سایه سنگین جهیزیه بر سر ازدواج

در هفته ازدواج قرار داریم و بی‌مناسبت ندیدیم تا فهرستی از هزینه‌هایی که برای یک جهیزیه مناسب، عرف و بدون کالاهای تشریفاتی و لاکچری صرف می‌شود، آماده کنیم. خانواده‌ها تا دو سال قبل با صرف مبلغی از ۵۰ تا ۸۰ میلیون تومان می‌توانستند جهیزیه‌ای کامل و با خرید کالاهای خارجی برای فرزندان خود تهیه کنند، اما از دو سال قبل قیمت کالاهای برقی و مصرفی سوپر افزایش پیدا کردند و نه‌تنها دو برابر بلکه چندبرابر شده‌اند. 
باوجود تورم سنگین در نرخ لوازم‌خانگی، تهیه جهیزیه اکنون به یکی از چالش‌های مهم در امر ازدواج جوانان تبدیل‌شده و خانواده‌ها را تحت‌فشارهای مالی بسیار سنگین قرار داده است و فراهم آوردن وسایل موردنیاز برای آغاز زندگی را با مشکل روبه‌رو کرده است. 
هرچند شیوع کرونا، برگزاری جشن‌های عروسی را کاهش داده، اما سنت خرید جهیزیه همچنان پابرجا مانده است و وام ازدواج تنها می‌تواند هزینه خرید جهیزیه با کالاهای ایرانی را پوشش دهد. در بازار خرید جهیزیه انواع عروس و دامادها حضور دارند، از کسانی که بدون گرفتن قیمت کالا سفارش می‌دهند و نگران هزینه‌ها نیستند تا عروس و دامادی که بیشتر قیمت می‌پرسند و به دنبال محصولات باقیمت‌های پایین‌تر هستند.
باوجودآنکه مبلغ وام ازدواج در سال ۱۴۰۰، ۷۰ میلیون تومان و افرادی که سن آنان کمتر از ۲۵ سال است وام ۱۰۰ میلیونی تومانی دریافت می‌کنند اما بازهم این مبالغ بخش چشمگیری از هزینه‌های ازدواج را تأمین نمی‌کند.
دلایل زیادی باعث شد قیمت لوازم‌خانگی و به دنبال آن هزینه تهیه جهیزیه به‌شدت بالا رود. دلایل این امر را می‌توان در عواملی همچون انبار کردن حجم زیادی از وسایل و عدم توزیع آن به بازار، تحریم‌ها و قطع واردات قطعات و مواد اولیه کارخانجات و واحدهای تولیدی، عدم واردات اجناس خارجی به دلیل تحریم‌ها، کاهش ارزش ریال و بالا رفتن نرخ ارز خلاصه کرد.
کارخانه‌های تولیدکننده داخلی قبل از اعمال تحریم‌ها بخشی از مواد اولیه و قطعات موردنیاز خود را از کشورهای دیگر تأمین می‌کردند و این فرآیند به‌صورت عادی انجام می‌شد، اما پس‌ازآن، بسیاری از تولیدکنندگان دیگر قادر به تأمین مواد اولیه خود نبوده و نمی‌توانستند محصولات خود را تولید کنند.
اعمال تحریم‌ها باعث شد دو شرکت تولیدکننده مهم لوازم‌خانگی کره‌ایLG و سامسونگ که سال‌ها در بازار ایران فعال بودند از کشور خارج شوند و کالاهای این دو شرکت رشد افسارگسیخته‌ای پیدا کردند. همچنین از سال ۹۷ ثبت سفارش برای واردات لوازم‌خانگی به کشور، حمایت از صنایع داخلی و همچنین صیانت از سرمایه‌گذاری‌ها در زمان تحریم‌ها ممنوع اعلام شد.  
با تداوم ممنوعیت در واردات لوازم‌خانگی تا به امروز ۱۵۰۰ تولیدکننده لوازم‌خانگی در کشور، برای کسب سهمی از ظرفیت ۶ میلیارد دلاری بازار در حال رقابت هستند و برای ادامه فعالیت به بازار مناسب نیاز دارند.
در ادامه فهرستی از قیمت‌ها و وسایل ضروری و موردنیاز برای شروع یک زندگی متوسط در جدول فوق آمده است. 
