چشم معامله‌گران «آتی» به تحولات هفته جاری است

حجم معاملات در بازار آتی سکه طلا در دو روز ابتدایی هفته گذشته، بیش از ۲۰ هزار قرارداد بود که البته به تدریج با نزدیک شدن به آخر هفته، از حجم معاملات این بازار کاسته شد.
شنبه گذشته، در حالی که بهای جهانی طلا در ساعات انتهایی معاملات روز جمعه (۴ مردادماه) با کنار کشیدن سرمایه گذاران از بازار و انتظار آنها برای نشست هفته گذشته بانک مرکزی آمریکا، کاهش یافت و قیمت دلار در بازار آزاد نیز نسبت به روز پنج شنبه (۳ مردادماه) تغییری را ثبت نکرد، سکه و طلا در بازار نقدی افزایش قیمت داشتند.
پس از اینکه بانک مرکزی آمریکا در اواخر ژوئن به بازارهای مالی اطمینان داد تنها زمانی کاهش تدریجی محرک های پولی را آغاز می کند که اقتصاد این کشور به اندازه کافی قوی شده باشد، صعود طلا آغاز شد؛ اما نوسانات هفتگی فلز زرد همچنان تحت تاثیر میزان خرید فیزیکی این فلز، سیاست خرید کشورهایی همچون چین و هند و صحبت های کم و بیش ضدونقیض برنانکه در حال تغییر است. در این میان دو رویداد مهم در هفته گذشته نیز بر نوسانات اونس طلا تاثیرگذار بود؛ در این هفته در کنار برگزاری نشست کمیته فدرال بانک مرکزی آمریکا در روز چهارشنبه، انتشار گزارش وزارت کار آمریکا در خصوص وضعیت بازار کار در ماه ژوئیه در روز جمعه نیز بر نوسانات قیمت طلا در بازارهای بین المللی تاثیرگذار بود. مشخص نبودن نتایج این دو رویداد سبب شد سرمایه گذاران در روزهای دوشنبه و سه شنبه هفته گذشته، با احتیاط در بازار طلا فعالیت کنند. در حقیقت انتظارات سرمایه گذاران برای اعلام این آمار، تا روز چهارشنبه هفته گذشته، به بازار طلا شکل داد.
این طور که پیدا است مقاومت بازار در برابر تغییر قیمت بالا است و با وجود اینکه نتیجه این آمارها به طور منطقی باید به افزایش بهای فلز زرد می انجامید، در روزهای انتهایی هفته گذشته، شاهد ثبات نسبی در بهای طلا در بازارهای جهانی بودیم. این در حالی بود که نتیجه نشست فدرال رزرو این بود که این بانک قصد ندارد سیاست های حمایتی خود را فعلا متوقف کند. پیامد چنین اخباری در هفته های گذشته، افزایش ناگهانی قیمت اونس طلا بود، در حالی که این بار چنین نشد. به نظر می رسد این روزها بازارهای بین المللی بیش از اینکه در برابر این خبرها واکنش نشان دهند، در مسیر عرضه و تقاضا جهت خود را مشخص می کنند.
این همه در شرایطی است که مدتی از رکود در بازارهای ارز و طلای داخلی می گذرد و خریداران هنوز به میزان چشمگیری وارد این بازارها نشده اند؛ عدم تعادل در عرضه و تقاضا، از عمده دلایل ریزش های شدید قیمتی در دو هفته اخیر بوده است. با این وجود افزایش ناچیز در بهای سکه روز شنبه گذشته، ناشی از وارد شدن حجم کمی از تقاضا به بازار هم بود؛ چراکه به عقیده عده کمی از سرمایه گذاران، طلا و سکه بیشترین ریزش های ممکن را به خود دیده و اکنون زمان خرید فرا رسیده است.
در چنین شرایطی و با توجه به افزایش محدود قیمت در بازار نقدی سکه، بازار قراردادهای آتی سکه بورس کالا نیز روز شنبه گذشته را با افزایش قیمت آغاز کرد. در این روز بهای سکه های آتی همچون سکه نقدی با صعود اندک مواجه شد، اما با گذشت زمان تا حدودی بر شدت این افزایش قیمت افزوده شد تا در نهایت تمام سررسیدها بیش از ۱ درصد افزایش را تجربه کنند. این در حالی بود که بازار آتی در این روز شاهد کاهش مجدد وجه تضمین اولیه به میزان ۱۵۰ هزار تومان بود که معمولا به دنبال کاهش قیمت ها در این بازار از سوی بورس کالا صورت می گیرد. در این روز نوسانات این بازار بسیار اندک بود و به نظر می آمد که حجم معاملات به دلیل تغییرات اندک قیمتی، حجم بالایی نباشد، اما حجم کل معاملات در این روز به ۱۰ هزار و ۴۷۰ قرارداد رسید؛ البته در این میان نوسان گیران هم، حجم قابل توجهی از این معامله گران را تشکیل می دادند.
