مناظره بررسی چالشهای تعیین نرخ ارز
نرخ واقعی ارز مشخص نشد
در مناظره امروز که با حضور یک نماینده مجلس، رئیس مجمع عالی واردات، یک اقتصاددان، نماینده بانک مرکزی و عضو اتاق بازرگانی ایران برگزار شد پس از ۲.۵ ساعت بحث و گفتوگو رقم دقیقی به عنوان نرخ واقعی ارز مشخص نشد.
به گزارش پارس به نقل از فارس امروز مناظره درباره نرخ ارز با حضور علی محمد احمدی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، محمدحسین برخوردار رئیس مجمع عالی واردات، کوروش پرویزیان نماینده بانک مرکزی، اسدالله عسگراولادی رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ایران و چین و محمد خوش چهره اقتصاددان و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی برگزار شد. در این برنامه با وجود ۲.۵ ساعت بحث و گفت وگو رقم دقیقی به عنوان نرخ واقعی ارز مشخص نشد.
علی محمد احمدی اولین سخنران مناظره برنامه تلویزیونی بررسی نوسان نرخ ارز در بازار با بیان اینکه نرخ ارز یکی از متغییرهای کلیدی اقتصاد به شمار می رود، اظهار داشت: تأثیری که کارکرد نرخ ارز در دیگر کارکردها می تواند داشته باشد به مراتب بیشتر است.
وی ادامه داد: با آمدن دولت تدبیر و امید، امید بر ثبات سیاست گذاری نرخ ارز و ایجاد تعادل در این بازار بیشتر شده است و بانک مرکزی به عنوان متولی اعمال سیاست های ارزی باید پاسخگوی جهت گیری ها و نوسانات بازار باشد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به سخنان رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه نرخ ارز دلیلی برای کاهش بیشتر ندارد و به کف قیمتی خود رسیده است، گفت: اظهار نظر سیف می تواند بر منطقی استوار باشد و نگرانی های نیز بر این بحث وجود دارد.
وی حفظ ارزش پول ملی، جلوگیری از واردات و کمک به تولید داخل را از مهمترین اثرات نوسان نرخ ارز دانست و تصریح کرد: باید دید بانک مرکزی با چه هدفی به دنبال چنین گفتمانی رفته است.
احمدی با بیان اینکه بانک مرکزی باید در ارائه این گفتمان با مطالعه بیشتر و صبوری پیش می رفت، گفت: اتاق مبادله ای برای چنین امری ایجاد شد که در واقع نرخ ارز ثابت مورد قبول نبود.
وی ادامه داد: با افزایش نرخ ارز، صادرات غیرنفتی افزایش می یابد اما در کنار این صادرات، ما یکی از وارد کنندگان عمده مواد اولیه و بسیاری از محصولات هستیم و نباید افزایش نرخ ارز به تحت تاثیر قرار گرفتن بسیاری از کالاهای اساسی در کشور شده است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به اینکه معتقد به دادن یارانه نیستیم، گفت: راه اندازی اتاق مبادله ارزی به دلیل عدم مقبولیت نظام ثابت ارزی بود چرا که به دنبال انعطاف پذیری در این نظام رفتیم.
وی افزود: به طور طبیعی بازار دچار نوسان می شود و افزایش نرخ ارز در گذشته به دلیل بحث روانی ناشی از انتظارات تورمی در جامعه بود.
وی با اشاره به قانون برنامه پنجم توسعه کشور و چگونگی تعیین نرخ ارز تصریح کرد: در قانون نرخ شناور مدیریت شده پیش بینی شده است و نرخ ارز باید با کارکرد عوامل بازار همراه باشد تا آرام آرام به سمت نرخ مدنظر بانک مرکزی برسد.
احمدی گفت: مسئولان بانک مرکزی پیش از اظهار نظر باید مطالعه بیشتر و مشورت مدیران کشور را مدنظر قرار دهد تا ارزش پول ملی و سیاست گذاری در این روند با تدبیر و شناخت همراه شود.
وی گفت: دستگاه ها از این اظهار نظر ها خودداری کنند تا جامعه نگران این اظهار نظر ها نشود.
*برخوردار: سهم ارز از هزینه تولید ۲۵ درصد است
محمدحسین برخوردار دومین سخنران این برنامه با اشاره به نوسانات نرخ ارز اظهار داشت: خواسته فعالان اقتصادی ثبات نرخ ارز، جلوگیری از نوسانات، روان سازی تجاری و تک نرخی شدن ارز است.
وی افزود: برای تک نرخی شدن ارز باید در ابتدا ببینیم چه عواملی مانع از اجرای این هدف شده است؛ هم اکنون سهم ارز در هزینه تمام شده کالاهای صادراتی ۳۰ درصد و تولید داخلی حدود ۲۵ درصد است.
رئیس مجمع عالی واردات گفت: بنابراین عده ای از افزایش نرخ ارز منتفع و عده ای هم متضرر می شوند؛ اقدام اصلی که باید صورت گیرد هدایت منابع و ارز های در دست مردم به سمت سیستم بانکی و در نهایت تولید است.
