اقتصاد نئولیبرال نفوذ کرده است

ئولیبرالیسم لفظیست که کاربرد و تعریف آن در طول زمان تغییر یافته‌است. در وهلهٔ نخست نظریه‌ای در مورد شیوه‌هایی در اقتصاد سیاسی است که بر اساس آن‌ها با گشودن راه برای تحقق آزادی‌های کارآفرینانه و مهارت‌های فردی در چهارچوبی نهادی که ویژگی آن حقوق مالکیت خصوصی قدرتمند، بازارهای آزاد و تجارت آزاد است، می‌توان رفاه و بهروزی انسان را افزایش داد. از نظر نئولیبرالیسم، نقش دولت، ایجاد و حفظ یک چهارچوب نهادی مناسب برای عملکرد این شیوه‌هاست.

یوسف اباذری در نشست ارائه طرح تحقیقاتی «بررسی انتقادی رابطه اقتصاد و فرهنگ در سپهرهای مختلف جامعه ایران» در پژوهشگاه فرهنگ ، هنر و ارتباطات عنوان کرد: از سال 68 همانند سایر کشورها، برنامه و طرحی در ایران به نام نئولیبرالیسم اجرا شد که حاصل آن ایران کنونی است. در تمامی برنامه های کشور اقتصاددانان حضور داشته اند. از این رو وضعیت فعلی دستپخت آنان است. این برنامه اقتصاد و سیاست را از هم منفک می‌داند ولی نه فقط در ایران که در همه جای جهان اقتصاد نئولیبرال نه تنها بر سیاست که بر فرهنگ و سایر بخش های جامعه نیز تاثیر گذاشته است.

این جامعه شناس با تاکید بر اینکه نئولیبرالیسم به یک دین تبدیل شده است، گفت: 83 درصد از دانشگاه های ما خصوصی شده است، آموزش و پرورش ایران بازاری شده است، مردم برای دریافت خدمات آموزشی پول می پردازند. در فوتبال و ورزش نیز به همین صورت است. برنامه تلویزیونی نود، برنامه بازار آزاد است زیرا افراد را در جهت حمایت از خصوصی سازی باشگاه ها دعوت می کند اما مردم گمان می کنند برنامه ای ورزشی است.

اباذری در باره وضعیت سینما و تئاتر نیز توضیح داد: در سینما و تئاتر هم وضع به همین گونه است به عبارت دیگر، امری که قرار بوده تنها اقتصادی باشد به تمامی حیطه ها نفوذ کرده و هیچ چیز از نفوذ آن در امان نمانده است.

این استاد دانشگاه تهران معتقد است: در ایران نئولیبرالسیم با شیوه های مختلف روح افراد را تغییر داده است. این وضعیت دیگر با بهانه‌ هایی مانند مانع فعالیت ما شدند، توجیه پذیر نیست. خصوصی سازی، آزادسازی قیمت‌ ها، موقت سازی کار، سرکوب کارگران، سرکوب دانشجویان و معلمان صورت گرفته است. پس وعده و وعیدها چه شد؟ در این سال ها چین و ترکیه به کجا رسیده اید؟ چرا ایران به سطح کره و ژاپن نرسیده است؟

اباذری با بیان اینکه نسل جوان کنونی همه چیز جهان را طبیعی قلمداد می کند، تصریح کرد: در جهانی که ساخته من و شماست وانمود می شود همه چیز طبیعی است، افراد گمان می کنند احکام دیدگاهی که به ما تحمیل شده در وضعیت طبیعی قرار دارد. به همین دلیل ما یوتوپیای (آرمان شهر) دیگر و آینده بهتری برای خود نمی توان متصور شویم. چون گمان می کنیم این جهان جهان طبیعی است

این جامعه شناس در پایان عنوان کرد: سوژه نئولیبرال به معنای نفسِ خوش گذران و منفعت طلب فردا است که باید در یک رقابت وحشیانه خود را نجات دهد. می‌گویند اقتصاد و جامعه ما رقابتی نیست اما حتی در ظاهر و زیبایی با هم رقابت داریم. همه این مسائل باعث شده تا با جا زدن آزادی ‌های فردی به عنوان آزادی‌ های سیاسی سلطنت طلب‌ ها داعیه ‌دار شوند. همه تاثیر همین فرهنگ اقتصادی نئولیبرال است.

انتهای پیام/