قیمت گذاری نکنید

به گزارش پارس به نقل از دنیای اقتصاد، از مردم عادی گرفته تا بازاریان و سیاستمداران و صنعتگران، همه و همه منتظر ۲۵ خرداد بودند تا ببینند رییس جمهور جدیدشان کیست و چه نسخه ای برای آینده کشور به خصوص در دو حوزه مهم و چالش برانگیز سیاسی و اقتصادی خواهد پیچید و در این بین، فعالان صنعت خودرو نیز با حساسیتی خاص پیگیر انتخابات یازدهم بودند. حساسیت اهالی این صنعت از آن رو بود که خودروسازی در حال حاضر سخت ترین روزهای خود را طی دو دهه اخیر می گذراند و آنها این « روزهای سخت» را مولود برنامه و عملکرد سیاسی و اقتصادی دولت در هشت سال گذشته می دانند و حالا منتظرند تا دولت جدید کلید را در قفل مشکلات بیندازد و راه تولید را هموار کند.

آن طور که فعالان صنعت خودرو می گویند، اصلی ترین مشکل حال حاضر این صنعت کمبود نقدینگی است که خود از چالش های سیاسی اقتصادی کشور سرچشمه می گیرد، پس رییس جمهور جدید باید ابتدا کلید در قفل سیاست بیندازد و آنگاه به سراغ قفل اقتصاد برود. به گفته اهالی خودروساز و همچنین برخی کارشناسان اقتصادی، اصلی ترین مشکل حال حاضر کشور « اقتصاد» است، حال آنکه تا سیاست خارجی اصلاح نشود و تحریم ها روند نزولی به خود نگیرند، نباید انتظار بهبود اوضاع اقتصادی را داشت. بدون تردید، تا وقتی روابط ایران و غرب تیره و تار باشد، نمی توان قفل اقتصاد را باز کرد، چه آنکه اگر تحریم ها نبودند، تولید صنایع کشور به خصوص خودروسازی، افتی شدید را به خود نمی دید. تحریم ها جدای از اینکه سبب شدند کمتر شرکت خارجی با خودروسازی ایران تجارت دو جانبه داشته باشد، تامین قطعات را نیز با چالشی بزرگ روبه رو ساختند، چالشی که به نوبه خود تولید را محدود کرد. این البته همه مشکل نبود، چه آنکه تحریم ها نقل و انتقال پول را محدود کردندو اجازه ندادند قطعه سازان و خودروسازان سر وقت و بدون دردسر تامین قطعات و مواد اولیه موردنیاز خود را انجام دهند. تحریم ها همچنین افزایش شدید نرخ ارز را نیز به دنبال داشتند، موضوعی که رشد هزینه تولید خودروسازان را به دنبال داشت.

با این اوضاع، فعالان صنعت خودرو معتقدند دولت جدید باید بهبود روابط خارجی را در راس برنامه هایش قرار دهد زیرا تنها از این راه می توان پیچ تحریم ها را شل کرده و راه نفس اقتصاد کشور را باز کرد. آنها اما از سیاست های اقتصادی نیز به عنوان دیگر چالش دولت جدید با صنعت خودرو یاد می کنند و معتقدند در راس آنها باید سیاست های بانک مرکزی در حوزه های پرداخت تسهیلات مالی و سود بانکی و همچنین ارز، اصلاح شود. به اعتقاد فعالان صنعت خودرو، سیاست های هشت سال گذشته دولت در بخش اقتصاد یکی از اصلی ترین دلایل رشد هزینه های تولید خودرو در کشور به شمار می رود و طبعا رییس جمهور جدید برای حل این مساله باید به دنبال اصلاح سیاست های اقتصادی پیشین باشد. در حال حاضر مسائلی مانند کمبود تسهیلات بانکی، پرداخت محدود ارز مرجع به خودروسازان و قطعه سازان و همچنین نرخ بالای بهره بانکی را باید تاثیرگذارترین عوامل داخلی در رشد هزینه تولید خودرو به حساب آورد که در کنار تحریم ها سبب شدند قیمت خودرو رشدی بی سابقه و خارج از تصور را تجربه کند. نگاهی کلی به صنعت خودرو کشور نشان می دهد که « تولید» شرایط مناسبی را به خود نمی بیند و تیراژ خودروها با افت شدید روبه رو است و همچنین منحنی قیمت ها نیز روندی صعودی را در پیش گرفته است. در این شرایط، نه مشتریان راضی هستند و نه خودروسازان، زیرا اولی با کمبود خودرو و قیمت بالا رو در رو است و دومی نیز با مشکلات تولید باید دست و پنجه نرم کند.

