دلارهای خانگی در راه بازار؟

پارس به نقل از دنیای اقتصاد- روز پنج شنبه تابلوی صرافان و فروشندگان سکه قیمت هایی را برای ارز و سکه ثبت کرد که در سال جاری بی سابقه بوده است. یکی از دلایل اصلی کاهش قیمت، تغییر جهت انتظارات روانی در بازار است. فعالان بازار خوش بینی به آینده را جایگزین حس گذشته کرده اند و این خوش بینی و انتظار مثبت نسبت به آینده، روند کاهش قیمت را ریل سازی کرده است. در فضای شکل گرفته میزان فروش دلارها و سکه های خانگی نیز افزایش یافته است. براساس گفته رییس کل بانک مرکزی، حداقل ۱۸ میلیارد دلار ارزش دلارهای خانگی است. بخشی از این رقم در هفته گذشته وارد بازار شده و با توجه به چشم انداز پیش بینی می شود این روند ادامه یابد. به همین دلیل این رفتار نیز در شتاب کاهش قیمت تاثیر داشته و موجب ثبت رکوردهای جدیدی در بازار شده است. افت بهای جهانی طلا که به دنبال تغییر سیاست های فدرال رزروآمریکا رخ داد، عامل دیگری در کاستن از ارزش بهای سکه و طلا در بازار داخلی بود. بررسی های « دنیای اقتصاد» نشان می دهد: در فاصله یک هفته گذشته از بهای دلار ۵/۹ درصد کاسته شده است. ارزش سکه و گرم طلای ۱۸ عیار حدود ۱۱ درصد افت کرده و این در حالی است که اونس جهانی ۶/۶ درصد کاهش قیمت ثبت کرده است. این بررسی نشان می دهد کماکان عامل اصلی افت قیمت، تغییر رویکرد و انتظارات روانی مثبت است.
« دنیای اقتصاد» چشم انداز سقوط ارز و سکه را بررسی می کند
دلارهای خانگی در راه بازار؟
گروه بازار پول- مسعود رضا طاهری: زنده شدن برخی امیدها به بهبود شرایط و رفع برخی نگرانی ها و در عین حال افزایش خوشبینی به فضای سازنده سیاسی در کشور و منطقه، بازار داخلی ارز و سکه را با ریزش شدید قیمت ها مواجه کرده است.
شدت این اتفاق در حالی است که برخی رسیدن قیمت های داخلی به سطوح فعلی را در اندکی زمانی این چنین باور نمی کردند. هنوز هم برخی منتظر نوسان دوباره قیمت ها هستند. عده ای از اواسط هفته قبل کف قیمت دلار را ۳۳۰۰ تومان پیش بینی می کردند. افت قیمت از این سطح این عده را نیز غافلگیر کرده است. میزان خوشبینی ها به بازار داخلی در حالی روز به روز تقویت می شود که بازار به راحتی با نوسان قیمت جهانی طلا به سمت پایین همراستا می شود و مقاومتی نیز ندارد.
