افزایش حجم و ارزش معاملات آتی سکه

روز چهارشنبه دو هفته قبل (۱۹ تیر) به دنبال کنفرانس خبری فدرال رزرو و اعلام به تعویق انداختن کاهش سیاست های انبساطی تا انتهای سال جاری میلادی، قیمت جهانی طلا ناگهان با افزایش روبه رو شد؛ افزایشی که اگرچه تا انتهای معاملات روز جمعه (۲۱ تیر) بازارهای بین المللی تا حدی جهت عکس به خود گرفت، اما توانست ۳۳ دلار صعود در یک روز را تجربه کند. بهای سکه و طلا در بازارهای داخلی نیز در این روز روند کاهشی داشت. همچنین قیمت دلار شنبه گذشته کاهش محسوسی را تجربه کرد و در ساعاتی از این روز به ۳۲۸۰ تومان رسید. بازار قراردادهای آتی سکه به تبع بازارهای نقدی و جهانی طلا، در این روز به میزان اندکی از قیمت های خود کاست که البته این روند برای سکه های آتی تا پایان هفته ادامه داشت.
از طرفی بازار قراردادهای آتی سکه طلا روز شنبه میزبان یک سررسید جدید به عنوان سررسید پنجم (آبان ماه) بود. این در شرایطی بود که در این روز وجه تضمین اضافی این بازار نیز، حذف شد. حذف این وجه تضمین از سوی بورس کالای ایران در راستای کاهش قیمت های سکه در این بازار اتفاق افتاد؛ البته از میزان وجه تضمین اولیه این بازار نیز به تدریج طی یک ماه گذشته کاسته شده بود که این مساله در کنار آزاد شدن وجه تضمین اضافی، موجب شد تا هزینه معاملاتی به میزان زیادی کاهش پیدا کند که تاثیر آن در افزایش حجم معاملات در این بازار و موقعیت های تعهدی باز بسیار زیاد بوده است.
تاثیر این مساله در افزایش حجم معاملات روز شنبه نیز تا حدودی مشهود بود. در این روز حجم کل معاملات در بازار قراردادهای آتی سکه در حدود ۷۲۲۷ معامله بود که البته نسبت به حجم ۳۵۶۴ قرارداد روز پنج شنبه، افزایش نشان می داد. این در حالی بود که حجم معاملات برای سررسید شهریورماه در این روز با تفاوت زیاد بیش از سایر سررسید ها بود و کمترین حجم نیز از آن سکه سررسید تیر ماه بود که چند روز بیشتر تا تحویل آن نمانده بود. از سوی دیگر یکی از مهم ترین دلایل کاهش قیمت ها در بازار آتی سکه، رکود نسبی در بازارهای نقدی است، از طرفی بهای دلار بازار آزاد نیز این روزها روند نزولی خود را حفظ کرده است و معامله گران و سرمایه گذاران این بازار، امید چندانی به افزایش بهای آن در آینده نزدیک ندارند.
روز یکشنبه در تعطیلی بازارهای جهانی، باز هم بازار نقدی تهران قیمت های خود را پایین آورد. سکه های آتی هم از همین روند تبعیت کردند. در این روز نوسانات قیمت در این بازار بسیار زیاد، اما در دامنه محدود دنبال شد، به طوری که تغییرات به طور مداوم از منفی به مثبت و برعکس در نوسان بود.
روز دوشنبه گذشته با آغاز به کار مجدد بازارهای بین المللی و افزایش قیمت اونس طلا، بازارهای داخلی نیز نسبت به دو روز اول هفته، جهت عکس به خود گرفتند. البته با اعلام جدیدترین آمارها از تولید ناخالص ملی چین، در ادامه این روز، از بهای طلا در بازارهای جهانی تا حدودی کاسته شد؛ به دنبال کاهش تدریجی اونس طلا و خبرهایی خوش در حوزه سیاست خارجی کشور، روند افزایشی قیمت سکه و طلا به تدریج و به آرامی جهت عکس به خود گرفت؛ بازار معاملات آتی سکه طلا، اما در آغاز معاملات این روز، از بهای سکه های خود کاست؛ روالی که از ابتدای هفته ادامه داشت؛ بهای دلار نیز در آغاز روز دوشنبه افزایش یافته و به ۳۲۸۵ تومان رسید، اما در ادامه روز با ریزش اندکی به حدود قیمت روز یکشنبه (۳۲۴۵ تومان) رسید.
در مجموع در دو هفته گذشته، در بازارهای طلا و دلار، فروش خانگی بسیار کاهش یافته و عرضه و تقاضایی که وجود دارد، بیشتر برای نیاز مصرفی بوده است؛ از سوی دیگر در ماه مبارک رمضان، بسیاری از واردکنندگان محصولات مختلف نیز از ذخیره ارزی خود استفاده می کنند و در نتیجه تقاضا در بازار ارز، آرام است. به اعتقاد فعالان این بازارها، باید تا روی کار آمدن دولت جدید و مشخص شدن تیم اقتصادی دولت یازدهم صبر کرد تا بازارها جهت اصلی خود را پیدا کنند.
