دست‌های پشت پرده گرانی کالاهای اساسی

به گزارش پارس ، مجیدرضا حریری، رئیس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران در گفت وگو با ایسنا، درباره ی چگونگی روند واردات کالاهای اساسی طی هفته های اخیر بیان کرد: روند واردات کالا به کشور از یکسال و نیم پیش تاکنون بی نظمی شدیدی را تجربه کرده است. از تیرماه سال گذشته که موضوع اولویت بندی کالاها مطرح شد روند نامنظمی در واردات کشور به وجود آمد.

وی ادامه داد: سود مباشرین شرکت بازرگانی دولتی و شرکت پشتیبانی امور دام بین سه تا ۱۱ درصد است و وارد کنندگان بخش خصوصی در ازای واردات کالا برای این دو شرکت از آنها سود مباشربودن خود را دریافت می کنند.

مابه التفاوت نرخ ارز ۱۲۲۶ تومانی و مبادله ای قیمت کالاها را تغییر نمی دهد

رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر این که با توجه به مقرراتی که در قانون بودجه وجود دارد، چنین گرانی با توجه به تک نرخی شدن ارز در کشور نباید به وجود آید، خاطر نشان کرد: عملا پرداخت مابه التفاوت ارز ۱۲۲۶ تومانی و مبادله ای باعث می شود که در قیمت کالاها هیچ تغییری ایجاد نشود، اما فضای روانی جامعه به نحوی است که حتی به محض اعلام چنین تصمیماتی بازار دچار شوک می شود.

وی تصریح کرد: نظیر این اتفاق را بارها در بازار های برخی کالاها نظیر روغن، برنج و گوشت شاهد بوده ایم.

حریری با بیان این که از نظر من عقلانیت سیاسی بر عقلانیت اقتصادی غالب شده است، تاکید کرد: البته به دولت فعلی حق می دهیم که خسارت تصمیم گیری های دولت قبلی را پرداخت نکند. به طور مثال براساس حکم مجلس در قانون بودجه باید در ابتدای سال جاری سوخت گران می شد، ولی این قانون را دولت قبلی اجرا نکرد و اگر دولت فعلی بخواهد آن را اجرایی کند باید هزینه های اجتماعی آن را به گردن گیرد.

رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران افزود: در مواقعی نظیر هدفمندی یارانه ها، پرداخت نقدی یارانه ها، گران شدن قیمت حامل های انرژی و مسکن مهر که از دولت قبلی به دولت فعلی به ارث رسیده باید در دو دوره ۱۰۰ روزه تصمیم گیری ها را به نحوی اتخاذ کرد که شرایط تغییر نکرده و تبعات اجتماعی جدیدی به وجود نیاید.

وی با تاکید بر این که آنچه که به عنوان نظر تیم اقتصادی دولت یازدهم، شعارها و نظریاتی که از سوی دولتمردان مطرح می شود، نشان می دهد نظرات آنها با آنچه که امروز در حال اجرا است مغایرت دارد، تصریح کرد: به طور مثال دولتمردان می دانستند که نقدینگی که به سمت مسکن مهر حرکت کرده است و بدون شک باید تصمیم گیری های جدیدی در این زمینه شود.

بنا بر اظهارات وی، در مورد پرداخت نقدی یارانه ها به همه مردم که موضوع هدفمندسازی را زیر سوال می برد قطعا طیب نیا باید به عنوان یک اقتصاد دان ضد تورم که به آثار تورمی این طرح آگاهی دارد باید به مقابله با آن برخیزد ولی این طور به نظر می آید که این سیاست ها و سایر سیاست هایی که از دولت قبلی آغاز شده به ناچار باید ادامه پیدا کند.

حریری ادامه داد: دولت جدید باید برای مردم شفاف کند که چه اتفاقاتی براساس سیاست های دولت قبل رخ داد و به دلیل همان تصمیمات تا چه میزان قدرت خرید مردم کاهش یافت.

وی با بیان این که موضوع چند نرخی شدن ارز نیز ارثیه ای است که از دولت دهم به دولت یازدهم رسیده است، تصریح کرد: تغییر سیاست ها در حال حاضر قطعا تبعات اجتماعی خواهد داشت، مگر این که با ادامه ی همین روند به دنبال ایجاد آرامش در بازار بوده و با جلوگیری از افزایش نرخ کالاهای اساسی تا پایان سال بازار را آرام کرده و سپس با ابزار های اقتصادی و تعاریف درست به طرف یکسان سازی نرخ ارز حرکت کنیم.

دسترسی به ارز ۱۲۲۶ تومانی ایجاد رانت کرده است

به گفته رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران دسترسی به ارز ۱۲۲۶ تومانی همیشه فضای اقتصاد را مستعد ایجاد رانت می کند. ارز ۱۲۲۶ تومانی به معنای دسترسی به نرخ ارز ویژه است و این نرخ ویژه می تواند فضا را مستعد ایجاد فساد اقتصادی کند.