برخوردار ادامه داد: علاوه بر مشکلات دیگر تولید یکی از مشکلات تولید کنندگان و صادرکنندگان نقل و انتقال پول بین بانک های داخلی و خارجی است بطوریکه برای انتقال ارز ۲۵۰۰ تومانی بانک از فرد متقاضی ۱۲.۵ درصد کارمزد دریافت می کند که همین اقدام موجب افزایش قیمت تمام شده نرخ ارز به ۲۸۵۰ تومان است.
وی گفت: هم اکنون ظرفیت خالی تولید وجود دارد همچنین مصرف حامل های انرژی در کشور بسیار بالاست، بنابراین نباید تنها به نرخ ارز توجه کرد و کاهش نرخ ارز را موجب زیان تولید دانست.
*پرویزیان: نوسان نرخ ارز در سال جاری کاهش یافت
کورش پرویزیان امروز در برنامه تلویزیونی مناظره اظهار داشت: در مورد نرخ ارز حساسیت بالایی وجود دارد و انواع مختلف آن مانند نرخ حقیقی، اسمی و… در کتاب های مختلف ذکر شده است.
نماینده بانک مرکزی در این مناظره اظهار داشت: روش های مختلفی برای محاسبات مربوط به نرخ ارز وجود دارد و در کشور ما ۵ یا ۶ روش برای این کار هست که مهمترین آن روش قدرت برابری و خرید است.
وی ادامه داد: در حالت واقعی از روش پرتفولیو استفاده می کنند که منابع مختلف ارزی در آن وزن متفاوتی دارد.
به گفته وی طی سالهای مختلف خصوصا از سال ۸۱ که نرخ ارز تک نرخی شد، به یک روش قانونی برای تعیین نرخ رسیدند و آن نرخ ارز با محاسبات شناور مدیریت شده بود و دستگاه های اجرایی موظف به عمل کردن در آن شدند.
پرویزیان گفت: از سال ۸۱ تا مهر ماه ۸۹ فاصله قیمتی که پیش بینی شد و بانک مرکزی اعلام کرد نرخی نزدیک به بازار بود و نوسانی در حدود ۲۰ تا ۳۰ ریال داشت که در سرزمین اصلی و بازار فرعی مبادله می شد.
وی ادامه داد: از مهر ۸۹ یارانه نوسانات به حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ ریال رسید و در خرداد ۹۰ نرخ دلار بانک مرکزی به هزار و ۵۹ تومان افزایش و دامنه نوسان به ۷۰۰ ریال رسید.
به گفته وی؛ رقم نوسان نرخ ارز در سال ۹۰ بیشتر و با اقدام بانک مرکزی در بهمن ماه همان سال نرخ ارز به ۱۲۲۶ تومان رسید و دامنه نوسان حدود ۶ هزار ریال افزایش پیدا کرد.
نماینده بانک مرکزی اضافه کرد: در اسفند سال ۹۰ نرخ بازار آزاد به ۱۹۰۰ تومان رسید.
وی ادامه داد: روند تغییرات در سال ۹۱ اندکی کاهش و مجددا افزایش یافت و در مهر ماه همان سال با راه اندازی مرکز مبادلات ارزی دامنه نوسان بیشتر و به هزار تا ۱۵۰۰ تومان رسید.
پرویزیان گفت: در سال ۹۲ دامنه نوسان محدودتر شده و در شهریور ماه امسال فاصله قیمتی بین ۵ تا ۸ هزار ریال کاهش پیدا کرده است.
به گفته وی، وضع واقعی بازار به گونه ای است که تمرکز بانک مرکزی بر مدیریت نرخ ارز است.
*خوش چهره: مسئولان پاسخگو در برنامه مناظره حضور ندارند
در ادامه این برنامه محمد خوش چهره با اشاره به اینکه اخیرا صحبت هایی در خصوص نرخ ارز در شبکه خبر داشته است گفت: این گفت وگوهای من موجب شد تا تهیه کنندگان برنامه مناظره، مجدد من را به تلویزیون دعوت کنند.
این کارشناس اقتصاد با اشاره به اینکه قرار بود متولیان و مسئولان اصلی نرخ ارز و برخی از وزرا در این برنامه حضور پیدا کنند، خاطرنشان کرد: اما من مطلع شدم با یک تماس تلفنی عذرخواهی کرده و در این برنامه حضور نخواهند یافت.
خوش چهره با اشاره به اینکه یک بنده خدایی صحبت از تثبیت نرخ ارز می کند و یا حرفی را در یک صبحانه کاری می زند و بعد براساس این حرف عمل می کند که متاسفانه در دولت های پس از جنگ و بخصوص در دولت های نهم و دهم به وفور دیده شد که تنها با یک حرف سیاست گذاری می کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در خصوص نرخ ارز و سیاست های آن سه مقوله جداگانه وجود دارد، گفت: هم اکنون در این جمع شاهدیم مدیری از بخش صادرات و مدیری از بخش واردات و فردی نیز از مجلس شورای اسلامی حضور دارد که جایگاه نظارتی دارد اما آن عده از افراد که منشأ تصمیم گیری هستند و باید در جلسه حضور پیدا می کردند جایشان خالی است.
وی خاطرنشان کرد: اگر فردی به عنوان نماینده بانک مرکزی در این جایگاه حضور دارد حتما به منزله قبول داشتن صحبت آن بزرگوار که اخیرا در خصوص ارز صحبت کرده است نیست گرچه این فرد عزیز است و محترم اما باید آن بزرگوار حتما در این جلسه حضور پیدا می کرد تا می توانستیم سطح بحث را بالا ببریم.