​​​​​​​قیمت‌ها به تومان است
یخچال امرسان    ۱۵ میلیون
جاروبرقی پارس خزر    ۲ میلیون
اجاق‌گاز سینجر    ۵ و نیم میلیون 
اتوبخار پارس خزر     ۷۰۰ هزار 
ماشین لباسشویی     ۸ میلیون
جاروبرقی پارس خزر     ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار 
ماکروفر     ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار 
آبمیوه گیری سه‌کاره پارس خزر    یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار
میز ناهارخوری     ۵ میلیون
سرویس مبلمان     ۸ میلیون 
سرویس خواب و ملزومات آن     ۸ میلیون 
فرش     ۶ میلیون 
سرویس قابلمه     ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار 
سرویس چینی     ۲ میلیون 
پرده     ۲ میلیون 
وسایل پذیرایی و آشپزخانه     ۱۰ میلیون 

 قیمت‌هایی که در جدول بالاآمده است درمجموع کالاهای ایرانی هستند که قیمت‌های متوسط و حتی رو به پایینی دارند درحالی‌که اگر خانواده‌ای قصد تهیه لوازم‌خانگی از برندهای تحت لیسانس یا محصولات خارجی داشته باشد، قیمت‌ها به چند برابر می‌رسد. باوجود جهش یک‌باره قیمت‌ها، حقوق‌ها چنین افزایشی نداشته‌اند و چنانچه یک فرد بازنشسته قصد داشته باشد جهیزیه‌ای تهیه کند باید با مشکلات زیاد و دریافت وام‌های متعدد لوازم متوسط و موردنیاز ضروری را خریداری کند. با نایاب و گران شدن لوازم‌خانگی، تولیدکنندگان داخلی با بالا بردن میزان تولید کارخانه‌ها اقدام به تأمین کالا کردند و توانستند بخشی از نیاز بازار را پاسخ دهند، اما مشکل گرانی و افزایش قیمت لوازم‌خانگی همچنان باقی‌مانده است و در برخی اقلام لوازم‌خانگی ازجمله یخچال و فریزر خارجی باقیمت‌های بسیار کلان ۱۵۰ میلیون تومانی هم همراه شده است.تولیدکنندگان لوازم‌خانگی باوجود مشکلاتی که برای تأمین مواد اولیه و محدودیت‌های وارداتی به کشور مواجه هستند و قیمت‌هایی که به‌طور دائم تغییر می‌کنند، در سال گذشته توانستند به‌جای برنامه ۳۰ درصدی رشد تولید به رشد ۷۸ درصدی دست یابند و سطح تولیدات خود را به لحاظ کیفی و کمی افزایش دهند، به‌طوری‌که امروز میزان تولید در بخش لوازم‌خانگی در دو سال گذشته توسط تولیدکنندگان مختلف بین ۳۰ تا ۱۵۰ درصد رشد داشته است.
اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم‌خانگی درباره افزایش قیمت لوازم برقی و مصرفی در خانه به «رسالت» گفته بود: «ما در بازار لوازم‌خانگی گرانفروشی نداریم بلکه گرانی داریم. وقتی مواد اولیه مانند فولاد، پتروشیمی و مواد پلاستیکی داخلی به بورس وارد می‌شوند و باقیمت بالاتر به دست تولیدکننده می‌رسند، نباید توقع پایین آمدن قیمت داشته باشیم.»در شرایط فعلی بازار خریدوفروش لوازم‌خانگی راکد است، اما بیشتر کالاهای مصرفی در بازار به‌وفور وجود دارند و به‌غیراز تهیه جهیزیه بخش عمده‌ای از خانواده‌ها ترجیح می‌دهند به‌جای خرید لوازم‌خانگی آن‌ها را تعمیر کنند.  
تولیدات داخلی در صورت ارتقای کیفیت و خدمات پس از فروش و اعمال سیاست‌های حمایتی برای کالاهای داخلی، این ظرفیت رادارند که با جلوگیری از واردات بی‌رویه  در برنامه چندساله به جهش تولید و وضعیت قابل قبولی در تولید محصول دست پیدا کنند.بعضی از فعالان بازار معتقدند در صورت توافق برجام و سیگنال‌های مثبتی که از توافقات نهایی به بازار برسد، قیمت دلار کاهش پیدا می‌کند و این افت نرخ ارز در قیمت محصولات خانگی هم مؤثر خواهد بود، اما درصورتی‌که این اتفاق هم رخ دهد بازهم نمی‌توان امیدوار به کاهش محسوس قیمت‌ها به‌خصوص در لوازم‌خانگی ماند.