احتمال سهمیه‌بندی گاز پتروشیمی‌ها در سال ۹۲

به گزارش پارس به نقل از مهر، تاخیر در ساخت و توسعه فازهای جدید پارس جنوبی و عدم افزایش تولید گاز به پاشنه آشیل صنعت پتروشیمی ایران تبدیل شده است به طوری که ۴۰ مجتمع و طرح جدید پتروشیمی کشور که به صورت مستقیم و غیر مستقیم از گاز طبیعی به عنوان خوراک استفاده می کنند، با مشکل کمبود شدید گاز روبرو هستند.

بر این اساس ۹ طرح از مجموع این ۴۰ طرح مربوط به پروژه های مهر ماندگار هستند که به دلیل تاخیر در ساخت و راه اندازی فازهای پارس جنوبی و عدم راه اندازی هیچ یک از طرح های افزایش تولید گاز در میادین مناطق مرکزی ایران در سالجاری امکان تولید پایدار و تجاری را ندارند.

در بین طرح های مهرماندگار پتروشیمی سال گذشته فاز اول مجتمع پتروشیمی کاویان با ظرفیت تولید یک میلیون تن اتیلن راه اندازی شد و هم اکنون فاز دوم این مجتمع پتروشیمی هم آماده راه اندازی و بهره برداری است که به دلیل نبود خوراک اتان کافی در منطقه عسلویه تولید فاز دوم از این مجتمع پتروشیمیایی فعلا منتفی شده است.

از سوی دیگر همزمان با تاخیر در راه اندازی فاز دوم پتروشیمی کاویان، خوراک هشت طرح پتروشیمی دیگر که باید در قالب طرح های مهرماندگار راه اندازی شوند به دلیل نبود خوراک اتیلن هم در هاله ای از ابهام قرار دارد.

به عبارت دیگر هم اکنون طرح های پتروشیمی پلی اتیلن ایلام، لرستان، مهاباد، اتیلن گلایکول مروارید و پلی اتیلن کردستان در مجموع سالانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن اتیلن خوراک نیاز دارند که حتی در صورت راه اندازی فاز دوم پتروشیمی کاویان تنها امکان تامین یک میلیون تن اتیلن این پتروشیمی ها وجود دارد.

از سوی دیگر با راه اندازی فاز اول پتروشیمی کاویان تولید یک میلیون تنی اتیلن این مجتمع پتروشیمی صرف تامین خوراک پلیمر کرمانشاه با ظرفیت دریافت خوراک ۳۰۵ میلیون تن اتیلن، برخی از پتروشیمی ها منطقه ماهشهر همچون زنیجره پی. وی. سی اروند شده است.

از این رو عملا امسال با راه اندازی برخی از پتروشیمی ها مسیر خط لوله اتیلن غرب همچون مجتمع پلی اتیلن لرستان، مهاباد و کردستان عملا به دلیل نبود خوراک اتیلن و سپس سوخت گاز طبیعی قادر به تولید تجاری محصولات پتروشیمی نیستند.

احتمال سهمیه بندی گاز پتروشیمی ها در سال ۹۲

با توجه به شرایط موجود تنها راهکار کوتاه مدت به منظور تامین خوراک اتیلن و گاز طبیعی مجتمع های جدید پتروشیمی سهیمه بندی خووراک این واحدهای پتروشیمیایی است تا زمانی که امکان افزایش تولید اتان و گاز طبیعی از فازهای جدید پارس جنوبی فراهم شود.

در بین طرح های مهر ماندگاری که شمارش معکوس راه اندازی آن آغاز شده است نام مجتمع اوره و آمونیاک مرودشت شیراز با ظرفیت تولید سالانه یک میلیون و ۱۵۰ تن محصول وجود دارد که بریا تولید تجاری باید سالانه ۶۷۰ تا ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی به این واحد پتروشیمی به عنوان خوراک مستقیم تحویل شود.