وی در پایان گفت: من تنها به احترام جمع در این جلسه حضور دارم و فکر می کنم اگر مسئولین امر در این جلسه حضور پیدا می کردند حتما سطح بحث بسیار بالاتر و نتیجه آن اثربخش تر بود ولی در حال حاضر فکر می کنم تنها به یک بحث علمی خواهیم پرداخت که قطعا اثربخشی چندانی نخواهد داشت.
*پرویزیان: افزایش ۵ برابری نرخ کالا در ایران نسبت به آمریکا/ احمدی: انتظار مردم کاهش تورم منفی روانی
کورش پرویزیان نماینده بانک مرکزی در ادامه برنامه مناظره ارزی در پاسخ به این سؤال که دولت برای کسب ریال بیشتر قیمت ارز را افزایش می دهد، گفت: انتظار مردم این است که به آنها اطلاعات درست و دقیق بدهیم.
وی ادامه داد: ما هم انتظار داریم صدا و سیما نقش روشنگری داشته باشد چون این سؤالی که شما مطرح می کنید، ایراد دارد.
پرویزیان در خصوص اظهارات سیف در خصوص نرخ ارز گفت: بنیاد این حرف این است که عوامل اقتصادی در کوتاه مدت تغییر نکرده است ؛ بر اساس آمار از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۲ قیمت کالاها و خدمات در آمریکا ۳۳ درصد افزایش داشته در حالی که این نرخ در ایران ۶۱۰ است یعنی ۵ برابر شد.
وی ادامه داد: این یعنی نرخ اسمی ارز به صورت طبیعی بالاتر است و قدرت تولید آن باید با قدرت تولید در کشور آمریکا مقایسه شود.
پرویزیان گفت: ما ضمن اینکه باید امید ایجاد کنیم باید واقعیات را به درستی منتقل کنیم و صحبت رئیس کل بانک مرکزی بر این مبنا است که عوامل بنیادی اقتصاد کشور در کوتاه مدت تغییر نکرده بنابر این انتظار اضافه ای نباید داشت.
وی ادامه داد: عوامل روانی اندکی تغییر کرده اما هنوز شکننده است زیرا هنوز هیچ توافقی برای حذف تحریم ها وجود ندارد و سیستم بانکی در شرایط تحریم است.
پرویزیان گفت: بانک مرکزی تثبیت نوسان نرخ ارز را به عنوان نخستین گام دنبال می کند و هم اکنون این نوسان از هزار تا ۱۵۰۰ تومان به ۵۰۰ تا ۶۰۰ تومان کاهش پیدا کرده است و این همان آثار روانی است.
به گفته وی؛ تأثیر نرخ ارز باید در سه حوزه تأثیر آن بر زندگی مردم، تأثیر بر بنگاه های اقتصادی و تأثیر بر واسطه ها مورد توجه قرار گیرد.
به گزارش فارس؛ علی محمد احمدی نماینده مجلس در ادامه اظهار داشت: دلیل اینکه امروز رئیس کل بانک مرکزی یا مسئولان اجرایی کشور در جلسه حضور ندارند این است که دولت به تازگی کار خود را آغاز کرده و یک اظهار نظر در صبحانه کاری نمی تواند مبنای رویکرد کلی بانک مرکزی باشد.
به گفته وی اقتصاد کشور در حال حاضر در شرایط رکود تورمی است و در همه دنیا هم کشورها یا به دنبال اشتغال هستند و به خاطر آن تورم را به جامعه تحمیل می کند یا این را با متغییر دیگری مبادله می کند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: اظهارنظر سیف از دو وجه قابل تأمل است اول اینکه این نرخ یک نرخ منطقی و ۳ هزار تومان کف بازار است در بخش داخلی اقتصاد تورمی که الان مردم تجربه می کنند و آنچه در یک سال و نیم گذشته اتفاق افتاده حاصل فشار و انتظار تورمی بود و مردم توقع داشتند با مذاکرات وضعیت بهبود یابد.
وی افزود: انتظار مردم این است که تورم منفی روانی فروکش کند، اما در بخش خارجی زمانی که تورم ایجاد می شود، قطعاً هر کاهشی در نرخ ارز به نفع اقتصاد کشور است.
احمدی اضافه کرد: نگاه جامعه همین است و نظرسنجی برنامه هم این را نشان می دهد و اگر رئیس کل بانک مرکزی با حوصله بیشتری وارد این بحث می شد به نفع همه بود.
*عسگر اولادی: نه طرفدار افزایش و نه طرفدار کاهش قیمت ارز هستم
اسدالله عسگر اولادی در برنامه مناظره در پاسخ به سوال حضار این برنامه گفت: برای اینکه من بتوانم بحث خود را آغاز کنم نیاز دارم دو مقدمه را بازگو کنم.
وی با اشاره به اینکه شهید رجایی در دوران ریاست جمهوری اش گفت جمعیت کشور ما ۳۶ میلیون نفر است و کابینه من نیز ۳۶ میلیون نفری است اظهار داشت: اکنون جمعیت ایران به ۷۶ میلیون نفر رسیده و هر سال حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از جمعیت زیر ۲۰ سال وارد جمعیت بالای ۲۰ سال می شود بنابراین سالانه حداقل ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار شغل قطعی نیازمندیم.
