پیش فروش خودرو دردی از بازار آشفته دوا نمی‌کند

چند ماهی است که بازار آشفته خودرو یکی از سوژه‌های اصلی حوزه صنعت به حساب می‌آید. بسیاری از کارشناسان دلیل اصلی نرخ صعودی قیمت خودرو در چند ماه گذشته را عدم وجود خودرو به تعداد کافی در بازار و ارائه قطره‌چکانی خودرو توسط خودروسازان می‌دانند. این امر موجب شده است تا بسیاری ادعا کنند که خودروسازان به دلیل افزایش سود خود، خودروها را در انبار احتکار کرده و از عرضه آن به بازار خودداری می‌کنند.

برخی معتقدند بسیاری از شرکت‌های وابسته به خودروسازان به صورت قطره‌چکانی و در تعداد بسیار محدود، خودرو را به بازار ارائه می‌کنند این در حالی است که خودروسازان همیشه این موضوع را نفی کرده و مدعی هستند که کاهش عرضه خودرو به بازار به دلیل نبود قطعات لازم و تأمین نکردن قطعه شرکت‌های قطعه‌سازی برای خودروسازان است.

یکی از راهکارهایی که خودروسازان برای کاهش قیمت خودرو و تعادل قیمت بازار ارائه دادند این بود که خودرو را در تیراژ بالا پیش ‌فروش کنند اما به نظر می‌رسد پیش فروش خودرو تأثیر چندانی بر آشفته بازار خودرو نداشته است، زیرا که این پیش فروش‌ها به طور معمول در دوره زمانی طولانی صورت گرفته و تحویل هیچکدام از خودروهای پیش ‌فروش شده فوری نیست. در نتیجه پیش فروش‌ها تأثیر چندانی بر نوسانات بازار خودرو نداشته است.

از طرف دیگر برخی خودروسازان سابقه خوبی در پیش فروش خودرو نداشته‌اند و اتفاقی که در بهمن موتور چند ماه پیش برای پیش‌فروش مزدا 3 افتاد، مؤید این موضوع است به طور مشخص در داستان پیش ثبت نام مزدا 3 یا مسئولان، برنامه از پیش تعیین شده‌ای برای سایت پیش فروش نداشتند و یا تخلفاتی از سوی مدیران خودروسازی صورت گرفت.

اما و اگرهای پیش فروش ایران خودرو

اکنون ایران خودرو اعلام کرده که از امروز پیش فروش 53 هزار دستگاه خودرو را آغاز می‌کند و شرایط جدیدی برای ثبت نام کنندگان مقرر شده که  پیش از این اعمال نشده بود. باید دید شرایط جدید ایران خودرو چه تأثیری بر کوتاه کردن دست دلالان از بازار خودرو و کاهش قیمت‌ها دارد هر چند که به نظر می‌رسد این گونه افراد راهی برای سوءاستفاده و خرید خودرو در تعداد بالا پیدا کرده‌اند و هیچکدام از قوانین اعمالی تاکنون نتوانسته جلوی دلالان وواسطه‌‌های بازار خودرو را بگیرد.

  مصطفی خان کرمی  معاون مدیرعامل در بازاریابی و فروش ایران خودرو  اظهار کرد: در پیش فروش ویژه این شرکت، جهت جلوگیری از ترافیک مشتریان بر روی وب سایت فروش و اتلاف وقت و سرعت بخشیدن به فرآیند ثبت نام، کد ملی مشتریان بر اساس رقم سمت راست به 6گروه تفکیک می‌شود و در هر روز فقط مشتریان با کد ملی تعیین شده می‌توانند اقدام به ثبت نام کنند.

وی با تأکید بر اینکه افرادی که در 18 ماه گذشته از ایران خودرو خریداری کرده‌اند، امکان ثبت نام در این طرح را ندارند، گفت: در این ثبت نام علاوه بر شرایط محدود کننده قبلی، لیست کد ملی مشتریانی که در ثبت نام اخیر شرکت سایپا موفق به ثبت نام شده‌اند از شرکت سایپا اخذ و امکان ثبت نام آنان وجود نخواهد داشت.

خان کرمی متذکر شد: شرکت ایران خودرو به دنبال فروش خودرو به مصرف کننده حقیقی است و بنابراین در فرآیند ثبت نام اینترنتی مواردی مانند داشتن گواهینامه و عدم مالکیت خودرو در زمان ثبت نام به‌صورت خود اظهاری اخذ و در زمان تحویل خودرو بر اساس استعلام های لازم راستی آزمایی خواهد شد و در صورت اثبات خود اظهاری اشتباه، اصل ودیعه در زمان تحویل مسترد می‌شود.

عرضه مداوم خودرو، قیمت‌ها را می‌شکند

سعید موتمنی رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو اظهار کرد: در صورتی که پیش فروش‌ها کوتاه مدت باشد، تأثیر خود را در بازار ملتهب خودرو خواهد گذاشت اما متأسفانه این اتفاق نیفتاده است و خودروسازان به طور معمول خودروها را در بازده زمانی بلند مدت پیش فروش می‌کنند.

