توقف رسمی قیمت‌گذاری ارز مرجع

به گزارش پارس به نقل از دنیای اقتصاد: عبور « نرخ مرجع» ارز به ارقام بالاتر از روزهای پایانی هفته گذشته کلید خورد و همان گونه که دنیای اقتصاد در روزهای هفته قبل خبر داده بود، نرخ دلار مرجع ۱۲۲۶ تومانی تقریبا برای همیشه از مجموع نرخ های بازار ارز خداحافظی کرد. سایت بانک مرکزی نیز آخرین بار چهارشنبه هفته گذشته نرخ ۱۲۲۶ تومانی دلار و قیمت سایر ارزهای مرجع را به روز کرد و در عین حال فهرست نرخ ارز در مرکز مبادلات را از « تعداد معدودی» به صورت کامل تری در اختیار مخاطبان قرار داده است.
افزایش نرخ های مرکز مبادلات از ۱۳ ارز به ۳۷ ارز عملا پیام روشنی به بازار داده و آن این است که از این پس نرخ ارزهای مرکز مبادلات به عنوان ارزهای مورد قبول بانک مرکزی معتبر است و قیمت هایی که تا پیش از این تحت عنوان ارز مرجع معرفی می شد به رسمیت شناخته نمی شود. تکمیل قیمت های ارز های مبادله ای از روز پنج شنبه رسما آغاز شده است.
در عین حال سایت بانک مرکزی هنوز نرخ مرجع ۱۲۲۶ تومانی برای دلار و این مبنا برای سایر ارزها را به این دلیل همچنان حفظ کرده که ما به التفاوت آنها با نرخ مبادله ای را برای واردات کالاهای اساسی و دارو به واردکنندگانی که عمدتا دولتی هستند، بپردازد. در بانک های بزرگ دولتی نیز که تا پیش از این نرخ خرید و فروش ارز در « شبکه بین بانکی» بر اساس نرخ دلار ۱۲۲۶ تومانی تنظیم و منتشر می شد نیز، نرخ ارز صفر شده است.
با توجه به قیمت گذاری کلی ارز در بودجه سال جاری به نرخ مرکز مبادلات ارزی که این روزها تقریبا قیمتی ۲۴۷۷ تومانی دارد، بانک مرکزی به تدریج این نرخ را به عنوان نرخ رسمی ارز در کشور تثبیت می کند.
این برای دومین بار است که ظرف ۱۸ ماه بانک مرکزی نرخ مرجع ارز را افزایش می دهد. روز ۸ بهمن ماه سال ۹۰ در پی اعلام رسمی رییس کل بانک مرکزی، قیمت ارز مرجع از ۱۱ هزار و ۲۹۶ ریال (روز ۷ بهمن) با ۹۶۴ ریال افزایش به ۱۲ هزار و ۲۶۰ ریال افزایش یافت و اعلام شد که از این پس این نرخ به طور ثابت برای ارز مرجع در نظر گرفته می شود. در آن زمان رییس کل بانک مرکزی از بازگشت به نظام « تک نرخی ارز» خبر داد و از آن موقع تاکنون که تقریبا ۵۲۰ روز می گذرد این نرخ برای دلار ثابت مانده و برای سایرارزها بر مبنای نرخ برابری آنها با دلار اندکی نوسان داشته است. از اواخر هفته گذشته نیز این نرخ تا ۲۴۷۷ تومان بالا رفته و تقریبا با ۱۰۲ درصد افزایش بالا آمده و ۱۲۵۱ تومان رشد یافته است. این رویه که البته باتوجه به شرایط ویژه در کشور در راستای دستیابی به
« ارز تک نرخی» در پی گرفته شده است، تلاشی است تا حداقل « ارز سه نرخی» به « ارز دو نرخی» برسد. در این سطح البته قیمت دلار بازار بااین نرخ تقریبا فاصله ای ۸۸۳ تومانی دارد.
در واکنش هایی که مقامات وزارت صنعت، معدن و تجارت به این خبر داشته اند مرتبا بر استفاده از نرخ دلار ۱۲۲۶ تومانی برای واردات اولویت های اول که دارو و کالاهای اساسی باشند، تاکید می شود با این حال بانک مرکزی مسیر تقویت ارز مصرفی کشور را به سمت ارز تعیین شده در بودجه سوق می دهد. این اتفاق البته در عین تلاش برای واقعی کردن نرخ ارز و نزدیکی به قیمت های بازار، اقدام مثبتی است. همچنین جلوگیری از افزایش تنش و نوسان در بازار آزاد ارز نیز در این روزها قابل توجه است. در واقع، کنار نهادن آرام دلار ۱۲۲۶ تومانی این روزها در مقایسه با بهمن ۹۰ که بازار واکنش شدیدی به بالارفتن قیمت ارز مرجع نشان داد، خود شرایط بهتری را نوید می دهد.