وی با اشاره به اینکه برای تأمین بودجه کشور چند راه و منبع بیشتر وجود ندارد گفت: اولین منبع ما مالیات است و پس از آن فروش اموال مطرح می شود.
این فعال اقتصادی با اشاره به وضعیت دریافتی های ارز در بودجه سالانه کشور خاطرنشان کرد: دو روش برای دریافت ارز وجود دارد که اولین آن ها صادرات نفت و میعانات گازی و دیگری صادرات غیرنفتی است.
عسگر اولادی با اشاره به اینکه اگر ارز ارزان شود واردات افزایش پیدا خواهد کرد و مشکلات برای تولید زیاد می شود گفت: نتیجه ارز ارزان قیمت ورود قاچاقچیان به بازارهای داخلی است.
وی ادامه داد: اول باید نگاه علمی به نرخ ارز داشته باشیم بعد نگاه صنفی.
عسگر اولادی با اشاره به اینکه نرخ ارز کمتر از ۲۴۰۰ تومان مشکلاتی برای اقتصاد بوجود خواهد آورد گفت: من نه طرفدار افزایش قیمت و نه طرفدار کاهش قیمت ارز هستم فقط به دنبال این هستیم که یک قیمت منطقی را با توجه به شرایط موجود برای نرخ ارز بوجود آوریم.
این فعال اقتصادی با اشاره به اینکه الان نباید انتظار داشت تا رئیس کل بانک مرکزی در این برنامه حضور پیدا کند گفت: در آینده وقتی برخی از وزرا در این برنامه حضور پیدا کردند حتما رئیس کل بانک مرکزی نیز حضور پیدا می کند. من سه روز قبل با آقای سیف گفت وگو کردم وی به من گفت در حال حاضر به دنبال پیدا کردن راهکاری برای کنترل نرخ ارز و یک قیمت منطقی برای آن هستیم.
عسگر اولادی با اشاره به اینکه باید از دولت فعلی حمایت کرد گفت: اگر تحریم های جدید که روی میز است اجرایی شود حتما صادرات نفت به صفر خواهد رسید و آن موقع است که نمی دانیم باید چه کار کنیم که من امیدوارم با گفت وگو مانع اجرای این تحریم ها شویم و حتی تحریم هایی که هم اکنون بر اقتصاد ایران وضع شده نیز باید برطرف شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: همه ما در یک کشتی سوار شده ایم و با جنگ و ستیز نمی توانیم به سرمنزل مقصود برسیم بنابراین در ابتدا باید شرایط کشور را ساماندهی کنیم.
*خوش چهره: واردات ۵۲۶ میلیارد دلار از ۸۵ تا ۹۱/ عسکراولادی: در ازای کالا به چین نفت می دهیم
محمد حسین برخوردار در ادامه بررسی چالش های نرخ ارز با بیان اینکه باید مردم از حقایق کشور مطلع شوند، گفت: در این صورت مردم همراه و همدل با دولت خواهند بود.
وی ادامه داد: اینکه قیمت ارز از ۱۲۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان افزایش پیدا کرد موجب کاهش سرمایه در گردش بسیاری از تولید کنندگان شد؛ زمانی که تولید کاهش می یابد رکود تورمی نمی گذارد تا عرضه کالا افزایش یابد و اکنون هم دولت جرأت نمی کند تورم خارجی را اعلام کند.
برخوردار با اشاره به عرضه منابع برق و آب کشور تصریح کرد: اکنون برق و یا آب با یک سوم نرخ به مردم تحویل داده می شود و می خواهم بگویم که بیس اولیه تعیین نرخ باید به ثبات برسد.
در ادامه علی محمد احمدی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس در پاسخ به این سؤال که پس از افزایش نرخ ارز، مجلس چه اقدامی انجام داد گفت: اعتقاد پرداخت یارانه به واردات نداریم یا با ارز پایین تر به آنان کمک کنیم و اعتقاد داریم نباید به صادرات نرخ ارز بالایی اختصاص داده شود.
وی در پاسخ به سؤال یک بیننده برنامه، گفت: مجلس در سال گذشته و در نوسانات قیمت گذاری اختیاری از خود نداشت و دولت راه کارهایی را در این زمینه دنبال کرد.
وی افزود: درباره ۷۴ هزار میلیارد تومان مجلس تدابیر ویژه ای را اختصاص کرد و بارها ریاست بانک مرکزی را به مجلس فراخواند.
بنابر این گزارش اسد الله عسگر اولادی در پاسخ به این سؤال که آیا اگر واردات از چین مهار شود، خروج ارز کاهش می یابد گفت: قرارداد فروش نفت با چین بسته شده و ایران در مقابل دریافت کالا نفت به چینی ها صادر می کند.
وی ادامه داد: در این میان در صورت عدم واردات کالا از چین، صادرات نفت دچار اشکال می شود؛ اکنون هم امکان انتقال منابع به دیگر کشورها وجود ندارد چرا که محدودیت هایی در این زمینه وجود دارد.
عسگر اولادی گفت: در این زمینه جلساتی را با نمایندگان کشورها و کمیسیون های مختلف خواهیم داشت تا این مسئله حل شود.