حریری با تاکید بر این که زمانی که نرخ ارز در بازار آزاد بیش از ۳۰۰۰ تومان است دلیل ندارد عده ای به ارز ۲۵۰۰ تومانی دسترسی داشته باشند، بیان کرد: این فاصله ۶۰۰ تا ۷۰۰ تومانی بین ارز مبادله ای و ارز بازار آزاد به معنای سود ۳۰ درصدی است و این خود فسادآور است.

وی گفت: ارز باید در کوتاه مدت تک نرخی شود. پس از پایان یافتن این دو برنامه اضطراری ۱۰۰ روزه باید سیاست های جدید را اتخاذ کرد. البته در طول این برنامه ها نیز باید رفته رفته جهت نرخ ارز تک نرخی شدن را به بازار نشان دهد.

رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران با بیان این که به طور قطع نباید تا پایان سال ۱۳۹۲ هیچ تنشی به مردم، بازار و اقتصاد وارد شود، تصریح کرد: تنها در فضای آرامش در بازار عرضه و تقاضا است که می توان سیاست های اقتصادی درست را اجرایی کرد.

حریری با تاکید بر این که وارد کنندگان بخش خصوصی که کالای خود را با ارز ۱۲۲۶ تومانی وارد می کنند نحوه توزیع کالا های وارد شده آنان در سیستم توزیع از سوی شرکت بازرگانی دولتی و شرکت پشتیبانی امور دام تعیین می شود، بیان کرد: ولی وارد کنندگانی که کالاهای خود را با ارز مبادله ای وارد می کنند نحوه ی توزیع کالاهای آنها خارج از شمول این دو شرکت است و نظارت دولتی بر کالاهای وارد شده از سوی آنها وجود ندارد.

مردم یارانه ها را در سفره های خود حس نمی کنند

وی تصریح کرد: وارد کننده ای که کالای خود را با ارز مبادله ای وارد می کند به طور قطع کالاهای خود را با قیمت بالاتری از این ارز در بازار توزیع می کند. نتیجه ی پرداخت تمام سوبسید های ارزی را مردم در سفره های خود احساس نمی کنند، بدین معنی که از تیرماه سال قبل که ارز سه نرخی شد نسبت به قبل تر که تمامی کالاها با ارز ۱۱۰۰ تومان وارد می شد معدل رشد نرخ ارز بیش از سه برابر نبوده است.

رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران در این باره ادامه داد: از زمانی که ارز سه نرخی شد، سه نرخ برای کالاها در کشور به وجود آمد ولی آیا قیمت کالاهای اساسی نظیر روغن، برنج و حتی لبنیات نیز در حدود سه برابر گران شده است! ؟ خیر. قیمت تمامی این کالاها بیش از سه برابر افزایش یافته است.

حریری با تاکید بر این که این در حالی است که تمامی کالاهای اساسی با ارز مرجع وارد شده است، بیان کرد: اگر این کالاها با ارز ۱۲۲۶ تومانی وارد شده باید نسبت به ارز ۱۱۰۰ تومانی تنها ۲۰ درصد افزایش قیمت داشته باشد یا با دلار مبادله ای وارد شده که باید در حدود ۲۱۰ درصد گران شود، ولی مجموع قیمت این کالاها در بازار نشان می دهد که افزایش قیمت کالاهای اساسی بسیار بیشتر از افزایش نرخ ارز حتی در بازار آزاد بوده است.

یارانه کالاهای اساسی به جیب افراد خاص رفته است

رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران افزود: تمام یارانه هایی که از زمان واردات یک کالا تا رساندن آن به دست مردم پرداخت شده به جیب یکسری افراد خاص رفته است و مصرف کننده سودی از آنها نبرده است. در مقطعی که گوشت با دلار ۱۱۰۰ تومانی وارد شد مردم گوشت را در بازار براساس نرخ ارز ۲۵۰۰ تومانی خریداری می کردند و در زمانی که گندم با ارز ۱۲۲۶ تومانی وارد می شد، محصولات حاصل از گندم به غیر از نان با قیمت بسیار بالاتری از این نرخ ارز به دست مردم می رسید.

قیمت لبنیات از سال پیش تاکنون نزدیک به دو برابر شده است

وی با بیان این که قیمت لبنیات از سال پیش تاکنون نزدیک به دو برابر افزایش یافته است، تصریح کرد: این در صورتی است که هیچ وقت نهاده های دامی با ارز ۱۲۲۶ تومان وارد نشده است اما در جریان توزیع از زمانی که کالا وارد گمرک می شود و پس از آن به دست شرکت بازرگانی دولتی و شرکت پشتیبانی امور دام و در نهایت به دست مصرف کننده می رسد، فرآیندی را طی می کند که با قیمت ارز ۱۲۲۶ تومانی سازگار نیست.

