یک فرصت طلایی برای از بین بردن محدودیت‌های مبادلات مالی ایران

حکایت بازشدن دروازده تاسیس شعب خارجی بانک ها در چین چند روزی است که به گوش اهالی اقتصاد ایران رسیده  و به نوعی دریچه‌ای پر امید را به تجار ایرانی نشان داده است.گفته می شود یکی از مزیت های تاسیس این بانک ها، اقدام به دریافت سپرده بانکی به مبلغ بیش از 500 هزار یوآن (72 هزار دلار) از شهروندان چینی است.

امری که در سال های اخیر چندان موفق نبوده و در صورت موفقیت نیز با درصد بالایی از  محدودیت ها با توقف فعالیت بانک های عامل رو به رو شده است. بسیاری از کارشناسان اقتصادی در این روزها معتقدند که  تنها دلایل اصلی کاهش حضور بانک های ایرانی در کشورهای دیگر، محدودیت ها اعمال شده از جانب ایالات متحده آمریکا و هم پیمانانش بوده است.

اما این روزها چین قصد دارد با نگاه ویژه و کاملا دو جانبه شرایط را برای ورود بانک های ایرانی و سایر کشورهای راغب  برای سرمایه گذاری به کشور را مهیا کند.

فرصت طلایی برای بانک های ایرانی

محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی می‌گوید: ورود بانک های ایرانی به کشورهای دیگر، امتیاز بسیار بالایی است که در صورت همکاری کشورهای مقصد؛ سود دوجانبه بسیار زیادی را به دنبال خواهد داشت.

وی افزود: ایران در گذشته نیز در چین فعالیت بانکی را تجربه کرده است اما به علت محدودیت های بسیار بالای اعمال شده توسط کشورهای هم پیمان چین، با مشکلات متعددی مواجه و تقریبا به حالت سکون درآمده بود.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بیان کرد: چین کشوری بسیار مهم برای مبادلات تجاری ایران محسوب می شود که در ادوار گذشته تحریم های ایران نقش کمکیِ بسیار خوبی را ایفا کرده است. با تاسیس بانک های ایرانی در این کشور مشخصا تجار ما  به سمت افزایش تبادلات تجاری پیش خواهند رفت و این امر موجب برون رفت از شرایط فعلی کشور خواهد بود.

وی با اشاره به تجربه ایران در اداره شعب خارجی بانک ها گفت : هم اکنون در کشورهای متعددی دارای شعب بانکی هستیم که با حمایت دولت و سیستم بانکی کشور، بانک های ما قطعا توانایی اداره چنین شعبی در  کشورهای دیگر هم خواهد داشت.

پور ابراهیمی در پایان  تصریح کرد: معتقدم باید از این اقدام به نحو احسنت استفاده کرد، زیرا این امر موانع و محدودیت های تبادلات فعلی ایران با بانک های جهانی را رفع خواهد کرد.

گفته های پور ابراهیمی به عنوان رئیس کمیسیون اقتصادی قوه مققنه، روزنه امیدی را برای تاسیس این بانک ها در کشورهایی نظیر چین و هند را می‌دهد. اما در ادامه به شرایط ملزم برای تاسیس یک شعبه بانکی در کشور خارجی نیز باید اشاره کرد.

شروط تاسیس شعب بین المللی بانکی

بیژن عبدی، کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به شرایط لازم برای تاسیس یک بانک در کشورهای خارجی، اظهار کرد: آنطور که در مطالب خوانده ام، برای تاسیس یک شعبه بانکی در خارج کشور، نرخ کفایت سرمایه بانک باید بالای 10 درصد باشد، یعنی بانک برای اثبات خود به کشور مقصد و جذب سرمایه، 10 درصد از سرمایه مذکور را به صورت نقد در خزانه خود داشته باشد، به طور مثال اگر قرار است 10 میلیون دلار مبادلات تجاری انجام شود بانک مذکور باید یک میلیون دلار از سرمایه را به صورت نقد در اختیار داشته باشد.

وی افزود: شرط دوم این ماجرا کمترین میزان مطالبات معوقه است که این میزان به کمتر از 2 درصد بیان شده است. یعنی بانک ها باید با کمترین بدهی به بخش خصوصی و حتی دولتی مواجه باشند که متاسفانه مشکل امروز بانک های داخلی نیز بالا بودن میزان مطالبات معوقه به بخش خصوصی است.

عبدی ابراز کرد: درست است که سیستم بانکی کشور دارای مشکلات بسیار زیادی است اما این فرصت طلایی که این روزها از جانب کشورهایی نظیر چین عنوان می شود را می توان به فال نیک گرفت.

