ادغام راه و مسکن از ابتدا اشتباه بود

به گزارش پارس به نقل از تسنیم، عملکرد وزارت راه و شهرسازی در همان ماه های ابتدایی فعالیت باعث شد تا برخی نمایندگان مجلس هشتم انتقاداتی را متوجه عالی ترین مقام این وزارتخانه یعنی علی نیکزاد کنند. نام بردن از نیکزاد به عنوان « وزیر مسکن مهر» تنها گوشه ای از کنایه هایی بود که برخی بهارستانی ها با استفاده از آن به طور غیرمستقیم عملکرد وی را در مدیریت بر وزارت عریض و طویل راه و شهرسازی نشانه رفته بودند. حال پس از گذشت دو سال، نمایندگان مجلس نهم دست به کار شده اند.

اخبرا تعدادی از نمایندگان که در بین آنها اعضای کمیسیون های مختلف مجلس به چشم می خورد طرح انتزاع وزارتخانه های راه و ترابری و مسکن و شهرسازی را به هیات رئیسه مجلس ارائه کرده اند.

عضو کمیسیون عمران مجلس به عنوان یکی از امضا کنندگان طرح انتزاع معتقد است گستردگی وزارت راه و شهرسازی و عدم نظارت کافی باعث شده تا در دو سال توفیق چندانی در زیرساخت های دو حوزه راه و مسکن نداشته باشیم. مشروح گفت وگوی خبرگزاری تسنیم با علی نعمت چاردولی را در ادامه می خوانید؛

هدف از طرح انتزاع وزارتخانه های راه و ترابری و مسکن و شهرسازی چیست؟

چاردولی: ابتدا جا دارد از وزیر راه و شهرسازی تشکر کنیم، وزیر پرتوانی بود و از نیروهای توانمندی در حوزه کاری خودش استفاده کرد. اما واقعیت است که حوزه حمل و نقل یک دنیاست؛ از راه روستایی و ریلی گرفته تا حمل ونقل هوایی و دریایی. حوزه راه یک حوزه بسیار گسترده ای است.
این در حالی است که مسکن دنیای متفاوتی دارد. هر چند در زمینه راهسازی تا حدودی موفق بوده ایم اما در حوزه مسکن با وجود ساخت وساز مسکن – که دولت کارنامه خوبی به جا گذاشته-موفق نبوده ایم. چراکه هیچ نظارتی بر قیمت مسکن و اجاره بها وجود ندارد. این نشاندهنده این است که وقتی یک وزارتخانه گسترده می شود توان لازم در بخش های اجرایی کاهش می یابد.

گویا بر اساس آمار دولتی ها ساخت انواع راه در سال های اخیر چند برابر شده است؟ !

چاردولی: دولت در ساخت بزرگراه و راه آهن عملکرد خوبی دارد، اما در راه روستایی اصلا موفق نبوده ایم، درست است که آمارهایی در این زمینه منتشر می شود، اما برای صحت ادعای آمار دولت در این بخش کافی است نگاهی به ساخت راه روستایی در سال های ۹۰ و ۹۱ بیاندازیم.

این مسئله به نوعی نشان دهند این است که بخش هایی از وزارت راه و شهرسازی به دست فراموشی سپرده شده است؟

چاردولی: بله، همین گونه است. وقتی گستره کار زیاد می شود توانایی ها کم می شود و در یک بخش کارهایی انجام می شود، اما بخش های دیگر رها می شود. از طرف دیگر تخصص افراد در این دو حوزه متفاوت است، یعنی افرادی که تخصص در راه و حمل و نقل دارند تخصص در مسکن و شهرسازی کمتر است و بالعکس. یکی از مواردی هم که اشاره شد در بحث حمل و نقل، در جاده ای توجه کرده ایم اما در بعد نرم افزاری متاسفانه توجه خاصی به آن نشده است.
متاسفانه اصلا نظارتی در قیمت مسکن و رهن و اجاره نیست، این نشان می دهد یک وزارتخانه به تنهایی توانایی انجام این همه کار را ندارد و اگر تفکیک شود می تواند به این قبیل امور رسیدگی کند.

به نظر می رسد با تفکیک وزارت راه و شهرسازی و تشکیل مجدد وزارت مسکن و شهرسازی، وزیر بعدی هم در برابر نوسانات قیمتی بازار مسکن پاسخگو نباشد.