حریری گفت: به طور قطع علوفه کالایی نیست که مستقیما به دست مردم برسد، بلکه در فرآیند تولید گوشت و محصولات لبنیانی مورد استفاده قرار می گیرد در حالی که این کالاها به هیچ وجه با ارزی به قیمت ۱۲۲۶ تومانی وارد نشده اند، چرا قیمت نهایی کالاهای ساخته شده از آن تا این میزان افزایش داشته است.

رانت خواری در جریان توزیع کالا

به گفته رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران این پروسه نشان دهنده ی این است که سود های بادآورده ای در جهت توزیع کالا به دست مصر ف کننده به جیب افراد خاص می رود. این موضوع الزاما بدین معنا نیست که وارد کننده متخلف است، بلکه یکی از افرادی که در جریان توزیع کالا در داخل هستند بیش از وارد کننده امکان رانت خواری را دارند.

وی بیان کرد: در مورد گوشت، مرغ، نهاده های دامی، روغن، برنج و همه کالاهای اساسی از زمان واردات تا رسیدن کالا به دست مصرف کننده باید مورد رصد قرار گیرد. در تیرماه سال گذشته قیمت برنج در حدود هزار تومان بود ولی در حال حاضر قیمت آن به بیش از ۳۰۰۰ تومان رسیده است و این به معنی افزایش سه برابری قیمت این کالا است.

حریری با بیان این که حتی با فرض عدم واردات برنج با ارز ۱۲۲۶ تومانی چنین افزایش قیمتی منطقی نیست، خاطر نشان کرد: حتی واردات این کالا با ارز آزاد نیز چنین افزایش قیمتی را شامل نمی شود. منفعت واردات برنجی که همیشه با ارز مرجع و مبادله ای وارد شده ولی بر اساس ارز بازار آزاد به دست مصرف کننده رسیده به جیب چه کسانی می رود؟ !

شرکت بازرگانی دولتی عملکرد خود را شفاف کند

وی اظهار کرد: شرکت بازرگانی دولتی باید پاسخ گو باشد که تمامی کالاهای اساسی که با ارز مرجع ۱۲۲۶ تومانی وارد کرده است را با چه قیمتی در بازار توزیع می کند. این شرکت زمانی که کالاهای اساسی را با ارز۱۲۲۶ تومانی وارد کرده هیچ زمان براساس همان نرخ در بین مردم توزیع نکرده است.

او با تاکید بر هیچ زمان مابه التفاوتی برای کالاهای اساسی پرداخت نشده است و اگر هم پرداخت شده منفعت آن به جیب عده ای خاص رفته است، اظهار کرد: وارد کننده کالا را با ارز ۱۲۲۶ تومانی وارد کرده و به دست شرکت بازرگانی دولتی رسانده است و این شرکت کالا را توزیع کرده و ریال آن را از مصرف کننده دریافت کرده است. هیچ کس نمی داند که این شرکت کالا را با چه قیمتی به عمده فروشان فروخته است.

شرکت بازرگانی دولتی کالاهای اساسی را با ارز ۱۲۲۶ تومانی به مصرف کننده نرسانده است

حریری با بیان این که هیچ زمانی شرکت بازرگانی دولتی کالایی را که با ارز ۱۲۲۶ تومانی وارد کرد را با همان نرخ ارز به دست مصرف کنندگان نرساند، گفت: از این رو مقدار زیادی سود توسط این شرکت جمع آوری شد و لازم است بررسی شود که این سود ها در کجا هزینه شده و به دست چه کسانی رسیده است.

رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران درباره واردات دارو و علت افزایش قیمت آن در بازار توضیح داد: قیمت داروی برخی از بیماری های خاص در بازار سه تا چهار برابر افزایش یافته است. به طور مثال نسخه ای که بیش از این تا دو میلیون تومان تهیه می شد اکنون قیمت آن به هشت میلیون تومان رسیده است. مگر غیر این است که هیچ زمان دارو غیر از ارز ۱۲۲۶ تومانی وارد نشده است. حتی اگر دارو با ارز بازار آزاد هم وارد می شد نباید چنین افزایش قیمتی را شامل می شد.

حریری در پایان با تاکید بر این که کسانی که این فضا را به وجود آوردند باید پاسخ گو باشند، بیان کرد: مردم به همین دلایل به مدیران قبلی نه گفته و مدیران جدید را انتخاب کردند. کسانی که سرپوش بر روی این موارد می گذارند باید به مردم جواب دهند زیرا بازی با جان و سلامتی مردم خیانت بزرگی است.