همین است که هم مشتریان و هم صنعت خودرو چشم انتظار آغاز به کار دولت جدید هستند تا شاید ورق برگردد و با بهبود روابط سیاسی کشور و به کارگیری سیاست های اقتصادی بهتر و کارآمدتر، اوضاع قابل تحمل تر و بلکه رضایت بخش شود. اما موضوع بسیار مهم دیگری که از آن با عنوان چالش دولت جدید با صنعت خودرو یاد می شود، « قیمت گذاری» است. هم اکنون قیمت خودرو توسط شورای رقابت و با هماهنگی خودروسازان تعیین می شود و خودروسازان معتقدند قیمت گذاری باید آزاد و دست خود آنها باشد. این در شرایطی است که سیاست دولت در هشت سال گذشته بر محور تثبیت قیمت و بعدها نیز دخالت در قیمت گذاری چرخیده و حالا خودروسازان امیدوارند دولت جدید دست از سر قیمت بردارد. به گفته آنها، یکی از دلایل افت تیراژ این است که خودروها با ضرر به تولید می رسند و از همین رو نقدینگی لازم به دست شان نمی رسد که به واسطه آن، پول قطعه سازان را بدهند و تامین قطعه کرده و تیراژ را بالا ببرند.

احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان:
دولت در قیمت خودرو دخالت نکند

آقای نعمت بخش انتظار دارید رییس جمهور بعدی در صنعت خودرو دخالت داشته باشد یا خیر؟
ما انتظار داریم که رییس جمهور بعدی به اقتصاد آزاد فکر کند و به جای دخالت های نابجا مانند تعیین قیمت، فضای کسب و کار را فراهم کند. ما انتظار داریم اگر دخالتی هم قرار است صورت بگیرد در جهت اصلاح روابط بین الملل باشد تا بار فشارهای بین المللی کاهش پیدا کند.

فکر می کنید چالش اصلی رییس جمهور آینده با صنعت خودرو چه خواهد بود؟

نرخ ارز، قیمت گذاری و ایجاد فضای کسب و کار از اصلی ترین چالش های صنعت خودرو هستند. چند نرخی بودن نرخ ارز یکی از اصلی ترین مشکلاتی است که توسط دولت باید حل شود. با ایجاد و بهبود فضای کار و سپردن بحث قیمت گذاری به NGO های مردمی و غیردولتی این چالش ها قابل حل خواهند بود.

فکر می کنید کاهش تعرفه واردات می تواند به منزله تهدیدی برای صنعت خودرو باشد؟ چراکه تولید داخلی هم در حال حاضر بسیار تضعیف شده است.

با توجه به اینکه دولت مشکل ارز دارد و از طرفی واردات هم ارزبری بالایی خواهد داشت، شاید دولت تصمیماتی برای کنترل واردات بگیرد، اما اگر چنین تصمیمی هم گرفته شود به خاطر صنعت خودرو نخواهد بود، بلکه صرفا برای جلوگیری از خروج ارز خواهد بود.

دولت آینده برای نجات تولید خودرو چه کار می تواند بکند؟

رعایت قانون و احترام به آن می تواند در حل مشکلات بسیار تاثیرگذار باشد، زیرا در دولت فعلی ما شاهد بی قانونی های زیادی بودیم. برای مثال مصوبات زیادی برای صنعت خودرو ابلاغ شد که دستگاه های اجرایی آنها را جدی نگرفتند.

دولت بعدی اگر بتواند فراجناحی عمل کند و از نیروهای کاردان برای بهبود اوضاع صنعت خودرو استفاده کند، بهترین اتفاق ها رخ خواهد داد.

بزرگ ترین مشکل صنعت خودرو از نظر شما چیست؟

مشکلات صنعت خودرو الان بسیار ویژه است، اما بوروکراسی اداری بزرگ ترین رنج صنعت خودرو است.
به دریافت تسهیلات در دولت آینده امیدوار هستید؟

اگر دولت بعدی قانونمند باشد می توان به این موضوع امیدوار بود.

دولت آینده می تواند به صنعت خودرو برای افزایش درآمد های غیرنفتی امیدوار باشد؟

صنعت خودرو در سال ۹۱ با ۲۷ هزار میلیارد تومان بعد از صنعت نفت بالاترین درآمدزایی را برای کشور داشته و این نشان دهنده اهمیت این صنعت است، اهمیتی که خارجی ها آن را فهمیدند و تحریم کردند، اما متاسفانه خودمان اهمیت آن را متوجه نشدیم و کاری برایش نکردیم. صنعت خودرو برای افزایش درآمدهای غیرنفتی می تواند تاثیرگذار باشد، اما با وضعیت فعلی نه.

محمدرضا نجفی منش، عضو انجمن قطعه سازان:
دولت جدید، سود بانکی را اصلاح کند

بزرگ ترین چالش رییس جمهور جدید با صنعت خودرو چه خواهد بود؟

شما بپرسید بزرگ ترین انتظار ما از رییس جمهور جدید چیست تا جواب بدهم.

خب چیست؟

اینکه در قیمت خودرو دخالت نکند. ما از رییس جمهور جدید می خواهیم نام « خودرو» را از لیست کالاهای انحصاری شورای اقتصاد بیرون بیاورد تا خودروسازان خود قیمت گذاری کنند. موضوع دیگر که اتفاقا خیلی مهم به شمار می رود، بهبود ارتباط کشور با خارج است، چون فقط از این راه می توان تحریم ها را کم کرد و سر و سامانی به وضع اقتصاد داد. باید کاری کرد که فشار تحریم ها بر صنعت کشور به خصوص خودروسازی کم شود چون این موضوع یکی از موانع اصلی تولید است.