محمد حسین برخوردار با اشاره به احتمال لغو ممنوعیت واردات کالاهای اولویت ۱۰ اظهار داشت: در این گروه کالاهایی قرار داشتند که سلامت محور بودند و درخواست کردیم تا در ستاد تدابیر ویژه محورهای مهم این بخش مدنظر قرار گیرد.
وی افزود: اعتقاد دارم تا سرمایه گذاری ها در گروه های کالایی پایین تر برای افزایش صادرات بیشتر شود.
محمد خوش چهره درباره سناریو های مطرح شده در دولت تصریح کرد: ما اعتقادمان بر این است که نرخ ارز را تعیین کنیم و باید برای تأمین مخارج مبالغی که نیاز است، تعیین شود که از کجا تأمین خواهد شد.
خوش چهره با اشاره به این سه سناریو و دیدگاه حاکم گفت: این دیدگاه ها باید صراحتا و شفاف مطرح شود؛ برخلاف دوستانی که معتقدند باید به دولت فرصت داده شود تا سیاست گذاری کند من تأکید می کنم که باید جلوی خلاف ها و خلاء های موجود گرفته شود.
وی با بیان اینکه اکنون به ارز به عنوان یک کالای انحصاری نگاه می شود، گفت: بخش عمده ای از ارز از طریق واردات تأمین می شود.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به آمار میزان واردات طبق اعلام بانک مرکزی تصریح کرد: از سال ۸۵ تا ۹۱ طبق آمار بانک مرکزی ۵۲۶ میلیارد دلار بعلاوه ۸۰۰ میلیون دلار واردات به کشور انجام شده است.
وی ادامه داد: این حجم بالا که خود به تنهایی یک سوم واردات را به خود اختصاص داده آمار بالایی است.
وی با اشاره به راه های جایگزین برای افزایش واردات گفت: اگر اهداف را متوجه تولید کنیم با افزایش نرخ ارز در تضاد است بنابر این استقراض از بانک مرکزی یا انتشار اوراق مشارکت که امکان دارد کار خوبی نباشد از جمله سناریوهایی است که برای تأمین ارز مورد نیاز مطرح است.
*پرویزیان: دامنه نوسان ارزی در سال جاری کاهش یافت/ عسکراولادی: نرخ واقعی مرکز مبادلات ۳۰۰۰ تومان است
در ادامه مناظره امروز مجری برنامه سؤال یکی از بینندگان را مبنی بر اینکه آیا بهتر نبود رئیس کل بانک مرکزی اقتصاددان باشد، را از پرویزیان پرسید که وی پاسخ داد: آقای سیف هم اکنون رئیس کل بانک مرکزی است و از بین چند گزینه مهم انتخاب شده و از طرف دیگر تجارب بالای وی در حوزه های مختلف می تواند او را در اداره بانک مرکزی کمک کند.
وی افزود: دانش اقتصادی تنها لازمه اداره بانک مرکزی نیست، بلکه اداره این نهاد دانش جامع تر و ترکیبی را نیاز دارد؛ یعنی اجرای سیاست های شورای پول و اعتبار، تعاملات بین المللی، مدیریت نهاد بانک مرکزی و تجربه کافی در بخش دانش IT برای شخص رئیس کل بانک مرکزی ضروری است و از طرف دیگر وی می تواند از مشاوره اقتصاددانان استفاده کند.
نماینده بانک مرکزی در این مناظره با اشاره به آمار ۶ ماهه دوم سال ۹۱ در خصوص نوسان نرخ ارز گفت: در این دوره نوسانات نرخ ارز شدید بوده که بیشترین زیان را نصیب مردم می کند و برای بخش های تولیدی آثار متفاوتی دارد، اما در کل این نوسانات قدرت پیش بینی آینده را از آنان سلب می کند.
وی با نشان دادن جدول نموداری از ۶ ماه اول سال ۹۲ گفت: همان طور که این نمودار نشان می دهد در ۶ ماهه دوم سال جاری نوسان به طور نسبی کاهش یافته و هدف بانک مرکزی کاهش این نوسان است.
به گفته وی نوسان ارزی بیشترین سود را برای واسطه ها و بیشترین زیان را برای مردم دارد.
پرویزیان با اشاره به تحقیق انجام شده در خصوص بازار سکه و ارز گفت: براساس این بررسی اغلب سرمایه گذاران در این بازار با زیان مواجه شده و عده کمی منتفع شده اند و از طرف دیگر سرمایه گذاری در خرید اوراق شرایط بهتری را داشته است.
مجری برنامه در این بین گفت: اغلب بینندگان خواستار آن هستند که مهمانان برنامه بگویند نرخ ارز منطقی چقدر است.
اسدالله عسگر اولادی گفت: به گفته رئیس کل بانک مرکزی نرخ ارز باید حدود ۳ هزار تومان باشد که به نظر من چندان نرخ بیراهی نیست.
اما پرویزیان در پاسخ به این سؤال گفت: نرخ ارز در قانون بودجه سال ۹۲ مشخص شده و بانک مرکزی در همان عدد ارز را می فروشد.