از این رو قرار بود خوراک این مجتمع پتروشیمی با راه اندازی طرح توسعه پالایشگاه پارسیان تامین شود که دست کم تا سه سال آینده هم امکان راه اندازی این طرح توسعه گازی وجود ندارد.

صدور مجوزهای ساخت پتروشیمی بدون تامین خوراک

به گزارش مهر، از ابتدای برنامه پنجم توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی به صورت گسترده و بدون انجام نیازهای سنجی های اقتصادی و تامین خوراک گاز طبیعی مجوزهای متعددی برای ساخت مجتمع های پتروشیمی تولیدکننده متانول، اوره و آمونیاک و پلی اتیلن ها صادر کرد.

بر این اساس مجوز ساخت بیش از ۳۰ مجتمع جدید پتروشیمیایی صادر شده است که تمامی این واحدها به صورت مستقیم باید از گاز طبیعی به عنوان خوراک استفاده کنند و نکته قابل توجه آن است که با توجه به نیاز شدید صنعت پتروشیمی به خوراک اتیلن به استثنای پتروشیمی کاویان، تنها سه طرح پتروشیمی بوشهر، ایلام و گچساران از پیشرفت اجرایی برای تولید اتیلن تا دو سال آینده برخوردار هستند.

با این وجود تا پایان سال ۱۳۹۱ برای بیش از ۳۰ مجتمع تولیدکننده متانول، اوره و آمونیاک و پلی اتیلن مجوز ساخت صادر شده است اما هنوز مشخص نیست که قرار است خوراک این واحدهای پتروشیمی با توجه به تاخیرهای توسعه فازهای پارس جنوبی و سایر میادین گازی از کدام محل تامین شود.

این در حالی است که توسعه متوازن بخش بالادستی و پایین دستی صنعت نفت، گاز و پتروشیمی در کل کشورهای جهان یک اصل بوده و شرکت ملی صنایع پتروشیمی در اجرای طرح های مصوب بدون نادیده گرفتن این قاعده کلی فقط مجوزهای جدید ساخت و توسعه مجتمع های پتروشیمی صادر کرده است.

مسئولان درباره کمبود خوراک چه می گویند؟

عبدالحسین بیات مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در دو سال گذشته تاکنون هیچ برنامه ای درباره نحوه تامین خوراک پتروشیمی ها خداقل در بین اهالی رسانه مطرح نکرده است و تنها دغدغه این معاون وزیر نفت منطقی کردن قیمت خوراک و همسنگ سازی بهای خوراک گاز و مایع است.

با این وجود برخی از کارشناسان با انتقاد از این سیاست مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی تاکید می کنند: همان اندازه که وزارت نفت دنبال منطقی کردن قیمت خوراک پتروشیمی ها است راهکاری هم برای تامین خوراک و کمبود گاز جستجو کند.

علی محمد بساق زاده درباره آخرین وضعیت تامین خوراک گاز طبیعی و مایع مورد نیاز صنایع پتروشیمی در سال ۹۲ گفت: سالجاری با تولیدی شدن فازهای ۱۲،۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی و چندین طرح توسعه ای در مناطق نفتخیز جنوب نفت، فلات قاره، حجم خوراک مجتمع های پتروشیمی افزایش می یابد.

مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اعلام اینکه برای تامین مطمئن خوراک پتروشیمی ها جلسه ای با معاونت برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت برگزار شده است، تصریح کرد: در این نشست توافق شد در کنار تزریق گاز به مخازن نفتی در مناطق نفتخیز و افزایش فشار چاه ها بر حجم خوراک مورد نیاز مجتمع های پتروشیمی در منطقه ماهشهر هم افزوده شود.

این در حالی است که با توجه به پیشرفت توسعه طرح های افزایش تولید گاز هیچ یک از طرح هایی گازی همچون یک فاز استاندارد پارس جنوبی، توسعه میادین گازی کیش، فروز B، فرزاد B، لاوان، هالگان، دی، سفید زاخور و واحدهای جدید NGL راه اندازی نخواهند شد.