وی گفت: بزرگترین مشکل بازار آشفته خودرو، کاهش توزیع در چند ماه گذشته است و اگر عرضه به اندازه کافی در بازار باشد ما مشکل قیمتی نخواهیم داشت.

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو تأکید کرد: خودروسازان مدعی هستند که در روز 1500 خودرو تولید می‌کنند. در صورتی که این تعداد خودرو هر روز و به صورت مداوم به بازار عرضه شود به طور حتم بازار خودرو با 40 تا 50 درصد کاهش قیمت رو به رو خواهد شد.

مؤتمنی با بیان اینکه اکنون خودروسازان، خودرو را به صورت دانه‌ای به بازار عرضه می‌کنند، گفت: تا زمانی که سیاست‌های خودروسازان کلان کشور تغییر نکند، نمی‌توانیم امیدی به بهبود شرایط بازار خودرو داشته باشیم.

وی تصریح کرد: باید بپذیریم بازار خودروی کشور انحصاری است و این شرکت‌ها هستند که بازار را مدیریت می‌کنند نه عرضه و تقاضای بازار.

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو یادآوری کرد: در صورتی که خودروسازان خودروی تولیدی 10 روز را در 2 روز به بازار ارائه دهند، قیمت‌ها شکسته خواهد شد.

مؤتمنی با اشاره به وظیفه خودروسازان در تأمین نیاز روز بازار خودرو تصریح کرد: اینکه خودروسازان امروز از مردم پول بگیرند و خودرو را در مدت زمان طولانی به مردم تحویل دهند، دردی از آشفته بازار خودرو دوا نمی‌کند.

وی با اشاره به پیش‌فروش خودرو توسط شرکت‌های سایپا و ایران خودرو گفت: اگر خودروسازان این 50 هزار خودرو را با تحویل 2 ماهه به مردم می‌فروختند، تأثیر روانی این خبر می‌توانست قیمت‌های بازار را به راحتی بشکند.

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو با رد افزایش قیمت خودرو داخلی در چند روز گذشته، گفت: افزایش قیمت به صورت مداوم در چند ماه گذشته اتفاق افتاده و مشکل اصلی امروز ما نبود خودرو فروشی در بازار است.

مؤتمنی ادامه داد: 2 دلیل اصلی برای نبود خودرو فروشی در بازار وجود دارد؛ اول اینکه بسیاری از ثبت‌نام کنندگان و مالکان خودرو تصور می‌کنند شرکت‌های خودرو سازی 40 تا 50 درصد خودروها را گرانتر به بازار ارائه خواهند داد در حالی که این خبر صحت ندارد.

وی افزود: از طرف دیگر شرکت‌های خودروسازی منتظر اعلام نتیجه توسط شورای رقابت هستند تا ببینند افزایش قیمت خودروی اعلامی توسط این نهاد چقدر خواهد بود؟ در نتیجه خودروسازان تمایل زیادی به فروش محصولات خود ندارند.

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو با بیان اینکه مجموعه این اتفاقات موجب بلاتکلیفی بازار خودرو شده است، اظهار کرد: نهادهای دولتی ذیربط موظفند نظارت بر خودروسازان و بازار خودرو را تشدید کنند و این پرسش در اذهان مردم شکل گرفته که تا چه زمانی دولت می‌خواهد به حمایت بی‌چون و چرا از خودروسازان ادامه دهد.

مؤتمنی در پاسخ به این پرسش که آیا به نظر شما قوانین جدید اعلام شده توسط ایران خودرو در حوزه پیش ثبت نام خودرو، می‌تواند موجب کوتاه شدن دست دلالان از این بخش شود، اذعان کرد: چهار ماه پیش اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو به خودروسازان پیشنهاد داد تا یک دوره سه ساله در جهت غیرقابل انتقال کردن خودروهای ثبت نامی قرار دهد و در نتیجه این موضوع، افرادی که همیشه به دنبال سودجویی و کاسبی در حوزه خودرو بودند ناخودآگاه در این حوزه ورود نمی‌کردند.

وی نظر مثبتی در رابطه با کوتاه شدن دست دلالان از پیش ثبت نام خودرو نداشت و افزود: افراد سودجو و دلالان همیشه با وجود سخت‌گیری‌های صورت گرفته در ثبت نام خودرو، راهی برای دور زدن قوانین پیدا کرده‌اند، هر چند که امیدوارم این اتفاق در ثبت نام‌های جدید ایران خودرو نیفتد.

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو گفت: ثبت نام تعداد خودرو و معامله‌گری در این حوزه، شغل افراد زیادی در جامعه است که از این راه کسب درآمد می‌کنند.

مؤتمنی گفت: امیدوارم اجرای سیاست‌های درست در حوزه فروش خودرو بتواند جلوی تمام روزنه‌های تخلف و واسطه‌گری را بگیرد و خودرو به دست مصرف کننده اصلی با قیمت مناسب برسد.

در پایان باید به انتظار بنشینیم و ببینیم این نوع پیش فروش خودرو توسط خودروسازان چه تأثیری در بازار خودرو می‌گذارد و از طرف دیگر باید دید آیا خودروسازان می‌توانند خودرو را به صورت مستقیم و بدون واسطه در اختیار مصرف کنندگان واقعی قرار دهد یا نه؟