عسگر اولادی اظهار داشت: این عدد مشخص شده در بودجه واقعی نیست چون حدود ۱۰ درصد به عنوان کارمزد باید پرداخت شود و از طرف دیگر ۴ ماه متقاضی باید معطل بماند و در آن مدت ۲۲ درصد هم بهره باید بپردازد.
پرویزیان گفت: هزینه مبادله و کارمزد همیشه وجود داشته است؛ عسگر اولادی گفت: خیر؛ همیشه اینگونه نبوده بنده در دوره ای دلار ۷ تومانی می گرفتم و حتی یک ریال کارمزد پرداخت نمی کردم.
عسگراولادی ادامه داد: در حال حاضر عدد مرکز مبادلات همان ۳ هزار تومان است.
احمدی عضو کمیسیون برنامه و بودجه در واکنش به صحبت های عسگراولادی گفت: طبق قانون بودجه بانک مرکزی ارز را باید در قیمت حدود ۲۴۵۰ تومان بفروشد.
به گزارش فارس در ادامه این برنامه مجری با اشاره به نزدیک شدن به وقت اذان مغرب ادامه صحبت ها را پایان داد.
در نظرخواهی که از حاضران در جلسه شد محمد خوش چهره و کوروش پرویزیان در دور دوم مناظره حضور داشتند.
پرویزیان در دوره دوم این مناظره بیان اینکه متاسفانه اظهارات رئیس کل بانک مرکزی به درستی منعکس نشد گفت: موضعی که آقای سیف اتخاذ کرد این بود که دامنه نوسان نرخ ارز را کنترل کند.
وی ادامه داد: در فواصل متفاوت نوسانات در بازار وجود داشته اما زمانی که شدت پیدا کرد، آشفتگی بین فعالان بیشتر و قدرت پیش بینی کمتر شد و هدف کوتاه مدت بانک مرکزی این است که نرخ ارز را در حوالی نرخ مبادله ای به همراه هزینه های آن تثبیت کند و در بلند مدت به دنبال تقویت پول ملی است.
نماینده بانک مرکزی ادامه داد: ارز های مختلف به دو دسته کلی تقسیم می شوند که دسته اول قابلیت مبادله در بازارهای مختلف را دارند اما پول کشور ما جزء پول های قابل معامله در سطح بین المللی نیست بنابراین تلاش بانک مرکزی در بلند مدت باید این باشد که ارزش آن به جایگاه خود برگردد.
پرویزیان تصریح کرد: قانوناً وظیفه نرخ گذاری ارز از سوی مجلس در بودجه ۹۲ به بانک مرکزی محول شد و شورای پول و اعتبار حسب وظایف قانونی خود در مورد سیاست های کلی بحث می کند.
وی با اشاره به نامه توکلی نماینده تهران در مجلس به رئیس کل بانک مرکزی گفت: هیچ سابقه ای برای اینکه نرخ ارز در شورای پول و اعتبار تعیین شده باشد، وجود ندارد و تنها نرخ سود بانکی در این شورا تعیین می شود.
پرویزیان گفت: در سال های گذشته حجم بیشتری از ارز در اختیار صادر کنندگان غیرنفتی گرفت برخلاف گذشته که دولت بخش اعظم ارز را تعیین می کرد.
مصارف ارزی کشور سال ۸۹،۳۲ میلیارد دلار در سال ۹۰،۴۳ میلیارد دلار و در پنج ماهه گذشته ۱۵ میلیارد دلار بوده که همه این میزان در اختیار دولت نیست.
به گفته وی در بودجه پیش بینی شده که درآمد ارزی بعد از کسر هزینه های شرکت ملی نفت که ۱۵ درصد آن و صندوق توسعه ملی که ۲۶ درصد را شامل می شود مابقی توسط بانک مرکزی به نرخ روز تبدیل به ریال شده و به حساب خزانه واریز شود.
وی افزود: این میزان ارز کمتر از ۶۰ درصد ارز استحصال شده است و تحریم ها انعطاف و دسترسی به آن را با مشکل مواجه کرده است.
پرویزیان تصریح کرد: همچنین ارز ناشی از فروش پتروشیمی، فولاد و مواد معدنی است در اختیار خود این صنایع است و کمترین میزان از این طریق به اتاق مبادله ارز وارد شده است.
وی خاطرنشان کرد: اگر ارز نوسان بالایی داشته باشد صادر کننده و تولید کننده نمی توانند تعهدات خود را ایفا کنند.
محمد خوش چهره در پاسخ به دکتر پرویزیان با اشاره به علل بی ثباتی در بازار ارز گفت: متأسفانه در سه دولت قبل نیز همین امر وجود داشت به طوری که من در بخش اول مناظره اعلام کردم که در دولت های قبلی می آمدند و باورهایی که داشتند را بدون کار کارشناسی اجرایی می کردند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در این مناظره باید مسئولین امر حضور پیدا می کردند و پاسخگوی ابهامات موجود می شدند.
وی با اشاره به اینکه در مورد تعیین نرخ روش ها و مکانیزم های مختلفی وجود دارد گفت: اگر معتقد هستیم به اینکه عرضه و تقاضا خودش قیمت را پیدا خواهد کرد بنابر این نباید به هیچ عنوان در بازار دخالت کنیم. اگر در عرضه و تقاضا دخالت کنیم بنابر این همین شرایطی که در آن بسر می بریم در ادامه نیز خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه در مدت دو سال نرخ ارز سه برابر شد افزود: این افزایش یکباره نرخ ارز به دلیل صحبت ها و خطاهای استراتژیک مدیر بانک مرکزی وقت و رئیس جمهور وقت بود.