وی اضافه کرد: در واقع باید تمام تلاش ها در جهت رفع مشکلات سیستم بانکی محقق شود تا بتوانیم شعب خود در کشورهایی نظیر چین که دومین قدرت اقتصادی جهان و و اولین شریک تجاری ما است را برپا کنیم.

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که در صورت تاسیس این بانک ها چه کمکی به نقدینگی ارزی کشورخواهد شد، گفت: قطعا برای سرمایه گذاری در این بانک ها، در ابتدا شهروندان عادی وارد عمل نخواهند شد بلکه این تجار هستند که برای سهولت در تبادلات تجاری به دنبال کشور مقصد مراودات خود می آیند که این میزان سرمایه قطعا اندک نخواهد بود. اگر این امر محقق شود این بانک های سرمایه گذارِ چینی را سریع تر به ایران وصل می‌کنند و همچنین  در جهت عکس نیز موثر خواهد بود.

وی در پایان گفت: چین کشوری مهاجر خیزی نیست و ایرانی های حاضر در این کشور، اغلب تجار و رابطان تجاری ایرانی هستند در نتیجه تاثیر حضور بانک های ایرانی در چین بر اقتصاد کشور مستقیم خواهد بود.

بانک های خارجی سفیران پولی محسوب می شوند

بهاء الدین حسینی هاشمی، کارشناس نظام مالی اظهار کرد: وجود بانک در هر کشوری که مورد تبادلات تجاری ماست به عنوان یک مزیت برای دولت و تیم اقتصادی مطرح می شود، چراکه  می‌تواند معیارهای بسیار زیادی را برای ما فراهم کند که  شامل، ایجاد یک کارگزاری، رابط بین کارگزاری ها و تجار ایران، نقل  و انتقال پولی سریع و بدون دغدغه از کشور مبدا به مقصد و همچنین دریافت یک سری اعتبارات و تسهیلات جهانی که این موضوع در شرایطی محقق می شود که بانک عامل ایرانی در یک سطح خوبی فعالیت کند.

این کارشناس مسائل بانکی بیان کرد: منظورمان از سطح خوب، این است که سرمایه این بانک بیش از 200 الی 300 میلیون دلار باشد ، این موضوع موجب جذب سرمایه بیشتر خواهد شد.

وی اضافه کرد: در ادامه تبادلات تجاری با کشوری مانند چین که دومین ابر قدرت تجاری دنیا شناخته شده است قطعا می تواند راهی بسیار درخشان برای ایران تلقی شود هرچند این روزها ما روابط بسیاری خوبی را داریم که با دخالت های کشورهایی نظیر آمریکا نیز خدشه دار نخواهد شد.

حسینی هاشمی ابراز کرد: در صورتیکه مجوز تاسیس بانک ایرانی در آن کشور صادر شود، آنها نیز برای تاسیس بانک به کشورمان ورود پیدا می‌کنند و در نتیجه شاهد افزایش تراز تجاری خواهیم بود. شعب بانک های ایرانی، به نوعی سفیر سیستم بانکی  هر کشور محسوب می شوند و فعالیت رایزنان بازرگانی را قوت خواهند بخشید.

ونزوئلا تنها بانک خارجی در ایران

وی در پاسخ  به این سوال که آیا هم اکنون در ایران، کشوری موفق به تاسیس بانک شده است یا خیر، گفت: تا آنجایی که من مطلع هستم ونزوئلا در ایران موفق به تاسیس یک بانک شد که چندان بانک معروفی هم نبود، اما ایران در تاسیس شعب بانکی  خارج از کشور تجربه های  زیادی را کسب کرده است. نکته بسیار حائز اهمیتی که باید به آن پرداخت؛ فراهم آوری زیر ساخت های داخلی و خارجی برای مدیریت بهتر شعب بانکی در کشورهای بزرگ اقتصادی است.

در نهایت باید دید ایران پس از تعیین سفیر مورد اعتماد برای کشوری که اولین شریک تجاری ما در رسته های مهم اقتصادی عنوان می شود، از این فرصت طلایی برای حضور پررنگ در چین استفاده خواهد کرد یا خیر؛ البته بیشترین دغدغه که ذهن تجار ایرانی را در مقابله با فشارهای اقتصادی مشغول کرده است، نبود سفیر، رایزن بازرگانی و یا رابط تجاری در کشورهایی نظیر چین است.

چین اولین شریک تجاری که این روزها هنوز هم صندلی سفیرش خالی است و با سرپرست مدیریت می شود. حال باید دید که مشاوران اقتصادی سفارتخانه می توانند نظر همتای چینی خود را برای تاسیس بانک های ایرانی در آن کشور جلب کنند یا خیر.