به جز تحریم ها، با موانع دیگری در راه تولید روبه رو هستیم؟

سیاست های اقتصادی داخل نیز خود یکی از موانع اصلی تولید به شمار می روند. قوانینی که بانک مرکزی در نظر گرفته، اجازه نمی دهد تولید روند عادی خود را طی کند. در حال حاضر با توجه به مشکلات موجود، نیاز صنعت خودرو به نقدینگی سه برابر شده و این موضوع با سیاست های بانک مرکزی نمی خواند.

در مورد نرخ ارز چطور؟ فکر می کنید دولت جدید در این مورد چه سیاستی را باید دنبال کند؟

نرخ ارز ثابت باشد، ما حرفی نداریم، اما اینکه پشت سر هم نوسان داشته باشد، خوب نیست. وقتی نرخ ارز ثابت باشد (حالا با هر قیمتی) صنعتگران می توانند برای آینده برنامه ریزی کنند و حداقل تکلیف خود را می دانند. من به شخصه معتقدم مسائل مهم تر از نرخ ارز هم داریم، مثل سود بانکی و حذف قوانین سختگیرانه بانک مرکزی. الان در بسیاری از کشورها نرخ سود بانکی یک یا حتی کمتر از یک درصد است، اما ما باید بالای ۳۰ درصد سود به بانک بدهیم و این خود یکی از موانع تولید است. باور کنید اگر نرخ سود بانکی اصلاح شود، ما با تعرفه ۱۰ درصد هم مشکلی نداریم. ما ظرفیت های زیادی برای رشد تولید داریم و فقط باید به آنها فرصت شکوفا شدن بدهیم.
نکته دیگر اینکه بانک مرکزی برای گشایش اعتبار و خرید مواد اولیه، ۱۳۰ درصد اصل پول را از ما طلب می کند که این نیز یکی دیگر از موانع تولید محسوب می شود که رییس جمهور جدید باید فکری به حال آن بکند.
به نظر می رسد یکی دیگر از چالش های حال حاضر صنعت خودرو، محدودیت سرمایه گذاری خارجی است. به نظر شما رییس جمهور جدید برای رفع این مساله چه باید بکند؟

ما اگر می خواهیم سرمایه گذار خارجی جدید وارد کشور شود باید حواسمان به سرمایه گذاران فعلی باشد که اذیت شان نکنیم. مثلا همین رنوی فرانسه که در ایران سرمایه گذاری کرده را کاری نکنیم که از کرده اش پشیمان شود، آنگاه قطعا سرمایه گذاران جدید نیز خواهند آمد. البته یادمان باشد ورود سرمایه گذار جدید در گرو بهبود روابط سیاسی کشور با جامعه بین الملل نیز هست. ما باید با دنیا بده و بستان داشته باشیم و از راه تعامل سازنده، صنعت داخل را ارتقا بدهیم.

سعید خاکساری، عضو هیات علمی دانشگاه علامه: دولت از مشتریان خودرو حمایت کند

عملکرد دولت های گذشته را در حمایت از حقوق مصرف کنندگان چطور ارزیابی می کنید؟

سه دهه است که مردم برای داشتن یک خودروی با کیفیت در انتظار هستند، خودرویی که ایمن باشد و البته قیمت مناسبی نیز داشته باشد، اما طی سال های گذشته هیچ کدام از دولت ها به خواسته مردم پاسخ نداده اند و همواره منافع خودروسازان در نظر گرفته اند.

فکر می کنید دولت آینده برای حفظ حقوق مصرف کننده باید چه موضعی داشته باشد؟

دولت آینده باید موضعش را نسبت به حق مردم و حق اقتصاد صنعت خودرو مشخص کند، زیرا طی سال های گذشته نه تنها مردم و مصرف کنندگان ضرر کرده اند بلکه اقتصاد ملی هم ضرر و زیان زیادی به همراه داشته است؛ در واقع محصولی که تولید شده است نه کیفیت داشته و نه مزیت رقابتی.
دولت باید حمایت از مصرف کننده و تولید کننده را به صورت واقعی و نه در حد شعار، مد نظر قرار دهد. دولت آینده باید انحصار همه جانبه صنعت خودرو را به طور کامل پایان دهد تا مصرف کننده بتواند به حقوق واقعی خود دستیابی داشته باشد.

مشکل تولید ما کجاست؟
بی کیفیت بودن تولیدات داخلی بزرگ ترین مشکل است که باعث شده بیشتر درآمدها به جیب خودروسازان آسیای جنوب شرقی ریخته شود.
دخالت دولت در تعیین قیمت ها را تا چه حد تاثیرگذار می دانید؟
رییس جمهور دولت دهم هم مثل قبلی ها هیچ قیمتی را کنترل نکرد. تنها کاری که انجام شد حمایت غیرمستقیم از خودروسازان بود؛ چراکه قیمت ها افزایش زیادی پیدا کردند و در نهایت هم به صورت نمایشی ۱۰ درصد کاهش یافت، در حالی که این توقع مردم از دولت نبود.