نوسان نرخ ارز طی مهر سال ۸۹ تاکنون باعث شده تا برابری دلار آمریکا به ریال ایران بر اساس ما به التفاوت نرخ تورم ایران و آمریکا به قیمت های
واقعی تری دست یابد و شرایط ناگزیر تحریم نیز فرصتی فراهم کرد تا بازار و صنعت و تجارت داخلی نیز با دلار تقریبا ۳۰۰۰ تا ۳۲۰۰ تومانی تطابق یابد. این اتفاق اگرچه فشار زیادی را بر مردم و اقتصاد کشور تحمیل کرد، اما اقتصاد کشور به واقعیت های مهم تری در برابری قدرت خرید ریال ایران نسبت به دلار آمریکا دست یافته است. این ادعا را می توان با توجه به افزایش شدید تقاضای خرید دلار زیر ۳ هزار تومان در بازار توسط افراد حقیقی و حقوقی و توقف تقاضای موثر در مرز ۳۴۰۰ تومان به قضاوت نشست.
به هر روی بازار داخلی با تعدیل تقاضا برای واردات مازاد و بسته شدن برخی معابرآسان انتقال ارز، به قیمت های جدیدی برای دلار رسیده و در صورتی که در دولت جدید مکانیسمی برای برداشته شدن تحریم های فعلی به وجود آید، با کاسته شدن تقریبا ۱۵ درصد از ارزش فعلی ارز در بازار آزاد که عموما نوسان های روانی قیمت را تشکیل می دهد، می توان به یک قیمت واقعی برای دلار در محدوده ۲ هزار و ۹۰۰ تا ۳هزار تومان خوشبین بود. این در حالی است که برخی با توجه به ارقام متغیرهای پولی و تورم تا سال آینده افت قیمتی برای دلار قائل نیستند.
قیمت های داخلی
روز پنج شنبه، اما قیمت دلار در بازار آزاد تقریبا بر نرخ ۳۳۶۰ تومان باقی ماند. سه روز آخر هفته گذشته تقریبا این محدوده برای قیمت دلار تثبیت شده بود. یورو و پوند انگلیس البته هر یک با ۲۰ تومان افزایش به ترتیب ۴۳۹۰ تومان و ۵۱۰۰ تومان فروخته شدند. قیمت درهم امارات اما در سطح ۹۱۵ تومان ثابت بود.
در بازار سکه قیمت انواع سکه با ۵۰۰۰ تومان کاهش به ترتیب یک میلیون و ۱۴۵ هزار تومان برای سکه طرح جدید، ۶۰۵ هزار تومان برای نیم سکه و ۴۰۵ هزار تومان برای ربع سکه اعلام شد. در بازار طلا نیز قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در محدوده ۱۰۴ هزار تومان ثابت ماند.
بهای طلا در بازارهای جهانی
بهای طلا در بازارهای جهانی روز پنج شنبه در سطح ۱۲۵۰ دلار در نوسان بود. دیروز اما از این سطح اندکی افت داشت. دیروز قیمت طلا تا ساعت ۱۹ (به وقت تهران) تا ۱۲۱۴ دلار پایین آمد. روز گذشته بازار طلا منتظر اعلام نرخ بیکاری ماه ژوئن در آمریکا بود. بهبود این شاخص به معنی تقویت اذهان بازارهای مالی برای برنامه توقف تدریجی خرید اوراق قرضه آمریکا است. از این رو به نظر می رسید که روند کاهشی قیمت طلا تا پیش از اعلام رسمی این آمار تا قبل از ساعت ۱۷ دیروز به معنی امیدها به بهبود شرایط اشتغال در آمریکا باشد. در روزهای اخیر قیمت های داخلی سکه و طلا بنا بر تثبیت تقریبی قیمت دلار بازار، به طور محسوسی بر روند قیمت های جهانی منطبق شده است.
در این صورت رسیدن دوباره قیمت طلا به محدوده ۱۲۰۰ دلار می تواند ارزش واقعی طلای سکه را به فرض دلار ۳۳۶۰ تومانی یا در حد آن، تا ۹۵۰ هزار تومان پایین بیاورد که در بازار باید با یک اختلاف حداکثر ۱۰۰ هزار تومانی با آن در سطح یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان تعدیل شود. افت قیمت طلا در بازارهای جهانی موجب تقویت طرف تقاضا شده و خریدهای کلان توسط بانک های مرکزی جهان قدری از افت قیمت را جبران می کند. با این حال خروج طلا از صندوق های سرمایه گذاری بزرگ دنیا را نباید از نظر دور داشت. برنامه فدرال رزرو آمریکا برای کاهش خرید اوراق قرضه رهنی و خزانه داری، با تقویت شرایط اشتغال و بهبود نرخ رشد اقتصادی بستگی کامل دارد که برنانکه در نشست قبلی آن را مورد تاکید قرار داده است.