به گفته برخی کارگزاران بازار قراردادهای آتی سکه، در شرایط فعلی خبرهای اقتصادی تا حدودی منفی و خبرهای سیاسی مثبت است که برآیند این اخبار موجب شده تا جو بازار سکه آتی آرام و تا حدودی نزولی باشد که البته به گفته این گروه این حالت دوام چندانی نخواهد داشت؛ چراکه تنها یک خبر مهم یا یک پارامتر فاندامنتال اقتصادی مثل ایجاد یک تقاضای زیاد برای ارز در بازار یا خروج حجم قابل توجهی از سرمایه های موجود در بازارهای موازی، قابلیت تغییر دادن جهت بازار را دارد.
روز سه شنبه گذشته، روز ثبات نسبی قیمت ها در بازارهای بین المللی و داخلی بود. بهای جهانی طلا در این روز افزایش بسیار محدودی داشت که در ادامه معاملات تا حدی جبران شد و به قیمت های روز قبل بازگشت. خبرهای خوش در حوزه سیاست خارجی کشور، در کنار ثبات نسبی قیمت جهانی طلا، روز سه شنبه موجب شد تا افزایش اندک قیمتی که قبل از ظهر این روز در بازار طلا و سکه تهران رخ داده بود، از حوالی ظهر، جهت عکس به خود بگیرد.
بازار آتی سکه اما در این روز از ابتدا تا انتهای معاملات، در دامنه منفی و زیر یک درصد به کار خود ادامه داد. حجم معاملات این روز به دلیل نوسانات بسیار محدود و آرامش بازارها، کمترین میزان در این هفته را به خود اختصاص داد و به ۳۵۴۵ معامله رسید. در این روز معامله گران این بازار در انتظار نتیجه نشست فدرال رزرو در روز چهارشنبه بودند؛ چراکه تنها نوسان بهای جهانی طلا در شرایط رکود در بازارهای نقدی، می توانست بازار آتی سکه را تحت تاثیر قرار دهد.
نکته دیگر اینکه سود آربیتراژ بازار آتی سکه در شرایط فعلی، در حدی نیست که آربیتراژورها وارد این بازار شوند. در حال حاضر سود سالانه آربیتراژ، به گفته کارگزاران این بازار، حداکثر ۱۷ درصد است (ماهانه حدود ۵/۱ درصد) در حالی که آربیتراژورها در شرایطی که این سود بیش از ۳۶ درصد باشد، وارد بازار خواهند شد؛ چراکه باید ریسک ناشی از کال مارجین، خرید و فروش و نگهداری سرمایه را در نظر بگیرند. از طرفی سود سپرده های بانکی نیز از سود فعلی آربیتراژ این بازار بالاتر است و برای این عده، فروش در بازار آتی سکه، سود چندانی را نسبت به سرمایه گذاری در بانک ها عاید آنها نخواهد کرد. البته در بازارهای کارآ و ایده آل، سود آربیتراژ برای بلند مدت بالا نخواهد ماند و ورود آربیتراژورها و فعالیت آنها، بازار را به شرایط متعادل باز می گرداند.
چهارشنبه هفته گذشته، روزی بود که حجم معاملات بازار آتی سکه، رکورد هفتگی خود را شکست و به ۷۹۸۶ معامله رسید. دلیل اصلی این امر، نوسان زیاد قیمت سکه ها (البته نسبت به چند روز قبل از آن) بود که توانست معامله گران را ترغیب به ایجاد موقعیت های جدید خرید و فروش کند. در حالی که سرمایه گذاران منتظر اظهارات رییس فدرال رزرو آمریکا در کنگره بودند، قیمت جهانی طلا در معاملات روز چهارشنبه با ۶ دلار کاهش به ۱۲۸۴ دلار در هر اونس رسید؛ در این روز به تبع بازار نقدی، قیمت های بازار سکه آتی، با شیبی تندتر از روزهای قبل از آن ریزش را تجربه کردند، به نحوی که سکه های تمام سررسیدها، بیش از یک درصد و در برخی سررسیدها نزدیک به ۳ درصد کاهش قیمت داشتند. بهای دلار در بازار آزاد نیز در این روز کاهش یافت؛ البته روند فعلی قیمت دلار در بازار آزاد، نشان از کنار ایستادن معامله گران (خریداران عمده) ارز از بازار تا زمان تحلیف رییس جمهور جدید و مشخص شدن روند بازارها دارد. روز چهارشنبه همچنین آخرین روز معاملاتی سکه سررسید تیرماه بود که روند تغییرات قیمتی این سکه نشان از تغییر وضعیت خرید و فروش آن، طی هفته گذشته به دلیل اینکه آخرین روزهای معاملاتی خود را می گذراند، داشت.
آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، شاهد بیشترین ریزش ها در قیمت سکه آتی، طلا و سکه نقدی بود. بهای دلار در این روز به زیر ۳۲۰۰ تومان رسید. این در حالی بود که بهای اونس طلا در بازارهای جهانی به دنبال صحبت های برنانکی از ادامه سیاست های تسهیل پولی، با افزایش ۹ دلاری مواجه شده بود، اما آنچه توانست بازار آتی را به کاهش قیمت ها مجبور کند، برآیند خبرهای خوش سیاسی در طول هفته گذشته بود که توانست جلوی هر افزایش قیمتی را تا حدودی بگیرد؛ در کنار این امر، پیش بینی معامله گران، فعالان و سرمایه گذاران بازارها از ادامه روند کاهشی بهای طلا و دلار در بازار آزاد هم بود که توانست تا حدودی منجر به کاهش قیمت ها شود.