چاردولی: به نظرم در بحث افزایش قیمت های مسکن مهم ترین عاملی که نقش آفرینی می کند نبود همین نظارت است، از این رو باید یک معاونت نظارت در وزارتخانه جدید تشکیل شود. البته با یک معاونت نظارتی در بدنه یک وزارتخانه شاید این مشکل حل نشود و کنترل قیمت ها تحت تاثیر مسائل دیگری هم قرار دارد. اگر وزارتخانه جدا شود، وزارت مسکن و شهرسازی می تواند وزارتخانه قوی شود و اینچنین معاونتی داشته باشد تا بر بازار نظارت کند.

اصل مشکل ما نبود نظارت کافی است، الان همین عدم نظارت در مسکن به خصوص در مسکن مهر باعث شده تا تعاونی های متعددی در شهرستان ها ایجاد شود که هر کدام از آنها یک سازی می زنند و هیچ تعاونی مبتنی بر قیمت گذاری وزارت راه و شهرسازی نیست. یعنی یک جا پکیج نصب می شود یکجا نصب نمی کنند، یک تعاونی کابینت را نصب می کند اما تعاونی دیگر این کار را انجام نمی دهد. متاسفانه تعاونی ها عملکرد بسیار بهم ریخته ای دارند چون نظارتی وجود ندارد. در حال حاضر هر تعاونی برای خودش کاری انجام می دهد و چون نظارتی نیست وارد بحث رانت مافیای پول و ثروت شده اند.

شرایط به گونه ای است که یک جراح متخصص ساختمان ساز شده، استاد دانشگاه، معلم، بازاری و… همه وارد حوزه ساخت و ساز شده اند، در حالی که ساختمان سازی کار هر کسی نیست. ساختمان سازی قانون و چارچوب دارد. یعضی تعاونی ها در اختیار افرادی قرار گرفته که اصلا صلاحیت این کار را ندارد.

صرف داشتن مدرک عمران دلیل نیست، یا این که طرف شرکت داشته باشد. باید توانمندی و توان اجرایی، صلاحیت حرفه ای، تجربه کاری داشته باشد که متاسفانه هیچکدام از اینها بررسی نشده است. در برخی از مسکن های مهر یک فونداسیون بسته شده و پس از ۵ سال هیچ کاری برای آن صورت نگرفته است و هر چه پیگیری می کنند کسی پاسخگو نیست.
البته تا همین چند سال پیش به گفته مسئولان وزارت راه و شهرسازی تعاونی ها عملکرد خوبی داشتند و در خصوص کاهش قیمت تمام شده مسکن مهر با یکدیگر رقابت داشتند.
بله، تا ابتدای سال ۹۰ عملکرد تعاونی ها در ساخت مسکن مهر بسیار عالی بود، ولی از اواسط سال ۹۰ وضعیت بهم ریخت.

دولت جدید سه سناریو برای ساماندهی حوزه های راه و مسکن دارد که شامل تشکیل وزارت حمل و نقل و ارتباطات، وزارت راه و ترابری یا وزارت عمران و شهرسازی است. آیا در این رابطه با نمایندگان مجلس صحبتی شده است؟

چاردولی: تا امروز خیر.

یعنی هنوز رایزنی در این رابطه با اعضای کمیسیون عمران نشده است؟

چاردولی: خیر تاکنون کسی از دولت جدید اصلا صحبتی نکرده است. اگر قرار باشد وارد چنین بحثی شوند حتما باید بیایند در کمیسیون عمران مجلس نظرشان را بدهند بحث و گفت وگو شود تا این بار حداقل ادغام و انتزاع بدون مطالعه نباشد.

مانند ادغام وزارت راه و ترابری و مسکن و شهرسازی؟

چاردولی: بعضی کارهای بدون مطالعه ضربه بزرگی به مملکت وارد کرده است. باور کنید خیلی ضربه خورده ایم به خاطر هیمن ادغام ها. با تداخل کارها، برنامه ها اجرا نشده است. شاید یکی از مشکلاتی که امروز با آن دست وپنجه نرم می کنیم همین تداخل هاست. کارها به افرادی سپرده شد که هیچ تخصصی نداشتند. در انتزاع هم معتقدم اگر قرار است این دو وزارتخانه جدا شوند، باید مطالعه شود. یعنی با مطالعه منطقی باید ببینیم حمل و نقل به کجا نزدیک تر است به راه نزدیک تر است یا به مسکن. چون حمل و نقل درون شهری و برون شهری داریم که با یکدیگر متفاوت هستند. نمی شود که یک خط هواپیمایی با مسکن ادغام کرد. ادغام کار اشتباهی بود که صورت گرفت.