خوش چهره با اشاره به اینکه در ابتدا باید یک هدف گذاری در مسائل اقتصادی صورت بگیرد تصریح کرد: این هدف گذاری در ابتدا ذهنی است اما بعد عملیاتی می شود که دولت با توجه به سیاست هایی که دارد می تواند این هدف گذاری را عملیاتی کند.
این استاد اقتصاد با اشاره به سیاست های مختلف که در اقتصاد وجود دارد گفت: ما دارای سیاست های پولی، پولی ارزی، مالی، تجاری و ارزی هستیم. که برای هر کدام از این سیاست ها راه کارهای مختلفی وجود دارد مثلا اگر سیاست پولی را در نظر بگیریم باید از طریق سیاست های انقباظی و یا انبساطی عمل کنیم که یکی از روش ها برای اجرای آن تعیین نرخ بهره است و یا ذخیره قانونی یا نرخ تنزیل مجدد که هر کدام از اینجا جای بحث مفصل دارد.
وی در ادامه با اشاره به سیاست های مالی گفت: برای اجرای این سیاست نیز می توانیم از نرخ های مالیاتی استفاده کنیم.
خوش چهره با اشاره به اجرای سیاست های ارزی گفت: برای اجرای این سیاست باید نرخ ارز را مشخص کنیم و بدانیم که جایگاه این سیاست در کجای اقتصاد قرار دارد و همان روش ها را در سیاست های پولی و مالی نیز به کار ببریم و بدانیم این سیاست ها نیز در چه موقع در اقتصاد اجرایی می شود.
وی با اشاره به اینکه رئیس کل بانک مرکزی در یک دوره از تاریخ انقلاب اسلامی اعلام کرده بود با نرخ ارز می توان انقلاب اقتصادی ایجاد کرد گفت: این دیدگاه رئیس کل اسبق بانک مرکزی اشتباه محض بود.
این استاد اقتصاد با اشاره به اینکه خطاهای استراتژی رئیس کل بانک مرکزی موجب شد تا یک انحراف در نرخ ارز ایجاد شود خاطر نشان کرد: صحبت های رئیس جمهور و رئیس کل بانک مرکزی موجب شد تا ارز تبدیل به یک کالای داخلی شود و پس از آن نیز فضای سوداگری برای آن ایجاد شد که این کالای داخلی تبدیل به یک کالای سوداگر شد.
وی ادامه داد: پس از مدتی نیز شاهد بودیم که مردم برای حفظ ارزش دارایی خود سعی کردند به عنوان مثال زمین و خانه خود را به فروش برسانند و آن را تبدیل به ارز کنند که این یک مشکلاتی را برای اقتصاد ایجاد کرد.
خوش چهره گفت: مهمترین مشکل دولت قبلی بود به جای آنکه بیاید و تقاضای ارز را کنترل کند، عرضه ارز را کنترل کرد و مشکلاتی را برای اقتصاد به وجود آورد.
*خوش چهره: تداوم کاهش نرخ ارز، موجب تزریق دلارهای بالشی به بازار می شد
وی به بررسی چالش های تعیین نرخ ارز در جمع بندی سخنان خود با اشاره به تجربه دوره سه ساله گذشته اظهار داشت: به گفته رئیس کل بانک مرکزی ۲۰ میلیارد دلار ارز در دست مردم وجود دارد و در این زمینه بانک مرکزی باید تقاضا و عرضه را مدیریت کند.
وی ادامه داد: حفظ ارزش پول ملی از مواردی است که بانک مرکزی باید در مدیریت عرضه و تقاضا به آن توجه داشته باشد.
*پرویزیان: رئیس کل عدد نگفت
پرویزیان با بیان اینکه بانک مرکزی باید ضمن دیدن عرضه تقاضا را نیز مدیریت کند، گفت: موضوع برنامه این است که چه مکانیزمی برای تعیین نرخ ارز تعیین شود.
وی در پاسخ به خوش چهره گفت: شما پاسخ ندادید که در واقع چه نوع مکانیزمی تعیین شود و اینکه الگوی مناسب برای تعیین نرخ ارز چیست؟
نماینده بانک مرکزی با اشاره به اینکه باید به عرضه و تقاضا توجه کنیم گفت: در این زمینه بانک مرکزی وظیفه دارد تا از نوسان نرخ ارز جلوگیری کند.
خوش چهره در پاسخ به پرویزیان گفت: بنده یک طرف عرضه و تقاضا را نگفتم بلکه تأکید دارم که باید به یک طرف برای کنترل بازار بیشتر توجه شود و اینکه بانک مرکزی چه سیاستی در این زمینه اعمال کند.
وی ادامه داد: اگر به این موضوع قائل باشیم بانک مرکزی باید کنترل نرخ را در جهت ثبات بازار اعمال کند.
خوش چهره گفت: مداخلات بانک مرکزی از یک دوره ای آغاز شد و در این زمینه تقاضای ارز در بازار را تحریک کرد و یک جو روانی برای آن ایجاد شد؛ افزایش نرخ ارز در دوره قبل نه تنها به دلیل تحریم بلکه به دلیل عوامل سوداگری و شرایط روانی ایجاد شده بود.