با گذشت تنها یک هفته از انتخاب رییس جمهور منتخب، واکنش بازار ارز و سکه به این اتفاق شگفتی آفرین بوده است. دلار آمریکا از پنج شنبه گذشته تا کنون ۳۴۵ تومان و سکه ۱۵۸ هزار تومان کاهش قیمت ثبت کرده اند. خوشبینی به بهبود اوضاع اقتصادی و سیاسی از یک طرف و افزایش احتمالی طرف عرضه باعث تقویت ذهنیت فعالان بازار به تداوم کاهش قیمت ها شده است. در عین حال آنچه در این روزها به ویژه یک هفته گذشته مشاهده شده، همراستایی بازار داخلی با افت قیمت جهانی طلا بوده است. اواخر هفته قبل قیمت طلا در بازارهای جهانی بیش از ۷۰ دلار کاهش یافت و بازار داخلی نیز در مسیر کاهشی خود از این رویداد به شدت متاثر شد. در این روزها بازار داخلی شاهد خروج نقدینگی از بازار ارز است. در مقابل بازار سهام با ۷ درصد رشد شاخص در هفته گذشته، به نظر مأمن خوبی برای این نقدینگی است. برخی نگران رسوب نقدینگی در سایر بازارها از جمله بازار سهام نیز هستند. بر اساس تازه ترین آمارها میزان کل نقدینگی به ۴۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. با این حال انتقال نقدینگی به دو شکل خرد و کلان مدنظر است. به گفته برخی کارشناسان نقدینگی خرد می تواند در بانک ها یا بورس رسوب کند که با توجه به کم بودن نرخ بهره کمتر از نرخ متوسط تورم چندان مورد وثوق نیست، اما بازار سهام می تواند با جذب این نقدینگی در عین تامین نقدینگی شرکت های بورسی، نگرانی از بابت افزایش حباب قیمت را نیز ایجاد کند. در سطح کلان اما، این نقدینگی می تواند در بازار مسکن باعث رونق یا حباب قیمت هم باشد. این نکته را نیز البته باید مد نظر داشت که بر طرف شدن انتظارات تورمی در بازار ارز می تواند به کاسته شدن از سفته بازی در بازارهای مشابه از جمله مسکن نیز بینجامد. با این حال بررسی فضای عمومی بازار داخلی ارز و سکه نشان می دهد که ریزش قیمت ها عمدتا بر ۳ محور متمرکز بوده است.
اول اینکه پس از انتخاب حسن روحانی به عنوان ریاست جمهوری، بازار با خوشبینی زیادی همراه شد. تلقی عمومی بازار از رفع برخی نگرانی ها از جمله شدت نگرفتن تحریم ها و کاهش تدریجی تحریم ها، تسهیل مسیر انتقال ارز و فیصله یافتن چالش های موجود در سلسله نشست های ایران و غرب بر سر مساله هسته ای ایران از جمله این موارد است، برخی از انتظارات شکل گرفته در شعارهای انتخاباتی نیز مطرح شده بود، تا آنچه تاکنون تحت عنوان انتظارات تورمی در جامعه و به ویژه در بازار ارز و سکه مطرح بوده، تا حدود زیادی کم شود. در این مسیر آنچه که به ظاهر به بازار ارز ربطی ندارد، اما در واقع بر رفع نگرانی ها و انتظارات موثر واقع شده، همان چیزی است که روحانی از آن به عنوان سرمایه اجتماعی نام برد. تغییرات در بازارهای منطقه نیز در این روزها به نفع ریال شده است. لیر ترکیه در شرایط افزایش اغتشاشات و اعتراضات داخلی شاهد ریزش قیمت و تقویت ریال در مقابل آن است. در امارات نرخ حواله درهم با افت مواجه شده است که بر تعیین قیمت های پایین تری برای دلار آمریکا موثر واقع می شود. برداشته شدن برخی تحریم های بانکی از جمله برداشته تحریم بانک ملت از سوی دادگاه عالی انگلستان نیز به برخی خوشبینی ها دامن زده است. مورد دومی که دراین هفته بسیار مورد توجه بازار قرار گرفت، هجوم ارزهای خانگی به بازار و تقویت طرف عرضه بود. اتفاقی که به مرور در حال رسیدن به اوج خود در قالب یک فروش بزرگ است. دنیای اقتصاد پیشترهم از ناگزیر بودن دارندگان ارزهای خانگی به فروش ارز خود در بازار داخلی در چنین شرایطی نوشته بود. به گفته رییس کل بانک مرکزی میزان ارزهای خانگی ۱۸ میلیارد دلار است. برخی از افراد البته رقم های بالاتری را نیز بیان کرده بودند. به هر روی در صورتی که روند کاهشی قیمت ها در این بازار ادامه یابد مردم ناچار به فروش ارزهای خود بوده تا از زیان بیشتر جلوگیری کنند. در چنین شرایطی بازار با مازاد ارز مواجه شده و قیمت آن طبعا کاهش زیادی را به خود خواهد دید. در همین هفته گذشته دارندگان ارز تقریبا از نگاه داشتن دارایی های ارزی خود ۱۰ درصد زیان کرده اند. سوم اینکه بهای طلا در بازارهای جهانی از اواخر این هفته به شدت کاهش یافت. از غروب چهارشنبه تقریبا بهای جهانی طلا به دلیل اعلام مواضع جدید فدرال رزرو در کاستن از سیاست های انبساطی در این کشور با افت بیش از ۷۰ دلاری مواجه شد. بهای طلا از پنج شنبه ۲۳ خرداد تا پنج شنبه ۳۰ خرداد تقریبا ۹۱ دلار افت کرده است. بازار داخلی در شرایط موجود بر خلاف گذشته مقاومتی با روند بازارهای جهانی ندارد. تطابق بهتر با بازارهای جهانی و منطقه ای فاکتور مهمی برای رسیدن به کمترین فاصله و دست یافتن به کمترین حساسیت و همزمانی با بازارهای بین المللی ارز است.