نکته قابل توجه در بازار معاملات آتی سکه در هفته گذشته، کاهش ترس از خرید در بین معامله گران و کمرنگ شدن جو سنگین فروش بود و به نظر می رسید هم خریداران و هم فروشندگان وارد بازار شده اند. در این میان روز شنبه تعداد قراردادهای باز برای سکه آبان ماه
نشان دهنده این بود که در حدود ۱۰ درصد به میزان حجم معاملات این سررسید اضافه شده است؛ این در حالی بود که از حجم سایر سررسیدها نیز کاسته نشده بود که این مساله نشان دهنده ورود بازیگران جدید به بازار آتی سکه بود که برخی کارگزاران این بازار از این مساله با عنوان شروع یک روند نام می برند.
همان طور که اغلب کارشناسان بازار قراردادهای آتی سکه، پیش بینی می کردند، هفته گذشته برای این بازار در کنار بازار نقدی، متعادل بود که دلیل این امر، بیش از هرچیز، نیمه تعطیلی بازارها بود که موجب شد روند پر قدرت رو به بالا یا پایین در این بازارها شکل نگیرد و همچنان نوسانات اونس طلا، بازیگر اصلی میدان باشد.
در همین اثنا، روز یکشنبه گذشته، افزایش قیمت در بازار نقدی و آتی در حالی روی داد که اونس طلا با بهای ۱۳۳۳ دلار - که نشان از کاهش قیمت داشت - در پایان معاملات روز جمعه، آرام گرفته بود. قیمت دلار در بازار آزاد تهران هم روز یکشنبه کمی افزایش داشت و به ۳۱۹۰ تومان رسید. در سوی دیگر، در این روز در بازار قراردادهای آتی سکه طلا، تغییرات قیمتی در دامنه محدودی نوسان می کرد. از ابتدای معاملات روز یکشنبه، سکه سررسید شهریورماه بیش از سایر سررسیدها افزایش قیمت داشت که تقریبا تا انتهای معاملات هم همین روند ادامه داشت؛ اما با گذشت دو ساعت از شروع معاملات این روز، دامنه نوسان برای تمام سکه ها نزدیک به دو درصد مثبت شد؛ البته این در حالی بود که در همان ساعات، به میزان اندکی از بهای سکه نقدی و دلار نسبت به صبح همان روز کاسته شد.
گزارش های رسیده از بازار روز یکشنبه گویای این بود که هنوز صرافان و دلار فروشان به معاملات صوری برای تغییرات قیمتی که مد نظر خودشان است می پرداختند؛ معاملاتی که در آن هیچ گونه ارزی جابه جا نمی شد. در این میان در کنار دلالان، برخی صرافی ها نیز مانند چند روز قبل از آن، روی تابلوی اعلام قیمت، نرخی حک نکرده بودند. در این شرایط بازار معاملات آتی سکه هم در نوسان قیمت ها، به آرامی از بازار نقدی تبعیت کرد. روز یکشنبه نیز حجم معاملات در بازار قراردادهای آتی سکه طلا ۱۰ هزار و ۱۱۲ معامله بود که با توجه به نوسان اندک قیمت ها، عدد خوبی را نشان می داد.
در ادامه تحولات هفته گذشته، بهای جهانی طلا که روز دوشنبه با آغاز به کار بازارهای بین المللی، در واکنش به اطلاعات اقتصادی آمریکا - که سرمایه گذاران در هفته قبل منتظر آن بودند - کاهش ۶ دلاری را به خود دیده و به ۱۳۲۶ دلار رسیده بود، روز سه شنبه – همزمان با تعطیلی رسمی بازارهای داخلی - با معطوف شدن توجه سرمایه گذاران به نشست سیاستگذاری دو روزه بانک مرکزی آمریکا، باز هم کاهش یافت؛ اما روز چهارشنبه این روند تغییر کرد و همزمان با آخرین روز برگزاری نشست دو روزه مقامات فدرال رزرو آمریکا، قیمت جهانی طلا سیر صعودی به خود گرفت. با آغاز معاملات روز چهارشنبه، قیمت هر اونس طلا تا آستانه ۱۳۳۵ دلار صعود کرد که البته با گذشت چند ساعت، قیمت هر اونس طلا به ۱۳۳۲ دلار کاهش یافت، ولی در مقایسه با نرخ پایانی روز سه شنبه، همچنان در مدار صعود قرار داشت. به اعتقاد کارشناسان، رشد تقاضای سفته بازی در بازارهای جهانی، مهم ترین علت افزایش روز چهارشنبه قیمت طلا به شمار می رفت.
