درصد واحدهای مسکونی کشور خالی باشد، گفت: نرخ خانه های خالی از ۸/۳ درصد در سال۸۵ به ۷/۷ درصد در سال۹۰ رسیده و حاکی از افزایش ۱۰۰ درصدی آن در ۵ سال است. بر همین مبنا، به رغم آنکه لایحه اصلاح قانون مالیات های مستقیم سال گذشته بدون تامین نظر وزارت راه وشهرسازی از بابت گنجاندن مالیات بر خانه های خالی، به مجلس فرستاده شد؛ اما با تعامل و انعکاس نظر وزارتخانه به کمیسیون های عمران و اقتصاد، پیگیری ها برای اعمال در متن لایحه آماده تصویب در صحن مجلس، در شرف انجام است.