کمیته بازار فدرال رزرو غروب چهارشنبه برگزار شد. نیم ساعت پس از پایان آن برنانکه رییس فدرال رزرو در یک سخنرانی مواضع جدید در قبال تداوم سیاست های پولی را اعلام کرد. برنانکه شامگاه چهارشنبه پس از برگزاری جلسه کمیته بازار باز در یک سخنرانی اعلام کرد که بانک هایی که در حال حاضر ماهانه ۸۵ میلیارد دلار اوراق قرضه رهنی و خزانه داری خریداری می کنند، ممکن است امسال ازاین میزان بکاهند و در صورتی که اقتصاد آمریکا به بهبود خود ادامه دهد، ممکن است این برنامه تا پایان سال متوقف شود. ارزش دلار در برابر ۶ ارز مهم جهان به بالاترین سطح هفتگی خود رسید و نرخ بازدهی اوراق قرضه ۱۰ ساله به بالاترین سطح ۲۲ ماهه خود رسید. در مقابل بهای کالاهای پایه کاهش یافتند. طلا در این میان به زیر ۱۳۰۰ دلار سقوط کرد.
مقایسه قیمت های هفتگی
پنج شنبه قبل از انتخابات با پنج شنبه بعد از انتخابات به لحاظ قیمت های بازار متفاوت بود. دلار دراین فاصله با ۳۴۵ تومان کاهش تا ۳۲۹۰ تومان افت کرد. روز پنج شنبه ۳۰ خرداد البته قیمت ۳۲۵۰ تومان را نیز در کف بازار اعلام می کردند بااین حال قیمت اصلاح شده تا ساعت ۱۴ قیمت ۳۲۹۰ تومان را بر تابلو صرافی ها نشان می داد.
در این روز در بازار اغلب بدون معامله دست روی دست گذاشته بودند. صرافان حرفه ای توقع این شرایط را دارند بااین حال برخی به شدت غافلگیر شدند. در این مدت یورو نیز از پنج شنبه تا پنج شنبه با ۴۴۰ تومان کاهش به ۴۴۰۰ تومان رسید. رقم ۴۳۸۰ تومان نیز برای آن هم اعلام شد.
در بازار سکه در هفته مورد بحث هر قطعه سکه ۱۵۸ هزار تومان یعنی بیش از ۱۰ درصد کاهش داشت. قیمت طلا در بازارهای جهانی نیز تا ۱۲۹۷ دلار و حتی پایین تر هم رسید و در فاصله ۲ پنج شنبه بالاخره ۹۱ دلار کاهش ثبت کرد.
با این حال در این مدت افت قیمت ها در بازار سکه بیش از آنکه متاثر از بازارهای جهانی باشد، مدیون افت قیمت دلار در بازار داخلی بود.