تبعیت بازارهای داخلی از نوسانات اونس طلا در هفته گذشته، همچنان ادامه داشت و در همین راستا، روز دوشنبه گذشته به تبع تغییرات اونس فلز زرد، از بهای سکه و طلا در بازارهای داخلی کاسته شد و روز چهارشنبه هم به دنبال بالا رفتن بهای جهانی طلا، قیمت های طلا و سکه در بازار تهران تا حدودی افزایش یافت. بازار سکه و طلای داخلی روز چهارشنبه، تفاوت چندانی با بازار دوشنبه نداشت و قیمت ها در همان حدود نوسان می کردند. یکی از پارامترهایی که در روزهای پایانی هفته گذشته تا حدودی بر روند معاملات اثرگذار بود، گمانه زنی ها از اجرا یا عدم اجرای تحریم های جدید علیه ایران - که در خصوص توقف فروش نفت ایران است – بود که قرار بود روز چهارشنبه در مجلس نمایندگان آمریکا در خصوص آن رای گیری شود. برخی تحلیلگران بازار طلا احتمال می دادند که بازار به نتیجه تصمیمات در خصوص تحریم ها واکنش نشان دهد، چراکه مدت زیادی است که قیمت ها در سطح فعلی باقی مانده و مترصد شنیدن خبرهای جدید است تا جهت مشخصی پیدا کند، اما با این وجود افزایش یا کاهش ناگهانی را در پی این اخبار، به خود نخواهد دید. همان طور هم شد و در پایان هفته
(روز پنج شنبه) با اعلام خبر تصویب تحریم های جدید علیه ایران از سوی کنگره آمریکا، هرچند بازارها تا حدودی افزایش قیمت داشتند، اما این افزایش چندان محسوس نبود. سکه های بازار قراردادهای آتی هم در این روز کمتر از دو درصد افزایش بها داشتند.
نکته، اما اینجاست که سکه های بازار آتی مدتی است در محدوده قیمتی بسیار نزدیک به بازار نقدی و گاهی پایین تر از سکه نقدی معامله می شوند. این مساله البته پیش از این هم در این بازار مشاهده شده، اما تداوم آن چندان سابقه نداشته است. از طرفی اختلاف سررسیدها هم در بازار آتی سکه، بسیار کاهش یافته و حدود ۴ یا ۵ هزار تومان است که این نشان می دهد اکثر فروشنده های این بازار آربیتراژور نیستند.
در چنین شرایطی به گفته برخی معامله گران، بازار آتی سکه کاملا این پتانسیل را دارد که اگر قیمت سکه نقدی یک روند کوچک رو به بالا بگیرد، بازار آتی جهشی رو به بالا داشته باشد؛ مخصوصا با میزان وجه تضمین فعلی و بحث کال مارجین شدن، بازار نسبت به تغییرات قیمتی حساس تر می شود؛ چون به واسطه پایین بودن وجه تضمین، آستانه تحمل بازار کمتر است. پیش از این با وجه تضمین ۶ میلیون تومانی، بازار باید ۲۴۰ هزار تومان تکان می خورد تا کال مارجین برای یک طرف بازار اتفاق بیفتد، اما در حال حاضر با وجه تضمین ۳ میلیون و ۴۵۰ هزار تومانی، ۱۲۹ هزار تومان تفاوت قیمت در بازار آتی، یک طرف را کال مارجین می کند. بنابراین اگر بازار یک روند مشخص پیدا کند، در آینده نزدیک این روند شدت خواهد گرفت. از سوی دیگر، فردا، مراسم تحلیف ریاست جمهوری انجام خواهد شد و این روزی است که بسیاری از معامله گران، سرمایه گذاران و بازیگران اصلی بازارها در انتظارش هستند تا شاید پس از آن، بازارها جهت واقعی خود را پیدا کنند، اما به عقیده کارشناسان بازار طلا و سکه، امروز، بازارها احتمالا ریزش یا افزایش شدیدی را به خود نخواهند دید، چراکه روند چند وقت اخیر نشان داده است که بازارها دیگر واکنش های شدید، هیجانی و ناگهانی به اخبار و پارامترهای سیاسی و اقتصادی نشان نمی دهند و تا حدودی پس از هضم خبرها، عکس العمل خود را بروز می دهند و این خریداران واقعی هستند که می توانند با بالا بردن حجم خرید به افزایش قیمت ها دامن بزنند یا ورود دلار به بازار است که می تواند منجر به کاهش قیمت ها شود.