پرویزیان در پاسخ به وی تصریح کرد: آیا نباید بانک مرکزی نظام شناور مدیریت شده را مدنظر قرار دهد و هم در عرضه و هم در تقاضا دخالت کند.
خوش چهره در واکنش به اظهارات وی گفت: سوال من را متوجه نشدید؛ سؤال من این است که چرا بانک مرکزی تنها در دوره گذشته طرف تقاضا را با افزایش عرضه ارز تحریک کرد تا یک عامل سوداگری برای افزایش نرخ آن ایجاد شود.
وی ادامه داد: پولی که باید به سمت بازار سهام و بورس سرازیر می شد به سمت ارز و اقدامات سوداگری تزریق شد.
وی با اشاره به اینکه تقاضا و عامل سوداگری ارز را بالا برده است و نه تحریم ها گفت: این عامل روانی که نقش جدی در افزایش نرخ ارز داشت اکنون یک عامل روانی ایجاد شده تا نرخ ارز کاهش یابد؛ بنابر این چرا رئیس کل بانک مرکزی در اظهارات نسنجیده این روند را خلاف واقع اعلام می کند.
وی با اینکه اکنون ۲۰ میلیارد دلار ارز در دست مردم است که به عنوان دلار های بالشی توصیف می شود، گفت: با تزریق این میزان یعنی ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار ارز یک ذخیره ارزی بالایی برای کشور ایجاد می شد تا بانک مرکزی در این زمینه اعتماد سازی کند.
این اقتصاد دان گفت: این دلارهای خانگی اگر با نرخ ۵۶ درصد سود در اختیار شبکه بانکی قرار می گرفت اکنون دیگر برای ارزان فروشی نفت دیگر چالشی نداشتیم.
پرویزیان با اشاره به اظهارات خوش چهره تصریح کرد: برای اظهار نظر درباره نرخ ارز باید تسلط کافی روی آن داشت؛ اگر نرخ ارز به شدت پایین بیاید مخاطرات جدی ایجاد می کند.
وی افزود: به عنوان مثال این امر به عنوان داروی تلخی است که باید تجویز می شد و برای تعیین نرخ ارز باید به پورتفوی ارزی کشور نگاه شود و بعد برای آن نرخی با توجه به شرایط بازار اعمال شود.
پرویزیان در پاسخ به سخنان خوش چهره تاکید کرد که رئیس کل بانک مرکزی هیچ عددی را در آن روز اعلام نکرده است.
به گزارش فارس، در جریان برگزاری این برنامه برخی از مخاطبان حاضر در برنامه در واکنش به سخنان پرویزیان تاکید کردند که در آن روزی که رئیس کل بانک مرکزی از کف قیمتی ارز انتقاد کرد، نرخ ارز روی ۲۴۹۰ تومان بود.
پرویزیان با بیان اینکه این نوسانات برای نرخ ارز بسیار مخاطره آمیز است، گفت: نکته دیگر این است که باید به ذخایر ارزی کشور توجه کرد؛ بانک مرکزی تنظیم کننده نرخ ارز در کشور است و مسئولیت دارد، پیش بینی ها را از کوتاه مدت به سمت بلندمدت هدایت کند.
وی افزود: بحث من تثبیت نوسانات در کوتاه مدت و رسیدن به تعادل در بلندمدت است؛ حفظ ارزش پول ملی، ایجاد موازنه پرداخت و کمک به رشد اقتصادی از جمله وظایفی است که بانک مرکزی عهده دار آن است.
نماینده بانک مرکزی گفت: این وظایف از جمله الگوهایی است که تمام متخصصین به آن رسیده و به آن اجماع دارند.
در بخش پایانی مناظره خوش چهره با اشاره به تجربیات زیاد سیف در شبکه بانکی گفت: با وجود این مسئله آقای سیف معتقد به تثبیت نرخ ارز به سمت بالا است. از طرف دیگر همنطور که گفته شد دو سیاست دیگر در دولت وجود دارد که یکی معتقد به تثبیت وضع موجود و دیگری کاهش نرخ ارز است.
وی با اشاره به مسابقات قایقرانی و پارو زدن هماهنگ قایقرانان، گفت: یک نفر در هر قایق مسئول به ماهن کننده پاروهاست، بنابراین در حوزه اقتصادی هم این هماهنگی باید وجود داشته باشد.
وی افزود: سیاست های پولی باید هماهنگ با سیاست های تولیدی و سیاست های مالی دولت باشد.
در ادامه پرویزیان، گفت: بانک مرکزی به دنبال تأمین نیازهای مردم، حفظ ارزش پول ملی است و تنها اهداف کوتاه مدتی را دنبال نمی کند بلکه منافع آینده کشور را در نظر می گیرد.
وی افزود: بانک مرکزی به دنبال بهبود درآمد سرانه، ثبات قیمت ارز و جلوگیری از خروج دارایی ها و سرمایه از کشور است.
خوش چهره در خاتمه گفت: همه اهدافی که شما مطرح کردید خوب است اما با این سیاست ها و رویکردها در تعارض قرار دارد.
ارسال نظر